طبقه بندی آسم قبل از درمان

کلمه آسم( ASTHMA ) از زبان یونانی گرفته شده که معنی آن تنگی نفس است. آسم یک بیماری مزمن است که در آن تنگی نفس به علت ورم لوله های تنفسی به وجود می آید و اگر این ورم درمان شود تنگی نفس هم از بین می رود. یکی از دلایل ورم، در افراد مبتلا به آسم، آلرژی است.
اثر داروهای ضد آسمی موقعی مؤثر است كه دارو به طریق كامل وارد ریه شود. برای انجام این كار و جلوگیری از هدر رفتن دارو در هوا از اتاقكی استفاده می‏ شود كه اول دارو را در خود ذخیره می‏ كند و مریض با استفاده از آن می‏ تواند از هدر رفتن دارو جلوگیری كند.درمان ( کنترل ) آسم به وسیله دو گروه دارو انجام می شود:
- داروهای موضعی (گشاد کننده های لوله های تنفسی) مانند سالبوتامول
- داروهای ضد ورم مانند کورتون ها
برای درمان آسم، سازمان بهداشت جهانی این بیماری را به چهار طبقه دسته بندی کرده است:

طبقه بندی آسم قبل از درمان براساس علائم و 1FEV:

1 - خفیف موعدی
2 - همیشگی خفیف
3 -همیشگی متوسط
4 -همیشگی وخیم
اولین قدم تشخیص آسم است و آن را از دو طریق باید شناسایی کرد:
1 - علائم: تنگی نفس، سرفه
2 - اسپیرومتری: اگر 1FEV زیر حد نرمال باشد و بعد از استنشاق سالبوتامول به حد نرمال برگردد.
البته در مواردی مانند آسم خفیف که امکان شهود و اثبات این دو طریق امکان نداشته باشد باید از تست با متاکولین استفاده کرد.

سنجش تنفس SPIROMETRY

آسم یك بیماری مزمن برونش ها (لوله‏های هوایی) است كه علت آن ورم دیواره‏های این لوله‏ها است.
این ورم باعث تنگی تنفس (بازدم) و سرفه و حالت گرفتگی قفسه سینه می شود.
به موجب مطالب فوق، یكی از عناصر اصلی برای تشخیص آسم، وجود تنگی لوله‏ های هوایی موقع بازدم است.
به همین علت یكی از مهمترین آزمایش ها برای پزشك سنجش تنفس (اسپیرومتری) است كه از طریق آن می‏ توان آسم را تشخیص داد و كنترل درمان را از طریق آن پیگیری كرد.

SPIROMETRY چیست؟

SPIROMETRY آزمایش بدون درد و NON INVASIVE است كه با آن می‏ توان تنفس یك فرد را اندازه گیری نمود. (حجم تنفسی)اسپرومتری در سال 1946 در انگلیس اختراع شد .برای بهتر فهمیدن اسپرومتری، مفید است تعریفی از تنفس بكنیم:

تنفس چیست؟

تنفس عملی است که به طریق آن اکسیژن از اتمسفر بیرون به نایژک ها منتقل می شوند و بالعکس دی اکسیدکربن از نایژک ها به بیرون فرستاده می شوند. تنفس از دو فاز تشكیل شده است. یك دم و دیگری بازدم، و در طی هر فاز، دم مقدار ثابتی هوا وارد شش ها می شود و همانقدر هم در بازدم خارج می‏ شود. آسم یک بیماری مزمن است که در آن تنگی نفس به علت ورم لوله های تنفسی به وجود می آید و اگر این ورم درمان شود تنگی نفس هم از بین می رود.
تركیب هوای وارد شده با هوای خارج شده تفاوت دارد، «هوای دم» غنی از اكسیژن و فقیر از دی‏ اكسید كربن است در حالی كه «هوای بازدم» برعكس، غنی از دی ‏اكسیدكربن و فقیر از اكسیژن است. در شش ها همیشه مقدار هوای ثابتی در پایان هر بازدم باقی می ماند که به آن «حجم باقی مانده» می گویند.

آیا این آزمایش باید در شرایط خاصی باید انجام گیرد؟

این آزمایش می‏ تواند در تمام طول روز انجام شود. مهم این است كه اگر مریض تا به حال این آزمایش را انجام نداده است باید از استعمال داروهای (بتا ادرژرنیک ) که برونش ها را گشاد می کنند خودداری كند.

طریقه های استعمال داروهای آسمی

استعمال داروهای ضد آسم از طریق استنشاق به نظر یك عمل خیلی ساده می‏ رسد ولی در حقیقت چنین نیست.در برخی از موارد كه وضعیت مریض حاد می ‏شود بدون این كه دلیل منطقی داشته باشد، احتمال این كه داروها به طریق صحیح استعمال نشده باشد وجود دارد، به این معنی كه یا دستور پزشك به طور درست انجام نشده است (تعداد گرفتن دارو در روز) یا این كه دارو به درستی وارد بدن نشده است. این گونه اشتباهات در خیلی از موارد موجب حاد شدن مریضی و خطرناك‏ شدن آن می شود. برای همین خیلی مهم است كه مریض تعلیم داده شود تا داروهای آسمی را بشناسد و طریقه درست گرفتن دارو را یاد بگیرد.برای این كه داروهای آسم بتوانند به محل برونش ها برسند از وسائلی استفاده می شود كه شناختن آن مهم است. در اینجا سعی می ‏شود در مورد تعداد این دستگاه ها و طریقه استعمال از آن اطلاعات كافی داده شود.

داروهای آسم و طریقه استعمال آنها

کنترل آسم زیاد آسان نیست بلكه احتیاج مداوم به درمان صحیح دارد كه ممكن است سال ها طول بکشد و حتی در برخی از موارد تمام عمر به درازا می‏ كشد.برای این بیماری درمان هایی وجود دارد كه با وجود این كه علاج بخش قطعی نیستند ، باعث می ‏شوند در اغلب موارد بیماری تحت كنترل درآید و بیمار از یك زندگی عادی برخوردار شود.در این میان مسئله چگونگی استفاده صحیح از داروهای مختلف برای آسم مهم است.موفقیت درمان آسم رابطه مستقیم با پذیرش دارو و عمل صحیح به توصیه‏های پزشك دارد.
پس بنابراین هرچه دارو صحیح‏ تر مصرف شود اثر آن بیشتر است و نیاز مریض به پزشك و درمان آن كمتر می ‏شود.داروهای ضد آسم بسیار و گوناگون هستند و برای استفاده از هر كدام آنها باید كاركرد آنها را شناخت. برخی از بیماران باید از دو دارو یا بیشتر استفاده كنند و ممكن است دستگاه ها با هم فرق كنند و این ممكن است بیمار را كمی سردرگم كند؛ به علاوه این كه این داروها باید در طول روز به طور مرتب مصرف شوند.

استفاده از اتاقك‏ها در اسپری

اثر داروهای ضد آسمی موقعی مؤثر است كه دارو به طریق كامل وارد ریه شود. برای انجام این كار و جلوگیری از هدر رفتن دارو در هوا از اتاقكی استفاده می‏ شود كه اول دارو را در خود ذخیره می‏ كند و مریض با استفاده از آن می‏ تواند از هدر رفتن دارو جلوگیری كند. استفاده از این اتاقك ها خیلی ساده است. برای بیماران مسن كه نمی ‏توانند خوب از اسپری استفاده كنند اتاقك های بزرگتر بهتر است. چون ذرات دارو در آن كوچكتر و مقاومت هوا نیز در آن كمتر می ‏شود و این به رسیدن دارو در نایژه‏های كوچك هوایی خیلی كمك می‏ كند.
منابع :
http://www.IRTEB.COM
http://www.pezeshkan.org
/خ