مترجم: رزیتا ملکیزاده
منبع:راسخون
منبع:راسخون
آب آوردن زانو و یا افیوژن زانو عارضهای است که با تجمع مایعات اضافی در مفصل زانو مشخص میشود. این عارضه موجب تورم و یا التهاب زانو میشود. از طریق این مقاله از گزینههای درمانی آن اطلاع یافته و در مقالهای تحت عنوان «علل و علائم آب آوردن زانو» به عواملی که میتوانند موجب افیوژن زانو شوند، پرداختهایم.
تمریناتی که موجب تقویت ماهیچههای ران میشوند میتوانند به جلوگیری از بروز مشکلات زانو کمک کنند، به این دلیل که عضلات قوی ران میتوانند مفصل زانو را تقویت کرده و تکیه گاه بهتری برای آن باشند.
اما برخی عوامل مانند آسیب دیدگی، عفونت، یا برخی بیماریها میتوانند موجب تولید بیش از حد مایع سینوویال شوند. پس از وارد آمدن آسیب و یا تروما به مفصل زانو، بدن سعی کرده این مفصل را با مایع محافظ احاطه کرده که در نتیجه به افیوژن زانو منجر میشود.
تشخیص و درمان
تشخیص
از آنجا که افیوژن زانو میتواند به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود، تعیین علت یا علل زمینهای آن به منظور اطمینان از درمان مناسب و سرعت در بهبودی از اهمیت زیادی برخوردار است. چندین آزمایش جهت تشخیص علت زمینهای علل آب آوردن زانو انجام میشود که در ذیل توضیح داده میشوند.اشعه ایکس: به منظور رد احتمال ترک خوردگی، پارگی و یا شکستگی و در رفتگی استخوان از بیمار اشعهی ایکس گرفته میشود.
تصویربرداری به روش تشدید مغناطیسی (MRI): ام.آر.آی معمولاً زمانی انجام میشود که اشعه ایکس موفق به تشخیص علت اصلی تورم نشود. این روش اساساً به تشخیص صدمات وارده به تاندون و رباط کمک کرده که در روش اشعه ایکس قابل مشاهده نیستند.
سونوگرافی: سونوگرافی جهت ارزیابی درد مفاصل و تورم انجام میگیرد. این آزمایش به تشخیص ورم مفاصل، و همچنین اختلالات تاندونها و رباطها کمک میکند.
آزمایش خون: آزمایش خون معمولاً برای تشخیص وجود عفونت، اختلال خونریزی و بیماری لایم انجام میشود. این آزمایش به تشخیص عوارضی مانند آرتریت روماتوئید و همچنین نقرس کمک میکند.
آسپیریشن مفصل: همچنین تحت عنوان آرتروسنتز شناخته شده که در آن نمونهای از مایع تجمع یافته در مفصل زانو یا اطراف آن را خارج کرده و سپس به منظور تشخیص وجود خون، باکتری، و کریستال مورد بررسی قرار میدهند.
آرتروسکوپی: آرتروسکوپی به منظور بررسی داخل مفصل زانو انجام میشود. این روش شامل قرار دادن یا فرو بردن یک لوله کوچک نورانی با یک آرتروسکوپ (نوعی ذره بین) از طریق یک برش کوچک ایجاد شده بر روی زانو است.
درمان
بسته به علل زمینهای یا اصلی، درمان افیوژن زانو یا آب آوردن زانو میتواند به طور قابل توجهی تفاوت داشته باشد. جهت درمان علائم، داروهای بدون نیاز به نسخه معمولاً توسط پزشکان تجویز میشود. چنانچه موفق به تسکین نشوند، آنگاه داروهای قویتری میتوانند جهت تسکین درد تجویز شوند.همانطور که قبلاً ذکر شد، آزمایش خون و آسپیریشن زانو به منظور تشخیص وجود عفونت انجام میشود. چنانچه وجود عفونت مورد تأیید قرار گرفت، آنگاه میتواند با آنتی بیوتیکهای مناسب درمان شود.
داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی (NSAIDs) همچنین میتوانند جهت کاهش تورم و سفتی مرتبط با تجمع مایع در زانو تجویز شوند. کورتیکواستروئیدها دسته دیگری از داروهایی هستند که میتواند جهت درمان افیوژن زانو، خصوصاً چنانچه التهاب شدید بوده و به داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی پاسخ داده نشده باشد، مورد استفاده قرار گیرند. اما این داروها ممکن است عوارض جانبی چندی ایجاد کرده است که برخی از آنها میتوانند بسیار شدید باشند.
چنانچه نقرس و نقرس کاذب مسبب تجمع مایع در مفصل زانو باشند، پزشک شما میتواند کلشی سین همراه با تزریق کورتیکواستروئید و NSAID را تجویز نماید. آلوپورینول یا پروبنسید از جمله داروهایی هستند که میتوانند به کاهش تولید اسید اوریک در بدن کمک کنند. بنابراین این داروها میتوانند به جلوگیری از افیوژن زانو مرتبط با نقرس کمک نمایند.
تجمع زیادی از مایع، همراه با التهاب شدید ممکن است به آسپیریشن زانو نیاز داشته باشند. بنابراین آسپیریشن زانو نه تنها در آزمایش تشخیصی مورد استفاده قرار میگیرد، بلکه یک گزینهی درمانی برای افیوژن زانو به حساب میآید. همانطور که پیش از این عنوان شد، این روش شامل خارج ساختن مایع تجمع یافته اطراف مفصل زانو است. پزشکان گاهی اوقات میتوانند تزریق کورتیکواستروئید را پس از برداشتن مایع اضافی از مفصل زانو و در صورت شدید بودن ماهیت التهاب تجویز نمایند.
آرتروسکوپی و یا جراحی آرتروسکوپیک زانو گزینهی درمانی دیگری است که در آن نوعی ابزار جراحی تحت عنوان آرتروسکوپ جهت بررسی مفصل زانو مورد استفاده قرار میگیرد. این ابزار همچنین میتواند جهت ترمیم و برداشتن بافتهای آسیب دیده موجود در مفصل زانو بکار برده شود.
چنانچه تمام این گزینههای درمانی موفق به برطرف نمودن این عارضه نشوند، و چنانچه ایستادن و یا تحمل وزن بر روی مفصل زانو غیر ممکن شود، آنگاه جراحی جایگزینی زانو ممکن است لازم به انجام باشد.
درمانهای خانگی
اگر دچار افیوژن زانو شدهاید، میتوانید به منظور کاهش درد و تورم همراه با آن، درمانهای خانگی ذیل را انجام داده و یا تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد نمایید.☑ به منظور تسریع در روند بهبودی، به مفصل زانوی خود استراحت دهید. از انجام فعالیتهای حمل وزنه تا آنجا که ممکن است خودداری کنید.
☑ سرما درمانی و یا استفاده از یخ بر روی زانوی آسیب دیده میتواند به کاهش تورم ناشی از افیوژن زانو کمک کند. برای آنکه تأثیر آن را بیشتر کنید، میتوانید از کیسه یخ (حوله یخ یا سبزیجات یخ زده) به مدت حدوداً 15 تا 20 دقیقه پس از هر 2 تا 4 ساعت استفاده کنید.
☑ بالا بردن زانو یا بلندی میتواند همچنین فشار وارد شده بر روی مفصل زانو را کاهش داده و خون را به قسمت بالایی بدن بازگرداند. زانوی آسیب دیده بایستی با استفاده از قرار دادن چند بالش در زیر پا، بالاتر از سطح قلب قرار گیرد.
☑جهت محافظت از مفصل زانو در برابر آسیب بیشتر، از عصا و یا تجهیزات پیاده روی استفاده کنید. تجهیزات پیاده روی همچون عصا به از بین بردن فشار از مفصل زانو در حین پیاده روی کمک میکنند. زانوبند نیز میتواند جهت حفاظت و نگه داشتن زانو مورد استفاده قرار گیرد.
افرادی که احتمال زیادی در آنها میرود که دچار افیوژن زانو شوند بایستی مراقب بیماری بوده و هرگونه مشکل پیش آمده برای زانو را بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهند. در خصوص دارو و درمان، توصیههای پزشک خود را دنبال کرده و از خود درمانی بپرهیزید.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبهی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیههای پزشک متخصص در نظر گرفته شود.