مسیر جاری :
تجربهی دینی (1)
[ موسی ] آتشی را از دور در کنار طور مشاهده کرد. به خانوادهی خود گفت: « [اینجا] بمانید، که من [از دور] آتشی دیدم؛ شاید خبری از آن یا شعلهای آتش برایتان بیاورم؛ باشد که خود را گرم کنید ». پس چون به آن...
نسبت عقل و وحی
یکی از پرسشهایی که آدمیان همواره با آن روبه رو بودهاند و امروزه شکلهای تازهتر و چالشانگیزتری از از آن را از سر میگذرانند، آن است که آیا دادههای عقل بشری با معارف وحیاتی سازگارند. آیا خردورزی و دین...
معناداری گزارههای دینی
این گزارهها با یکدیگر چه تفاوتی دارند؟ اگر در دانستههای پیشین خود دست نبریم و واژههای به کار رفته در این جملات را به معنای رایج خود باقی گذاریم، سه گزارهی نخست را بامعنا و گزارهی چهارم را بیمعنا...
چیستی زبان دینی
خدا با بندگانش به کدام زبان سخن میگوید و برای بیان مقصود خود از چه شیوهای بهره میگیرد؟ ما چگونه میتوانیم دربارهی خدا سخن برانیم؟ گفت و گو با خدا چه سان انجام میگیرد؟ اینها از مهمترین پرسشهایی است...
هرمنوتیک، حقیقت و معنا
تیشان، یا یکی از پیروان مکتب او، تابلویی کشیده که نماد حقیقت و کذب است. حقیقت دوشیزهای عریان و بیپیرایه است و کذب پوشیده از همهی تجملات رایج روز. تابلو دلالت بر این دارد که اگر کذب به کمک اضافات و تزئینات...
دین و «سكولاریسم»
مسایل و موضوعاتی كه در نگاه مردم و گروههای مختلف اجتماعی ارزشمند دانسته میشوند، موضوع مباحث و چالشهای فراوانی هستند. اهمیت این مسایل، بسیاری را بر آن میدارد تا خود را در میان مجادلهای بیابند كه موضوع...
از عرفی شدن تا چندگانه شدن
عرفی شدن مفهومی است كه از زمان جعل آن تاكنون تحولات بسیاری را از سر گذرانده و در حوزههای گوناگون از جمله فلسفه، الهیات و به ویژه جامعه شناسی معانی گوناگونی یافته است (2). در این مقاله تفسیر «پیتر برگر»...
احتمالات عرفی شدن در ایران
عرفی شدن اگرچه خاستگاهی غربی دارد و در آن به سامان و بلوغِ تجربی و نظری رسیده است، مع الوصف فرایندی عمومی و برخاسته از تمنای بشر برای حظّ بیشتر از مواهب حیات است و لذا دامان هر فرد و جامعهای را كه بیمحابا...
عقلانیت دینی و انقلابی در برابر عقلانیت ابزاری
عقلگرایی از مهمترین و باارزشترین آرمانهای جوامع از دیرباز تاکنون بوده و حتی دیگر فضایل انسانی و پیشرفتهای ممکن را نیز در سایهی عقلانیت تعریف کرده و با آن مرتبط میدانند. اما به دلیل تعاریف متعددی...
از تقابل علم و دین تا تعامل عقل و نقل!
حقیقت و گوهر علم و دین، معرفت موجه است. پس علم و دین دوگانگی هویت ندارند، چه رسد به تقابل و تعارض. تمایز سنخ مسائل علم و دین نیز تفکیکی نارواست. با توجه به بسط روزافزون معرفت علمی و دینی، نمیتوان حوزهی...