شناخت باقلا سبز:
باقلا گياهي است يک ساله از تيره«پروانه واران»که ارتفاع آن تا 80 سانتي متر مي رسد و داراي برگ هايي به شکل تخم مرغ و گل هايي درشت و سفيد با لکه هاي سياه يا بنفش است.
ميوه آن که همان باقلا است در غلافي پوشيده از کرک به طول تقريباً 12 سانتي متر قرار دارد.اگر دانه باقلا رنگ داشته باشد از کيفيت مرغوبي برخوردار نيست.در اوايل فصل بهار به بازار مي آيد وبهترين نوع آن باقلا ريزکاشان است.غلاف باقلا، سبز تند و نوع جوان آن ترد و بدون لکه است.باقلاي ريز و جوان مناسب براي باقلاپلو است.اگرباقلا کمي درشت شد بهتراست آن را خلال کنيد.
همه چيز درباره باقلا:
باقلا سبزي بسيار قابل انعطافي است.يعني در هر آب و هوا وبيشتر شرايط خاک رشد مي کند.باقلا منبع مهمي از پروتئين کربوهيدرات ها وهمچنين ويتامين هاي B2،B1،Aمي باشد.
زماني براي حضور!
باقلا را مي توانيد از اوايل ارديبهشت تا نيمه شهريور ماه تهيه کنيد.
بهترين انتخاب:
در زمان خريد بهتر است دقت کنيد تا پوسته سبز بيروني سفت و ترد باشد.چرا که آنهايي که نرم هستند در داخل خود کيسه هاي هوا دارند.
آماده سازي:
همه مي دانيد که باقلا را بايد از پوسته اول بيرون آورد معمولاً روش سنتي آن است که شکافي به باقلا مي دهند و دانه ها را بيرون مي آورند.اما امتحان کردن اين روش نيز ضرر ندارد:
باقلا ها را در يک ظرف قرار دهيد و روي آن را با آب جوش بپوشانيد و بگذاريد تا روي حرارت براي 3 تا 5 دقيقه بجوشد.سپس آبکش کنيد و درون يک ظرف حاوي آب يخ بريزيد.بعد شست خود را از ناحيه ساقه به طرف انتها فشار دهيد تا دانه ها به راحتي خارج شوند.براي جداکردن پوسته دوم نيز شکافي را با ناخن خود روي پوست آن ايجاد کنيد و فشار دهيد.
نگهداري:
مي توانيد باقلا را در يخچال تا 5 روز نگهداري کنيد و يا در کيسه فريزر بريزيد و با درج تاريخ و اطلاعات آن را فريز کنيد.
لوبيا:
لوبيا انواع مختلفي دارد که از جمله آنها مي توان به لوبيا چيتي، قرمز، سفيد ،چشم بلبلي، سياه و... اشاره کرد.
لوبياچيتي:
لوبيا چيتي از دسته گياهاني است که به خانواده «پروانه واران» تعلق دارد و نام خود را از شکل غلاف مانندي مي گيرد که در زمان شکل گيري و به عمل آمدن آن از دانه محافظت مي کند.
لوبيا چيتي از زيره گونه هاي لوبيا سبز است و در ايران عموماً در شهرهاي خمين، قزوين و اصفهان کشت مي شود.
طعم مطلوب اين لوبيا پس از پخت موجبات مصرف عمومي آن را پديد آورده است.
نگهداري لوبيا چيتي:
يکي از مزاياي حبوبات خشک اين است که بسيار خوب مي توان آن ها را براي مدت طولاني ذخيره کرد ،مشروط بر اينکه در مکان خنک و در ظرف بدون منفذ و دور از نور آفتاب نگهداري شود.
به هرحال بهتر است تا حد امکان آنها را تازه مصرف کرد.
ارزش غذايي لوبيا چيتي :
لوبيا چيتي سرشار از فولات (شکل طبيعي اسيد فوليک)و پروتئين بوده همچنين نيرو دهنده و جلوگيري کننده از خستگي مزمن و ضد افسردگي نيز هست.اين دانه ارزشمند دير هضم بوده و نفخ آوراست(با توجه به اينکه حبوبات خشک آنزيم بازدارنده اي دارند که مانع از هضم دانه در دستگاه گوارش مي شود بايد آنها را قبل از مصرف خيس کرد تا جوانه بزند يا اينکه به مدت 20 دقيقه در مقداري آب جوش بجوشانيد).خانواده هاي که کمتر گوشت مي خورند مي توانند با پختن خوراک لوبيا کمبود پروتئين خود راجبران کنند.لوبيا چيتي غذايي انرژي زا نيز است.هم چنين مقدار کلسيم در آن وجود دارد. به همين دليل براي رشد ومحکم کردن استخوان ها و دندان ها مفيد است.لوبيا چيتي آهن نيز دارد به اين سبب خون ساز است.خوردن لوبيا چيتي براي کساني که دچارکم خوني هستند سفارش شده است.
شناخت ريواس:
ريواس گياهي است بومي آسيا از تيره علف هفت بند که از سده شانزدهم در اروپا کشت مي شد.در ايران در ارتفاعات تهران ودر دامنه البرز و در نيشابور نيز مي رويد. اين گياه داراي ساقه و برگ گلي رنگ است که برگ آن خوردني نيست و ساقه ي ترش مزه اي دارد .هنگام خريد دقت کنيد که ساقه آبدار شکننده وترد باشد.توجه کنيد پوست ساقه ريواس را قبل از پخت بگيريد .ريواس را براي شربت نيز استفاده مي کنند.خورش ريواس هم طرفداران خاص خود را دارد.ريواس از يک تا چهار روز در يخچال قابل نگهداري است ولي براي نگهداري طولاني تر آن پس از بريدن ساقه ها آن را منجمد کنيد.
ارزش غذايي ريواس:
ريواس داراي ويتامين، پتاسيم و کلسيم است وبه علت دارا بودن اسيدهاي آلي براي رفع عطش مفيد است و به هضم غذا کمک مي کند.از اين گياه براي دفع باکتري هاي مضر نيز استفاده مي شود.مصرف ريواس براي تقويت معده و کبد مفيد بوده و براي بيماران تب دار و بي اشتها سودمند است ولي مصرف ريواس براي مبتلايان به سنگ کليه و ناراحتي هاي مثانه توصيه نمي شود.ريواس مقوي قلب واعصاب بوده و براي درمان بواسير مفيد است.اثر ملين و مسهلي قوي دارد.براي تسکين دندان درد هم استفاده مي شود.
فريز کردن ريواس:
ريواس ها را شسته قسمت چوبي و سفت آنهارا جدا کنيد وبه قطعات درشت برش بزنيد و در آب جوش به مدت دو دقيقه بجوشانيد و بلافاصله آنها را در آب سرد بريزيد.صبر کنيد تا خنک شود سپس آنها را آبکش کرده و در نايلون فريزر قرار دهيد در آن را محکم ببنديد و در فريزر قرار دهيد بدين صورت مي توانيد ريواس را حدود شش ماه نگهداري کنيد.
شناخت کنگر:
کنگر گياهي است داراي برگ هاي بريده خاردار و ساقه هاي سفيد کوتاه وضخيم که اولين بار در اتيوپي کشت شد و بعد در نقاط مختلف دنيا گسترش يافت.محل اصلي رويش اين گياه مديتراته، جزاير قناري و آمريکاي جنوبي است.اين گياه متناسب با رشدش خارهاي خشن تري را پيدا مي کند.يعني کنگر پير داراي خارهاي خشن تر و کنگرجوان خارهاي کوتاه ونرمي دارد.ساقه ي اين گياه بهاري در سوپ، خورش، سالاد و بوراني مورد استفاده قرار مي گيرد.
ارزش غذاي کنگر:
کنگر سرشار از پتاسيم ،آهن ،فولات ،کلسيم، سديم، ويتامين B1،بتاکاروتن و فيبر است.سرگل هاي اين گياه براي تقويت دستگاه گوارشي مفيد بوده و به هضم مواد غذايي کمک مي کند.همچنين در درمان زردي ،سوءهاضمه ،نفخ ،بي اشتهايي و تهوع بسيار سودمند بوده و باعث حفظ سلامت روده مي شود کمک به درمان کم خوني،پيشگيري کننده از سرطان پوست و روده باريک، مسهل و کاهش کلسترول خون از خواص ديگر اين گياه بوده، ضمن اينکه احتمال حمله قلبي را کاهش مي دهد.
فريزکردن کنگر:
کنگر را بشوئيد و به قطعات 2 تا4 سانتي متر بريده و ساقه هاي کلفت را از پهنا دو قسمت کنيد تيغ هاي آن را بگيريد.براي هر نيم کيلو کنگر 4 ليتر آب جوش درنظر بگيريد کنگرها را 2الي 3 دقيقه بجوشانيد
وبعد بلافاصله آنها را در آب يخ بريزيد و آب را يکي دو مرتبه عوض کنيد تا به سرعت خنک شود بعد کنگرها را آبکش کنيد ودر ظرف مخصوص فريزر قرار دهيد.
منبع:ساناز سانيا،شماره 15 /س
