نویسنده: محمد اصغری نژاد
اسامى آن حضرت:
فاطمهاین مجلله عظیم الشان هم نام حضرت زهرا (سلام الله علیها) و فاطمه یا فاطمه كبری نامیده شده است.
در روایتى درباره مقام والا و عظمتشان حضرت زهرا (سلام الله علیها) و علت نامیده شدن ایشان به فاطمه آمده است:
محمد بن مسلم گفت: از ابوجعفر امام باقر (علیه السلام) شنیدم كه فرمود:
فاطمه داراى جایگاهى كنار در جهنم است. وقتى روز قیامت میشود،میان دو چشم هر نفر، مومن یاكافر نگاشته میشود. آنگاه به كسیكه دوستدار اهلبیت است و گناهان فراوانى دارد، دستور دادهمیشود به آتش افكنده گردد. وقتى حضرت فاطمه آن شخص را میبیند،میگوید: بارالها! مولاى من! مرا فاطمه نام نهادى و به واسطه منمیخواستى از كسانى كه دوستدار من و ذریهام هستند، درگذریوعدهات حق است و تو از وعدهات تخلف نمیكنى.
در آن زمان خداوند عزیز و والامرتبه میفرماید: درست گفتى، تورا فاطمه نام نهادم و میخواستم به خاطرتو از كسى كه دوستتدارد، و پیرو توست و به خاندانت علاقمند و پیرو آنان است،درگذرم. پیمانم حق است و من خلف وعده نمیكنم؛ به این سبب بهبندهام فرمان داخل شدن در آتش را دادم تاتو درباره او شفاعتكنى. تو را شفیع قرار دادم تا براى ملائكه و پیامبران وفرستادگانم و صاحبان این توقفگاه، جایگاه و منزلتت درپیشگاه منمشخص شود. هركس را كه دیدى میان دو چشمش كلمه مومن است، میگیریو داخل بهشت میكنى.
حضرت معصومه (سلام الله علیها)نیز چون حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)داراى مقام شفاعتاست. و احتمالا نامیده شدن وى به فاطمه بیارتباط بااین مقامنبوده است. به هر تقدیر به واسطه این بانوى گرامى بسیارى ازشیعیان داخل بهشت میگردند. در اینباره امام صادق (علیه السلام) میفرماید:
«... الا ان للجنه ثمانیه ابواب، ثلاثه منها الى قم. تقبض فیهاامراه هى من ولدى و اسمها فاطمه بنت موسى تدخل بشفاعتها شیعتیالجنه باجمعهم.»
آگاه باشید، براى بهشت هشت دراست؛ سه تا از آنها به سوى قمباز میشود. در آنجا بانویى قبض روح میشود. او از جملهفرزندانم، و نامش فاطمه دختر موسى است. به شفاعت او همه شیعیانداخل بهشت میگردند.
برخى از نویسندگان در توضیح روایت فوق گفتهاند:
مقتضاى این خبر آن است كه از براى آن مخدره(فاطمه معصومه)درنزد خداى تعالى مقام محمودى میباشد كه شفاعت نمودن آن مخدرهباشد(در)روزجزا. و از براى او نزد خدا شانى است عظیم كه آنحضرت و هكذا برادرش حضرت رضا (علیه السلام) كه در زیارتش میفرماید: «ان لكعندالله شانا من الشان.» و هكذا حضرت جواد. دركتاب مفتاحالجنان مذكور است كه حضرت رضا فرمود: هركه زیارت كند او راهمچنان است كه مرا زیارت كرده است. گرچه مولف مفتاح معلومنیست، اما از احادیث معتبر نیز(چنین مطلبى)استفاده میشود. درحدیث است كه «من زار ذریتهما كانما زارهما» ؛ هركس ذریه حضرتحسن و حسین را زیارت كند، مثل كسى است كه خود آنها را زیارتكند. حضرت معصومه و حضرت عبدالعظیم حسنى نیز مشمول همین حكممیباشند.
آرى، حضرت معصومه از مقام محمود یعنى مقام شفاعتبرخورداراست:
یا بضعه الرساله
یاد مدینه كردم باگوش جان شنیدم لبیك را زبالا تا در حرم رسیدم آیا شد آشكارا قبرنهان زهرا؟ یا فاطمه زهرسو با گوش جان شنیدم بنت امام كاظم اخت امام هشتم باشد شفاعتش را روز جزا امیدم یا بضعهالرساله، ما را مران زدرگه گشتم گداى كویت از غیر، دل بریدم برزاده برادر، جان جواد سوگند رحمى، اگر چه زیر بارگنه خمیدم یافاطمه، شفاعت از روسیاهیام كن تاخلق روز محشر بینند روسپیدم
معصومه
حضرت فاطمه معصومه مستغرق درعبادت، و از آلایش به معاصى وزشتیها پیراسته و عصمت مادرش زهرا (سلام الله علیها) در او تجلى نموده است.براساس پارهاى از روایات، لقب معصومه از سوى امام رضا (علیه السلام) بهاین بانوى عظیم الشان اعطا گردید. علامه مجلسى دراین بارهگوید: امام رضا (علیه السلام)درجایى فرمود: «من زار المعصومه بقم كمنزارنی» هركس معصومه را در قم زیارت كند، مانند كسى است كه مرازیارت كرده است.
كریمه اهلبیت
حضرت معصومه درزبان علما و فقهاى شیعه به لقب «كریمهاهلبیت» یاد میشود. از میان بانوان اهلبیت این نام زیبا تنهابه او اختصاص یافته است.بر اساس رویاى صادق و صحیح نسبشناس گرانقدر مرحوم آیتاللهسیدمحمود مرعشى نجفى(م 1338 ه .)این لقب از طرف امامصادق (علیه السلام)برحضرت معصومه اطلاق شده است. در این رویا امامصادق (علیه السلام)به آیت الله نجفى كه با دعا و راز و نیاز تلاش پیگیریرا براى یافتن قبر مطهر حضرت زهرا (سلام الله علیها)آغاز كرده بود، خطابفرمود: «علیك بكریمه اهلبیت» ؛ برتوباد به كریمه اهلبیت.
لقب‌هاى حضرت معصومه (سلام الله علیها) از زیارتنامهها
تاآنجایى كه ما اطلاع یافتیم، سهزیارتنامه براى حضرت معصومهذكر شده است: یكى از آنها مشهورو دوتاى دیگر غیرمشهوراست.اسامى و لقبهایى كه براى حضرت معصومه در دو زیارتنامه غیرمشهور ذكر شده، به قرار ذیل است:
طاهره(پاكیزه)؛ حمیده(ستوده)؛ بره(نیكوكار)؛رشیده(رشدیافته)؛ تقیه (پرهیزكار)؛ رضیه(خشنود از خدا) ؛مرضیه(مورد رضایتخدا)؛ سیده طاهره(بانوى پاكیزه)؛ سیدهصدیقه(بانوى بسیار راستگو)؛ سیده رضیه مرضیه(بانوى خشنود ازخدا و مورد رضاى او)؛ سیدهنساء العالمین(سرور زنان عالم)
لقب‌هاى دیگر آن بانو
محدثه و عابده و مقدامه(بانوى پیشتاز)از دیگر صفات و القابیاست كه براى حضرت معصومه عنوان شده است.
