اعتیاد و جنبه های آن

چند میلیون – چندصد میلیون معتاد به موادمخدر در جهان وجود دارد. کدام بخش از جغرافیای جهان بیشترین تعداد معتادان را در خود جای داده است. متأسفانه آمار دقیقی در این زمینه در دست نیست. براساس آمار برنامه بین المللی کنترل موادمخدر سازمان ملل متحد تعداد مصرف کنندگان موادمخدر در سراسر جهان بالغ بر 185 میلیون نفر در سال 2003 بود و این رقم در سال 2004 به 200 میلیون نفر افزایش یافت. جالب آنکه در اکثر کشورهای جهان اعتیاد جرم تلقی نمی شود بلکه معتاد را بیماری می داند که باید درمان شود. با این حال هرگز آمار دقیق و قابل اعتمادی در سطح جهانی و منطقه ای درمورد تعداد معتادان وجود نداشته است. بدون تردید شناخت کامل ابعاد این معضل جهانی ازجمله معتادان در سراسر جهان و آمار تخفیف ویژه معتادان در هر کشور می تواند در تسریع روند مبارزه با اعتیاد مؤثر باشد. اما در این نکته هم تردیدی نیست که ناکامی جهان در مبارزه با موادمخدر و جلوگیری از گسترش پدیده شوم اعتیاد صرفاً به دلیل فقدان آمار دقیق معتادان نیست بلکه این معضل دلایل فرهنگی – اجتماعی – روانی و انسانی خاص خود را دارد. امروزه پدیده شوم اعتیاد جوامع بشری را اعم از شرق و غرب و یا فقیر و غنی به گونه ای بنیادین تهدید می کند. گفته می شود که تجارت موادمخدر پس از تجارت نفت و اسلحه پرسودترین تجارت جهان است و منافع سرشار تولید و قاچاق موادمخدر بسیاری از باندهای مافیایی را به فعالیت در این حوزه جذب کرده است. تا حدود یک دهه پیش مثلث طلایی متشکل از لائوس، تایلند و برمه ازجمله مراکز اصلی تولید و قاچاق موادمخدر بویژه تریاک بود. اما با تحولاتی که در شرق آسیا به وقوع پیوست به ویژه رشد سریع اقتصادی تایلند مرکز تولید موادمخدر در جهان از مثلث طلایی به افغانستان منتقل شد. امروزه افغانستان بزرگترین تولیدکننده تریاک و هروئین جهان است. آقای بیژن پور کارشناس مسایل افغانستان در رابطه با افزایش معضل جهانی موادمخدر و بخصوص در افغانستان و نقش مافیا در این بحران می گوید:
بیژن پور: (مشکل اصلی این است که سازمانها و شرکتها و مراکز سازماندهی تولید و قاچاق موادمخدر در دنیا به مراتب نیرومندتر از سازمان دولتهایی است که اراده واقعی برای مبارزه با این ماده ندارد. در کشورهایی که تولید می شود مانند افغانستان در مرکز آسیا این مسئله کاملاً مشهود و مشخص هست وضعیت کنونی افغانستان، نظام موجود افغانستان از نیروهای موجود در افغانستان و بیگانگان متمرکز در افغانستان همه معطوف به این ماده هستند، نه برای برداشتن و ازبین بردن و نه برای محو فرهنگ تولید ماده مخدر. اما متأسفانه درواقع علی الظاهر تحت نام غوغاهای مبارزه علیه موادمخدر یک هنگامه برپاست. اما در زیر این برنامه ها مسئله انتقال و استفاده از این ماده است. ماده بسیار شورآوری که در غرب خیلی فراهم است متأسفانه موج بزرگی در غرب نیز از حیث گرایش و تمایل به این ماده وجود دارد که این اراده های کم و اندک در مبارزه علیه این ماده هیچ تأثیری نخواهد داشت. برای همین است که تمام اقداماتی از سوی جامعه جهانی، از سوی کشورهای منطقه، از سوی سازمانها و جریانهای معطوف به مبارزه علیه موادمخدر کاری از پیش نمی برند. برعکس آنانی که دست اندرکار موادمخدر هستند درواقع کارشان رو به افزایش است و در اصل زمینه های بسیار مهمی را در اختیار خود دارند و امکانات و تجهیزاتی در اختیارشان است و برتر از برنامه های مبارزه با موادمخدر برنامه سازی می کنند. این مشکل در افغانستان متأسفانه کاملاً مشخص است و علت افزایش این ماده همین ارتباطات نهانی است که از طریق برخی شرکتهای خارجی و برخی از بزرگان مافیا در دنیا در آنجا فعالیت می کنند.)
به راستی که تولید و قاچاق موادمخدر یک معضل جهانی است اما با ر اصلی مبارزه با این پدیده ضدبشری در دهه اخیر به دوش ایران بوده است. جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با تولید و قاچاق موادمخدر نقش پیشتاز را دارد. زیرا همسایگی ایران با افغانستان که بزرگترین تولیدکننده موادمخدر در جهان است جامعه ایران را در دهه های اخیر در معرض تهدید جدی پدیده شوم اعتیاد و تجارت مرگبار موادمخدر قرار داده است. آقای مظفری در رابطه با معضل جهانی موادمخدر و مبارزه پیگیر ایران در این راستا می گوید:
مظفری: (در سه دهه اخیر افغانستان درگیر ناآرامیهای بسیاری بود.
متأسفانه این مسئله بعد از اشغال یا شبه اشغال افغانستان توسط نیروهای ائتلاف که امریکا و انگلیس در آن دست بالا را دارند مسئله شدید شده است. آمار و ارقامی که خود امریکاییها ارائه می دهند بعد از سرنگونی طالبان کشت خشخاش و قاچاق موادمخدر از افغانستان سیر صعودی وحشتناکی پیدا کرده است. این نشان می دهد که نیروهای خارجی حاضر در افغانستان یا نمی توانند و یا نمی خواهند با معضل قاچاق موادمخدر مبارزه ریشه ای بکنند که البته اخبار نشان می دهد که آنها نمی خواهند. چون اخبار و اطلاعاتی که از رسانه های غربی منتشر می شود نشان می دهد که سازمانهای اطلاعاتی و امنیتی امریکا بخشی از هزینه های حضورشان در افغانستان را از قاچاق موادمخدر تأمین می کنند. و حالا مانده کشورهایی که در همسایگی همجوار افغانستان هستند و اولین کشور از رهگذر ترانزیت موادمخدر از افغانستان به اروپا محسوب می شوند. جمهوری اسلامی ایران یکی از این کشورهاست. همانطور که می دانید بزرگترین ضرری که از ناحیه موادمخدر در منطقه است ایران است. ایران با صرف میلیاردها دالر و همینطور تحمل هزاران شهید و مجروح با باندها و مافیای موادمخدر مبارزه می کند ولی موادمخدر معضل بین المللی است. یک کشور به تنهایی نمی تواند با این مسئله مبارزه کند. اینکه غرب هم باید در مبارزه با این مسئله دَین خود را ادا نماید.)
با این همه جمهوری اسلامی ایران بدون ذره ای تزلزل و بهای خون هزاران شهید و مجروح و صرف میلیاردها دالر هزینه به مبارزه با تجارت شوم موادمخدر ادامه می دهند. اما بدیهی است که حل نهایی معضل اعتیاد و قاچاق موادمخدر مشروط به مشارکتهای جدی و گسترده

اختصاص 200 میلیارد ریال برای پیشگیری و درمان اعتیاد

گروه اجتماعی - امسال 200 میلیارد ریال از بودجه 580میلیارد ریالی این ستاد برای پیشگیری و درمان اعتیاد هزینه خواهد شد . جانشین دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر ضمن بیان این مطلب در حاشیه نشست بررسی مقایسه ای سه مدل مقایسه ای سه مدل مشاوره در درمان نگهدارنده معتادان با متادون، محور سیاست های این نهاد را کاهش تقاضا ذکر کرد . وی گفت البته مبارزه با عرضه نیز در ستاد مبارزه با مواد مخدر برای پیشبرد اهداف خود در مورد پیشگیری از اعتیاد جوانان انجام داده است. او با اشاره به فعالیت این نهاد در بحث مبارزه با عرضه مواد مخدر ، میزان کشفیات سه ماهه خنست امسال ستاد را 135 تن مواد مخدر ذکر کرد و گفت که این میزان کشفیات نسبت به دوره مشابه سال گذشته 50 درصد افزایش نشان می دهد. جانشین دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر افزود: با اجرای طرح نجات ملی و همکاری وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و سازمان بهزیستی در این طرح ، مبارزه با مواد مخدر در بحث تقاضا و عرضه روند رو به رشدی به خود گرفته است. وی گفت : ارایه ازاد متادون در درمانگاه های تحت نظارت وزارت بهداشت، با اجرای طرح نجات ملی و همکاری تشکل های مردم نهاد، مراجعه معتادان برای ترک اعتیاد را دو تا سه برابر کرده است.

درمان های کوتاه مدت راه حل جدی برای درمان اعتیاد نیستند

سرپرست کلینیک روان درمانی مرکز ملی مطالعات اعتیاد نیز دراین نشست گفت : از زمان آغاز درمان اعتیاد در کشور ، تمرکز درمان به استفاده از دارو بوده است و علیرغم اهمیت بسیار درمان های غیر دارویی ، از روان درمانی و مشاوره معتادان برای پیشگیری از عود غفلت شده است. دکتر طاهر نخست در نشست هم اندیشی بررسی مقایسه ای سه مدل مشاوره درمان بیماران تحت درمان نگهدارنده با متادون تاکید کرد : درمان های کوتاه مدت اعتیاد که هم اکنون جزو اصول درمان موثر محسوب می شوند. راه حل جدی برای درمان نیستند. وی با تاکید براین که یک رویکرد درمانی برای همه معتادان پاسخگو نیست، به عوارض مصرف مخدر ها اشاره و بیان کرد : مصرف مواد مخدر ساختار شیمیایی مغز را به هم می ریزد و طبق تصویر برداری مقایسه ای تهیه شده از مغز مصرف کنندگان کراک و هروئین مشخص شد که مصرف کراک به شدت و بیش از هروئین تغییر در ساختار مغز ایجاد می کند. سرپرست کلینیک روان درمانی مرکز ملی مطالعات اعتیاد تصریح کرد ک اعتیاد یک بیماری مغزی با خطر عود بالا و به شدت مرگبار است ، زیرا بر اساس تحقیق انجام شده از سال 1956 تا 1996 میلادی از 581 معتاد جوان حدود 50 درصد آن ها پس از اتمام دوره 40 ساله پژوهش ، فوت کردند. وی تداعی کردن و ربط دادن ناخوشی های مختلف به کنار کذاشتن مواد مخدر را از ترک مصرف مواد مخدر نمی داند که لذت مصرف این مواد را با چه چیزی جایگزین کند که در این مرحله نقش روان درمانی برای معتادان بسیار حائز اهمیت است . طاهر نخست بیماری اعتیاد را تاحدی مشابه بیماری های دیابت و فشار خون دانست و با اشاره به یک تحقیق و پؤوهش انجام شده بر روی رژیم دارویی و غذایی بیماران اظهار کرد: بر اساس نتایج این تحقیق کمتز از 50 و 30 درصد از بیماران دیابتی به ترتیب رژیم غذایی مخصوص خود را آغاز و یا حفظ می کنند و کمتر از 30 درصد بیماران مبتلا به فشار خون از رژیم دارویی و غذایی خود پیروی می کنند که نتایج حاصل از بررسی مذکور بر روی اعتیاد است به طوری که تنها 30 درصد از معتادان از رژیم دارویی و غذایی خود پیروی می کنند. سرپرست کلینیک روان درمانی مرکز ملی مطالعات اعتیاد همچنین با تاکید بر مسری بودن اعتیاد در خانواده یا محیط های کار و تحصیل ، به پژوهش انجام شده بر روی 92 نفر از معتادان تحت درمان با متادون بر اساس سه مدل مشاوره ای اشاره و اظهار کرد : تعیین کمترین حد مشاوره یعنی 15 دقیقه در ماه ، درمان دارویی استاندارد با انجام یک روز مشاوره در ماه و انجام حداکثر درمان با بیشترین حد مشاوره خانوادگی و روانپزشکی از مدل های بررسی شده در این راستاست.

اعتیاد: علتها وعوامل

مصرف موادروانگردان سابقه ای بس طولانی دارد، وشاید بتوان سابقه آن را به خلقت انسان رسانید.تریا ک تقریبا اولین ماده ای است که توسط " سومریان" در7000سال قبل ازمیلاد مسیح مصرف می شده است.
پس ازآن برای اولین باردرقرن 19میلادی ابتدا با تاثیرات مورفین وسپس هروئین آشنا شدند.دراوایل که با آثاروابستگی شدید این مواد آشنائی چندانی وجودنداشت، آنهارابسادگی جهت درمان بیماریها و یا ایجاد بیهوشی استفاده می کردند.اما با بروزعوارض ناخواسته و پدیدارشدن تاثیرات سرخوشی آنها، کم کم گرایش به موادمخدرنیزدچارتغییرگردید.پزشکان مصرف داروئی آن را ( بجزدرموارد نادر) کنارگذاشتند، پولدارها برای گذران وقت ازآن استفاده نمودند. باگسترش فعالیتهای استعماری نیزدولتهای مقتدرجهت تسلط هرچه بیشتربرکشورهای جهان وبویژه استفاده کامل ازمنابع دنیا، مصرف مواد مخدربین جوامع فقیرشیوع یافت .دست کم درکشورایران، شروع مصرف تریاک بطوررایگان بود، وبه منظورتشویق مصرف آن ، سوخته تریاک نیزتوسط نمایندگان حکومت انگلیس درایران، خریداری می شد، وچه معامله ای بهترازاین برای فقرا: تریاک مفتکی ، سوخته پولکی؟
شاید بتوان انگیزه ها وعواملی راکه منجربه اعتیاد ، بخصوص درنسل جوان، می شود را بطورخلاصه چنین بیان کرد:
1 - افزایش توانائی جسمانی: خواه به منظور ورزش ( دوپینگ) وخواه جهت کاربیشتر( یکی ازعلل اعتیاد درمیان کارگران).
2 - افزایش توانائی جنسی( سکسی ): ازآنجائیکه مشتقات تریاک سبب تاخیردرانزال می شود لذا برخی به منظورتداوم فعالیتهای جنسی خودازمواد مخدراستفاده می کنند.گرچه درنهایت با عادت کردن سیستم طبیعی بدنی به مواد مخدر، فرد معتاد شده ولی دیگرازفعالیتهای جنسی خود لذت نمی برد.
3 - بیماریهای روانی : گرایش به مواد مخدربین بیماران روانی به مراتب بیشترازجامعه نرمال می باشد.ازجمله این دسته ازبیماریها می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
• اختلالات خلقی( مانیا و افسردگی)
• اختلالات سایکوتیک ( روانی)
• اختلالات اضطرابی ( نظیرهراس، ترس ازاجتماع، اضطراب بدنبال آسیبهای مهم همچون تصادف)
• اختلالات شبه جسمی( مثل دردهای روانی، احساس بیماریهای جسمی بدون وجود یک اختلال عضوی واقعی)
• اختلالات شخصیت ( بخصوص شخصیتهای ضد اجمتاعی مثل افرادی که بشدت اعمال خلاف قانونی انجام می دهند)
• اختلالات جنسی ( مثل انزال زودرس مردان)
• اختلالا ت خواب
اختلالات خردسالان ( مثل اختلال پرکاری همراه با کمبود توجه که درکودکی بروزکرده، و تا بلوغ نیز تداوم دارد)
4)دردهای مزمن : ازمصائب بیماریهای مزمن، گرایش به مصرف مواد مخد راست.گاهی مصرف آن توسط پزشک توصیه می شود( مثل دردهای سرطانی ) ، وگاهی نیزتوسط دوستان .بهتراست درمان ایندسته ازبیماران توسط یک گروه ازمتخصصان خبره انجام گیردوبیماربه امان خدا رها نشود.
5)احساس بزرگی: دربسیاری ازموارد گرایش جوانان به مصرف مواد مخدر( سیگاریا تریاک) تنها به منظورهمانند سازی با بزرگترها ویا احساس بزرگ شدن است. این مشکل بویژه درخانواده هایی که یکی ازوالدین و یا نزدیکان گرفتاراعتیاد می باشد،بسیارشایع است.
6)پول: بله پول می تواند سرمنشاء گناهان و خطاهای بسیاری باشد. افرادی که ثروت کافی دارند ولی عقل ناکافی ، بسادگی درورطه اعتیاد گرفتار می شوند.
7)برداشت غلط : بسیاری ، حتی زمانی که عملا ازلحاظ طبی معتاد محسوب می شوند، خودراپاک می دانند ومعتقدند که هرگاه اراده کنند بسادگی می توانند اعتیاد راکنارگذارند. اما بسی جای تاسف است که فرد وابسته به مواد مخدراست، ولی دردنیای ذهنی خویش زندگی می کند.زمانی هوشیارشده و تصمیم به ترک می گیرد که دیگرپلها شکسته وراهها گذشته است.
8)تحریکات حسی: مواد مخدرسبب بروز یکسری علائم حسی ویژه درافراد می شود ، ازگذشته تاکنون برای مهار افراد ، تحت سلطه قراردادن آنها و فرقه سازی ، ازتریا ک ومشتقات آن استفاده می شده است. نمونه مشکوک آن ، فرقه حسن صباح است. امروزه نیز برای ایجاد فرقه های خاص حتی درکشورهای غربی ، درگروههای موسیقی ، سازمانهای زیرزمینی و بسیاری موارد دیگر، افراد رابکمک مواد مخد رتحت کنترل قرارمی دهند.
بجزگروهها ی فوق، بسیاری ازهنرمندان و موسیقیدانها مصرف مواد مخدرراجزئی اززندگی خود نموده اند. بسیاری ازاین افرادنیزدراثراعتیاد نابود گشته اند.نمونه بارزآن، درمیان آوازه خوانهای موسیقی پاپ آمریکا دیده می شود.
9)گروه های حمایتی: بلی، برخی نیزاعتیاد راازآن جهت انتخاب می کنند که تنها ازسوی دوستان معتاد خود موردحمایت قرارمی گیرند.لذا جوانانی که توسط خانواده ویا جامعه به گونه ای تردشده باشند، بسادگی به اعتیادگرایش می یابند.
10)مقابله با استرسهای زندگی: برخی معتادان تنها به این دلیل اعتیاد یافته اند که نتوانسته اند درمقابل مشکلات زندگی مقاومت کنند . این مشکلات می تواند ناکامی درازدواج ، عشق، تامین زندگی ویا هرچیزدیگری باشد.
11)تشویق توسط دوستان و اعضاء خانواده معتاد: یکی ازمخاطرات همیشگی که فردمعتاد راتهدید می کند، پیشنهاد یک بارکشیدن موادمخدر( آنهم به منظورتفریح واینکه بایک باراتفاقی نمی افتد) است. توجه شود که حتی گذشتن ازمحلی که فردزمانی موادمخدرخودراازآنجا تهیه می کرده است،می تواند شیطان نفس راتحریک کند. يک آسيب شناس اجتماعي معتقد است،ميزان مصرف کراک به شدت در ميان نسل جوان در حال افزايش است و اين امر به طور حتم ، ميزان مرگ و مير را طي سالهاي آتي افزايش خواهد داد.
دکتر محمد حسين فرجاد در گفتگو با خبرنگار مهر گفت : کارشناسان و آسيب شناسان بارها نسبت به افزايش مصرف کراک و مشروبات الکي در ميان نوجوانان و جوانان تذکر داده اند که تا کنون نيز مورد توجه مسئولان امر قرار نگرفته اما با مطرح شدن اين موضوع از سوي مقامات مسئول بايد اين امر را يک هشدار جدي تلقي کنيم .
وي تصريح کرد: مصرف کراک در کوتاه مدت باعث بروز مشکلات بسياري در مصرف کننده مي شود و اين در حالي است که اغلب اين افراد از عواقب و عوارض خطرناک آن بي اطلاع هستند .
فرجاد خاطر نشان کرد: روند ورود مواد خطرناکي همچون، کراک به کشور در حالي به سهولت انجام مي شود که تا کنون هيچ اقدام جدي در جهت ممانعت از ورود و توزيع آن در جامعه صورت نگرفته است و با چنين وضعيتي افزايش تقاضا و مصرف چندان عجيب به نظر نمي رسد .
وي با انتقاد ازعملکرد بهزيستي در اجراي وظايف محوله به خصوص در امر پيشگيري از آسيب هاي اجتماعي گفت: پيشگيري از آسيب هاي اجتماعي جزء وظايف اصلي سازمان بهزيستي است اما تا کنون اقدام جدي از سوي اين ارگان در اين راستا و به خصوص درمان معتادان صورت نگرفته است و به عبارتي همچنان در خواب خوش به سر مي برد .
استاد دانشگاه تهران، بيشترين مصرف کنندگان کراک و مشروبات الکي را در سنين 17 تا 28 عنوان کرد و افزود : ميزان مصرف کراک به شدت در ميان نسل جوان در حال افزايش است و اين امر به طور حتم ، ميزان مرگ و مير را طي سالهاي آتي افزايش خواهد داد

انواع مواد و شيو ه هاي مصرف مواد افيوني

ترياك

ترياك از گياه خشخاش به دست ميآيد. منشأ هروئين
،كدئين و مرفين نيز از همين ماده است.
رنگ و شكل: ترياك معمولاً به رنگ قهوهاي سير و داراي قوامي خميري است كه بويي شبيه به آمونياك يا ادرار مانده داده و هنگام سوختن بوي خاصي شبيه چسب دوقلو ميدهد. بستهبندي آن به صورت لول، حبه قند و يا كيك ميباشد.
سوختة ترياك: پس از مصرف تدخيني (كشيدن) ترياك مادهاي به رنگ قهوهاي سوخته و براق به دست ميآيد كه "سوخته" نام دارد. گاهي آن را در آب حل كرده و به صورت شربت بنفش رنگي مصرف ميكنند.
شيرة ترياك: سوختة ترياك را در آب حل ميكنند و ميجوشانند سپس آن را از صافي عبور ميدهند. آنچه باقي ميماند "تفاله" نام دارد. محلول حاصل را مجدداً حرارت ميدهند. با اين كار مادة خميري و سفت و غليظي به رنگ قهوهاي روشن به دست ميآيد كه "شيره" نام دارد.
روشهاي مصرف:
1ـ تدخين (دود كردن): ابزارهاي مورد استفاده براي تدخين عبارتند از: منقل، وافور، چپق،(وسيلهاي شبيه چپق كه براي مصرف شيره بكار ميرود)، قليان، ذغالهاي نيمه سوخته، سيخ، ميله و سنجاق بازد شدهاي كه سر آن سياه شده باشد. در روش سيخ و سنگ، سر سيخ را داغ كرده با سنجاق، ترياك را بر روي آن ميگذارند و با لولهاي دود حاصل را وارد ريهها ميكنند.يكنند.
2ـ خوردن: اين روش را بيشتر، افرادي كه بيماري جسمي دارند يا مدت طولاني از روش تدخين استفاده كردهاند، به كار ميبرند. ترياك را معمولاً بعد از غذا ميخورند. در اين روش مصرف، وسيله و اثر دال بر مصرف وجود ندارد.
3ـ تزريق: در اين روش، ترياك را در داخل آب حل كرده و در يك قاشق ميريزند و آن را كمي حرارت ميدهند. سپس آن را روي تكة پنبه يا اسفنج ميريزند و با سرنگ ميكشند و داخل وريد تزريق ميكنند. معمولاً معتادان بي بضاعت از اين روش استفاده ميكنند. وجود سرنگهاي كهنه وچندبار مصرف شده، قاشق سياه شده، تكههاي پنبه يا اسفنج، علامت مصرف تزريقي ماده است.

هروئين

يكي از مشتقات نيمه مصنوعي مرفين است. هروئين پودر بسيار نرم و سفيد رنگي است كه اشكال بسيار ناخالص آن قهوهاي رنگ ميباشد. هروئين را درتكههاي پلاستيك به شكل مخروطي بستهبندي ميكنند و سر آن را با آتش ميبندند. در اين حالت آب در آن نفوذ نميكند و در مواقع خطر ميتوانند آن را ببلعند و پس از دفع از آن استفاده كنند. وزن بستههاي هروئين 5 سانتيگرمي، ربعي (4/1 گرم)، 5/2 و 5 گرمي است. هروئين موجود در بازار معمولاً ا5 تا 10 درصد هروئين دارد و بقيه آن شير خشك، پودر بيكربنات و پودر گلوكز است.
روش هاي مصرف:
ـ1 تدخين: در اين روش، هروئين را روي زرورق سيگار ميريزند و از زير با دستمال كاغذي لوله شده و يا تكههاي مقواي باريك كه با كبريت آتش زده شده باشد، كمي حرارت ميدهند و دود حاصل را از راه دهان بالا ميكشند. گاهي هروئين را با باربيتورات تركيب نموده و تدخين ميكنند كه به نام "شكار اژده" معروف است. وجود تكههاي دستمال كاغذي لولهشده نيمه سوخته يا تكههاي باريك مقوا و يا زرورقي كه روية آلومينيومي آن سياه شده باشد علامت مصرف تدخيني هروئين است.
2ـ استنشاق (دماغي): در اين روش كه معمولاً توسط معتادان غير حرفهاي مورد استفاده قرار ميگيرد، هروئين را روي كاغذ صافي ميريزند و با استفاده از اسكناس لولهشده آن را از طريق بيني بالا ميكشند.
ـ تزريق: در اين روش، هروئين را با آب ليمو، جوهر ليمو، يا قرص ويتامين C _3در قاشق حل كرده و كمي حرارت ميدهند. سپس از طريق سرنگ به زير جلد يا داخل وريد تزريق ميكنند.

كدئين:

ماده سفيد رنگي است كه به صورت قرصهاي خالص يا به صورت تركيب با استامينوفن، آسپيرين يا شربتهاي ضد سرفه مورداستفاده معتادان قرار ميگيرد.
مصرف مكرر و بدون دليل و يا با بهانههاي بي مورد قرصهاي آسپيرين كدئينه يا استامينوفن كدئينه نشانهاي از اعتياد به مواد ميباشد.

مرفين::

پودري سفيد يا كرم (و گاهي به رنگ قرمز آجري) تلخ مزه و بيبو است. اين ماده در حال خالص نرم يا ورقهاي به رنگ سفيد تا زرد كمرنگ ميباشد. مرفين به صورت آمپول هاي 10 و 20 گرمي مورد مصرف پزشگي قرار مي گيرد.به صورت زير جلدي، داخل عضلاني و داخل وريدي مصرف ميشود.

حشيش:

از سرشاخههاي گياه شاهدانه كه بوتهاي شبيه به گزنه است به دست ميآيد:
حشيش: مادهاي به رنگ سبز خاكستري و گاهي قهوهاي مايل به سبز با قوامي سفت است.
روش مصرف:
1ـ تدخين: معمولاً حشيش را گرم ميكنند تا بصورت پودر درآيد و سپس آن را با توتون سيگار مخلوط ميكنند و درون كاغذ سيگار ميريزند و ميكشند.
2ـ خوردن: حشيش را با شيرين با نوشابه مخلوط ميكنندو آن را ميخورند، ميجوند يا مينوشند.

ماري جوانا:

مادهاي شبيه توتون، سبز رنگ و زبر است كه به روش تدخيني مصرف مي شود.
? چرس، گانجا، بنگ و روغن حشيش ساير موادي هستند كه از شاهدانه به دست ميآيند.

مواد استنشاقي

عمدة اين مواد عبارتند از: چسب،بنزين، مايع سوخت، فندك، تينرهاي نقاشي، اتر، مايع خشكشويي.
روش مصرف
براي استعمال برخي از اين مواد ابتدا يك دستمال يا تكهاي پارچه را به آن آغشته نموده سپس آن را در مقابل دهان يا بيني گرفته استنشاق مينمايند. برخي ديگر از اين مواد مستقيماً از ظرف مربوطه استنشاق ميشوند.

كوكائين:

مادة بلوري سفيد رنگي است كه از برگهاي گياه كوكا به دست ميآيد.
روشهاي مصرف: استنشاقي و تدخيني

مواد توهمزا:

يكي از مهمترين اين موارد L.S.D است که به اشکال مختلف مانند قرص نقرهاي خاكستري رنگ، پودر سفيد رنگ، كپسول و مايع صاف و روشن و بدون رنگ و بو يافت ميشود.
روش مصرف
معمولاً گرد يا مايع آن را روي حبه قند ميريزند و ميخورند.

فن سيكليدين (P.C.P)

به صورت پودر كريستالي به رنگهاي مختلف و يا مايع ديده ميشود.
روش هاي مصرف: تزريقي، خوراكي، استنشاقي و تدخيني (به وسيلة سيگار دست پيچ يا پيپ)

داروهايي كه مصرف پزشكي دارند

برخي از داروهايي كه براي درمان بيماريها تجويز ميگردند در صورت مصرف نابجا ميتوانند اعتيادآور باشند. عمدهترين اين داروها عبارتند از:
داروهاي مسكن ـ خوابآور مانند بنزوديازپينها (ديازپام، كلرديازپوكسايد، اكسازپام و.) و باربيتوراتها (فنوباريتال، سكوباريتال، آموباريتال، پنتوباريتال و.)قرصهاي ضد درد مانند استامينافن كدئين،آسپيرين كدئين و شربتهاي ضد سرفه و خلط آور حاوي كدئيو
آمفتامينها
قرصهاي دي فنوكسيلات

از خطرات مصرف سیگار

آمار موجود از اوایل قرن نوزدهم نشان می دهد که کشیدن سیگار میان اقشار تحصیل کرده و مرفه بین سنین 35 تا 64 مرسوم بوده است اما امروزه کشیدن سیگار میان نوجوانان (18- 24 ساله) بخصوص آنها که از رفاه کامل برقرار نیستند رایج می باشد. همچنین رشد مصرف سیگار از دهه 1990 به بیش از 50 درصد رسیده است که عامل اصلی آن را تبلیغات می دانند. در ادامه مطلب قبل در این قسمت به گوشه ای از خطرات کشیدن سیگار اشاره می شود.

خطرات کشیدن سیگار برای سلامتی فرد

آزمایشها و شواهد پزشکی نشان داده است که تمامی محدوده هایی که در برخورد با دود سیگار در بدن قرار دارند مانند لب، دهان، گلو، حنجره، مری، ریه و ... در خطر ابتلا به سرطان می باشند. همچنین ارتباط بسیار نزدیکی میان کشیدن سیگار و سرطان لوزالمعده نیز وجود دارد. از دیگر خطرات مشخص شده که به سیگار مربوط می باشد انواع غیر سرطانی بیماری های ریوی و قلبی می باشند.
نکته بسیار مهم آن است که کشیدن مداوم تنها یک یا دو سیگار در طول روز احتمال مبتلا شدن به سرطان را در مقایسه با یک فرد عادی که سیگار نمیکشد تا دو برابر بیشتر می کند. بدتر از آن اینکه کشیدن سه یا چهار سیگار در روز بصورت مداوم احتمال ابتلا به سرطان را به هشت برابر یک فرد عادی افزایش می دهد.
نگاه داشتن سیگار روی لب باعث تشدید خطرات آن می شود. بخصوص هنگامی که دود سیگار در بزاق دهان حل می شود و شما آنرا می بلعید، سموم و مواد سرطان زا با تمامی قسمت های جهاز هاضمه برخورد خواهد داشت.

تفاوت سیگار معمولی و برگ

علاوه بر ابعاد که معمولا" سیگارهای برگ بزرگتر هستند نوع و میزان تنباکویی که در آنها بکار رفته نیز متفاوت می باشد. سیگارهای معمولی که معمولا" سایز واحدی دارند کمتر از یک گرم تنباکو را در خود دارند. در حالی که سیگار های برگ با توجه به ابعادشان می توانند بین 5 تا 17 گرم تنباکو را در خود داشته باشند. کشیدن سیگار های برگ بزرگ ممکن است تا یک ساعت هم بطول انجامد اما سیگار های معمولی حدود 10 دقیقه بیشتر عمر ندارند.
اینکه کدام نوع از سیگارها خطر بیشتری دارد به میزان مصرف و استنشاق دود و همچنین مقدار کشیدن دود به داخل ریه بستگی دارد. چرا که سموم و مواد سرطان زایی که در هر دو وجود دارند تقریبا" مشابه می باشد.
اغلب افرادی که به سیگار معمولی اعتیاد دارند، هر روز و به مقدار زیاد آنرا مصرف می کنند در حالی که آمار نشان می دهد افرادی که سیگار برگ می کشند بصورت گاه و بیگاه آنرا مصرف کرده و نیز کمتر از افراد معتاد به سیگار معمولی دود آنرا به درون ریه خود می کشانند بنابراین معمولا" افرادی که سیگار برگ می کشند در معرض خطر کمتری هستند. در هر صورت چه دود سیگار را به درون ریه خود بکشانیم چه نه، لب، زبان، دهان، گلو و حنجره در معرض خطر سرطان خواهند بود.

خطر استنشاق دود سیگار در محیط برای افراد غیر سیگاری

دود سیگاری که در محیط وجود دارد به Environmental tobacco smoke یا ETS معرف است. ETS ناشی از سیگار معمولی یا برگ همانند دود سیگاری که به دهان وارد می شود شامل همان سموم و مواد سرطان زا می باشد. تنها نکته آن است که سیگار برگ به علت دارا بودن میزان تنباکوی بیشتر ETS بیشتری طولید می کند.
با این حال میان ETS این دو نوع سیگار تفاوت هایی وجود دارد که به نحوه ساخت آنها بر می گردد. در قسمتی از پروسه ساخت سیگار برگ مرحله تخمیر وجود دارد که در این پروسه مواد سرطان زای تولید شده بگونه ای در می آیند که با روشن شدن سیگار برگ به راحتی می سوزند و بصورت گاز آزاد می شوند. اما در سیگارهای معمولی بخصوص آنهایی که لفاف کاغذی نا مرغوب دارند سوختن نا مناسب کاغذ باعث می شود که تنباکو بصورت ناقص بسوزد و این مواد خطرناک کمتر آزاد شوند. بنابراین در کل می توان گفت که ETS حاصل از سیگار برگ خطر بیشتری دارد.

نیکوتین

نیکوتین عاملی است که در تنباکو موجود است و نماینده خطر بسیار بزرگ سیگار یعنی اعتیاد می باشد. سیگارهای معمولی حدود 9 میلی گرم و سیگارهای برگ بین 100 تا 400 میلی گرم نیکوتین در بر دارند. نیکوتین به محض آنکه به داخل ریه کشیده شود جذب می شود و اثر اعتیاد آور خود را باعث می شود علت آنکه افراد کمتر به سیگار برگ معتاد هستند آن است که آنها دود سیگار را به داخل ریه خود نمی کشند. اما نیکوتینی که در دهان می ماند بیشتر حالت یک سم خطر دارد تا یک ماده اعتیاد آور.

درخواست بان کی مون از دولت ها:

ادغام درمان اعتیاد درفرایند سلامت عمومی و خدمات اجتماعی
تهران 4 تیر 1386 (مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد) – دبیرکل سازمان ملل متحد در پیامی به مناسبت روز بین المللی مبارزه با مواد مخدر و قاچاق آن 26 ژوئن 2007 برابر با 5 تیر ماه 1386 از تمامی کشور های عضو سازمان ملل خواست درمان اعتیاد را درفرایند سلامت عمومی و خدمات اجتماعی ادغام نمایند.
متن کامل پبام بان کی مون به شرح زیر است :
اعتیاد مشکلی قابل پیشگیری، درمان و کنترل است. در حالی که به تلاش برای کاهش عرضه - از راه کمک به زارعین محصولات غیر قانونی برای کشت جایگزین قانونی، و اطمینان از همکاری نیروی انتظامی در کشف مواد مخدر - می بایست سرعت بخشید، اما همچنان بزرگترین چالش در کنترل جهانی مواد مخدر کاهش تقاضا است. هر قدر تقاضا کمتر باشد، نیاز به عرضه کمتر می شود و در نتیجه انگیزهَ کمتری برای مجرمین جهت قاچاق مواد مخدر وجود خواهد داشت.
مبارزه با اعتیاد تلاشی گروهی، مستلزم یک رهبری سیاسی و نیروهای کارآمد - به ویژه برای امکانات بهتر و بیشتر درمان - است. این تلاش نیاز به مشارکت والدین، معلمان و مددکاران اجتماعی و بهداشتی دارد. مسئولان رسانه ها و دستگاه عدالت کیفری نیز باید در این تلاش نقش داشته باشند.
تمام طبقات جامعه باید دست به دست هم داده و توجه ویژه ای به افراد آسیب پذیر معطوف نمایند یعنی افرادی که به دلیل موقعیت خانوادگی یا شخصی نسبت به استفاده مواد مخدر آسیب پذیر هستند، و افرادی که به دلیل استفاده مواد مخدر آسیب پذیر شده اند. مأموریت ما این است که به این افراد کمک کنیم تا بتوانند کنترل زندگی خود را به دست گیرند نه این که مواد مخدر زندگی آنها را کنترل کند. این بدان معنا است که باید راهنمایی درست و فرصتهای شغلی در اختیار افراد جوان قرار گیرد و به آنان فرصت مشارکت در فعالیت هایی داده شود که به زندگی سامان می بخشند و به آن ارزش و معنا می دهند؛ تلاش های والدین جهت فراهم کردن عشق و رهبری مورد حمایت قرار گیرد؛ لازم است به کمک گروه های منزوی شتافت و مطمئن شد که آنان توجه مورد نیاز برای سازش با مشکلات پزشکی، روان شناختی یا رفتاری را دریافت می کنند؛ و به آنان امید به زندگی داده شود.
برای افرادی که با اعتیاد دست و پنجه نرم می کنند درمان مؤثر، مسئله ای اساسی است. اعتیاد یک بیماری است که باید بر اساس شواهد موجود، و نه نظریه غیر عملی، درمان شود. من از کشورهای عضو مصرانه می خواهم توجه بیشتری به شناسایی زود هنگام معطوف دارند؛ اقدام بیشتری برای پیشگیری از شیوع بیماری ها - به ویژه ایدز و هپاتیت - از طریق اعتیاد انجام دهند؛ تمام اشکال اعتیاد را درمان کنند؛ و درمان اعتیاد را در بهداشت عمومی و خدمات اجتماعی ادغام نمایند.
اعتیاد برای افراد و آنانی که دوستشان دارند، نگرانی و عذاب به بار می آورد. اعتیاد ساختار انسان، خانواده و جامعه را از بین می برد. اعتیاد مسئله ای است که همه ما باید در از بین بردن آن سهیم شویم. در روز جهانی مبارزه با اعتیاد و قاچاق مواد مخدر، اجازه دهید یقین حاصل کنیم مواد مخدر در زندگی و جامعه ای که در آن زندگی می کنیم جایی ندارد.
منبع: سایتهای آفتاب و ستاد مبارزه با مواد مخدروکلینیک پزشکی ایران