هنر مجسمه سازی نمادی از تصورات هنرمند

مجسمه سازی شاخه ای از هنر های تجسمی می باشد . این هنر قدمتی هزار ساله دارد اما به همان میزان با دنیای دیجیتال امروز خود را منطبق ساخته است . واژه ی سه بعدی که برای مجسمه سازی به کار میرود به سه بعد عمق_فضا ، وسعت و طول اشاره دارد ؛ همین ویژگی مجسمه سازی را بسیار زیاد از دیگر هنر ها مانند نقاشی های دو بعدی متمایز میکند . در مجسمه سازی هنرمند باید به درک بالایی از فضا دست پیدا کند .

هنر مجسمه سازی ، دادن شکل سه بعدی به مواد سخت میباشد . در مجسمه سازی با توجه به تکنیک مورد استفاده از موادی مانند خاک رس ، موم ، سنگ ، فلز ، شیشه ، چوب ، گچ ، پلاستیک استفاده میشود . عناصر مورد استفاده در مجسمه سازی ممکن است طی فرآیندهای مختلف از جمله حک کردن ، قالب گیری ، جوش دادن ، دوختن یا مونتاژ کردن شکل داده شوند . استفاده از تکنیک ها و مواد وابسته به مهارت مجسمه ساز ، مواد در دسترس او ، پیامی که هنرمند قصد ارائه ی آن را دارد و .... میباشد . در سر تا سر دنیا در مکان های مهم و خاص از مجسمه ها برای ایجاد فضایی خاص ، ارائه ی پیغام و خلاصه ای از تاریخ استفاده می شود .

گسترش مجسمه سازی

مجسمه سازی همانند دیگر هنر ها مفهومی ثابت ندارد . هنرمندان با به کار بردن خلاقیت و ایده پردازی مرتبا دامنه ی این رشته را گسترده تر میکنند . مجسمه ساز باید شناخت خوبی از مقیاس ها ، تعادل و زیبا شناسی داشته باشد .در قرن های گذشته ویژگی هایی برای برای هنر مجسمه سازی تعریف شده بود اما امروزه مجسمه هایی که مشاهده میکنیم در این قالب قرار نمیگیرند و ویژگی هایی متفاوت از مجسمه ها در گذشته دارند .

در گذشته مجسمه سازی تنها به استفاده از سنگ ، چوب و رس محدود شده بود . بیشتر مجسمه ها چهره هایی انسانی یا افراد مشهور یا حالات خاصی از روحیات انسانی را نشان می دادند . مجسمه سازان امروز از عناصر ویژه تری از جمله صدا ، یخ ، نور و بازی با تاریکی بهره میگیرند یا بعضا مجسمه ها را متحرک میسازند. . ورود عناصر جدید به هنر مجسمه سازی سبب گسترش هر چه بیشتر دامنه ی این هنر شده و امکان ورود این هنر به بخش های مختلف زندگی انسان های امروز شده است .

افراد از پیکره ها در تزئینات خانه ها و محل کارشان استفاده میکنند و در بخش زیبا سازی شهر ها از مجسمه ها استفاده میشود . هم چنین مجسمه ها دارای پیام و به صورت نمادین هستند . در این مطلب قصد داریم شما را به طور مختصر با مفاهیم ، انواع تکنیک ها و مواد اولیه ای که در هنر مجسمه سازی استفاده میشود آشنا کنیم .

شکل فضایی مجسمه

خطوطی که مجسمه را از فضا جدا میکند ، طرح کلی را مشخص میسازد . به این خطوط ، اصطلاحا کانتور گفته میشود . در مجسمه هایی با طرح های پیچیده و با جزئیات زیاد خطوط کانتور بسیاری وجود دارد . خطوط کانتور فضاهای منفی و فضاهای مثبت را در مجسمه شکل میدهند .

فضای مثبت در مجسمه سازی به فضای کلی اشغال شده توسط مجسمه و فضای منفی به فضای خالی اطراف مجسمه اطلاق میشود . در طراحی یک پیکر ، متعادل سازی و زیبایی شناسی بسیار حائز اهمیت است . ایجاد این ترکیب نیازمند شناخت خط ، فضا و ایجاد نسبت و تعادل میان بخش های مختلف مجسمه است . هنگام طراحی مجسمه باید به محیط استفاده ی آن نیز توجه کنیم .

انواع تکنیک مجسمه سازی :

تکنیک های مجسمه سازی در 4 درسته ی اساسی قرار میگیرند ؛

قالب گیری : به طور عمده در مجسمه سازی با تکنیک قالب گیری از خاک رس ، موم و یا گچ استفاده میشود .ریخته گری : تکنیک ریخته گری از زیر مجموعه ی قالب گیری محسوب میشود .

حک کردن : در مجسمه سازی با تکنیک حک کردن ، هنرمند پس از حذف هدفمند بخش های ناخواسته ی مواد ، فرم نهایی را ایجاد میکند . در این نوع مجسمه سازی از تخته سنگ ، چوب یا دیگر مواد سخت استفاده میشود . این تکنیک وقت بسیاری می طلبد .

مونتاژ کردن : پایه و اساس این تکنیک استفاده از عناصری نه چندان مفید است . در مجسمه سازی مونتاژ ضایعات و بقایای سنگ ها ، چوب ها ، مواد مصرفی انسان مانند پوشاک ، دور ریز های فلزی و به طور کلی هر عنصری که مورد توجه باشد استفاده می شود

ابزار های مجسمه سازی
به طور کلی ابزار های مجسمه سازی در 5 دسته قرار میگیرند :

1 - ابزار هایی برای ضربه زدن مانند تیشه ، پتک ، تبر و چکش های دندانه دار ، رسپ

رسپ ( سوهان ) : ابزاری محکم از جنس فولادی با سطحی پهن برای ایجاد ضربه های محکم که مجسمه ساز از آن برای از بین بردن بخش های اضافه ی اطراف طرح استفاده میکند . رسپ سنگ یا چوب را به صورت ذرات کوچک در می آورد .

2 – ابزار های برای شکل دهی و حفر کردن مانند قلم ، اسکنه

3 – ابزار هایی که در ساخت آنها الماس به کاررفته برای حک کردن مانند تیغه ها

4 – ابزار هایی برای سابیدن مانند دریل ، اره ، سنگ فرز ، ماشین های ساینده با فشار آب

5 – ابزارهایی پیشرفته برای فرآیند هایی مانند برش لیزری ، مشعل ها ، تغییر ناگهانی دما برای از بین بردن پوسته ی سنگ ها یا حذف بخش بزرگی تخته سنگ های اولیه

چگونه یک مجسمه ساز شویم :

هنر مجسمه سازی مانند دیگر هنر ها نیازمند علاقه و هم چنین پشتکار فرد است . اما در مجسمه سازی نیاز دارید توانایی انتقاد شنیدن و رد شدن را در خود افزایش دهید .

1 – مفاهیم اولیه و پایه را مطالعه کنید ، با تاریخچه ، هنرمندان برجسته ی مجسمه سازی ، مواد اولیه ی آن و موقعیت این رشته در دنیای هنر امروزی آشنا شوید .

2 – به دنبال یک آموزشگاه و مدرک رسمی آموزشی باشید تا علاوه بر مهارت های فردی بتوانید مدرکی برای ارائه داشته باشید .

3 – کسب و کار خود را آغاز کنید . امروزه فروشگاه های اینترنتی و صفحه های مجازی از مهم ترین میدان های تجارت هستند .

10 مجسمه ی مشهور که به مجسمه های نمادین در طول تاریخ تبدیل شده اند :

1- مجسمه ی پری دریایی کوچک در دانمارک
2- شیرهای دلوس در میکونوس
3- مجسمه ی مادر روسیه در روسیه
4- مجسمه ی سرهای اولمک در آمریکا
5- مجسمه ی کوه نمروز در ترکیه
6- مجسمه ی دیوید در ایتالیا
7- مجسمه ی ابوالهول بزرگ در مصر
8- مجسمه ی آزادی در فرانسه
9- مجسمه ی مسیح نجات دهنده در برزیل
10- مجسمه ی موآی در جزیره ی ایستر