سبك شمردن نماز و آثار آن(قسمت دوم)

در روايت ديگري در همين ارتباط چنين مي‏فرمايد:
»من تهاون بصلاته من الرجال و النساء ابتلاه الله بخمس عشرة خصلة...الثانية يضيق عليه قبره و الثالثة تكون الظلمة في قبره... .«
يعني: «هر زن و مردي كه به نمازش بي‌اعتناء باشد خداوند او را به پانزده چيز مبتلا مي سازد... قبر بر او تنگ و تاريك مي گردد.»[1]
در سخن ديگري از پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ چنين روايت گرديده است كه فرمود: مستخّف به نماز با ذلت و گرسنگي و تشنگي جان مي‏دهد.[2]

6ـ عدم قبول:

نمازي كه با سهل‌انگاري و تحقير خوانده شود مورد قبول خداوند متعال قرار نمي‏گيرد. امام صادق ـ عليه السلام ـ مي‏فرمايد:
»انّ اللّه عزوجل لايقبل الاّ الحسن فكيف يقبل ما يستخف به«[3]
يعني: «خداوند جز نيكو را نمي‏پذيرد پس چگونه آن را كه مورد استخفاف واقع گرديده است بپذيرد.«
نمازي كه آورنده آن به آن بي مهري و بي توجهي دارد، چگونه مشمول قبول خداوند قرار گيرد؟!

7ـ نفرين و لعنت:

برخي از روايات تصوير و تمثيلي را براي نماز ترسيم نموده‏اند كه بر حسب آن، نماز بصورت ملكي با انسان به گفتگو مي‏نشيند گاه تشكر مي‏كند و گاه گله‏مند مي‏شود. در روايتي امام صادق ـ عليه السلام ـ مي‏فرمايد: وقتي نماز در وقت خود اقامه نگردد و بي دقّت ارائه شود با صورتي سياه و تاريك به سوي انسان باز مي‏گردد. مي‏گويد: مرا ضايع كردي خدا تو را ضايع كند. و اگر در وقت خود اقامه شود براي انسان دعا مي‏كند و مي‏گويد: همان گونه كه مرا حفظ و احترام نمودي خداوند تو را حفظ كند.[4] آري قرآن كريم راه تاركين را به سقر منتهي مي‏داند و در مورد آنان مي‏فرمايد:
»ما سلككم في سقر قالوا لم نك من المصلّين»[5]
و كساني را كه نماز مي‏خوانند امّا جماعت را ترك مي‏كنند به حسرت و پشيماني محكوم مي‏نمايد و مي‏فرمايد:
»يوم يكشف عن ساق و يدعون الي السّجود فلا يستطيعون * خاشعة ابصارهم ترهقهم ذلّة و قد كانوا يدعون الي السجود و هم سالمون»[6]
و آناني را كه نماز را به جماعت مي‏خوانند اما خشوع و مواظبت چنداني در نماز خود ندارند مستحق توبيخ و سرزنش مي‏شمرد و مي‏فرمايد:
»فويل للمصلّين الذين هم عن صلوتهم ساهون«( ماعون/4ـ 5)
ترجمه: پس واي بر نمازگزاراني كه از نمازشان غافلند.
و در آيه ديگر اين گروه را به نفاق موسوم مي‏داند و مي‏فرمايد:
»انّ المنافقين يخادعون اللّه و هو خادعهم و اذا قاموا الي الصّلاة قاموا كسالي يراعون النّاس و لا يذكرون اللّه الاّ قليلاً» (نساء/142).
ترجمه: منافقان با خدا نيرنگ مي‌كنند و حال آنكه او با آنان نيرنگ خواهد كرد و چون به نماز ايستند با كسالت برخيزند. با مردم ريا مي‌كنند و خدا را جز اندكي ياد نمي‌كنند.
تنها آن گروه، مورد ستايش قرآنند كه نماز را با خشوع و مواظبت اقامه نمايند.
در اين مورد قرآن كريم مي‏فرمايد:
»قد افلح المؤمنون الّذين هم في صلاتهم خاشعون«[7]
مولوي مي‏گويد:
اگر نــه روي دل انـــدر برابرت دارم
من اين نـماز، حسـاب نماز، نشمارم
ز عشــق روي تو من رو به قبله آوردم
و گرنه من ز نـماز و ز قـبله بـيزارم
مرا غرض ز نـماز آن بود كه پنهاني
حديث درد فـــراق تـو با تو بگذارم
و گرنه اين چه نمازي بود كه من با تو
نشسته روي به محراب و دل ببازارم؟
در يك روايت جامع، پيامبر اكرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ در پاسخ به سؤال زهراي اطهر ـ سلام اللّه عليها ـ در مورد عقوبت كسي كه نماز را كوچك مي‏شمارد به بررسي عوارض ناشي از اين پديده پرداخته و مي‏فرمايد:
اي فاطمه! هر كس از مردان يا زنان به نماز بي‌اعتنايي كند خداوند او را به پانزده عقوبت مبتلا مي‏گرداند كه 6 عقوبت در آن‏ها در دنياست، 3 عقوبت به هنگام مرگ به سراغ او مي‏آيد، 3 عقوبت در قبر و 3 خصلت در قيامت و آنگاه كه از قبر بر انگيخته مي‏شوند دامنگيرشان مي‏شود. اما آنچه در دنيا متوجه چنين افرادي مي‏شود عبارت است از: برداشتن بركت از عمر، رفتن بركت از روزي، محو سيماي صالحين از چهره و رخسار، بي اجر ماندن اعمال، عدم قبولي دعا و عدم مشموليت دعاي نيكان و به هنگام مرگ، عليل، تشنه و گرسنه خواهد مرد و اگر از نهرهاي دنيا بياشامد عطش او فرو نخواهد نشست. و در قبر ملكي او را شكنجه مي‏نمايد، قبر بر او تنگ و تاريك مي‏گردد. و در قيامت او را وارونه بر زمين خواهند كشيد، سخت مورد محاسبه قرار مي‏گيرد، خدا به او نظر رحمت نخواهد داشت و به عذابي دردناك گرفتار مي‏گردد.[8]

پی نوشت:

[1] . بحار الانوار، 80/21.
[2] . همان.
[3] كافي ج3ص269
[4] . بحارالانوار، 80/9.
[5] . مدّثر/42.
[6] . قلم/42 و43، در آيه‌ي ديگري مي‏فرمايد: فخلف من بعدهم خلف اضاعوا الصلوة و اتبعوا الشهوات فسوف يلقون غيّا (مريم/59).
[7] . مؤمنون /1
[8] . بحارالانوار، ج80ص21.

منبع: پرستش آگاهانه