دَخَلَ رَسولُ‌الله)ص) عَلى عَلِیِّ‌بنِ‌أبی‌طالِبٍ)ع) و هُوَ مَحمومٌ فَأَمَرَهُ بِأَکلِ الغُبَیراءِ؛[2] پیامبر خدا بر على‌بن‌ابى‌طالب)ع) وارد شد، در حالى که وى تب داشت. پیامبر(ص) او را به خوردن سنجد، سفارش کرد.
امام صادق(ع) فرمودند:
الغُبَیراءُ لَحمُهُ یُنبِتُ اللَّحمَ و عَظمُهُ یُنبِتُ العَظمَ و جِلدُهُ یُنبِتُ الجِلدَ و مَعَ ذلِکَ فَإِنَّهُ یُسَخِّنُ الکُلیَتَینِ و یَدبَغُ المَعِدَةَ و هُوَ أمانٌ مِنَ البَواسیرِ وَ التَّقتیرِ و یُقَوِّی السّاقَینِ و یَقمَعُ عِرقَ الجُذامِ؛[3] سنجد، گوشتش گوشت مى‌رویانَد، استخوانش استخوان را رشد مى‌دهد و پوستش پوست را مى‌پرورد؛ علاوه بر این، سنجد، کلیه‌ها را گرم مى‌کند، معده را پاک مى‌سازد، مایۀ ایمنى از بواسیر و تقطیر‌البول است، ساق پا را قوى مى‌کند و رگ جذام را به کلّى قطع مى‌کند.
بیشتر بخوانید: خواص سنجد
خواصّ سنجد
ـ گل‌هاى سنجد بسیار معطر بوده و تا شعاع بیش از پنجاه متر منتشر مى‌شود و چون نیروى جنسى و میل و تحریک زنان را زیاد مى‌کند، بوییدن آن براى دختران و زنان جوان مجرد، خوب نیست.ـ زنانِ سردمزاج متأهل براى تقویت و تحریک نیروى جنسىِ خود نیازى به داروهاى شیمیایى و هورمونى ندارند؛ بهترین راه درمان آن بهره‌گیرى از بوییدن شکوفه‌ها و گل‌هاى درخت سنجد است. شکوفه‌ها و گل‌هاى درخت سنجد، موجب تحریک سیستم هورمونى و عصبى بانوان شده و احتمالاً سبب ترشح استروژن و پروژسترون آنان می‌شود و زمینۀ تحریک جنسى را فراهم مى‌کند.
ـ بوییدن گل و شکوفۀ سنجد براى افراد فلج و مبتلا به لقوه، سودمند است؛
ـ سنجد، مقوّى معده بوده و قابض (جمع‌کنندۀ معده) است. در اسپانیا از شیرۀ گل سنجد براى قطع تب‌هاى مهلک و خطرناک استفاده مى‌شود؛
ـ سنجد، بادشکن و تقویت‌کنندۀ سیستم عصبى و قدرت تفکر و مقوّى قلب و ضد یرقان و استسقا و پوکىِ استخوان است؛
ـ سنجد، طبق نظر حکماى طبّ سنتى، سرد و خشک است و از نظر خواص، مقوّى و نشاط آور است؛
ـ براى سرفه‌هاى گرم، مفید و مقوّى معده است و قى و آشفتگى را تسکین مى‌دهد و صفرا را ریشه‌کن ساخته و مانع ریختن مواد به معده مى‌شود. سنجد، خصوصاً خام آن، براى بند آوردن اسهال نافع است. مقدار خوراک آن تا پنجاه عدد است؛
ـ براى قلب و زخم‌هاى ریوى و تنگى نفس و آسم مفید است و براى تقویت معده و کبد و بازکردن گرفتگى‌ها و تحلیل گاز و نفخ و استسقا و یرقان، نافع است؛
ـ مقدار خوراک از گل آن، پنج گرم است که به صورت دم‌کرده یا جوشانده مصرف مى‌شود؛
ـ اگر برگ درخت سنجد را روى دُمل بگذارند، باعث رسیدن آن شده، چرک آن را از بین مى‌برد و زخمِ آن را التیام مى‌دهد، به طورى که احتیاج به دارویى دیگر نیست و اگر برگ تازۀ درخت سنجد نباشد، از برگ خشک آن نیز مى‌توان استفاده کرد.
ـ چنانچه برگ درخت سنجد را در روغن زیتون بجوشانند تا لِه شود، مالیدن این روغن جهت درد و وَرَم مفاصل و اعضاى بى‌حس‌شده، سودمند است و چون این روغن را بر سر بمالند، باعث بلندى موى سر خواهد شد؛
ـ سنجد، سرشار از ویتامین‌هاى A و B بوده و کمى هم ویتامین K دارد؛ به این جهت، ضد اسهال خونى و بواسیر است و نیز از نظر املاح معدنى، غنى بوده، کلیه‌ها را گرم و معده را دباغى کرده و ادرار را زیاد مى‌کند و نرمى و پوکى استخوان را مانع است و آن را درمان مى‌کند. افرادى که مبتلا به تسلسل بول یا تکرّر ادرار هستند، یعنى زیاد ادرار مى‌کنند، براى درمان آن، دارویى بهتر از سنجد نمى‌یابند.[4]
- پودر سنجد در چاقی صورت تاثیر گذار است برای این کار نیاز است یک تا سه قاشق غذا خوری از این پودر را داخل یک لیوان شیر تازه پر چرب بریزید و با یک قاشق غذا خوری عسل آنرا شیرین کنید و به عنوان یک وعده غذایی یا یک میان وعده روزانه میل کنید
نویسنده: رامین بابازاده
پی نوشت ها:
[1]. کنز‌الفوائد، ج2، ص107؛ معدن الجواهر، ص25؛ الرواشح السماویّة، ص202 و بحارالانوار، ج1، ص220، ح52.
[2]. عیون أخبار الرضا(ع)، ج2، ص43، ح152؛ صحیفة الإمام الرضا(ع)، ص252، ح175؛ مکارم‌الأخلاق، ج1، ص381، ح1276؛ الدعوات، ص157، ح431 و بحارالانوار، ج66، ص188، ح1.
[3]. الکافی، ج6، ص361، ح1؛ مکارم‌الأخلاق، ج1، ص381، ح1277 و بحارالانوار، ج66، ص188، ح2.
[4]. دانش‌نامۀ طب اهل‌بیت:، ص462.
کتابنامه:
ـ قرآن کریم.
ـ جمعى از نویسندگان، کتب طبى انتزاعى، بی‌جا، ناشر دیجیتالی: مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان، بی‌تا.
ـ حاجى‌شریف، احمد، اسرار گیاهان دارویى، تهران: حافظ نوین، چهارم، 1386.
ـ دریایى، محمد، دانش‌نامۀ طب اهل‌بیت(ع) بر اساس طب الأئمه(ع)، تهران: پیام کتاب، اول، 1388.
ـ صانعى، صفدر، همیشه لاغر و سلامت باشید، تهران: حافظ نوین، دوم، 1386.
ـ عباس‌نژاد، محسن، قرآن و طب، مشهد: مؤسسه انتشاراتى بنیاد پژوهش‌هاى قرآنى حوزه و دانشگاه، اول، 1385.
ـ محمدى‌رى‌شهرى، محمد، دانش‌نامۀ احادیث پزشکى، قم: دار‌الحدیث، ششم، 1385.
ـ مفضل‌بن‌عمر، توحید مفضل؛ شگفتی‌هاى آفرینش، ترجمۀ: نجفعلى میرزایى، قم: هجرت، پنجم، 1377.
ـ میرحیدر، حسین، معارف گیاهى، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى، هفتم، 1385.
ـ ا‌بن‌بابویه، محمد بن على(شیخ صدوق)، علل الشرائع، ترجمه: محمدجواد ذهنى تهرانى، قم: انتشارات مؤمنین، اول، 1380ش.
ـ ا‌بن‌بابویه، محمد بن على(شیخ صدوق)، الخصال، قم: جامعه مدرسین، اول، 1382ش.
ـ پاداش نیکی‌ها و کیفر گناهان (ترجمۀ ثواب الأعمال)، قم: دفتر انتشارات اسلامی، اول، 1381ش.
ـ من لا یحضره الفقیه، تهران: دار الکتب الاسلامیه، اول، 1367ش.
ـ عیون أخبار الرضا(ع)، تهران: نشر صدوق، اول، 1378ق.
ـ احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، قم: دار الکتب الاسلامیه، دوم، 1371ق.
ـ بروجردى، آقا حسین، منابع فقه شیعه (ترجمه جامع الأحادیث الشیعه)، ترجمه: عده‌اى از فضلا، تهران: فرهنگ سبز، اول، 1386.
ـ پاینده، ابو‌القاسم، نهج‌الفصاحه، تهران: دنیای دانش، چهارم، 1382ش.
ـ تمیمى آمدى، عبد‌الواحد بن محمد، تصنیف غرر‌الحکم و درر‌الکلم، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، اول، 1366ش.
ـ تمیمى آمدى، عبد‌الواحد بن محمد، غرر‌الحکم و درر‌الکلم، تحقیق و تصحیح: سیدمهدى رجائى، قم: دار الکتاب الإسلامی، دوم، 1410ق.
ـ حلوانى، حسین بن محمد بن حسن بن نصر، نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، قم: بنیاد امام مهدی(ع)، اول، 1408ق.
ـ حمیرى، عبدالله بن جعفر، قرب الإسناد، تحقیق و تصحیح: مؤسسة آل‌البیت(ع)، قم: مؤسسة آل‌البیت(ع)، اول، 1413ق.
ـ دیلمى، حسن بن محمد، إرشاد القلوب إلى الصواب، قم: شریف الرضی، اول، 1412ق.
ـ قطب‌الدین راوندى، سعید بن هبة‌الله، الدعوات، قم: انتشارات مدرسه امام مهدى(ع)، 1407ق.
ـ محمدی ری‌شهری، محمد، منتخب میزان‌الحکمه، قم: دار الحدیث، 1387.
ـ حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل‌الشیعه، تحقیق و تصحیح: مؤسسة آل‌البیت(ع)، قم: مؤسسة آل‌البیت(ع)، اول، 1409ق.
ـ طبرسى، حسن بن فضل، مکارم الأخلاق، تهران: دوم، 1365ش.
ـ طوسى، محمد بن حسن، الأمالی، قم: دار‌الثقافه، اول، 1414ق.
ـ کراجکى، محمد بن على، گنجینۀ معارف شیعه إمامیه (ترجمۀ کنز‌الفوائد و التعجب)، تهران: فردوسی، اول، بى‌تا.
ـ کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، تهران: دار الکتب الإسلامیه، چهارم، 1407ق.
ـ کوفى اهوازى، حسین بن سعید، زاهد کیست؟ وظیفه‌اش چیست؟ (ترجمۀ الزهد)، قم: نور السجاد(ع)، اول، 1387ش.
ـ مجلسى، محمد‌باقر، بحار‌الأنوار، بیروت: دار احیاء التراث علمی، دوم، 1403ق.
ـ مجلسى، محمدتقى بن مقصودعلى، لوامع صاحبقرانى (مشهور به شرح فقیه)، قم: اسماعیلیان، دوم، 1414ق.
ـ نورى، حسین بن محمدتقى مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، تحقیق و تصحیح: مؤسسة آل‌البیت(ع)، قم: مؤسسة آل‌البیت(ع)، اول، 1408ق.
