در تاریخ تفکر اسلامی، دو جریان نقل‌گرایی و عقل‌گرایی حضور داشته است. نقل‌گرایان بر اهمیت ظواهر قرآن و روایات در فهم دین تأکید می‌کردند و تا حدودی اجتهاد در فهم دین را روا نمی‌دانستند، برخلاف عقل‌گرایان...

تصوف اسلامی در مغرب با ظهور یکی از چهره‌های نامبردار این حوزه، یعنی ابوعبدالله محمدبن ابراهیم نفزی حمیری رندی (733-792ق)، مشهور به ابن عباد، به اوج خود رسید انتساب رندی وی، به وضوح

ابن عاشر، از مشاهیر صوفیان این عهد در شمینه اندلس زاده شد و در آنجا به تعلیم علوم دینی و حفظ قرآن اشتغال یافت و به دلایلی نامعلوم آنجا را ترک و به جزیره الخضراء مهاجرت کرد. او چندی در این

وی اصالتاً از مدجنان اشبیلیه بود که به فاس مهاجرت کرد و اصول تصوف را نزد یعقوب زیات فاسی آموخت و با ابوعنان پیوند نزدیکی داشت؛ منابع به پاره‌ای ماجراهای میان آن دو اشاره کرده‌اند.

ابوعبدالله محمدبن جابربن محمدبن قاسم قیسی وادی آشی، ملقب به شمس الدین و مشهور به ابن جابر و صاحب الرحلتین، به سال 673ق. زاده شد.

ابوعبدالله محمدبن سعیدبن عثمان اندلسی، مشهور به سَرّاج و رعینی، از مشایخ حدیثی دوره مرینی بود که در 685ق. در فاس زاده شد و در 771 یا به روایت صحیح‌تر در 778ق. در همان جا درگذشت

ابوعبدالله محمدبن علی بن عبدالرزاق جزولی مالکی، مشهور به ابن ابی الحاج از مشاهیر محدثان و فقهای این دوره، در فاس زاده شد. او نخست در فاس نزد مشایخ آنجا علوم دینی را آموخت و سپس به تونس

یکی از مشاهیر محدثان و ادبای عصر مرینی که با دربار ابوالحسن پیوندی ناگسستنی داشت و مناصب متعدد حکومتی وی را نیز عهده‌دار بود، ابومحمد عبدالمهیمن بن عبدالمهیمن حضرمی بود. بنی عبدالمهیمن

ابووکیل میمون بن مساعد مصمودی از مشاهیر قرّا، در نیمه دوم سده هشتم هجری در فاس بود. نسبت مصمودی وی به وضوح از اصالت بربری او حکایت دارد. به علاوه، به سبب اینکه ولای ابوعبدالله الفخار،

شیوه‌ای که در مکتب قرائت مغرب از سوی صفار آغاز شد، از سوی یکی از شاگردان نامبردار او بر بنیادهای مستحکمی استوار شد و فرایند تکاملی این مکتب را یک گام به پیش برد. این فرد کسی نبود جز