تأثیر اندازه‌ی مدرسه و کلاس بر قلدری کردن دانش‌آموز

یک دیدگاه رایج این است که مسائل قلدری/ قربانی به تناسب اندازه مدرسه و کلاس افزایش می‌یابد: این مسائل اغلب اوقات در مدارس و کلاسهای بزرگ مشاهده می‌شود. داده‌های مربوط به 10 مدرسه بزرگ استکهلم، به هیچ وجه از این فرضیه حمایت نکرد (الویوس، 1973، 1978،) داده‌های مربوط به سه مدرسه در فنلاند نیز هیچ‌گونه رابطه میان درصد ارتکاب قلدری یا قربانی قلدری و اندازه‌ی کلاس و مدرسه نشان نداد (لاژرسپتز و دیگران، 1982).
داده مربوط به زمینه یابیهای اخیر در نروژ تا حد زیادی آزمون درستی این فرضیه را امکان‌پذیر ساخته است. براساس داده‌های قابل دسترس، می‌توان 700 مدرسه و چندین هزار کلاس را مورد مقایسه قرار داد. هر چند این مقایسه‌ها می‌تواند مهم باشد، اما باید توجه داشت که به منظور معنی‌دار شدن نتایج، فقط مدارس و کلاسهای مشابه مورد مقایسه قرار می‌گیرند (مثلاً مدارس ابتدایی کوچک با یکدیگر و مدارس ابتدایی بزرگتر با یکدیگر). در مجموعه مقایسه‌های انجام گرفته تفاوتهای اندازه کلاس و مدرسه کاملاً مشهود بود. برای مثال کوچکترین اندازه مدرسه در کلاس اول تا ششم فقط 46 دانش‌آموز بود، در حالی که بزرگترین اندازه 930 نفر بود.
با در نظر گرفتن حد متوسط یک کلاس، تعداد دانش‌آموزان در هر یک از این نوع مدارس در دامنه‌ی بین 7 تا 27 نفر قرار داشت. نتایج روشن بود: همبستگی میان سطوح مسائل قلدری (درصد دانش‌آموزانی که مرتکب قلدری شده و قربانی قلدری می‌شوند) و اندازه‌ی متوسط کلاس یا مدرسه مثبت نبود. این زمینه همچنین نتایج مقایسه‌ی 307 مدرسه ابتدایی معمولی (با حداقل یک کلاس در هر پایه تحصیلی) و تعداد 90 مدرسه یک کلاسه (دانش‌آموز چند پایه در یک کلاس) مورد توجه قرار گرفت. مدارس یک کلاسه که تقریباً شامل 50% مدارس ابتدایی در نروژ است (تنها 15% جمعیت دانش‌آموزی در گستره سنی مذکور را در بر می‌گیرد) که بخش بزرگی از کشور را شامل می‌شود. تعداد متوسط دانش‌آموزانی که پرسشنامه را پاسخ دادند، 43 نفر در مدارس یک کلاسه و 184 نفر در مدارس معمولی بودند.
یافته اساسی حاصل از این مقایسه این بود که درصد دانش‌آموزان قربانی قلدری در مدارس کوچک یک کلاسه، همانند مدارس ابتدایی معمول بود. درصد دانش‌آموزان مرتکب قلدری که دیگر دانش‌آموزان را مورد تهدید و اذیت قرار می‌دادند، در مدارس یک کلاسه بالاتر بود. یافته‌ی مذکور یقیناً خلاف این برداشت رایج را، نشان می‌دهد که فضای محیط مدرسه‌ی یک کلاسه، دوستانه و بدون تعارض است.
تحقیقات جهانی در مورد «تأثیرات» اندازه کلاس و مدرسه این گفته را که این عوامل حداقل در اندازه‌های مورد مطالعه زیاد مهم نیستند، تأیید می‌کند (مثل: راتر (1) 1983). بنابراین، می‌توانیم نتیجه‌گیری کنیم که اندازه کلاس یا مدرسه در رابطه با رخداد سطوح مسائل قلدری/ قربانی در کلاس و یا در مدرسه، اهمیت قابل توجهی ندارد. بنابراین، باید برای یافتن منشأ این مسائل، عوامل دیگری را بررسی نمود. با وجود این که، این واقعیت مسلم است که میانگین تعداد دانش‌آموزان مرتکب قلدری و قربانی قلدری در کلاسها و مدارس بزرگ، بالاتر است؛ ممکن است این فکر نیز ایجاد شود که شرایط کلاس یا مدرسه کوچک برای رخداد قلدری تسهیل کننده باشد که نتایج ما را از این فرض نیز حمایت نمی‌کنند.

پی‌نوشت‌:

1. Rutter

منبع مقاله :
الویوس، دان؛ (1392)، شناخت دنیای کودکان، ترجمه‌ی نادر باقری؛ مشهد: مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، شرکت به‌نشر، چاپ دوم