مسیر جاری :
موجبه ي سالبة المحمول چيست؟
در بحثي که ميان نگارنده اين سطور و يکي از بزرگان عصر در موضوع امکان به ميان آمد و مجله ي دانشکده ي ادبيات عهده دار انتشار آن گرديد، اين نکته به دست آمده که درک«قضيه سالبة المحمول»(1)، همان گونه که فلاسفه...
بحثي درباره امکان
در بحث عقود ثلاثه که نسبت شيء را به وجود و عدم به سه قسم وجوب و امتناع و امکان تقسيم مي کنيم مي گوييم که مفهوم( و، به عبارت صحيح تر، شيء مفروض) يا ضروري الوجود است يا نه، و در صورت دوم يا ضروري العدم
امکان عام
فلسفه ي ما( فلسفه ي اسلامي) مي گويد پس از مفهوم هستي و مفهوم شيء هيچ مفهومي شناخته تر از مفهوم ضرورت و لاضرورت نيست و، بنابراين، لازم نيست ضرورت و لاضرورت را به چيزي تعبير و تفسير کرد. حال اگر ضرورت
نقشي از مبادي فلسفه
فلسفه جز درک حقيقت از هر طريق و به هر وسيله اي که براي بشر ميسر باشد نيست و چون درک حقيقت هسته ي اصلي و مرکزي موجوديت انسان است، هيچ گونه راهي براي انکار يا تحقير اين علم، که اصيل ترين و کلي ترينِ علوم...
درآمدي بر کتاب اسفار
اسفار نام کتابي است از صدرالدين ابن ابراهيم شيرازي(وفات: 1050 ه ق-1640 م) معروف به ملاصدرا و صدرالمتألهين، اسفار جمع سَفَر به معني راه نورديدن و مسافرت کردن است نه، چنان که بعضي از خاور شناسان فهميده اند....
حکمت متعاليه
همان گونه که نام اصلي کتاب ملاصدرا( الحکمة المتعالية في الاسفار الاربعة) گواهي مي دهد، روش فلسفه نگاري نويسنده در اين نوشتار و حتي مي توان گفت در تمام نوشتارهايش روش خاصي است که وي آن را «حکمت متعاليه»،...
اتحاد عاقل و معقول
مسئله ي اتحاد عاقل و معقول مسئله ي بسيار پيچيده و غامضي در فلسفه ي اسلامي به شمار مي رود. اما با وجود اين همه پيچيدگي، صدرالمتألهين به حق يا به ناحق مدعي است که ناهمواري هاي مسئله را برطرف کرده و آن را...
وجود و ماهيت در فلسفه ی ابن سينا
در اين مقاله هدف اصلي اين است که مسئله ی رابطه ی ميان وجود و ماهيت از نظرگاه ابن سينا بررسی گردد. انگيزه ی اين بررسي هم اين است که موضع فلسفي ابن سينا و نظريه ی او در مورد رابطه ی وجود و ماهيت، پيوسته...
خدا در فلسفه ي کانت
موضوع سخنراني عبارت است از «خداشناسي از ديدگاه کانت، فيلسوف آلماني»، فکر مي کنم کساني که حتي در مسائل ابتدايي فلسفه واردند اين را شنيده اند که در بدو امر فلسفه را به فلسفه ي نظري و فلسفه ي عملي تقسيم کرده...
برهان صديقين
نخستين و قاطع ترين دليلي که فلسفه ی اسلامي براي اثبات مبدأ وجود آورده، برهان معروف به برهان صديقين است، که نه تنها اصل واجب الوجود بالذات را در سرسلسله ی جهان هستي مدلل مي سازد، بلکه رابطه اتحادي وجودي...