مترجم: سهیلا حاجیزاده
منبع:راسخون
منبع:راسخون
لازم است که تفاوت بین خواص فیزیکی و شیمیایی. را به منظور مطالعهی ماهیت یک مادهی خاص بدانیم. این مقاله برخی از اطلاعات دربارهی این خواص و مقایسهی بین آن دو را ارائه میدهد.
خواص فیزیکی یک ماده آن دسته از خواصی است که میتوان بدون تغییر ترکیب آن مشاهده نمود. خواص شیمیایی آن دسته از خواص میباشد که در طول یک واکنش شیمیایی مربوط به آن ماده مشاهده میشود.
همهی مواد میتوانند توسط خواص آنها شناسایی شوند. این خواص میتواند به دو دسته، یعنی خواص فیزیکی و شیمیایی طبقه بندی گردد.
خواص فیزیکی
خواص فیزیکی آن دسته از خواص مواد هستند که قابل مشاهده میباشد و یک ماده بدون تغییر هویت این تغییرات را نشان میدهد. این است که، ترکیب ماده تغییر نمیکند. مثالهای متداول از خواص فیزیکی یک ماده شامل رنگ، بافت، بو، نقطهی ذوب، نقطهی جوش، چگالی، حلالیت، قطبیت و غیره میباشد.در این مورد، ماده ممکن است تحت یک تغییر فیزیکی قرار بگیرد، اما تغییر شیمیایی نداشته باشد. در تغییرات فیزیکی، منظور ما تغییرات در حالت یا فاز ماده میباشد. ماده در چهار فاز وجود دارد، که جامد، مایع، گاز و پلاسما میباشد. هنگامی که یک ماده تحت این نوع از تغییرات قرار میگیرد (مانند ذوب، انجماد، میعان و غیره)، یک مادهی جدید ایجاد نمیشود. یک مثال بارز در این رابطه ذوب یخ میباشد.
اجازه بدهید مثالی در رابطه با کلسیم مطرح کنیم. کلسیم یک جامد فلزی نقرهای – سفید میباشد و ساختار بلورین آن مکعبی شکل است. در اینجا تنها برخی خواص فیزیکی کلسیم (آنهایی که بدون تغییر هویت آنها قابل مشاهده هستند) را شرح میدهیم.
خواص فیزیکی میتواند بر اساس تغییرات در مقدار ماده به دو نوع طبقهبندی گردد. آنها شدتی و مقداری میباشند.
خواص شدتی آنهایی هستند که خواص فیزیکی آنها توسط اندازه و جرم نمونه تغییر نمیکند. برخی مثالها از این نوع خواص، رنگ، درخشش، چگالی، انعطاف پذیری و غیره میباشد.
خواص مقداری آن دسته از خواص هستند که خواص فیزیکی با یک تغییر در مقدار مادهی موجود در نمونه تغییر میکند. برخی از مثالها از این نوع خواص جرم، حجم و طول میباشد.
عباراتی مانند خواص همسانگرد و ناهمسانگرد نیز وجود دارد. آنها مرتبط با خواص فیزیکی میباشند. خواص فیزیکی همسانگرد و ناهمسانگرد بر اساس وابستگی آنها درجهت یک نمونه میباشد. این است که، آنها در صورتی به عنوان خواص ناهمسانگرد در نظر گرفته می شود خواص آنها در جهات مختلف متغیر باشد و برای تحلیل این مواد باید خواص را در جهات مختلف تعریف کرد. اگر خواص آن از جمله مدول الاستیسیته و ضریب پوآسون و ضریب هدایت حرارتی و ... مستقل از جهت باشد، همسانگرد هستند.
خواص شیمیایی
خواصی وجود دارد که تنها بعد از اینکه ماده دستخوش تغییر شیمیایی قرار گرفت، قابل مشاهده و اندازهگیری میباشد. در اینجا هویت شیمیایی ماده تغییر میکند. مثالهای رایج از خواص شیمیایی شامل سمیت، پایداری شیمیایی، گرمای احتراق، آنتالپی تشکیل، اشتعالپذیری، واکنشپذیری با مواد شیمیایی دیگر و غیره میباشد.در اینجا ماده دستخوش یک تغییر شیمیایی میگردد. در تغییرات شیمیایی، منظور ما تغییرات در ساختار مولکولی یا تغییرات درگیر در ایجاد و شکستن اتمها میباشد. بنابراین، یک مادهی شیمیایی جدید تشکیل میگردد. مثالهای مربوط به تغییرات شیمیایی شامل زنگ زدن آهن یا ترش شدن شیر میباشد.
اجازه دهید مثال در رابطه با کلسیم را ادامه دهیم. این ماده به عنوان یک اکسیدزدا در فولاد (خواص: اکسیداسیون) مورد استفاده قرار میگیرد. هنگامی که در هوا یا اکسیژن حرارت میبیند، آتش میگیرد. در اینجا، ما میتوانیم خواص آن را با کمک فعالیتهای شیمیایی مربوط به کلسیم شرح دهیم. کلسیم دارای خواص شیمیایی میباشد (آنهایی که تنها بعد از اینکه ماده دستخوش تغییر شیمیایی قرار گرفت، مشاده میگردد).
در اینجا یک جدول مقایسهای وجود دارد که در درک بهتر تفاوتهای بین خواص فیزیکی و شیمیایی یک ماده به ما کمک میکند.
خواص فیزیکی خواص شیمیایی
خواص فیزیکی به عنوان خواص قابل مشاهده تعریف شده که میتواند یک ماده بدون تغییر هویت آن را شرح دهد. خواص شیمیایی تنها هنگامی که ماده تحت یک تغییر شیمیایی قرار گرفت، قابل مشاهده و اندازهگیری میباشد.در اینجا هویت شیمیایی ماده تغییر نمیکند. در اینجا هویت شیمیایی ماده تغییر میکند، که منجر به تشکیل یک مادهی جدید میگردد.
یک تغییر فیزیکی ممکن است شامل تغییر در آرایش ماده باشد، با این حال ساختار مولکولی آن تغییر نمیکند. یک تغییر شیمیایی شامل تغییر در ساختار مولکولی میباشد.
مثال: رنگ، بافت، چگالی، بو، قطبیت، طیف مادون قرمز، سطح کدری، ویسکوزیته، حلالیت، هدایت الکتریکی، هدایت حرارتی، شکلپذیری، انعطافپذیری و غیره مثال:آنتالپی تشکیل، اشتعالپذیری، ثبات شیمیایی، نیروی محرکهی الکتریکی، گرمای احتراق، سمیت، واکنش با مواد شیمیایی دیگر و غیره.
هر دو خواص فیزیکی و شیمیایی مهم بوده و ما را قاد به درک یا مطالعهی ماهیت یک مادهی خاص میسازد. بنابراین، ماده میتواند مدل شده و رفتار آن تحت شرایط مختلف درک شده و مورد مطالعه قرار گیرد و برنامههای کاربردی در آینده مورد استفاده قرار گیرد.