چکیده: «رضایت زناشویی» یکی از مولفه های اساسی «رضایت از زندگی» است که در نبود آن نمی توان رضایت از زندگی را کسب کرد. برخی عوامل بر روی «رضایت زناشویی» موثر می باشند که در این نوشتار به سه مورد از عوامل روانی موثر اشاره خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
تعداد کلمات 915 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه
تعداد کلمات 915 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه
محمدحسین افشاری
عوامل روان شناختی موثر بر رضایت زناشویی
1.انتخاب مناسب همسر: یکی از مولفه های مهم در رضایت زناشویی، انتخاب درست همسر است. انتخاب درست می تواند زمینه ساز رضایت زناشویی در آینده باشد. در روایت های اهل بیت (علیهم السلام) ویژگی هایی برای همسر شایسته بیان شده است که از جمله این موارد می توان به داشتن شایستگی خانوادگی،[1] دیندار بودن،[2] جوان بودن،[3] مهربان،[4] حسن خلق،[5] همتایی و همسانی[6] و سلامت جسم و روان[7] از جمله این موارد می باشد.
در این مورد بخوانید: ملاک های انتخاب همسر از نگاه دین (بخش اول)
2.دیدگاه های همسران نسبت به خانواده و ازدواج: یکی از پایه های اساسی رضایت زناشویی در این است که زن و مرد دیدگاه مثبتی نسبت به ازدواج و تشکیل خانواده داشته باشند. کافی است از کسانی که با اجبار ازدواج کرده اند و یا قائل هستند تشکیل خانواده مانع بسیاری از لذت های جوانی ایشان شده است، به راحتی نمی توانند رضایتی را از کنار همسر خویش بودن جلب کنند.
3.پایبندی مذهبی: از آن روی که زندگی انسان بدون مذهب نمی تواند شکل بگیرد و تاریخ زندگی انسان نیز موید آن است که نمی توان زندگی بدون دین و مذهب را در طول تاریخ یافت،[8] زندگی نیز بدون پایبندی مذهبی نمی تواند آن رضایت مطلوبی که مورد نظر همسران هست، به دست آورد.
تعداد زیادی از پژوهش ها نشان داده است که پایبندی مذهبی، عامل پیش بینی کننده مهمی در رضامندی زناشویی است.[9] در تحقیقی که فیس و تامکو بر روی زوج هایی که به طور میانگین از ازدواج ایشان، 9 سال می گذشت و مقید به شرکت در مراسم مذهبی در روزهای تعطیل بودند، انجام دادند مشخص شد که رضامندی زناشویی بیشتری وجود داشت.[10]
تحقیق دیگری که بر روی همسران رومی که دارای مذهب کاتولیک بودند صورت گرفت، نشان از « داشت که اعتقادات و باورهای مذهبی اثری پنهانی ای بر روی کنترل خشم در وقایع استرس زای زندگی و تعارضات خانوادگی دارد و ارتباط با خدا فاصله ای را که بین زوجین وجود دارد را پر می کند. در نتیجه ارتباطی بین روابط زناشویی و ارتباط با خدا وجود دارد.[11]
در مجموع می توان این را نیز بیان داشت که پایبندی مذهبی می تواند بر روی تاب آوری همسران در تعارض های میان ایشان موثر بوده و در نتیجه سازگاری ایشان که منجر به رضایت زناشویی می شود را افزایش دهد.
تحقیق دیگری که بر روی همسران رومی که دارای مذهب کاتولیک بودند صورت گرفت، نشان از « داشت که اعتقادات و باورهای مذهبی اثری پنهانی ای بر روی کنترل خشم در وقایع استرس زای زندگی و تعارضات خانوادگی دارد و ارتباط با خدا فاصله ای را که بین زوجین وجود دارد را پر می کند. در نتیجه ارتباطی بین روابط زناشویی و ارتباط با خدا وجود دارد.[11]
در مجموع می توان این را نیز بیان داشت که پایبندی مذهبی می تواند بر روی تاب آوری همسران در تعارض های میان ایشان موثر بوده و در نتیجه سازگاری ایشان که منجر به رضایت زناشویی می شود را افزایش دهد.
4. حسن خلق همسر: همانطور که بیان شد، حُسن خلق یکی از معیارهای مهم در انتخاب همسر می باشد.[12] جدای از آنکه همسری را که انتخاب می شود باید دارای این معیار باشد، در طول زندگی نیز باید تعامل میان آن دو بر اساس خوش خلقی صورت بگیرد. بر این اساس در بسیاری از روایت ها آن را یکی از نیازهای زندگی[13] و زمینه ساز زندگی پاک و با صفا بیان شده است.[14]
در برخی از روایات به بیان مصادیق حسن خلق اشاره شده است که در مجموع می توان آن را در چند چیز دانست: نرم خویی، خوش گفتاری، خوش رویی، سرور و نشاط آوری، توسعه دادن زندگی. [15]
پی نوشت:
[1] . مکارم الاخلاق، ج 1، ص 432، ح 1474؛ تاریخ دمشق، ج 52، ص 362، ح 11068.
[2] . علی المتقی بن حسام الدین الهندی، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، تصحیح: صفوه السقا، بیروت: مکتبه التراث الاسلامی، 1397، اول، ح44602.
[3] . محمدبن الحسین الموسوی (الشریف الرضی)، المجازات النبویه، محقق: طه محمدالزینی، قم:مکتبه بصیرتی، ص 312، ح 328؛ منصور بن الحسین الآبی، نثر الدر، قم: محمدعلی قرنه، مثر: الهیئه المصریه العامه، 1981 م، اول، ، ج 1، ص 230.
[4] . محمدبن یعقوب الکلینی الرازی، الکافی، محقق: علی اکبر غفاری، بیروت: دارصعب و دار التعارف، 1401م، چهارم، ج 5، ص 323؛ محمدبن الحسن الطبرسی، تهذیب الاحکام فی شرح المقنعه، بیروت: دارالتعارف، 1401 ق، اول، ج 1، ص 435، ح 1490.
[5] . کتاب من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 409.
[6] . محمدبن الحسن الحرالعاملی، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، تحقیق: موسسه آل البیت (علیهم السلام)، 1409 ق، اول، ج14، ص44.
[7] . محمدبن محمد الاشعث الکوفی، جعفریات، تهران: مکتبه نینوی، ص 92.
[8] . محمدکریم خداپناهی و مرجان خوانین زاده، «بررسی ساخت شخصیت در جهت گیری مذهبی دانشجویان»، فصلنامه روان شناسی، سال چهارم، ش 14، ص 187.
[9] .جعفر جدیری، هیجان و رضامندی زناشویی، قم: موسسه امام خمینی (ره)، 1397، دوم، ص 94.
[10] . Fiese, B.H;Tomcho,T.J.(2001).Finding meaning ine religious practices: the relation between religious holiday rituals and marital satisfaction. J Fam Psychol.Dec,15(4), 597-609.
[11] . Marsh, R,& Dallos,R. (2001). Roman Catolic couple: wrath and religion. Fam Process. Fall,40 (3), 343-360.
[12] . عباس پسندیده، رضایت زناشویی، قم: سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، 1396، هشتم، ص 90.
[13] . امام علی (علیه السلام): بِحُسْنِ الْخُلْقِ یطیبُ الْعَیشُ؛ با اخلاق نیک، زندگی خوش می شود. (عبدالواحد الآمدی التمیمی، غررالحکم و درر الکلم، محقق: میرجلال الدین محدث ارموی، تهران: دانشگاه تهران، 1360، سوم، ح 4263)
[14] . امام الصادق (علیه السلام): لاغنی بِالزَّوجِ عَن ثَلاثَةِ أشیاء فیما بَینَهُ و بَینَ زوجَتِهِ و هِی: المُوافَقَةُ لِیَجتَلِبَ بِها مُوافَقَتَها و مَحَبَّتَها و هَواها و حُسنُ خُلقِهِ مَعَها وَ استِعمالُهُ استِمالَةَ قَلبِها بِالهَیئَةِ الحَسَنَةِ فی عَینِها و تَوسِعَتِهِ عَلَیها؛ شوهر در رابطه خود با همسرش از سه چیز بی نیاز نیست: سازگاری با او تا به این وسیله سازگاری و محبت و عشق او را به خود جلب کند و خوش خویی با او و دلبری از او با آراستن خود برای وی و فراهم آوردن امکانات آسایش او. (الحسن بن علی الحرانی، تحف العقول عن آل الرسول(صلی الله علیه و آله)، محقق: علی اکبر غفاری، قم: موسسه النشر الاسلامی، 1404 ق، دوم، ص 323؛ محمدباقر بن محمدتفی المجلسی، بحارالانوار الجامعه لدرر الاخبار الائمه الاطهار(علیهم السلام)، بیروت: موسسه الوفاء، 1403 ق، دوم، ج 78، ص 237، ح 70)
ادامه دارد...
بیشتر بخوانید:
آثار رضایت زناشویی بر خانواده
چرا باید از رضایت زناشویی سخن گفت؟
آثار جسمانی و روانی رضایت زناشویی
رضایت زناشویی چیست؟
راهکارهایی برای بهبود زندگی زناشویی
8 نکته کلیدی برای استحکام زندگی زناشویی