بسياري از مسائل فلسفه نظري و از جمله مسائل اخلاقي با ظهور حکمت متعاليه صدرايي متحول شد. ملاصدرا با اثبات دو مسئله مهم « جسمانية الحدوث و روحانية البقاء بودن نفس » و « حرکت جوهري » تحول بنياديني در علم...

از آنجا که « هدف فلسفه نخست دانستن حقايق موجودات و بعد عمل بر وفق علم » است، نوشتار حاضر بر آن است تا اثر نظريه ي وجود ربطي بر اخلاق و کردار انساني را در پي ارتباط علم و عمل بررسي نمايد. شدت و عمق اين...

مسئله کرامت انسان از محوريترين مسائل انسان شناسي فلسفي - ديني عصر حاضر است. واژه ي « کرامت » معادل فارسي کامل و جامعي ندارد و مي توان آن را معادل شرافت، شأن، حيثيت، اعتبار، عزت، منزلت و مقام در فارسي و...

نظر ملاصدرا: وي که پس از نقد چهار قول پيشين، نظر خود را ارائه مي دهد و آن اينکه اراده معني مشکک دارد نه متواطي. بدين ترتيب اراده با هر نوع موضوعي که بر آن حمل شود، متناسب است. بنظر ملاصدرا اشتباه آن چهار...

صدرالمتألهين بحث تقوي را با معناي لغوي آن شروع مي کند که اصل تقوي از « وقوي » رباعي مجرد بوده و « واو » به « تا » قلب شده است؛ مانند « ورث » که به « تراث » قلب پيدا کرده است. آنگاه مي گويد: هر چند وقايه...

در طول تاريخ، همواره درباره ي ماهيت انسان سخن گفته شده است و هر يک از انديشمندان براساس نوع نگاه خود تفسير خاصي را از انسان ارائه داده اند. ارسطو بمقتضاي انديه هاي فلسفي خويش، ماهيت انسان را در عقل مي...

اخلاق عبارت است از يک سلسله خصلتها، سجايا و ملکات اکتسابي که بشر آنها را بعنوان اصول اخلاقي مي پذيرد يا بعبارت ديگر قالبي روحي براي انسان است که روح او در آن کادر و طبق آن طرح و نقشه ساخته مي شود. در واقع...

موضوع مورد بحث و فحص در اين نوشتار، بررسي مسئله حسن و قبح از ديدگاه حکماي اسلامي و علامه طباطبايي است. شايد يکي از قديميترين و اولين بحثهاي کلامي، بحث جبر و اختيار باشد که از جهتي مسئله يي انساني و از...

فارابي در اکثر مباحث اخلاقي از فضايل بيش از رذايل سخن گفته است. او دو تعريف از فضيلت و رذيلت ارائه مي دهد:

فارابي و ملاصدرا دو حکيم الهي مسلمانند که اخلاق را يکي از دو رکني دانسته اند انسانيت انسان بر آن استوار است. هر دو، نظريه ي اخلاقي خود را بر پايه ي تعاليم خاتم الانبياء (صلي الله عليه و آله و سلم)، آنکه...