مراقبت در انتخاب همسر

دقت، توجه و مراقبت در انتخاب همسر هنگام ازدواج برای همه لازم است. اما این مسئله برای رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) و اهل بیت (علیهم السلام) از اهمیتی صدچندان داشت
جمعه، 21 تير 1398
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
مراقبت در انتخاب همسر
رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) و اهل بیت (علیهم السلام) در زمینه انتخاب همسر چگونه عمل می کردند. بی شک، رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) و اهل بیت (علیهم السلام) که در داشتن ویژگی‌های برجسته و کمالات انسانی در همه زمینه‌ها سرآمد روزگاران اند، در زمینه ازدواج و تشکیل خانواده، به ویژه انتخاب همسر و شریک زندگی نیز معلم و مربی بشریت در گفتار و رفتار بوده اند. گواه این مدعا، سیره به جای مانده از آنان است. اکنون سراغ سیره آن بزرگواران در زمینه چگونگی انتخاب همسر می رویم. در پایان و پس از بیان سیره اهل بیت (علیهم السلام) نیز به جمع بندی مباحث می پردازیم و نتایج به دست آمده را بررسی می کنیم.
 
دقت، توجه و مراقبت در انتخاب همسر هنگام ازدواج برای همه لازم است. اما این مسئله برای رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) و اهل بیت (علیهم السلام) از اهمیتی صدچندان داشت؛ چراکه هریک از آن بزرگواران یا همسرانشان در آینده مسئولیت پدر یا مادر بودن شخصیت هایی را بر دوش داشتند که سر آمد مردان و زنان اعصار و قرون، و رهبران و پیشوایان بشریت بوده اند. در حقیقت، اهمیت مقام و جایگاه معصومان عن بر اهمیت مسئولیت والدین گرامی شان می افزود. چگونگی همسرگزینی رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) و اهل بیت (علیهم السلام) از دقت آنان و اهمیت دادنشان به این موضوع در ازدواج نشان دارد.بزرگترین سرمایه معنوی ام سلمه، افزون بر فضایل اخلاقی و کمالات انسانی، مهر و محبت فوق العاده ای بود که از رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) و اهل بیت (علیهم السلام) من در دل داشت.از جمله شایستگی‌های رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم)، برگزیدن حساب شده و هدفمند همسر و شریک زندگی بوده است. ازدواج آن بزرگوار، به ویژه پیوند با بانوی بزرگوار اسلام خدیجه کبری (علیها السلام) نا از جنبه های گوناگون مهم و درس آموز بوده است. اکنون به مواردی از ازدواجهای رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) و همسرگزینی‌های ایشان اشاره می کنیم:

 
 برگزیدن خدیجه کبری (علیها السلام)

مردم جزیرة العرب، به ویژه مکه، پیش از بعث رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم)، ایشان را جوانی برازنده، بااصل ونسب، قابل اعتماد، امین و از هر جهت شایسته می دانستند. افزون بر این، درباره آتیه روشن و حتی نبوت ایشان نیز خبرهایی شنیده بودند. به هر روی، رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) از نگاه مردم آن روز مکه، به ویژه قبیله معروف و پر آوازۂ قریش، جوانی برازنده و به تقوا معروف بودند و برای ازدواج با دختران عرب آن روز، هیچ مشکلی نداشتند. اما ایشان از میان همه آنان حضرت خدیجه ن را برگزیدند؛ بانویی که سالها پیش دوران جوانی را پشت سر گذاشته و تقریبا پانزده سال از رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) بزرگ‌تر بود. افزون بر این، بنا بر نقل مشهور، پیش از آن نیز با شخص دیگری ازدواج کرده بود.
 
از سوی دیگر، خدیجه کبری (علیها السلام) با شخصیتی معروف و مشهور و بانویی ثروتمند، با مال التجارهای بسیار و عمال و کارگزارانی فراوان بود. به همین دلیل، در جامعه آن روز حجاز، از جایگاه و امتیازهایی فوق العاده بهره مند بود. افزون بر این، او خود صاحب ویژگی‌هایی ممتاز و برجسته و مناسب یک بانوی نجیب و باوقار بود. در دوران حاکمیت رذالت ها و پستیها بر جامعه آن روز جزیرة العرب، خدیجه کبری (علیها السلام) به عفت و پاکدامنی معروف بود؛ تا جایی که ایشان را طاهره می نامیدند (1)
 
 
همین ویژگی‌های برجسته و جایگاه ممتاز اجتماعی موجب شد تا سیل خواستگارانی بی شمار از مردان و سرشناسان عرب در مکه و خارج از آن به او روی آورند. با وجود این، خدیجه کبری (علیها السلام) که از میان همه آن خواستگاران معروف و مشهور، خود خواهان وصلت با رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) بود و سرانجام آن عزیز را به همسری برگزید. مهم تر از همه آنکه خودش گام پیش نهاد و به آن وجود نازنین پیشنهاد ازدواج داد. در پایان نیز در برابر همه اعتراض های نزدیکان و خویشان ایستاد و به این کار اقدام کرد. رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) برای نخستین بار در ۲۵ سالگی با خدیجه کبری (علیها السلام) ازدواج کردند. تا زمانی که خدیجه کبری (علیها السلام) در قید حیات بود نیز حضرت با هیچ زن دیگری ازدواج نکردند. سرانجام در سال دهم بعثت، یعنی پنجاهمین سال عمر شریف رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم)، همسرشان خدیجه کبری (علیها السلام) از دنیا رفت.
 
این انتخاب شایسته و پیوند مقدس حاصل اهمیت دهی، دقت و توجه هر دو بزرگوار به انتخاب همسر و اقدام به ازدواج بود. پس از گذشت اندک زمانی، برایند این انتخاب درست، در جمع انسانی، اسلامی خود را نشان داد و خدیجه کبری (علیها السلام) نخستین زنی بود که به رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) ایمان آورد. مهم تر آنکه ایشان در ایمان خود تا پایان ثابت قدم و پایدار بود و از تهدید و تطمیع دیگران نهراسید. حاصل این اقدام درست و مقدس، دردانه عالم هستی، جگر گوشہ رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) و خدیجه کبری (علیها السلام) یعنی فاطمه الزهراء (سلام الله علیها) بود که قلم و سخن در ذکر ویژگی‌های ایشان ناتوان است.
 
انتخاب و ازدواج با دیگر همسران بی شک، همه همسران پیامبر اکرم تا در یک سطح و مرتبه نبوده اند؛ چنان که از حضرت امام صادق (علیه السلام) نقل شده است: خدیجه کبری (علیها السلام) نا بافضیلت ترین زن از زنان پیامبر بوده و پس از ایشان ام سلمه از همه برتر بوده است.
 
ام سلمه نام بانویی بسیار محترم و جلیل القدر بود. نام او هند فرزند ابی امیه بود و در خانواده ای باشرافت که به بخشش و سخاوتمندی شهره بودند، چشم به جهان گشود. او از پیشکسوتان در اسلام بود که به همراه همسرش ابوسلمه به حبشه هجرت کرد. ام سلمه بانویی اهل فضل، صاحب نظر و از معدود افراد باسواد در عصر جاهلیت بود. مقام و جایگاه والای او موجب شده بود تا پس از شهادت همسرش ابوسلمه، خواستگاران بسیاری از میان رجال و مشاهیر آن روز مدینه داشته باشد. اما او عاقل تر از آن بود که به وصلت با شخصی جز وجود نازنینی چون پیامبر مکرم اسلام راضی شود.
 
در جریان ازدواج پیامبر با ام سلمه، حضرت طی نامه ای از او درخواست فرمودند تا خود را به عقد رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) در آورد. ام سلمه نیز با کمال افتخار پذیرفت و بی درنگ اقدام کرد. گفتنی است که حضرت با ام سلمه در حالی ازدواج کردند که بیوهای میانسال و فرزنددار بود.
 
بزرگترین سرمایه معنوی ام سلمه، افزون بر فضایل اخلاقی و کمالات انسانی، مهر و محبت فوق العاده ای بود که از رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) و اهل بیت (علیهم السلام) من در دل داشت. او به رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) عشق می ورزید و لحظه ای ایشان را تنها نمی گذاشت. حتی در بسیاری از غزوات و مسافرت ها ایشان را همراهی می کرد. به همین دلیل، ایشان از کم شمار همسران رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) است که ائمه معصوم، به ویژه امیر مؤمنان، فاطمه الزهراء (سلام الله علیها)، امام حسن و امام حسین ما به طور ویژه به وی احترام می گذاشتند. این تکریمها و احترامهای اهل بیت (علیهم السلام) عله از مقام و جایگاه والای ایشان نزد خداوند و رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) نشان دارد.
 
آنچه گفته شد بیانگر این مطلب است که ازدواج رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) با ام سلمه نیز چون موارد دیگر، انتخابی از سر دقت و اهمیت بسیار، بوده است. گواه این ادعا، کارنامه درخشانی است که او از دوران طولانی و پرافتخار عمر شریفش از خود برجای گذاشته است.
 
ازدواج رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) با دیگر همسرانشان در سیزده سال پایانی، یعنی پس از گذشت پنجاه سال از عمر شریفشان، رخ داده است. همه ازدواج های حضرت با دقت و توجه لازم و در نظر گرفتن مصالح و حکمت هایی انجام می شد. شاید بتوان گفت ازدواج با برخی زنان بیوه و بی سرپرست به هدف رسیدگی و حمایت از آنان بوده است. ازدواج با زینب بنت جحش برای دلجویی و جبران شکست های روحی و روانی او صورت گرفت. با صفیه، دختر رهبر یهودیان خیبر و ام حبیبه، دختر ابوسفیان، سرکرده مشرکان مکه نیز با هدف جذب کفار و مشرکان ازدواج کرده اند و..
 
در مجموع از سیره رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) می توان چنین برداشت کرد که ایشان ازدواج و انتخاب همسر را حادثه ای مهم در زندگی خویش می شمردند و به آن به اندازه کافی اهمیت می دادند. به همین دلیل در انتخاب همسر توجه و دقت کافی داشته اند.
 
پی‌نوشت:
1. على بن ابی الکرم ابن اثیر، أسد الغابة، ج 5، ص ۳۶، الحافظ احمدبن على العسقلانی، الإصابة، ج۱۹، ص محمدباقر مجلسی، بحار الأنوار، ج۱۹، ص۱۳.
 
منبع: همسران شایسته، اسد الله طوسی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(قدس سره)، قم ۱۳۹۱


مقالات مرتبط
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
موارد بیشتر برای شما
چشم زخم و طلسم
چشم زخم و طلسم
نخستین تصاویر حزب‌الله از درگیری‌ مرزی با دشمن صهیونیستی
play_arrow
نخستین تصاویر حزب‌الله از درگیری‌ مرزی با دشمن صهیونیستی
طوفان ۸ دقیقه‌ای شاعر مطرح فلسطینی برای سید شهید مقاومت
play_arrow
طوفان ۸ دقیقه‌ای شاعر مطرح فلسطینی برای سید شهید مقاومت
لحظه برخورد موشک های حزب الله به سرزمین های اشغالی
play_arrow
لحظه برخورد موشک های حزب الله به سرزمین های اشغالی
تاکتیک‌های وحشیانه اسرائیل در جنگ
play_arrow
تاکتیک‌های وحشیانه اسرائیل در جنگ
تصاویر جدیدی از موشک‌باران پایگاه نواتیم در عملیات وعدهٔ صادق ۲
play_arrow
تصاویر جدیدی از موشک‌باران پایگاه نواتیم در عملیات وعدهٔ صادق ۲
آبروریزی بزرگ برای آقای رئیس جمهور؛ کپی‌برداری خاویر میلئی از سریال آمریکایی در سخنرانی سازمان ملل
play_arrow
آبروریزی بزرگ برای آقای رئیس جمهور؛ کپی‌برداری خاویر میلئی از سریال آمریکایی در سخنرانی سازمان ملل
روایت جالب استاد دانشگاه آمریکایی از پیام‌ خطبه‌های رهبر انقلاب
play_arrow
روایت جالب استاد دانشگاه آمریکایی از پیام‌ خطبه‌های رهبر انقلاب
توضیحات جالب کارشناس برنامه صداوسیما؛ شهر تهران چند سال است که به این نام شناخته می‌شود؟
play_arrow
توضیحات جالب کارشناس برنامه صداوسیما؛ شهر تهران چند سال است که به این نام شناخته می‌شود؟
گل عجیبی که «ایلان مسلر» دروازه‌بان تیم ساندرلند دریافت کرد!
play_arrow
گل عجیبی که «ایلان مسلر» دروازه‌بان تیم ساندرلند دریافت کرد!
تمسخر گنبد آهنین اسرائیل توسط رسانه چینی با چاشنی موشک‌باران سپاه!
play_arrow
تمسخر گنبد آهنین اسرائیل توسط رسانه چینی با چاشنی موشک‌باران سپاه!
اعتراف صریح سخنگوی ارتش اسرائیل به هدف قرار گرفتن پایگاه هوایی در حمله اخیر ایران
play_arrow
اعتراف صریح سخنگوی ارتش اسرائیل به هدف قرار گرفتن پایگاه هوایی در حمله اخیر ایران
تمجید سید حسن خمینی از شجاعت رهبر انقلاب
play_arrow
تمجید سید حسن خمینی از شجاعت رهبر انقلاب
اولین پیغام ویدیویی نتانیاهو بعد از حمله موشکی سپاه: حق پاسخگویی داریم و این کار را انجام خواهیم داد
play_arrow
اولین پیغام ویدیویی نتانیاهو بعد از حمله موشکی سپاه: حق پاسخگویی داریم و این کار را انجام خواهیم داد
لوحه‌هــای فلزی زیارت نامه‌ها
لوحه‌هــای فلزی زیارت نامه‌ها