ضرورت توجه به امنيت اطلاعات ( بخش هشتم)
استراتژی "دفاع در عمق " يك فريمورك امنيتی مناسب برای حفاظت و نگهداری ايمن زيرساخت فن آوری اطلاعات يك سازمان است . در اين مدل،زير ساخت فن آوری اطلاعات يك سازمان به عنوان مجموعه ای از لايه های مرتبط به هم در نظر گرفته شده و به منظور حفاظت و ايمن سازی هر لايه از مكانيزم ها و روش های حفاظتی خاصی استفاده می گردد .
آنچه تاكنون گفته شده است :
• بخش چهارم : بررسی لايه سياست ها ، رويه ها و اطلاع رسانی
• بخش پنجم : بررسی لايه فيزيكی
• بخش ششم : بررسی لايه محدوده عملياتی شبكه و يا Perimeter
• بخش هفتم : بررسی لايه شبكه داخلی
در اين بخش به بررسی لايه host خواهيم پرداخت .
• معمولا" سيستم های كامپيوتری فوق دارای وظايف و يا عملكرد خاصی می باشند .
• سيستم های عامل مختلف ، امكانات امنيتی متعددی را ارائه می نمايند :
- اكثر سيستم های عامل امروزی نظير ويندوز 2000 ، ويندوز XP و ويندوز 2003 دارای امكانات امنيتی از قبل تعبيه شده در هسته سيستم عامل می باشند . تعريف نام و رمز عبور منحصربفرد برای هر كاربر ، ليست كنترل دستيابی ، نمونه هائی در اين زمينه می باشد .
- سيستم های عامل قديمی تری نظير ويندوز 95 ، ويندوز 98 و ويندوز Me دارای امكانات امنيتی مناسبی كه مورد نياز يك سيستم عامل امروزی است ، نمی باشند.
• ايمن سازی hosts ، مستلزم ايجاد يك توازن بين امنيت و قابليت استفاده از آنان است . مثلا" در صورت فعال كردن تمامی سرويس ها بر روی يك host ، از يك طرف قابليت استفاده از آن افزايش خواهد يافت و از طرف ديگر ، احتمال آسيب پذيری آن افزايش می يابد چراكه سرويس های متعددی بر روی شبكه فعال شده اند . معمولا" ، به موازات افزايش ايمنی يك كامپيوتر ، قابليت استفاده از آن كاهش می يابد ( سرويس های ارائه شده ) .
• يك مهاجم می تواند از نقاط ضعف و آسيب پذير كشف شده در يك سيستم عامل به منظور برنامه ريزی حملات خود استفاده نمايد . به منظور حفاظت در مقابل اينگونه حملات، می بايست تمامی برنامه های بهنگام شده و patches ارائه شده توسط توليد كنندگان نرم افزار را بر روی سيستم نصب نمود .
• توزيع و اشاعه ويروس از جمله تهديدات ديگری است كه متوجه لايه host است . اشاعه ويروس عموما" از طريق يك email و به منظور تدارك يك تهاجم اتوماتيك و از قبل برنامه ريزی شده انجام می شود . مثلا" ويروس Nimda ، امكان دستيابی به منابع مشترك شبكه را بر روی كاميپوترهای آلوده فراهم می نمايد . علاوه بر موارد فوق ، مهاجمان می توانند اقدام به نصب rootkit و يا spyware بر روی كامپيوترها نموده و امنيت آنان را تهديد نمايند .
• دستيابی غيرمانيتور شده ممكن است استعداد آسيب پذيری لايه host را افزايش دهد . در صورتی كه دستيابی كاربران و تلاش ساير كاربران تائيد نشده برای استفاده از منايع موجود در شبكه مانيتور نگردد ، توان تخريب يك مهاجم افزايش می يابد ، چراكه امكان تشخيص يك تهاجم قبل از وقوع آن كاهش می يابد و عملا" فرآيند پيشگيری و مقابله اوليه با تهديدات ، معنی خاصی نخواهد داشت.
- بر روی سيستم های سرويس گيرنده ، می توان از Group Policy به منظور اعمال محدوديت دستيابی و كنترل نصب نرم افزار استفاده نمود. بدينوسيله ، ضمن اعمال محدوديت در نصب نرم افزار توسط كاربران ، از نصب تروجان ها همزمان با نصب يك برنامه پيشگيری به عمل می آيد .
- بر روی سيستم های سرويس دهنده از امكانات متعددی در جهت افزايش حفاظت و امنيت آنان می توان استفاده نمود . غيرفعال كردن و يا حذف پورت های غيرضروری ، نصب يك host-based intrusion detection ، استفاده از مجوزهای NTFS و سياست های audit ، فيلترينگ پورت ها ، نمونه هائی در اين زمينه می باشد .
• همواره سعی نمائيد كه دستيابی به شبكه و منابع موجود بر روی آن را مانيتور نمائيد .
• استفاده از يك نرم افزار آنتی ويروس و آنتی spyware
• استفاده از يك فايروال . استفاده از فايروال ارائه شده در برخی نسخه های ويندوز ( ويندوز xp به بعد ) ، بطرز محسوسی احتمال بروز يك تهاجم را كاهش می دهد .
• می بايست بر روی سرويس دهندگان و سرويس گيرندگان ، patch و آخرين نسخه های بهنگام شده نصب گردد . مايكروسافت برای بكارگيری Patch بر روی سيستم ها روش های متعددی را ارائه نموده است :
- استفاده از Windows Update
- راه اندازی يك WIndows Update Service و استفاده از خدمات آن
- استفاده از پروتكل SMS ( برگرفته شده از Microsoft Systems Management Server )
آنچه تاكنون گفته شده است :
• بخش چهارم : بررسی لايه سياست ها ، رويه ها و اطلاع رسانی
• بخش پنجم : بررسی لايه فيزيكی
• بخش ششم : بررسی لايه محدوده عملياتی شبكه و يا Perimeter
• بخش هفتم : بررسی لايه شبكه داخلی
در اين بخش به بررسی لايه host خواهيم پرداخت .
بررسی لايه host
• معمولا" سيستم های كامپيوتری فوق دارای وظايف و يا عملكرد خاصی می باشند .
• سيستم های عامل مختلف ، امكانات امنيتی متعددی را ارائه می نمايند :
- اكثر سيستم های عامل امروزی نظير ويندوز 2000 ، ويندوز XP و ويندوز 2003 دارای امكانات امنيتی از قبل تعبيه شده در هسته سيستم عامل می باشند . تعريف نام و رمز عبور منحصربفرد برای هر كاربر ، ليست كنترل دستيابی ، نمونه هائی در اين زمينه می باشد .
- سيستم های عامل قديمی تری نظير ويندوز 95 ، ويندوز 98 و ويندوز Me دارای امكانات امنيتی مناسبی كه مورد نياز يك سيستم عامل امروزی است ، نمی باشند.
• ايمن سازی hosts ، مستلزم ايجاد يك توازن بين امنيت و قابليت استفاده از آنان است . مثلا" در صورت فعال كردن تمامی سرويس ها بر روی يك host ، از يك طرف قابليت استفاده از آن افزايش خواهد يافت و از طرف ديگر ، احتمال آسيب پذيری آن افزايش می يابد چراكه سرويس های متعددی بر روی شبكه فعال شده اند . معمولا" ، به موازات افزايش ايمنی يك كامپيوتر ، قابليت استفاده از آن كاهش می يابد ( سرويس های ارائه شده ) .
تهديدات لايه host
• يك مهاجم می تواند از نقاط ضعف و آسيب پذير كشف شده در يك سيستم عامل به منظور برنامه ريزی حملات خود استفاده نمايد . به منظور حفاظت در مقابل اينگونه حملات، می بايست تمامی برنامه های بهنگام شده و patches ارائه شده توسط توليد كنندگان نرم افزار را بر روی سيستم نصب نمود .
• توزيع و اشاعه ويروس از جمله تهديدات ديگری است كه متوجه لايه host است . اشاعه ويروس عموما" از طريق يك email و به منظور تدارك يك تهاجم اتوماتيك و از قبل برنامه ريزی شده انجام می شود . مثلا" ويروس Nimda ، امكان دستيابی به منابع مشترك شبكه را بر روی كاميپوترهای آلوده فراهم می نمايد . علاوه بر موارد فوق ، مهاجمان می توانند اقدام به نصب rootkit و يا spyware بر روی كامپيوترها نموده و امنيت آنان را تهديد نمايند .
• دستيابی غيرمانيتور شده ممكن است استعداد آسيب پذيری لايه host را افزايش دهد . در صورتی كه دستيابی كاربران و تلاش ساير كاربران تائيد نشده برای استفاده از منايع موجود در شبكه مانيتور نگردد ، توان تخريب يك مهاجم افزايش می يابد ، چراكه امكان تشخيص يك تهاجم قبل از وقوع آن كاهش می يابد و عملا" فرآيند پيشگيری و مقابله اوليه با تهديدات ، معنی خاصی نخواهد داشت.
حفاظت لايه host
- بر روی سيستم های سرويس گيرنده ، می توان از Group Policy به منظور اعمال محدوديت دستيابی و كنترل نصب نرم افزار استفاده نمود. بدينوسيله ، ضمن اعمال محدوديت در نصب نرم افزار توسط كاربران ، از نصب تروجان ها همزمان با نصب يك برنامه پيشگيری به عمل می آيد .
- بر روی سيستم های سرويس دهنده از امكانات متعددی در جهت افزايش حفاظت و امنيت آنان می توان استفاده نمود . غيرفعال كردن و يا حذف پورت های غيرضروری ، نصب يك host-based intrusion detection ، استفاده از مجوزهای NTFS و سياست های audit ، فيلترينگ پورت ها ، نمونه هائی در اين زمينه می باشد .
• همواره سعی نمائيد كه دستيابی به شبكه و منابع موجود بر روی آن را مانيتور نمائيد .
• استفاده از يك نرم افزار آنتی ويروس و آنتی spyware
• استفاده از يك فايروال . استفاده از فايروال ارائه شده در برخی نسخه های ويندوز ( ويندوز xp به بعد ) ، بطرز محسوسی احتمال بروز يك تهاجم را كاهش می دهد .
• می بايست بر روی سرويس دهندگان و سرويس گيرندگان ، patch و آخرين نسخه های بهنگام شده نصب گردد . مايكروسافت برای بكارگيری Patch بر روی سيستم ها روش های متعددی را ارائه نموده است :
- استفاده از Windows Update
- راه اندازی يك WIndows Update Service و استفاده از خدمات آن
- استفاده از پروتكل SMS ( برگرفته شده از Microsoft Systems Management Server )