فرزندانمان را در بزرگراه اينترنت رها نكنيم
نويسنده:مهرى موسى وند
منبع:روزنامه جوان
منبع:روزنامه جوان
افزون بر ۱۰ ميليون كودك در جهان با اينترنت سروكار دارند. آن ها براى دستيابى به اطلاعات و برقرارى ارتباط با دوستان و اعضاى خانواده از طريق نامه الكترونيكى (E.mail)، آموختن مهارت هاى رايانه اى و شركت در بحث و تالارهاى گفت وگو (Chatroom) به اينترنت مراجعه مى كنند. در برخى از كشورها حدود ۸۰ درصد مدارس ابتدايى و راهنمايى به اينترنت دسترسى دارند و بسيارى از مشاغل به مهارت هاى اينترنتى نيازمند است با اين همه بازهم كار با رايانه و اينترنت سبب بهبود وضعيت تحصيلى كودك نمى شود. كودكان بهترين آموزش را با داشتن معلمان كارآزموده و تحصيل در كلاس هاى كوچكتر به دست مى آورند و براى استفاده موثر از اين ابزارهاى الكترونيكى به آموزگاران ماهر وزمان كافى نياز است.
آن چه پدر و مادر و بزرگترها بايد درباره اينترنت بدانند:
نخست در مورد اينترنت اطلاعات بيشترى كسب كنيد و مهارت خود را در استفاده از آن افزايش دهيد. اشخاص ناشناس و حتى كودك آزاران مى توانند سهمى در برقرارى ارتباط با كودك از طريق پست هاى الكترونيكى و يا اتاق هاى گفت وگو (چت روم) داشته باشند. دسترسى به پايگاه هايى كه تصاوير مربوط به بى مبالاتى هاى جنسى و خشونت ورزى و مصرف مواد مخدر را تبليغ مى كنند بسيار آسان است. تبليغات مربوط به مصرف سيگار و الكل بر صفحه اينترنت بدون محدوديت براى همه و از جمله كودكان ظاهر مى شود. در آگهى هاى بازرگانى با استفاده از بولتن ها، جوايز بازى ها و تصاوير رنگى از كودكان سوء استفاده مى شود. گاه براى مقاصد بازاريابى با استفاده از شخصيت هاى آشناى كارتونى از كودكان اطلاعات شخصى گرفته مى شود. اينترنت مانند تلويزيون مى تواند زمان لازم براى مطالعه، بازى، فعاليت هاى اجتماعى و مهم تر از آن بودن در جهان واقعى را كاهش دهد.
* ۱۰ تا ۱۲ سالگى: به آن ها بياموزيد كه اطلاعات شخصى و خصوصى خود را در اختيار ديگران قرار ندهند و به ويژه مراقب باشيد كه شماره تلفن خود را در هيچ پيام اينترنتى پست نكنند. بدون اينكه وارد جزييات شويد آن ها را از وجود افراد مهاجم در اينترنت آگاه كنيد و هشدار دهيد كه ممكن است در پى بى احتياطى حتى به در خانه شما هم بيايند. درباره مسايلى كه در رابطه با فعاليت هاى رايانه اى و اينترنتى در مدرسه كودك روى مى دهد اطلاعات به دست آوريد. از موتورهاى جست وجوى عادى استفاده كنيد. بسيارى از موتورهاى جست وجو قابل تنظيم هستند و مى توانيد آن ها را در حد متوسط فيلتر كنيد. مطمئن شويد كه كودكتان بدون اجازه و تاييد شما وبلاگ راه اندازى نكرده، صفحه مشخصات پست نكند و در سايت هاى مختلف عضو نشود به ويژه تاكيد كنيد كه عكسى از خود و خانواده را در اينترنت قرار ندهد. تا هنگامى كه مى دانيد با افراد آشنا و مطمئن سروكار دارند، حريم خصوصى آن ها را رعايت كنيد. مسير تمام فرستندگان پيام را به غير از افراد آشنا، مسدود كنيد. حتما رمز عبور آن ها را داشته باشيد و در عين حال تمام فايل هاى شخصى خود را با رمز عبورى پنهانى قفل كنيد. تمام رمزهاى عبور خود و فرزندانتان را هرازگاهى تغيير دهيد. چنان چه كودكتان تلفن همراه دارد از امكانات بازى و دانلود تصوير و نرم افزار آن آگاه باشيد و استفاده از تلفن همراه را محدود كنيد.
* ۱۳ تا ۱۵ سال: بيش از پيش حريم خصوصى آن ها را رعايت كنيد و با آن ها درباره تجربه هاى آنلاينشان صحبت كنيد. به جاى اين كه تمام سايت ها را فيلتر كرده و فقط چند سايت مورد قبول خود را باز بگذاريد، سايت هاى نامناسب براى نوجوانان را فيلتر كنيد. از آن جايى كه ممكن است هر لحظه سايت هاى نامناسب به گونه اى در معرض ديد نوجوانتان قرار بگيرند، از قبل با او در اين باره صحبت كنيد. اكنون مى توانيد در مورد افرادى كه از آن ها پيام و اى ميل دريافت مى كنند، آزادى بيشترى قايل شويد اما باز هم اين افراد را در زندگى واقعى، بشناسيد و تاييد كنيد. از خاطر نبريد كه دوست بودن يك دوست لزوما به معناى موجه بودن شخص نيست. خودتان بايد او را بشناسيد به آن ها يادآورى كنيد كه رمز عبورشان را نگه دارند. معمولا نوجوانان در اين سنين بيشتر در معرض دزدى رمز عبور قرار دارند. از آن ها بخواهيد هرازگاهى نامشان را در گوگل جست وجو كنند تا چنان چه از آن ها نشانى، شماره تلفنى و مانند اين ها در اينترنت موجود باشد، هم از چگونگى ورود اين اطلاعات به شبكه اطلاع پيدا كنند و هم اطلاعات ياد شده را مسدود نمايند. درباره عدم ملاقات با غريبه ها در خارج از شبكه مجازى برايشان توضيح دهيد و در صورت لزوم خودتان با او همراهى كنيد.
* سنين ۱۶ به بالاتر: در اين سن ديگر موارد احتياطى و نظارت و كنترل از سوى شما ضرورتى ندارد. چنان چه فرزندتان اعتماد شما را جلب كرده است، واقعا به او اعتماد كنيد. در غير اين صورت تنها كارى كه مى توانيد انجام دهيد خاموش كردن كامپيوتر، توقيف تلفن همراه و وسايل بازى آنلاين آنهاست! اگر تاكنون نكته هاى لازم را به آن ها نياموخته باشيد همه در دردسر افتاده ايم! به آن ها بياموزيد كه يك شهروند مجازى خوب بودن به اندازه شهروند خوب در جهان واقعى ارزش دارد و اين كه بهترين فيلتر، عقل و هوش خودشان است كه بايد از آن نهايت استفاده را ببرند. همچنان بر خطرات در ميان گذاشتن اطلاعات و امور خصوصى با غريبه ها و ملاقات واقعى با آنان تاكيد كنيد. استفاده از نرم افزارهاى ضد ويروس را به آنان بياموزيد. از آن ها بخواهيد در حفظ امنيت خواهر و برادر كوچكتر خود در شبكه كمك كنند.
آن چه پدر و مادر و بزرگترها بايد درباره اينترنت بدانند:
نخست در مورد اينترنت اطلاعات بيشترى كسب كنيد و مهارت خود را در استفاده از آن افزايش دهيد. اشخاص ناشناس و حتى كودك آزاران مى توانند سهمى در برقرارى ارتباط با كودك از طريق پست هاى الكترونيكى و يا اتاق هاى گفت وگو (چت روم) داشته باشند. دسترسى به پايگاه هايى كه تصاوير مربوط به بى مبالاتى هاى جنسى و خشونت ورزى و مصرف مواد مخدر را تبليغ مى كنند بسيار آسان است. تبليغات مربوط به مصرف سيگار و الكل بر صفحه اينترنت بدون محدوديت براى همه و از جمله كودكان ظاهر مى شود. در آگهى هاى بازرگانى با استفاده از بولتن ها، جوايز بازى ها و تصاوير رنگى از كودكان سوء استفاده مى شود. گاه براى مقاصد بازاريابى با استفاده از شخصيت هاى آشناى كارتونى از كودكان اطلاعات شخصى گرفته مى شود. اينترنت مانند تلويزيون مى تواند زمان لازم براى مطالعه، بازى، فعاليت هاى اجتماعى و مهم تر از آن بودن در جهان واقعى را كاهش دهد.
بچه ها را در بزرگراه اينترنتى تنها نگذاريم
بى ترديد سن كودكان و نوجوانان در استفاده از اينترنت عامل تعيين كننده اى براى مراقبت هاى اينترنتى است. چنان چه بنا را از ۱۰ سالگى كودكتان براى استفاده از اينترنت قرار مى دهيد خواندن نكات زير بسيار آموزنده خواهد بود.* ۱۰ تا ۱۲ سالگى: به آن ها بياموزيد كه اطلاعات شخصى و خصوصى خود را در اختيار ديگران قرار ندهند و به ويژه مراقب باشيد كه شماره تلفن خود را در هيچ پيام اينترنتى پست نكنند. بدون اينكه وارد جزييات شويد آن ها را از وجود افراد مهاجم در اينترنت آگاه كنيد و هشدار دهيد كه ممكن است در پى بى احتياطى حتى به در خانه شما هم بيايند. درباره مسايلى كه در رابطه با فعاليت هاى رايانه اى و اينترنتى در مدرسه كودك روى مى دهد اطلاعات به دست آوريد. از موتورهاى جست وجوى عادى استفاده كنيد. بسيارى از موتورهاى جست وجو قابل تنظيم هستند و مى توانيد آن ها را در حد متوسط فيلتر كنيد. مطمئن شويد كه كودكتان بدون اجازه و تاييد شما وبلاگ راه اندازى نكرده، صفحه مشخصات پست نكند و در سايت هاى مختلف عضو نشود به ويژه تاكيد كنيد كه عكسى از خود و خانواده را در اينترنت قرار ندهد. تا هنگامى كه مى دانيد با افراد آشنا و مطمئن سروكار دارند، حريم خصوصى آن ها را رعايت كنيد. مسير تمام فرستندگان پيام را به غير از افراد آشنا، مسدود كنيد. حتما رمز عبور آن ها را داشته باشيد و در عين حال تمام فايل هاى شخصى خود را با رمز عبورى پنهانى قفل كنيد. تمام رمزهاى عبور خود و فرزندانتان را هرازگاهى تغيير دهيد. چنان چه كودكتان تلفن همراه دارد از امكانات بازى و دانلود تصوير و نرم افزار آن آگاه باشيد و استفاده از تلفن همراه را محدود كنيد.
* ۱۳ تا ۱۵ سال: بيش از پيش حريم خصوصى آن ها را رعايت كنيد و با آن ها درباره تجربه هاى آنلاينشان صحبت كنيد. به جاى اين كه تمام سايت ها را فيلتر كرده و فقط چند سايت مورد قبول خود را باز بگذاريد، سايت هاى نامناسب براى نوجوانان را فيلتر كنيد. از آن جايى كه ممكن است هر لحظه سايت هاى نامناسب به گونه اى در معرض ديد نوجوانتان قرار بگيرند، از قبل با او در اين باره صحبت كنيد. اكنون مى توانيد در مورد افرادى كه از آن ها پيام و اى ميل دريافت مى كنند، آزادى بيشترى قايل شويد اما باز هم اين افراد را در زندگى واقعى، بشناسيد و تاييد كنيد. از خاطر نبريد كه دوست بودن يك دوست لزوما به معناى موجه بودن شخص نيست. خودتان بايد او را بشناسيد به آن ها يادآورى كنيد كه رمز عبورشان را نگه دارند. معمولا نوجوانان در اين سنين بيشتر در معرض دزدى رمز عبور قرار دارند. از آن ها بخواهيد هرازگاهى نامشان را در گوگل جست وجو كنند تا چنان چه از آن ها نشانى، شماره تلفنى و مانند اين ها در اينترنت موجود باشد، هم از چگونگى ورود اين اطلاعات به شبكه اطلاع پيدا كنند و هم اطلاعات ياد شده را مسدود نمايند. درباره عدم ملاقات با غريبه ها در خارج از شبكه مجازى برايشان توضيح دهيد و در صورت لزوم خودتان با او همراهى كنيد.
* سنين ۱۶ به بالاتر: در اين سن ديگر موارد احتياطى و نظارت و كنترل از سوى شما ضرورتى ندارد. چنان چه فرزندتان اعتماد شما را جلب كرده است، واقعا به او اعتماد كنيد. در غير اين صورت تنها كارى كه مى توانيد انجام دهيد خاموش كردن كامپيوتر، توقيف تلفن همراه و وسايل بازى آنلاين آنهاست! اگر تاكنون نكته هاى لازم را به آن ها نياموخته باشيد همه در دردسر افتاده ايم! به آن ها بياموزيد كه يك شهروند مجازى خوب بودن به اندازه شهروند خوب در جهان واقعى ارزش دارد و اين كه بهترين فيلتر، عقل و هوش خودشان است كه بايد از آن نهايت استفاده را ببرند. همچنان بر خطرات در ميان گذاشتن اطلاعات و امور خصوصى با غريبه ها و ملاقات واقعى با آنان تاكيد كنيد. استفاده از نرم افزارهاى ضد ويروس را به آنان بياموزيد. از آن ها بخواهيد در حفظ امنيت خواهر و برادر كوچكتر خود در شبكه كمك كنند.