نقش سازمان هاي بين المللي در خلع سلاح شيميايي
كليد واژه: سازمان هاي بين المللي - خلع سلاح شيميايي- جنگ- ايران - عراق- دفاع مقدس- كنوانسيون-سازمان ملل
از مسايل مبتلا به و اهداف اصلي سازمان هاي بين المللي در قرن حاضر رسيدن به امنيت دسته جمعي بوده است كه اين امر در اساسنامه دو سازمان بين المللي مهم قرن يعني جامعه ملل و سازمان ملل متحد متبلور شده است. يكي از اهداف جامعه ملل ايجاد و حفظ امنيت بين المللي از طريق خلع سلاح بود و بند يك ماده اول منشور ملل متحد حفظ صلح و امنيت بين المللي را هدف اصلي سازمان ملل متحد قلمداد مي كند. از جمله برنامه هاي خلع سلاح و كنترل تسليحات اين دو سازمان، خلع سلاح شيميايي مي باشد و هر دو طي اقدامات متعدد توجه خاصي بدان معطوف كرده اند. تلاش جامعه ملل در انجام خلع سلاح و نقش آن در انعقاد پروتكل 1925 ژنو را در خلال مطالب قبل مشاهده كرديم. حال به نقش سازمان ملل در اين زمينه اشاره مي كنيم.
در مورد نقش سازمان هاي بين المللي در خلع سلاح شيميايي، مخصوصاً نقش سازمان ملل حايز اهميت است. در حال حاضر اكثر قراردادهاي بين المللي و ديگر اقدامات خلع سلاح در قابل كنفرانس ها و كميته هاي بين المللي مختلف ريشه در فعاليت هاي اكران مختلف اين سازمان و بويژه در مجمع عمومي و شوراي امنيت ريشه در «طي پنجاه سال گذشته سازمان ملل موجبتان انعقاد بيش از 456 قرارداد و چند جانبه را فراهم آورده است» كه از جمله پنج پيمان بين المللي در مورد ممنوعيت سلاح هاي كشتار جمعي دسته جمعي شامل كنوانسيون سلاح هاي شيميايي كه با دخالت فعال اين سازمان منعقد شده اند.
تابحال قطعنامه هاي متعددي از سوي اين سازمان در دعوت كشورها به ممنوعيت سلاح هاي شيميايي صادر شده و در موارد زيادي سازمان ملل استفاده از سلاح هاي شيميايي توسط بعضي از كشورها را محكوم كرده است.
كميته اول مجمع عمومي كه به مسايل خلع سلاح مي پردازد معمولاً هر ساله يك قطعنامه در مورد سلاح هاي شيميايي صادر مي كند كه با تأكيد بر توافقات بعمل آمده در قراردادهاي ديگر، وظايفي درزمينه انجام تحقيقات علمي و بررسي هاي كارشناسي جهت شناخت بيشتر جنگ افزارهاي شيميايي براي دبيركل تعيين مي نمايد.
سازمان ملل در موارد متعدد هيأت هاي تحقيقاتي براي بررسي و تأييد ادعاي استفاده از سلاح هاي شيميايي به مناطق مختلف جهان اعزام كرده است و از جمله دو بار هيأت هاي اعزامي سازمان ملل در زمان جنگ ايران و عراق به همين منظور به منطقه فرستاده شدند و تنها در «سال 1988 سازمان ملل چهار گروه تحقيق براي بررسي استفاده ادعايي سلاح هاي شيميايي اعزام نمود» .
اقدام سازمان ملل در مورد خلع سلاح عراق بعد از جنگ دوم خليج فارس يكي ديگر از ابعاد فعاليت هاي اين سازمان در خلع سلاح مي باشد. شوراي امنيت طي قطعنامه 687 براساس فصل 7 منشور شرايط سخت و صريحي درمورد تعهد عراق مبني بر انهدام سلاح هاي شيميايي و بيولوژيك موجود و عدم اتخاذ و اجراي برنامه هاي اكتساب اين تسليحات وضع مي كند «اين اولين قطعنامه در تاريخ سازمان ملل مي باشد كه كنترل تسليحات را داراي موقعيت اساسي تلقي كرده و براساس فصل 7 در مورد آن تصميم گيري مي كند»
البته در مورد نقش سازمان هاي بين المللي درخلع سلاح شيميايي تنها به جامعه ملل و يا سازمان ملل متحد نمي توان اكتفا كرد. بلكه سازمان هاي بين المللي ديگري نيز به اين امر پرداخته اند. مثلاً «دهمين اجلاس سران نهضت عدم تعهد كه در ماه سپتامبر 1992 در جاكارتا برگزار شد از تهيه كنوانسيون جهاني راجع به سلاح هاي شيميايي استقبلا به عمل آورده و خواستار لازم الاجرا شدن اين كنوانسيون گرديد»
منبع اصلي: كتاب سازمان منع سلاح هاي شيميايي-دفتر مطالعات سياسي و بين المللي- مركز چاپ و انتشارات، 1386
1- Basic Facts about the United Nations, New York, United Nations department of Public Information, 1955,p.253.
2- در اين مورد قطعنامه هاي شماره 2254A، 144C/35، 98D/37 مجمع عمومي و قطعنامه هاي 612، 620 و 687 شوراي امنيت قابل توجه است.
3- UNIDER News letter, No.20, December 1992,P.P.55,56 Ibid-
4- Encyclopedia of Public International Law, Vol
منبع: http://www.dsrc.ir
/خ
از مسايل مبتلا به و اهداف اصلي سازمان هاي بين المللي در قرن حاضر رسيدن به امنيت دسته جمعي بوده است كه اين امر در اساسنامه دو سازمان بين المللي مهم قرن يعني جامعه ملل و سازمان ملل متحد متبلور شده است. يكي از اهداف جامعه ملل ايجاد و حفظ امنيت بين المللي از طريق خلع سلاح بود و بند يك ماده اول منشور ملل متحد حفظ صلح و امنيت بين المللي را هدف اصلي سازمان ملل متحد قلمداد مي كند. از جمله برنامه هاي خلع سلاح و كنترل تسليحات اين دو سازمان، خلع سلاح شيميايي مي باشد و هر دو طي اقدامات متعدد توجه خاصي بدان معطوف كرده اند. تلاش جامعه ملل در انجام خلع سلاح و نقش آن در انعقاد پروتكل 1925 ژنو را در خلال مطالب قبل مشاهده كرديم. حال به نقش سازمان ملل در اين زمينه اشاره مي كنيم.
در مورد نقش سازمان هاي بين المللي در خلع سلاح شيميايي، مخصوصاً نقش سازمان ملل حايز اهميت است. در حال حاضر اكثر قراردادهاي بين المللي و ديگر اقدامات خلع سلاح در قابل كنفرانس ها و كميته هاي بين المللي مختلف ريشه در فعاليت هاي اكران مختلف اين سازمان و بويژه در مجمع عمومي و شوراي امنيت ريشه در «طي پنجاه سال گذشته سازمان ملل موجبتان انعقاد بيش از 456 قرارداد و چند جانبه را فراهم آورده است» كه از جمله پنج پيمان بين المللي در مورد ممنوعيت سلاح هاي كشتار جمعي دسته جمعي شامل كنوانسيون سلاح هاي شيميايي كه با دخالت فعال اين سازمان منعقد شده اند.
تابحال قطعنامه هاي متعددي از سوي اين سازمان در دعوت كشورها به ممنوعيت سلاح هاي شيميايي صادر شده و در موارد زيادي سازمان ملل استفاده از سلاح هاي شيميايي توسط بعضي از كشورها را محكوم كرده است.
كميته اول مجمع عمومي كه به مسايل خلع سلاح مي پردازد معمولاً هر ساله يك قطعنامه در مورد سلاح هاي شيميايي صادر مي كند كه با تأكيد بر توافقات بعمل آمده در قراردادهاي ديگر، وظايفي درزمينه انجام تحقيقات علمي و بررسي هاي كارشناسي جهت شناخت بيشتر جنگ افزارهاي شيميايي براي دبيركل تعيين مي نمايد.
سازمان ملل در موارد متعدد هيأت هاي تحقيقاتي براي بررسي و تأييد ادعاي استفاده از سلاح هاي شيميايي به مناطق مختلف جهان اعزام كرده است و از جمله دو بار هيأت هاي اعزامي سازمان ملل در زمان جنگ ايران و عراق به همين منظور به منطقه فرستاده شدند و تنها در «سال 1988 سازمان ملل چهار گروه تحقيق براي بررسي استفاده ادعايي سلاح هاي شيميايي اعزام نمود» .
اقدام سازمان ملل در مورد خلع سلاح عراق بعد از جنگ دوم خليج فارس يكي ديگر از ابعاد فعاليت هاي اين سازمان در خلع سلاح مي باشد. شوراي امنيت طي قطعنامه 687 براساس فصل 7 منشور شرايط سخت و صريحي درمورد تعهد عراق مبني بر انهدام سلاح هاي شيميايي و بيولوژيك موجود و عدم اتخاذ و اجراي برنامه هاي اكتساب اين تسليحات وضع مي كند «اين اولين قطعنامه در تاريخ سازمان ملل مي باشد كه كنترل تسليحات را داراي موقعيت اساسي تلقي كرده و براساس فصل 7 در مورد آن تصميم گيري مي كند»
البته در مورد نقش سازمان هاي بين المللي درخلع سلاح شيميايي تنها به جامعه ملل و يا سازمان ملل متحد نمي توان اكتفا كرد. بلكه سازمان هاي بين المللي ديگري نيز به اين امر پرداخته اند. مثلاً «دهمين اجلاس سران نهضت عدم تعهد كه در ماه سپتامبر 1992 در جاكارتا برگزار شد از تهيه كنوانسيون جهاني راجع به سلاح هاي شيميايي استقبلا به عمل آورده و خواستار لازم الاجرا شدن اين كنوانسيون گرديد»
منبع اصلي: كتاب سازمان منع سلاح هاي شيميايي-دفتر مطالعات سياسي و بين المللي- مركز چاپ و انتشارات، 1386
1- Basic Facts about the United Nations, New York, United Nations department of Public Information, 1955,p.253.
2- در اين مورد قطعنامه هاي شماره 2254A، 144C/35، 98D/37 مجمع عمومي و قطعنامه هاي 612، 620 و 687 شوراي امنيت قابل توجه است.
3- UNIDER News letter, No.20, December 1992,P.P.55,56 Ibid-
4- Encyclopedia of Public International Law, Vol
منبع: http://www.dsrc.ir
/خ
