(هیوم پوپر را از خواب جزم‌گرایی بیدار کرد) عنوان این مقاله است. هیوم فیلسوف بزرگی است که شعاع تأثیرات نظریاتش بر فیلسوفان بعد از خودش بسیار مشهود است عبارت فوق یادآور گفته‌ی فیلسوف بزرگ عصر روشنگری امانوئل...

اين کتاب براي کساني نوشته شده است که با روح نگارش آن همدل اند. به گمان من، اين روح با روند اصلي تمدن اروپا و آمريکا هيچ سنخيتي ندارد. روح اين تمدن در صنعت و معماري و موسيقي زمانه ما، و نيز در فاشيسم و...

فلسفه کانت مبدأ تاریخ جدیدی در اندیشه غربی است. به گفته امیل بریه از پایان قرن هجدهم تاکنون به جرأت می‌توان گفت که هیچ اندیشه ای در فلسفه نبوده که مستقیماً یا به طور غیرمستقیم از فلسفه کانت نشأت نگرفته...

ایمانوئل کانت (Emmanuel Kant) در ۲۲ آوریل ۱۷۷۴ م. در شهر کونیگزبرگ (Konigsberg) آلمان زاده شد. پدرش، در آن شهر پیشه سرّاجی داشت. کانت پس از پایان تحصیلات ابتدایی، در سال ۱۷۴۶، که پدرش درگذشت، ناگزیر شد...

ابونصر محمد بن طرخان، اهل فاراب خراسان، در حدود سال 257 ه. متولد شد. 36 به اعتراف همه مورّخان، او فردی زهد پیشه، عزلت گزیده و اهل تأمّل بود. اهمیت وی بیش‌تر در شرح‌هایی است که بر آثار ارسطو نوشته و بین...

کلمه «نقد» در لغت، به معنای «بهترین را برگزیدن» یا «اصل را از غیر اصل تمییز دادن» است؛ چنانچه در لسان العرب آمده است: «نقد: تمییزُ الدّراهمِ و اِخراجُ الزّیفِ منها»؛ 1 نقد، نظر کردن در دراهم و برگزیدن...

فوکو در آثارش نشان داد که شرایط امکان بسط سازوکار عقلانیت، هنگامی مهیا گشت که ساختارهای نظارتی و انضباطیِ کلان زوال یافت و لاجرم شبکه قدرت و سلطه برای تثبیت خویش محتاج اشکال ظریف‌تر نظارت شد. عیان کردن...

رورتي را بيش از هرچيز بايد فيلسوفي ضد ايسم دانست.او در معرفت شناسي مخالف بنيادگرايي، در فلسفه زبان مخالف واقع نمايي زبان، در متافيزيک مخالف ذات گرايي، واقع گرايي و حتي مخالف ضد واقع گرايي و در علم اخلاق...

از ديگر انتقادهاي هگل، انتقادي است كه عليه «بايدِ» اخلاق مطرح مي كند. طبق نظر او، «بايد» در اخلاق هرگز حقيقت نخواهد داشت. هگل معتقد است، آنچه هست، به‌طور كلّي معتبر است (اعتبار كلّي دارد)؛ بنابراين، آنچه...

هگل ادّعا مي كند كه وظيفه، انديشه‌ي محض است، و بنابراين، فعليّت (واقعيّت) پيدا نمي‌كند. به عبارت ديگر، او قصد دارد كه بگويد وظيفه، اُبژه‌ي مستقيم آگاهي است. امّا اين مطلب با «خود آگاهي اخلاقي»[37] در تضاد...