ساده انگاری یکی از آفات حدیث پژوه است. نقطه ی مقابل آن، تفقه و تعقل در حدیث است که سفارش اکید معصومان علیهم السلام را به همراه دارد. حدیث پژوه در هنگام بررسی حدیث باید بداند که گویندگان حدیث، انسانهایی...

از آفاتی که فهم و درایت حدیث را مانع می شود، انس ذهنی حدیث پژوه به مفاهیم مادی است. الفاظ که مجموعه ای از اصوات مرکّب است، در اصل برای اشیاء مادی وضع شده است، نه امور معنوی؛ و آن هم نه به خاطر شکل و صورت...

یکی از خطرناکترین آسیبهایی که برخی حدیث پژوهان در دام آن گرفتار آمده و صدمه های جبران ناپذیری را از این راه بر اسلام و مسلمانان وارد ساخته اند، پیش داوری در فهم حدیث است. (1) پیش داوری و قضاوت عجولانه،...

یکی دیگر از آفات و موانع فهم حدیث، تعصب راوی یا حدیث پژوه است. تعصب یعنی انسان به چیزی یا فکری به دلیل وابستگی به آن پایبند باشد و از ایده و سخنی بی منطق، فقط به دلیل ارتباطش با آن دفاع کند، هر چند ادله...

یکی از موانع گریبانگیر متفقهان و پژوهشگران دینی، اجتهاد در برابر نصوص است. همان گونه که جمود بر الفاظ روایات و عدم توجه به قراین عقلی و نقلی معتبر، مانعی در مسیر فهم حدیث است، اجتهاد در برابر روایات نیز...

همان گونه که اجتهاد در مقابل نص و بی پروایی و جرأت در انکار و یا تأویلهای خودسرانه ی حدیث، میراث حدیثی ما را تهدید می کند، جمود و خشک اندیشی در پذیرش احادیث و یا شرح و تفسیر آن، مانع رشد علمی این عرصه...

پیروی از هوی و هوس زمینه ساز بروز کج فهمی و بدفهمی احادیث می گردد. قرآن کریم پس از توصیه ی قیام به عدالت می فرماید: (فَلا تَتَّبِعُواْ الهَوَی أَن تَعْدِلُواْ وَ إِن تَلْوُاْ أَوْ تُعْرِضْواْ فَإنَّ الله...

برخی روایات تفسیری، مفاهیم و تعابیری از آیات قرآن را بر ائمه علیهم السلام و یا افراد دیگری تطبیق داده است، بی آنکه به تفسیر مفهومی واژگان یا عبارات قرآن بپردازد؛ بلکه ائمه علیهم السلام آیه را بر مصداق...

اجمال گویی در برخی احادیث، امر مسلّمی است که توجه به روایات مبین و مفصَّل را ضروری می سازد. پراکنده بودن روایات مجمل در میان روایات مبیَّن و مفصَّل و خلط میان این دو، آفتی است که گریبانگیر احادیث شده است....

آسیب هایی که در فهم صحیح روایات رخ می دهد، درآمیختگی روایات محکم و متشابه است. احادیث معصومان علیهم السّلام از لحاظ سطح بیان مطالب و کشف مقصود اصلی گوینده، یکسان نیستند و در دو نوع قرار می گیرند: نخست...