شناسنامه کتاب:
عنوان: مسند الامام الکاظم علیه‌ا‌لسلام (جلد اول)
موضوع: احادیث امام کاظم علیه‌ا‌لسلام
زبان: فارسی
قطع: وزیری
تیراژ: 3000
نویسنده: شیخ عزیز الله عطاردی
ناشر: کنگره جهانی حضرت رضا علیه‌ا‌لسلام
محل چاپ: مشهد مقدس
سال چاپ: 1409
تعداد صفحات: 521 صفحه
معرفی کتاب:
این اثر در ادامه تدوین مجموعه‌های مسندهای ائمه اطهار(ع) تدوین شده است. از آنجا که کنگره جهانی با هدف زنده نگه داشتن علوم و معارف ائمه اطهار(ع) و تبیین سیره و زندگانی آنها راه‌اندازی شد و در کنار همه کارهای دیگر، انجام این کار را در دستور کار خود قرار داد. این کتاب به بررسی و معرفی ابعاد گوناگون شخصیت امام کاظم(ع) می‌پردازد که مجموعه مباحث آن از راه در کتاب‌های حدیثی معتبر و تاریخ‌های موجود تهیه شده است. در اینجا در سه مجلد جداگانه به وسیله کنگره جهانی چاپ و منتشر می‌شود.نویسنده محترم می‌نویسد: در این کتاب از زندگانی امام کاظم(ع) و وقایعی که بین آن حضرت و خلفای معاصرش رخ داده بود و اخبار و احادیثی که از آن حضرت در موضوع های گوناگون به یادگار مانده است مانند مباحث عقیدتی، احکام و آداب و سنن... و همین طور از محدثان و روایاتی که آن حضرت روایت کرده... بحث می‌شود.شیوه کار:
نویسنده می‌نویسد: ما کتاب‌های احادیث را مورد بررسی قرار دادیم و روایاتی که از آن حضرت بازگو شده است همه را جمع آوری کردیم. سندهای آنها را بررسی کرده و راویانش را مشخص کردیم و اسامی همه راویان را در مسند امام رضا(ع) معلوم ساختیم. در مجموع این مسند را در سه بخش با عناوین زیر تدوین کرده‌ایم.
بخش اول: زندگانی امام موسی بن جعفر(ع) و فضایل و مناقب آن حضرت و روایات مربوط به امامت امت و وقایعی که بین آن حضرت، منصور، مهدی و هارون الرشید اتفاق افتاده است و جریان شهادت و برادران و... آن حضرت.
بخش دوم: اخبار و احادیث روایت شده از امام کاظم(ع) به صورت موضوع بندی شده در کتاب‌ها و باب‌های گوناگون اولین باب آنها به توحید و آخرین‌شان به سنن و آداب پرداخته است.
بخش سوم: معجم الرواه: اسامی کسانی که در سند روایت‌های امام کاظم(ع). آمده اند این افراد را بر اساس حروف معجم تربیت داده و اندکی از حالاتشان را از مدح یا ذم بیان می‌کند.
فهرست مباحث جلد اول کتاب مسند امام کاظم(ع)
_ باب ولادت امام کاظم(ع)
_ باب اسم‌ها، لقب‌ها و نقش خاتم آن حضرت
_ باب امامت حضرت و روایات مربوط به آن
_ باب عبادت و زهد امام کاظم(ع)
- باب علم و فضایل امام کاظم(ع)
_ باب اتفاقات بین آن حضرت و منصور عباسی
_ باب وقایع آن حضرت و مهدی عباسی
_ باب وقایع آن حضرت و هارون الرشید
_ باب شهادت امام کاظم(ع)
_ باب وصیت حضرت و تعیین یا معرفی امام پس از خود
_ باب فضیلت زیارت امام کاظم(ع)
_ باب حالات مادر بزرگوارشان
_ باب اولاد امام کاظم(ع)
_ باب برادران امام کاظم(ع)
_ باب خانواده و خویشاوندان امام کاظم(ع)
_ باب اصحاب و یاران ثقه آن حضرت
_ باب مدایح و مراثی حضرت کاظم(ع)
_ کتاب عقل و فضایل آن
_ کتاب علم و شناخت: باب تقلید، سرزنش بی‌توجهی به کتاب و سنت، ردّ قیاس، فضل علم و علماء، پرسش از دانشمند، حفظ چهل حدیث، فضیلت آموزشی، معرفی فقهاء و جایگاه آنها، اختلاف حدیث
_ کتاب توحید: توصیف خدا با آنچه خود توصیف کرده، ردّ تشبیه و تحدید، اراده و تقدیر، علم خدا، معنی الله، عدل، صفات خدا، نفی زمان و مکان از خدا، سعادت و شقاوت و...
_ کتاب اخبار انبیاء(ع): در مورد نوح، ابراهیم، موسی، یوسف، ایوب، سلیمان، زکریا، عیسی(ع)، رسول خدا(ص)، ذوالقرنین، لقمان، اصحاب الرس و...
_ کتاب الامامة و الولایة: امام حجت خداست، عدالت و شجاعت ائمه(ع) یکسان است، امام وجه الله است، علم امام ائمه اطهار(ع)، حکما الله در زمین‌اند، ائمه وارثان انبیاء‌اند، زمین بدون امام نمی‌شود، درباره امام علی(ع)، فاطمه زهرا(س)، حسنین(ع) و فضایل ائمه اطهار(ع)، معجزات امام کاظم(ع)، باب غیبت.
_ کتاب الاصحاب و فضایل شیعه: در این بخش مطالبی از امام کاظم(ع) درباره برخی شخصیت‌های بزرگ اسلامی آمده است که از جمله آن افراد است: ابوذر غفاری(ره)، اسحاق بن عمار، خالد الجواز، سلمان فارسی(ره)، زرارة بن اعین، عبدالله بن جندب، علی بن یقطین، عمار ساباطی، موسی بن بُکیر الواسطی، هشام بن الحکم، یونس بن عبدالرحمن و... فضایل شیعه
_ کتاب ایمان و کفر: ایمان، تقرب به خدا، تقیه، حب و بغض، توبه، محاسبه، شک، برآوردن نیاز مومن، حفظ زبان، گناهان، صبر، شکر، عفو و بخشش، ورع و تقوا، صله رحم، حقیقت ایمان، رضا، حق پدر بر فرزند، عجب و هوی، فقر و غنی، مستضعف و...
_ کتاب آداب و معاشرت: زیارت برادران، برآوردن حاجت مومنان، صدق نیت، عطسه، گرامی داشتن بزرگان، وقار، دوستی، همسایگی خوب، تسلیم شدن به ظالم، و...
تذکر: در پایان جلد اول علاوه بر فهرست مطالب کتاب، فهرست منابع نیز آمده است. به دلیل توضیحات تکمیلی، این اثر از پاورقی‌های بسیار خوب برخوردار است.
منبع مقاله :
pajuhesh.irc.ir
