پيام‌هاي مهدوي به زن مسلمان
چكيده
امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف آن گونه كه از قرآن و روايات نبوي و اهل بيت عليهم السلام استفاده مي‌شود داراي اهداف و آرمان‌هاي بسيار بلندي است كه قرار است در عصر ظهور آنها را در سطح جهان پياده نمايد،آرمان هايي كه فقط با امدادهاي غيبي و به توسط مردي الهي هم‌چون او قابل پياده شدن است. ولي اين به آن معنا نيست كه در عصر غيبت هيچ مرتبة از آن آرمان‌ها قابل پياده شدن نيست، ما مي‌توانيم در سطوح مختلف جامعه و در قشرهاي مختلف جلوه هايي از آنها را با الگو گرفتن از حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف و يارانش پياده كنيم تا زمينه‌ساز ظهور او گرديم. يك قشر مهم از اقشار جامعه بانوان هستند كه مي‌توانند با الگو گرفتن از آرمان‌هاي بلند مهدوي، جامعه اي مهدوي در حد خود و در عصر غيبت پياده كنند، و اين با برداشت پيام هايي است كه از فرهنگ مهدويت به دست مي‌آيد، موضوعي كه ما در اين مقاله در حدّ وسع و توان‌مان به آن مي‌پردازيم.
مقدمه
گاهي اين سؤال در ذهن انسان، تداعي مي‌شود که آيا بحث از مهدويت و فرهنگ مهدوي، صرفاً جنبة تاريخي دارد؛ يا مي‌توان مباحث مهدويت را به روز کرده، و جنبة کاربردي به آن داد. بايد اشاره کرد که مي‌توان، در عصر پيش از ظهور، پرتويي از جامعة مهدوي را با اجراي درصدي از اهداف ظهور ايجاد کرد؛ چرا که رسيدن به اهداف عالي ظهور، تنها در هنگام ظهور حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف ممکن است. اين مطلب را با چند مقدمه مي‌توان اثبات نمود:
1. زمينه سازي براي ظهور
از آن‌جا که غيبت حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف از ناحية ما بوده[1]؛ ما نيز در ظهور او مؤثر خواهيم بود، و اين امر تنها با به کار بردن اهداف حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف – گرچه در سطح محدود ـ تحقق خواهد يافت. بنابراين در روايتي از پيامبر صل الله عليه و آله و سلم آمده است: « قومي از مشرق زمين، خروج مي‌کنند که زمينه‌ساز سلطنت و حکومت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف خواهند بود»[2] . اين آماده سازي مي‌تواند در زمينة فرهنگ و عقلانيت مردم باشد، که در صورت بالا رفتن سطح آن، زمينه براي ظهور حضرت، فراهم خواهد شد. از امام باقر عليه السلام نقل شده است که فرمود: « چون قائم ما، قيام کند؛ دستش را بر سر بندگان مي‌گذارد و عقول آنها را متمرکز ساخته و اخلاق را به کمال مي‌رساند»[3] . از اين حديث استفاده مي‌شود که کار حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف، تکميل نقص عقول و اخلاق مردم است تا از معارف الهي بهره مند شوند. در نتيجه اين مردم هستند که با تلاش خود و بالا بردن سطح علم، اخلاق و فرهنگ جامعه مي‌توانند زمينه‌ساز ظهور کلي حضرت شوند تا به واسطة آن به کمال عقلاني نهايي برسند.
2. الگوگيري از حکومت مهدوي
امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف، رهبر و الگوي کامل براي شيعيان است و لذا مردو زن وظيفه دارند تا در حد امکان، از اهداف بلند آن حضرت بهره برده و خود را به او نزديک نمايند. بنابراين ما مي‌توانيم با سرمشق قرار دادن اهداف عالي آن بزرگوار، جامعه‌اي مهدوي ـ هرچند محدود ـ ايجاد نماييم.
3. منتظران مصلح، خود صالح‌اند.
کساني که در انتظار مصلح جهاني به سر مي‌برند، خود بايد صالح باشند و اين با پياده کردن اهداف قيام حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف در جامعه ـ هر چند در سطح محدود ـ ميسر مي‌شود.
وجود زنان در ميان اصحاب حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف
در رابطه با اصحاب حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريفکه راجع به زنان است، دو روايت وجود دارد که در يکي از آنها اشاره به وجود سيزده زن در بين اصحاب حضرت دارد و در ديگري پنجاه زن. ممکن است که جمع بين دو دسته، اين گونه باشد که مجموع اصحاب حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف از زنان، پنجاه نفر است که سيزده نفر آنها، کساني هستند که رجعت کرده و از قبر، سر بر مي‌آورند و در حکومت حضرت، سهيم خواهند بود.
1. مفضل بن عمر مي‌گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم که مي‌فرمود:« همراه قائم عجل الله تعالي فرجه الشريف سيزده زن وجود دارد. عرض کردم، از آنها در چه کاري بهره مي‌گيرد؟ فرمود: آنان مجروحان را مداوا کرده و از آنها پرستاري مي‌کنند؛ همان‌گونه که زنان همراه رسول خدا صل الله عليه و آله و سلم، چنين مي‌کردند. عرض کردم: نام آنها را براي من بگو! حضرت فرمود: قنواء دختر رُشَيد، ام ايمن، حبابه والبيه، سميه مادر عمار بن ياسر، زبيده، ام خالد احمسيه، ام سعيد حنفيه، وصبانه ما شطه و ام خالد جهنيه»[4].
2. جابر بن يزيد جعفي از امام باقر عليه السلام نقل کرده است که فرمود: « به خدا سوگند! سيصد و بيشتر از ده نفر مي‌آيند که در ميان آنها، پنجاه نفر زن وجود دارد. آنان در مکه بدون وقت مقرر، اجتماع مي‌کنند؛ دسته هايي همانند ابرهاي پاييز، بعضي پشت سر بعضي ديگر. و اين همان آيه‌اي است که خداوند فرمود: هر کجا باشيد خداوند تمام شما را خواهد آورد؛ زيرا او بر هر چيزي قادر است.»[5]
اگر چه اين روايت را عياشي، مرسلا نقل کرده است، ولي نعماني و ديگران، آن را با چند طريق که برخي از آنها صحيح است نقل کرده اند[6].
پيام‌هاي مهدوي
از آن‌جا که امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف، امام، رهبر و ولي هر زن و مرد مسلمان شيعي است؛ لذا عصر ظهور حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف و رفتار آن حضرت عجل الله تعالي فرجه الشريف مي‌تواند، الگودهي براي زنان نيز باشد و آنان نيز مي‌توانند با اجراي آن اهداف، جامعه‌اي مهدوي را در اين عصر ـ که عصر غيبت است ـ پياده نمايند. اينک به برخي از اين پيام‌ها که از روايات استفاده مي‌شود اشاره مي‌کنيم:
1. شرکت در مسائل اجتماعي
هر گاه جامعه به حدي رسيد که زنان و مردان به تکامل عقلاني و اخلاقي رسيدند؛ زنان نيز مي‌توانند در مسائل سياسي و اجتماعي جامعه با حفظ شئونات اسلامي شرکت کنند و همانند مردها سهمي را ايفا نمايند. اين معنا با جمع بين دو دسته روايات، به دست مي‌آيد:
الف: رواياتي که دلالت بر تکامل عقلاني و اخلاقي انسان‌ها در عصر ظهور دارد[7].
ب: رواياتي که دلالت بر وجود زنان در بين 313 نفر اصحاب حضرت دارد[8].
2. مشارکت در انسجام اسلامي
يکي از اهداف حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف ايجاد وفاق و انسجام اسلامي است. لذا در دعاي ندبه مي‌خوانيم: « کجاست آن کسي که گفتار را بر تقوا جمع مي‌کند[9] ». زنان جامعة اسلامي نيز با الگو گرفتن از امام خود در حدّ توان خود مي‌توانند در اين هدف مهم در عصر غيبت سهيم باشند.
3. احياي سنت‌هاي فراموش شده
زنان نيز مي‌توانند، سنت‌هاي فراموش شده را احيا کنند؛ همان‌گونه که دربارة حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف مي‌خوانيم: « ... او دستورات فراموش شدة قرآن و سنت را احيا مي‌کند[10] ».
4. تعليم قرآن
زنان نيز مي‌توانند همانند حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف معلم قرآن باشند؛ همان که دربارة حضرت آمده است: « ... آن گونه که قرآن نازل شده، به مردم مي‌آموزد ...[11]».
5. تربيت افراد
يکي از کارهايي که امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف بعد از ظهور، انجام مي‌دهد، تکميل اخلاقيات مردم است. بنابراين در روايتي که از امام باقر عليه السلام نقل شده است مي‌خوانيم: « خداوند متعال، به واسطة حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف اخلاق مردم را کامل مي‌کند[12] ».
زنان نيز مي‌توانند فرزندان خود و نيز خود را، با تعليمات اخلاقي تربيت کرده و آنان را به کمال برسانند.
6. تلاش در جهت رفع گرفتاري‌هاي مردم
يکي از اسامي حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف « غوث» است. در حديثي مي‌خوانيم: « مهدي در ميان امت من، خروج مي‌کند و خداوند او را به فرياد مردم مي‌رساند[13] ». زنان نيز مي‌توانند با اقتدا به الگوي خود، حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف فرياد رس گرفتاران، در حد امکان باشند.
7. اصلاح جامعه
زنان نيز مي‌توانند با الگوگيري از حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف در حد وسع خود، در اصلاح جامعه کوشا باشند؛ همان طور که درباره حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف آمده است: « خداوند متعال، به واسطة او هر آن‌چه قبل از او فساد بوده، اصلاح خواهد کرد[14]».
8. اهل عمل بودن
زنان براي تربيت اولاد و افراد جامعه بايد خود اهل عمل باشند، و تنها به خير و تقوا اشاره نمايند؛ همان گونه که سيرة حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف در دعوت به حق، اين گونه است. لذا از امام صادق عليه السلام نقل شده است که فرمودند: « ... او به تقوا اشاره کرده و خود عمل به هدايت مي‌کند...[15] ».
9. ايجاد عشق، در عبادت افراد
زنان بايد همانند حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف اولاد و افراد جامعه را عاشق عبادت کرده و کاري کنند که افراد تحت تربيت آنها عبادت را دوست دارند. از پيامبر صل الله عليه و آله و سلم نقل شده است که فرموند: « ... حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف دل‌هاي بندگان را، عاشق عبادت مي‌کند ...[16] ».
10. آزادي مردم از بندگي هواي نفس
زنان بايد سعي کنند تا افراد تحت تربيت خود را از بندگي هواي نفس برهانند؛ همان گونه که در مورد حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف مي‌خوانيم: « ... خداوند به واسطة او، ذلت بردگي ( هواي نفس) را از گردن‌هاي شما، بر مي‌دارد[17] ».
11. گسترش عدل
زنان نيز با الگوگيري از حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف مي‌توانند در گسترش عدل کوشا باشند؛ چنان که در روايات آمده است: « آگاه باشيد! به خدا سوگند، به طور حتم، حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف عدالتش را داخل خانه‌هاي شما خواهد کرد؛ همان گونه که گرما و سرما داخل خانه‌هاي شما خواهد شد[18] ».
12. برپايي نماز
زنان بايد در حد توانايي خود، در برپايي نماز کوشا باشند؛ همان طور که از اهداف حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف، برپايي نماز است. از زيدبن علي، نقل شده است: « هنگامي که قائم آل محمد عجل الله تعالي فرجه الشريف، قيام کند، مي‌فرمايد:اي مردم! ما کساني هستيم که خداوند در قرآن وعدة آنان را به شما داده است؛ آن جا که فرمود: کساني که اگر ما در روي زمين به آنان امکانات دهيم نماز را به پا، مي‌دارند...[19] ».
13. امر به معروف و نهي از منکر
در روايتي دربارة اصحاب حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف از زنان و مردان آمده است: « آنان، امر به معروف و نهي از منکر مي‌کنند[20] ». بنابراين اگر زنان جامعة اسلامي مي‌خواهند در راه حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف و اصحاب او باشند، بايد اين دو فريضه را احيا نمايند.
14. اهل تلاش بودن
زنان بايد از اصحاب حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف الگو گرفته و اهل کوشش و تلاش باشند؛ همان گونه که از رسول خدا صل الله عليه و آله و سلم نقل شده است که دربارة اصحاب حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف فرمود: « خداوند براي او از دورترين کشورها به تعداد اهل بدر ( 313 نفر) جمع مي‌کند، که همگي اهل کوشش و تلاش در راه اطاعت خدا هستند[21] ».
15. سعي در گسترش علم
زنان نيز مي‌توانند در گسترش علم در سطح جامعه در حد امکان، کوشا باشند، همان طور که از رسول خدا صل الله عليه و آله و سلم نقل شده که دربارة حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف فرمود: « ... خداوند عزوجل، به واسطة او زمين را بعد از تاريکي، پر از نور کرده و پس از ظلم، پر از عدل نموده و پس از جهل، پر از علم خواهد کرد[22] ».
16. تواضع و فروتني نسبت به ديگران
بانوان بايد نسبت به هم نوعان ديني خود، متواضع باشند. همان طور که دربارة حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف از امام صادق عليه السلام نقل شده که فرمودند: « در برابر مومنان، ذليل و در مقابل کافران، عزيزند[23] ».
17. از تنهايي نهراسيدن
هر گاه انسان، حق را يافت؛ گرچه پيروان آن کم است، نبايد از تنهايي يا کمي افراد، به خود ترس راه دهد. دربارة حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف مي‌خوانيم: « حق با ماست، هر کس از ما کناره گيرد ما را به وحشت نمي‌اندازد[24] ».
18. همکاري با مصلحان
امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف گرچه به تنهايي مي‌تواند جهان را اداره کند، ولي اهداف عالي خود را با همکاري با مصلح بزرگ، حضرت مسيح، دنبال مي‌کند. بنابراين در حديثي از رسول خدا صل الله عليه و آله و سلم آمده است: « ... عيسي بن مريم، فرود مي‌آيد و پشت سر او نماز مي‌گذارد...[25] ». و اين عملکرد بسيار آموزنده‌اي است که بانوان ما نيز مي‌توانند از آن درس گرفته و در اين جهت به حضرت، اقتدا کنند.
19. صله رحم
دربارة حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف از امام علي عليه السلام نقل شده که از همه بيشتر صله رحم مي‌کند؛ آن جا که فرمود: « او از همه بيشتر صله رحم خواهد کرد[26] ». زن مسلمان نيز با الگوگيري از حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف بايد اين سنت مهدوي، بلكه سنت همة امامان و انبيا را احيا كند.
20. اهل شب زنده داري
دربارة اصحاب حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف از امام صادق عليه السلام نقل شده که اهل شب زنده داري هستند: « آنان مرداني هستند که شب را نمي‌خوابند، در نمازشان زمزمه‌اي چون زنبور دارند، شب‌ها در حال قيام بر روي پاهاي خود مي‌ايستند ...[27] ». از آن‌جا كه در ميان اصحاب امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف زن نيز وجود دارد، اين صفت شامل آنها نيز مي‌شود و پيام آن به زن مسلمان آن است كه اگر مي‌خواهيم در عصر غيبت از ياوران مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف باشيم شب‌زنده داري را هرگز فراموش نكنيم.
21. امانت داري
بانوان شيعه بايد با الگوگيري از امام خود، امانت دار باشند؛ همان گونه که دربارة حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف آمده است: « او نگه دار هر چيزي است که نزد او به امانت گذاشته شده است[28] ». زن مسلمان نيز بايد با الگو قرار دادن امامان سعي خود را در شناخت خداوند به كار بسته و خداشناس حقيقي گردد.
22. خداشناس حقيقي
اصحاب حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف که از آن جمله 50 زن هستند ـ همگي خداشناس و اهل توحيدند ـ دربارة آنها از امام علي عليه السلام نقل شده است: « ... و آنان کساني هستند که خداشناس حقيقي بوده و اهل توحيد مي‌باشند[29] ».
23. استفاده از روزهاي مهم
بانوان با الگوگيري از حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف کارهاي مهم را در روزهاي مهم انجام دهند؛ همان طور که دربارة حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف مي‌خوانيم که امام باقر عليه السلام فرمود: « گويا قائم را در روز عاشورا، روز شنبه، مشاهده مي‌کنم که بين رکن و مقام ايستاده و در مقابل او کسي ندا مي‌دهد: براي خدا بيعت کنيد. در آن هنگام است که خداوند زمين را پر از عدل مي‌کند؛ همان گونه که پر از ظلم و جور شده باشد[30] ».
24. اخلاص در عمل
بانوان شيعي و پيروان حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف بايد اهل اخلاص در عمل باشند؛ همان گونه که در بارة اصحاب حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف از امام جواد عليه السلام نقل شده که فرمودند: « ... چون براي حضرت، اين تعداد از مخلصين فراهم شود؛ خداوند امر او را ظاهر خواهد نمود ...[31] ».
25. نترسيدن از ملامت افراد
بانوان شيعي نبايد از ملامت افراد ملامت گر، بهراسند. آنها بايد در راه حقي که تشخيص داده‌اند، ثابت قدم باشند؛ همان گونه که دربارة امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف آمده است که فرمود: « ... در راه خدا از ملامت هيچ ملامت کننده‌اي نمي‌هراسد[32] ».
26. توجيه قبل از اقدام عملي
از امام باقر عليه السلام نقل شده كه فرمود: «يقول القائم عجل الله تعالي فرجه الشريف لأصحابه: يا قوم! انّ اهل مكة لايريدونني، و لكنّي مُرْسل اليهم لأحتجّ عليهم بما ينبغي لمثلي ان يحتجّ عليهم. فيدعو رجلاً من اصحابه فيقول له: امض الي اهل مكة فقل: يا اهل مكة! انا رسول فلان اليكم…»[33]؛ «قائم عجل الله تعالي فرجه الشريف به اصحاب خود مي‌گويد: اي قوم! همانا اهل مكه مرا نمي‌خواهند، ولي من كسي را به سوي آنان مي‌فرستم تا بر آنها آن‌گونه كه سزاوار من است احتجاج نمايد. لذا يكي از اصحابش را مي‌خواهد و به او مي‌گويد: به سوي اهل مكه برو و بگو: اي اهل مكه! من فرستادة فلان (حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف) به سوي شمايم…».
وظيفة زنان جامعة اسلامي نيز آن است كه هنگام تربيت فرزندان خود يا ديگران، ابتدا آنها را توجيه كنند و در صورتي كه توجيه آنان جواب نداد با ملاحظة مراحل دست به اقدام عملي بزنند.
27. مقابله با انحرافات
از امام علي عليه السلام نقل شده كه دربارة حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف فرمود: « در آخر زمان او خروج مي‌كند و انحرافاتي كه در حق پديد آمده اصلاح خواهد كرد…»[34].
زنان نيز در جامعة اسلامي بايد به مولاي خود اقتدا كرده و در حدّ توان خود در راستاي اين هدف گرچه در سطحي محدود كوشا باشند تا زمينه‌ساز ظهور گردند.
28. هتك حرمت افراد ممنوع
از امام علي عليه السلام نقل شده كه از جمله اموري كه حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف بر آن با اصحاب خود كه از آن جمله بانوان هستند پيمان مي‌بندد هتك حرمت نكردن افراد است، آن جا كه مي‌فرمايد: «آنان بر اصولي با حضرت بيعت مي‌كنند كه از آن جمله اين است كه هتك حرمت فرد آبرومندي را نكنند و كسي را سبّ و دشنام ندهند و به منزلي هجوم نياورند و كسي را به جز به حقّ نزنند…».[35]
بانوان نيز بايد مواظب رفتار و گفتار خود بوده و هتك حرمت شخص آبرومندي را ننمايند و بي جهت به كسي ناسزا نگويند و… .
29. نخوردن مال يتيم
از امام علي عليه السلام نقل شده كه حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف از جمله پيمان هايي را كه با كارگزارانش از جمله بانوان براي بيعت مي‌بندد نخوردن مال يتيم است، آن جا كه مي‌فرمايد: «… من با شما هستم در صورتي كه مال يتيم را ]بي‌جهت[ نخوريد…».[36]
اين وظيفه نيز مي‌تواند براي ياوران حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف و پيروان او آموزندگي داشته و با پيروي از آن از اصحاب آن حضرت عجل الله تعالي فرجه الشريف در عصر غيبت باشند.
30. گواهي با علم
از امام علي عليه السلام نقل شده كه حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف از جمله پيمان‌هايي را كه با كارگزارانش از جمله بانوان براي بيعت مي‌بندد گواهي ندادن بدون علم است، آن جا كه مي‌فرمايد: «من با شما هستم در صورتي كه … بر چيزهايي كه به آن علم نداريد گواهي ندهيد…».[37]
همه از آن جمله بانوان اسلامي وظيفه دارند تا چيزي را كه ندانسته و از آن اطلاعي ندارند گواهي ندهند.
31. دشنام دادن ممنوع
از امام علي عليه السلام نقل شده كه حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف از جمله پيمان‌هايي را كه با كارگزارانش از جمله بانوان براي بيعت مي‌بندد دشمنان ندادن به مردم است، آن جا كه مي‌فرمايد: «من با شما هستم در صورتي كه … كسي را دشنام ندهيد…».[38]
بانوان مهدوي بايد با الگو گرفتن از حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف مواظب زبان خود بوده و بي جهت كسي را دشنام نداده و ناسزا نگويند.
32. اطعام به مساكين
از پيامبر صل الله عليه و آله و سلم نقل شده كه دربارة حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف فرمود: «گويا مهدي با دستان خود به مساكين كره مي‌دهد».[39]
و نيز نقل شده كه فرمود: «نشانة مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف، آن است كه او بر كارگزاران خود سخت گرفته و با مال خود جود خواهد كرد و به مساكين رحم خواهد نمود».[40]
بانوان اسلامي نيز مي‌توانند با الگو گرفتن از سيرة مهدوي در حدّ توان خود به مساكين اطعام داده و حتي به مستمندان با دستان خود غذا دهند تا به جامعة خود رنگ و بوي مهدوي دهند.
33. آبادي معنوي جامعه
از پيامبر صل الله عليه و آله و سلم نقل شده كه دربارة حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف فرمود: «… به قائم از شما زمين خود را به تسبيح و تحليل و تقديس و تكبير و تمجيدم آباد خواهم كرد…».[41]
از دامن زن است كه مرد به معراج مي‌رود. زنان جامعه مي‌توانند با تربيت معنوي فرزندان و اعضاي خانوادة خود در تشكيل جامعه‌اي معنوي در حدّ و محدوديت خود سهيم باشند، گرچه حدّ كامل آن اختصاص به عصر ظهور دارد.
34. شركت نهضت سوادآموزي
از پيامبر صل الله عليه و آله و سلم نقل شده كه دربارة عصر غيبت فرمود: «زود است كه فتنه هايي پيدا شود به حدّي كه انسان صبح هنگام مؤمن است ولي عصر هنگام كافر مي‌شود مگر كسي كه خداوند او را با علم زنده كرده است».[42]
زنان جامعه نيز مي‌توانند در راستاي زنده كردن جامعه از راه سوادآموزي و فراگيري دانش و معرفت، سهم بسزايي داشته باشند.
35. خلف وعده ممنوع
از پيامبر اكرم صل الله عليه و آله و سلم نقل شده كه دربارة حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف فرمود: «… اگر از دنيا تنها يك روز باقي مانده باشد خداوند آن روز را طولاني مي‌كند تا مردي از اهل بيتم مالك زمين گشته و كارهاي مهم به دست او انجام گردد. او اسلام را ظاهر كرده و خلف وعده نمي‌كند…».[43]
بانوان جامعة اسلامي بايد با الگو گرفتن از حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف و آرمان‌هاي بلند او و در راستاي زمينه سازي ظهور اهل وفاي به عهد باشند تا از ياران حضرت در عصر ظهور باشند.
36. رفع اختلاف از بين شيعيان
از امام حسين عليه السلام نقل شده كه فرمود: «آن امري كه انتظارش را مي‌كشيد تحقق نمي‌يابد تا اين كه شما از يكديگر بيزاري جسته و در صورت يكديگر آب دهان بيندازيد و بر ضد هم‌ديگر گواهي داده و يكديگر را لعن كنيد». به حضرت عرض كردم: آيا در آن زمان خيري نيست؟ امام حسين عليه السلام فرمود: «تمام خير در آن زمان است؛ چرا كه قائم ما قيام كرده و تمام اين امور را دفع خواهد كرد».[44]
نتيجه
انسان‌ها در سطوح مختلف جامعه مي‌توانند با الگو گرفتن از سيرة حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف و كارگزاران او و عمل كردن به آرمان هاي بلند مهدوي جامعه اي با رنگ و بوي عصر ظهور در حدّ و توان خود ايجاد نماييم و از آن جا كه زنان و بانوان يكي از اركان مهم و اساسي جامعه‌اند، لذا مي‌توانند در تحقق اين جامعة مهدوي در عصر غيبت سهم بسزايي داشته باشند.
پی نوشتها:
[1]. خواجه نصير الدين طوسي رحمه الله عليه مي‌فرمايد: « وجوده لطف و تصرفه لطف آخر و عدمه منا» ؛ وجود او لطف و تصرف او لطفي ديگر و نبود تصرف از ناحية ماست. (کشف المراد، ص490- 491)
[2]. « يخرج قوم من المشرق يوطئون للمهدي سلطانه» سنن ابن ماجه، ج2، ح 4088 و…
[3]. « اذا قام قائمنا وضع يده علي رؤوس العباد فجمع به عقولهم و اكمل به اخلاقهم» بحار الانوار، ج52، ص336، ح71.
[4]. «سمعت ابا عبد الله (ع) يقول: يکون مع القائم ثلاث عشر إمرأة. قلت: و ما يصنع بهن؟ قال: يداوين الجرحي و يقمن علي المرضي، کما کنّ مع رسول الله (ص). قلت: فسمهن لي! قال: القنواء بنت رشيد، و ام ايمن، و حبابة الوالبية، و سمية ام عمار بن ياسر، و زبيدة، و ام خالد الأحمسية، و ام سعيد الحنفية، و صبانة الماشطة و ام خالد الجهنية» دلائل الامامة، ص259 و اثبات الهداة، ج3، ص575.
[5]. «يا جابر!… و يجئ والله ثلاثمائةو بضعة عشر رجلا فيهم خمسون امراة، يجتمعون بمکة علي غير ميعاد، قَزَعا کقزع الخريف يتبع بعضهم بعضا، و هي الآية التي قال الله: اين ما تکونوا يأت بکم الله جميعا ان الله علي کل شيئ قدير» تفسير عياشي، ج1، ص65.
[6]. الاختصاص، ص255؛ الارشاد، ص359؛ غيبت طوسي، ص269؛ اعلام الوري، ص427؛ الخرائج، ج3، ص1156؛ عقد الدرر، ص49؛ اثبات الهداة، ج3، ص548 و بحار الانوار، ج51، ص56 و ج52، ص212.
[7]. بحار الانوار، ج52، ص 336، ح71.
[8]. تفسير عياشي، ج1، ص65.
[9]. «اين جامع الکلمة علي التقوي» مفاتيح الجنان، دعاي ندبه.
[10]. «… و يحيي ميت الکتاب و السنة» نهج البلاغه، خطبه 138.
[11]. «… يعلمون الناس القرآن کما انزل… » بحار الانوار، ج52، ص 362، ح139.
[12]. «… و اکمل به اخلاقهم » بحار الانوار، ج52، ص336، ح71.
[13]. «يخرج المهدي (عج) في امتي، يبعثه الله غياثا للناس» کشف الغمه، ج2، ص470.
[14]. «يصلح الله تعالي به کل ما افسد قبله» البرهان، متقي هندي، ص132.
[15]. «… يشير بالتقي و يعمل بالهدي… » بحار الانوار، ج52، ص269، ح158.
[16]. «… يملأ قلوب العباد عبادة… » بحار الانوار، ج51، ص74، ح24.
[17]. «… به يخرج ذل الرق من اعناقکم» بحار الانوار، ج51، ص75، ح29.
[18]. «أما والله! ليدخلن عدله جوف بيوتهم کما يدخل الحر و البرد» بحار الانوار، ج52، ص362، ح131.
[19]. «اذا قام القائم من آل محمد يقول: ايها الناس! نحن الذين وعدکم الله في کتابه : الذين ان مکناهم في الارض اقاموا الصلاة…» بحار الانوار، ج52، ص373، ح166.
[20]. «و يأمرون بالمعروف و ينهون عن المنکر» منتخب الأثر، ص581، ح4
[21]. «يجمع الله له من اقاصي البلاد علي عدة اهل بدر، کدّادون، مجدون في طاعته» بحار الانوار، ج52، ص310
[22]. «… يملأ الله عزوجل به الارض نورا بعد ظلمتها و عدلا بعد جورها و علما بعد جهلها» اکمال الدين، ص260.
[23]. «اذلة علي المومنين، اعزة علي الکافرين» نعماني، غيبت، ص316، باب 21، ح12.
[24]. «الحق معنا، فلن يوحشنا من قعد عنا» بحار الانوار، ج53، ص178، ح9.
[25]. «… فينزل عيسي بن مريم فيصلي خلفه… » فرائد السمطين، ج2، ص312.
[26]. «… و اوصلکم رحما» نعماني، غيبت، ص212، باب 13، ح1.
[27]. «… رجال لا ينامون الليل، لهم دوي في صلاتهم کدوي النحل يبيتون قياما علي اطرافهم… » بحار الانوار، ج52، ص308.
[28]. « الحافظ لما استودع» بحار الانوار، ج52، ص 269، 158.
[29]. «… و هم الذين و حدوا الله حق توحيده…» بشارة الاسلام، ص259.
[30]. «کاني بالقائم يوم عاشوراء يوم السبت قائما بين الرکن و المقام ينادي البيعة لله، فيملأها عدلا کما ملئت ظلما و جورا» طوسي، غيبت، ص453، ح459.
[31]. «… فاذا اجتمعت له هذه العدة من اهل الاخلاص اظهر الله امره…» کمال الدين، ج2، ص377.
[32]. «… ولايأخذه في الله لومة لائم» بحار الانوار، ج52، ص354، ح114.
[33]. بحارالانوار، ج52، ص307، باب26، ح81.
[34]. «يخرج في آخرالزمان، يقيم اعوجاج الحق…» بحارالانوار، ج42، ص215، ح16.
[35]. «يبايعون علي الاّ… يهتكوا حريماً محرماً و لايسبّوا مسلماً و لايهجموا منزلاً و لايضربوا احداً الاّ بالحق…» منتخب الأثر، ص183، باب3، ح5.
[36]. «… انا معكم علي ان … لاتأكلوا مال اليتيم…» منتخب الأثر، ص154.
[37]. «… انا معكم علي ان … لاتشهدوا بغير ماتعلمون…» منتخب الأثر، ص154.
[38]. «… انا معكم علي ان … لاتشتمون…» منتخب الأثر، ص154.
[39]. «المهديّ كانّما يُلْعِق المساكين الزُّبْد» منتخب الأثر، ص36، عقد الدرر، ص36.
[40]. «علامة المهدي: ان يكون شديداً علي العمّال، جواداً بالمال، رحيماً بالمساكين» مصنف ابن ابي شيبة، ج15، ص199، ح19498.
[41]. «… و بالقائم منكم أعمر أرض بتسبيحي و تهليلي و تقديسي و تكبيري و تمجيدي…» بحارالانوار، ج18، ص341، ح49، امالي صدوق، ص504، مجلس92، ح4.
[42]. ستكون فِتَن؛ صبح الرجل فيها مؤمناً و يمسي كافراً، الاّ من احياه الله بالعلم» المعجم الكبير، طبراني، ج8، ص278، ح7910.
[43]. «… لو لم يبق من الدنيا الا يوم واحد لطول الله ذلك اليوم حتي يملك رجل من اهل بيتي تجري الملاحم علي يديه، و يظهر الاسلام، لايخلف وعده…» بحارالانوار، ج51، ص83، ح28، عقدالدرر، ص62.
[44]. «لايكون الأمر الذي تنتظرونه حتي يبرأ بعضكم من بعض و يتفل بعضكم في وجوه بعض، و يشهد بعضكم علي بعض بالكفر و يلعن بعضكم بعضاً.فقلت له: ما في ذلك الزمان من خير؟ فقال الحسين عليه السلام: الخير كلّه في ذلك الزمان، يقوم قائمنا و يدفع ذلك كله» غيبت، نعماني، ص206.
منبع: فصلنامه علمي تخصصي انتظار موعود شماره 22
