چگونه در تصميم گيري به بچه ها كمك كنيم

تشويق دانش آموزان به کارکردن و فکر کردن و به طور مستقل، راهي براي پيشرفت و رشد مهارتهاي حل مسأله و موفقيت در امتحان است.
تقريباً تمام معلم ها دانش آموزاني دارند که مي توانند مسايل رياضي را به خوبي در کلاس حل کنند، اما در ارزشيابيهاي رسمي نمي توانند همه فهم و درک خود را نشان بدهند. بعضي ها سر امتحان خشکشان مي زند، بعضي ها تا سوال ها را مي بينند دستشان را بالا مي گيرند تا سوال کنند و کسي کمکشان کند و بقيه توضيحات نامفهومي مي نويسند که کوچکترين نشاني از معلوماتشان ندارد. خبر خوش اينکه! اين سناريو را مي توان تغيير داد. با چند تکنيک ساده مي توانيم سطح اعتماد به نفس بچه ها را بالا ببريم، عادات کاري مستقل آنها را افزايش بدهيم و به دانش آموزانمان کمک کنيم مهارتهاي ارتباطي شان را براي روز امتحان و زندگي آينده شان، بهتر کنند.

در کلاس محيطي حمايت کننده به وجود بياوريم

براي ايجاد اعتماد به نفس رياضي در بچه ها سعي کنيد جو کلاس به جاي "رقابتي" ، "حمايتي" باشد. يک راه خوبش اين است که از بچه ها بخواهيد در گروه هاي کوچک و با همکاري روي حل يک مسأله ولي با استراتژيهاي متفاوت کار کنند. مثلاً در هر گروه يک دانش آموز مي تواند از مکعب هاي بازي استفاده کند، يکي ديگر نمودار بکشد و ديگري از محاسبات جبري استفاده کند. نفر چهارم هم مي تواند تمام مراحل حل را بنويسد. درعين حال بچه ها را تشويق کنيد به طور منظم از همديگر کمک و راهنمايي بگيرند و مدام منتظر شما نباشند تا کمکشان کنيد. اين جمله را در کلاس مد کنيد که "قبل از من، از سه نفر ديگر بپرس!" اين پيغام ساده به دانش آموزان يادآوري مي کند که آنها دانش لازم براي کمک کردن به هم را دارند و به آنها مي گويد: بچه ها – و نه فقط معلم ها – مي توانند درست جواب بدهند!"
وقتي بچه ها شروع به همکاري و پاسخ دادن به سوالات هم مي شوند، در معرض انواع زيادي از فرآيندهاي حل مسأله قرار مي گيرند. بالاتر از اين در کلاس جو اعتماد، همکاري و مشارکت به وجود مي آيد و تمام اينها براي بالا بردن سطح اعتماد به نفس و کارايي زمان امتحان کودکان، موثر است.

استقلال دانش آموز را تشويق کنيد

بيشتر کردن آگاهي دانش آموزان از خودشان به عنوان يادگيرنده هاي توانا و مستقل قدمي در جهت موفقيت در امتحان است. اين کار را با در دسترس قرار دادن تمام منابع درسي شروع کنيد. به بچه ها ياد بدهيد که ابزارها (لغتنامه ، ماشين حساب، وسايل کمک درسي ) به همه تعلق دارند و بايد در زمان لازم مصرف شوند. به اين ترتيب به بچه ها اجازه ميدهيد بفهمند که شما مطمئنيد آنها مي توانند مساله را حل کنند و منابع مورد نيازشان را فراهم بياورند. استراترژي دوم اين است که به بچه ها دوره کردن آنچه قبلاً مي دانسته اند را ياد بدهيد. مثلاً به آنها نشان بدهيد چطور " با استفاده از کتاب درسي به دالان حافظه شان سفر کنند". اين کار به خصوص وقتي با موضوعات درسي جديدي دست به گريبانند، مفيد واقع مي شود. مثلاً اگر تفريق اعداد بزرگ ايجاد مشکل کرده است، از بچه ها بخواهيد صفحاتي را پيدا کنند که براي اولين بار تفريق دو رقمي در آنجا تدريس شده است. شما مي خواهيد بچه ها را تشويق که به تدريج اين کار به عقب برگشتن را خودشان انجام دهند. اين عمل بچه ها را به ياد موفقيت هاي گذشته شان در ياد گرفتن مي اندازد و معلومات گذشته و جديد را به نحوي به هم وصل مي کند.

تفکر روشن و واضح را به بار بياوريد

وقتي مسايل کلامي و بياني را حل مي کنيد، به بچه ها جرأت بدهيد تا ايده هايشان را به روشني - اول شفاهي و بعد کتبي – بيان کنند. اين فعاليت مهمي است و کمک مي کنند مهارتهاي تفکر بحراني دانش آموزان گسترش پيدا کند. علاوه بر اين آنها کم کم زبان و ساختار سوالات را تشخيص مي دهند و با آنچه به موفقيت مي رساندشان آشنا مي شوند. اين رويه قدم به قدم را امتحان کنيد:
قدم اول: فکر کنيد
از بچه ها بخواهيد در سکوت به راهي که براي حل مسأله دارند فکر کنند، بعد استراتژي هايشان را براي پيدا کردن راه حل در گروه به بحث بگذارند. از آنها بخواهيد از اعداد در استراتژيهايشان استفاده نکنند. اين کار باعث مي شود به جاي حل يک مسأله خاص، روي فرآيند حل مسأله تمرکز کنند.
قدم دوم: بنويسيد
بعد از انجام قدم اول از بچه ها بخواهيد به طور فردي يا دو نفري با توضيح دادن مراحل کارشان شرحي درباره درستي جوابشان بنويسند. مطمئن شويد که بچه هاي ما مي فهمند از آنها مي خواهيد که به محاسباتي که انجام داده اند، رجوع کنند.
قدم سوم: ارزيابي کنيد
نمونه جوابها را در کلاس ارائه و درباره شان بحث کنيد. به جاي اينکه خودتان مساله را ارائه کنيد، بچه ها را تشويق کنيد خودشان معياري درست کنند که بتوانند نشان بدهند عناصر در جواب کامل کدام ها هستند. اين فرآيند فهم بچه ها را از يک جواب قوي و موفق زياد مي کند.

به بچه ها واژگان رياضي بدهيد

بچه ها براي اينکه بتوانند واقعاً ترمينولوژي رياضي را بفهمند و به خاطر بسپارند احتياج دارند تا با کلمات مهم حل مساله آشنا شوند و آنها واژگان را دروني کنند. براي همين در کلاستان اصطلاحات رياضي را به گوش همه برسانيد. مثلاً با دانش آموزانتان يک ديوار کلاس را به لغات رياضي اختصاص بدهيد. با جلو رفتن درس ها، کلمه هاي جديد را به ديوار را به ديوار اضافه کنيد و به اين شکل دايره المعارفي از کلمات مورد نيازتان درست کنيد. يا در شروع هر فصل از بچه ها بخواهيد با همکاري هم فهرستي از اصطلاحات درست کنند و با نقاشي آنها را نشان بدهند. اين قبيل کارها هم به استقلال و هم به ديکته بچه ها کمک خواهد کرد و وقتي زمان امتحان برسد، بچه هاي شما همه اين کلمات را صدها بار قبل از اين ديده اند!

به بچه ها مثالهاي خوب بدهيد

وقتي به بچه ها مي گوييم جواب اين مساله را بنويسيد، معمولاً هميشه توضيحاتي ناکافي يا حتي نامربوط مي نويسند که نشان گر ميزان معلوماتشان نيست. در بسياري از موارد، آنها اصلاً نمي دانند يک جواب خوب چه شکلي است و شامل چه چيزهايي است. براي امتحان هم که شده از دانش آموزان بخواهيد يک برگه ارزيابي را به عنوان راهنماي نوشتن يا ابزار "خود ارزيابي" استفاده کنند. مثلاً يک چنين برگه اي در درس رياضيات شامل اين سوالات است:
• آيا راه حل درست است؟
• آيا به سوال مطرح شده به روشني و تکميل پاسخ داده شده است؟
• آيا از اصطلاحات رياضي مناسب استفاده شده است؟
• آيا راه حل، قدم به قدم توضيح داده شده است؟
• آيا درستي پاسخ با استفاده از "کنترل محاسباتي"، تخمين يا استدلال منطقي امتحان شده است؟
با استفاده از برگه ارزشيابي، بچه ها بهتر مي فهمند که جواب خوب چه اجزايي دارد و بهتر مي توانند به هنگام امتحان از اين دانش استفاده کنند.

در برابر اصرار به کمک مقاومت کنيد

گاهي اوقات وقتي دانش آموزي دفترچه به دست ميزتان مي آيد، مقاومت در برابر اصرارش به حل کردن يا درست کردن جواب بسيار مشکل است. اغلب اوقات ما بار مسئوليت خودمان، يادگيري بچه ها را به دوش مي کشيم. به اين ترتيب آنها در مهارتهايشان خود را به ما متکي و بي اطمينان به نفس مي يابند. اما وقتي به آنها کمک مي کنند استفاده از دانش خود و منابع موجود را ياد بگيرند، به آنها فرصت به خود باليدن در کارشان اهدا مي کنيم.
هر چه کلاستان ياد بگيرد بيشتر به خود متکي باشد، مي بينييد که بيشتر بچه ها را به سوي منابع و ديوار لغات مي فرستيد، کمتر به آنها مي گوييد با مسأله چه کار کنند و از شنيدن ايده هايشان شادتر مي شويد. به زودي آنها اعتماد به نفس بهتري مي يابند و حتي در امتحانات سخت توانايي و جرات لازم براي کسب بهترين نتيجه ها را دارند.