25 مهر 1388 / 28 شوال 1430 / 17 اکتبر 2009 |
|
1) 25مهرماه سال1365هجري شمسي:
استاد سيد حسين خديوجم محقق و مترجم معاصرايراني درگذشت. وي دردانشگاه مشهد و پژوهشكده بنياد فرهنگ ايران درتهران سالها به كار و خدمت فرهنتگي اشتغال داشت. دكترخديوجم همچنين چند سال درمقام رايزن فرهنگي ايران درافغانستان اداي وظيفه مي كرد. ازاستاد خديوجم بيش از30جلد كتاب درزمينه هاي تحقيق، تصحيح و ترجه باقيست. «ترجمه و تصحيح كيمياي سعادت، احياءُ علوم الدّين امام محمد غزّالي و حقايقُ الاَخبار ناصري» ازآن جمله اند. |
.jpg "25 مهر 1388 / 28 شوال 1430 / 17 اکتبر 2009")
2) 25مهر ماه سال1359هجري شمسي:
شهر كرمانشاه مورد حملات هواپيماهاي رژيم بعثي عراق قرارگرفت. شهركرمانشاه مورد حملات هواپيماهاي رژيم بعثي عراق قرارگرفت. دراين حملات غيرانساني مناطق مسكوني و مدارس شهركرمانشاه مورد هدف دشمن واقع شد و 130تن ازدانش آموزان معصوم و مردم بي دفاع شهيد و مجروح شدند. |
.jpg "25 مهر 1388 / 28 شوال 1430 / 17 اکتبر 2009")
3) 25مهر ماه سال1363هجري شمسي:
عمليات ميمك با رمز يا اباعبدالله الحسين(علیه السّلام) در ارتفاعات مرزي ميمك آغاز شد. هدف ازاجراي اين عمليات آزادسازي بخشي ازميهن اسلامي و انهدام نيروهاي دشمن بعثي درارتفاعات ميمك بود. اين عمليات با رشادت دلاورمردان كشورمان درجبهه هاي جنگ با موفقيت كامل به پايان رسيد. |
.jpg "25 مهر 1388 / 28 شوال 1430 / 17 اکتبر 2009")
4) قتل "محمد فرخي يزدي" شاعر و روزنامهنگار مخالف استبداد در زندان رضاخان (1318 ش):
ميرزا محمد فرخي يزدي در سال 1267 ش در يزد به دنيا آمد و پس از طي تحصيلات متداول، در جواني فضل و سوادي پيدا كرد. استعداد شاعري فرخي از همان پشت نيمكت مدرسه آغاز گرديد. پانزده ساله بود كه به علت سرودن اشعاري انتقادي از مدرسه اخراج شد و چندي به كارگري پرداخت تا اين كه در اوان مشروطه به گروه آزاديخواهان پيوست. فرخي در نوروز 1289 ش در شعري خطاب به حاكم يزد، او را مورد انتقاد قرار داد و در پي آن به دستور حكمران، لبان وي را با نخ و سوزن دوختند و به زندانش افكندند. يكي دو ماه بعد به تهران گريخت و به صف مبارزان ملي پيوست. وي در سال 1300 ش روزنامه طوفان را منتشر ساخت و نسبت به اوضاع با انتقاد برخورد ميكرد. در اين روزنامه، رباعيهايي كه او هر روز درباره مسائل جاري كشور در چهار بيت ميسرود، فوقالعاده مورد توجه قرار گرفت و روزنامهاش بين توده مردم، طرفداران زيادي يافت به طوري كه مقام اجتماعي فرّخي به عنوان يك شاعر ملي و روشنفكر شهرت يافت. وي در دوره هفتم از طرف مردم يزد به وكالت مجلس شوراي ملي انتخاب شد و مبارزاتش را ادامه داد ولي بعدها به دليل فقدان امنيت جاني به مسكو و از آنجا به آلمان گريخت. فرخي بعدها به ايران بازگشت ولي به زودي دستگير و زنداني شد و در 25 مهر 1318 ش در 51 سالگي به قتل رسيد. وي روزنامهنگار و شاعري توانا، ملي و سياسي بود كه خود را عاشق آزادي ميناميد و در تمام اشعار خود از اين عشق مقدس دفاع و حمايت ميكرد. |
.jpg "25 مهر 1388 / 28 شوال 1430 / 17 اکتبر 2009")
5) تأسيس بانك اقتصادي ايران (1328 ش):
بانك اقتصادي ايران به صورت بانكي صددرصد ايراني و بدون حضور سهامداران بيگانه، در بيست و پنجم مهرماه 1338 ش با يكصد ميليون ريال سرمايه تأسيس گرديد. اين بانك به طور رسمي، بانك مجاز براي معاملات ارزي شناخته شده و هر نوع معاملات بانكي اعم از ارزي و ريالي را انجام ميداد. عمر اين بانك دوام چنداني نيافت و در حالي كه در اكثر كشورهاي اروپايي، آمريكايي و آسيايي كارگزاراني داشت، در سال 1341 ش منحل شد. |
.jpg "25 مهر 1388 / 28 شوال 1430 / 17 اکتبر 2009")
6) 28شوال سال473هجري قمري:
سنايي غزنوي شاعر پرآوازه ايران زمين، در غزنين متولد شد. سنايي ازاستادان مسلّم شعرفارسي بشمارميرفت. اين شاعرعارف، ذوق و قريحه شاعري خويش را دردربارغزنويان درقالب مديحه آشكاركرد. اما بعد ازتغييرات روحي كه دروي پديد آمد، ديگرمدح دردرباريان و حاكمان را نگفت و تحوّلي شگرف درسرودههايش روي داد. سنايي پس ازاين دگرگوني روحي به سفرحج رفت و مرد حقيقت و پيرطريقت شد. اين شاعرعالم بعد از بازگشت ازحج، مدتي دربلخ بسربرد و سپس درسال518هجري به غزنين مراجعت كرد و به خلق آثارخويش پرداخت. ازجمله آثارسنايي «طَريقُ التَّحقيق و حَديقةُ الحَقيقَة» را ميتوان نام برد. گفتني است كه الهي نامه و مثنوي سِيرُالعِباد اِلَي المَعاد ازيك طرف معرف استادي و مهارت سنايي درسبك خراساني است و ازطرف ديگر مسلك عرفاني و عقيده مذهبي سنايي را نشان ميدهد.استاد سيدحسين خديوجم در سال 1306 در مشهد مقدس به دنيا آمد. پس از اخذ ليسانس در رشته زبان و ادبيات فارسي از دانشگاه مشهد، دكتراي خود را از دانشگاه سن ژوزف بيروت در رشته ادبيات عرب دريافت نمود. او پس از سالها تدريس در دبيرستانهاي مشهد، به عنوان محقق در كتابخانه ملي و بنياد فرهنگ مشغول شد و مدتي رايزن فرهنگي ايران در افغانستان بود. از استاد خديوجم بيش از 30 جلد كتاب در حوزههاي تحقيق، تصحيح و ترجمه به جا مانده كه تصحيح و ترجمه احياء علومالدين غزالي در هشت جلد، مهمترين اثر اوست. همچنين تصحيح كيمياي سعادت در 2 جلد، جواهر القرآن، وجد و سماع و... به همت وي صورت پذيرفت. خديوجم، خدمت مطبوعاتي را از 1340 آغاز كرد و با نشريههاي سخن، نگين و راهنماي كتاب همكاري داشت. حسين خديوجم سرانجام در مهرماه 1365 ش در 59 سالگي در مشهد درگذشت و پيكرش در كنار بقعهاي كه مشهور به گور غزالي است، به خاك سپرده شد. |
|
7) 28 شوال سال652هجري قمري:
« شمس الدين عبدالحميد خسروشاهي» ازحكيمان مشهور ايراني درشهردمشق بدرود حيات گفت. وي درحكمت، طب و علوم شرعي ازاستادان زمان خود بود و همواره به مطالعه شخصي و آموزش طالبان علم اشتغال داشت. خسروشاهي درسال580هجري قمري درتبريزبدنياآمد و پس از تحصيل مقدمات ادب، حكمت و كلام نزد امام فخررازي به مُهِتشان رفت. اين حكيم بزرگوارمدتهادردمشق زندگي كرد و ازدانش علماي اين شهربهره برد. ازآثارشمس الدين خسروشاهي مختصرمنطق شفاي ابوعلي سينا را ميتوان نام برد. |
|
8) رحلت حكيم و فيلسوف شهير آيتاللَّه "سيدحسين بادكوبهاي لاهيجي" (1358 ق):
آيتاللَّه سيد حسين بادكوبهاي لاهيجي، فرزند سيد رضا در سال 1293 ق در يكي از روستاهاي توابع بادكوبه در آذربايجان به دنيا آمد. مقدمات علوم اسلامي را از محضر پدرش كه از علماي عالي مقام عراق بود اخذ كرد و پس از فوت او به تهران آمد و در مدرسهي صدر ساكن شد. او در تهران به مدت هفت سال از محضر عالمان نامداري همچون سيدابوالحسن جلوه و ميرزا هاشم اشكوَري، بهره برد و در فلسفه و رياضيات به استادي رسيد. آيت اللَّه بادكوبهاي سپس راهي نجف اشرف گرديد و در حلقهي درس اصولِ آخوند خراساني و فقهِ شيخ محمد حسن مامقاني حاضر شد. از آن پس به تدريس فقه و اصول و فلسفه پرداخت ولي تدريس فلسفهي او شهرت بيشتري يافت. در نجف، كمتر كسي در علوم عقلي همطراز او بود به طوري كه اين عالم بزرگوار به همراه آيتاللَّه غروي اصفهاني را برجستهترين استاد و صاحب مكتب علوم عقلي در نجف به شمار آوردهاند كه در علوم نقلي نيز داراي مقام شامخي بودهاند. علامه سيدمحمد حسين طباطبايى و سيدجلال الدين آشتياني از شاگردان معروف اين فيلسوف شهير ميباشند. حاشيه بر اسفار، حاشيه بر كتاب الشَّواريق و حاشيه بر كتابِ طهارتِ شيخِ انصاري از جمله آثار آيت اللَّه بادكوبهاي به شمار ميروند. سرانجام اين حكيم الهي و فيلسوف زاهد در 65 سالگي در نجف اشرف به لقاءاللَّه پيوست و در جوار مرقد منور امام علي(علیه السّلام) به خاك سپرده شد. |
|
9) 17اكتبر سال1911ميلادي:
دولت ايتاليا بدون اخطار قبلي به كشور ليبي حمله كرد. ايتاليا درابتداي اين حملات به سهولت ليبي را تصرف كرد و اين سرزمين عربي شمال افريقا كه تا آن زمان تحت سلطه عثماني بود كاملاً دراختيارايتاليا قرارگرفت. حكومت ايتاليا برطرابلي و نواحي مجاور آن تسلط كامل يافت و با اعمال نفوذ خود كشورجديد ليبي را ايجاد كرد و درسال1939ميلادي اين كشور جزو خاك ايتاليا منظور شد. گفتني است كه ليبي را درزمان جنگ جهاني دوم ابتدا انگليس و سپس بطورمشترك انگليس و فرانسه اداره مي كردند تا اينكه درسال1951ميلادي اين كشوربه استقلال رسيد. |
|
10) مرگ "رِنِه آنْتْوان رئومور" دانشمند فيزيك، رياضيدان و محقق فرانسوي (1757م):
رِنه آنتوان فِرشولْتْ دو رئومور، دانشمند فرانسوي در 28 فوريه 1683م در فرانسه به دنيا آمد. وي تحصيلات اوليه خود را در زادگاهش سپري ساخت و سپس در پاريس به كارهاي علمي روي آورد تا اينكه در 25 سالگي به عضويت آكادمي علوم فرانسه برگزيده شد. رئومور در سال 1710م ماموريت يافت تا رسالهاي در باب هنر، صنايع و كارخانجات مفيد و بارآور فرانسه بنويسد. همين امر باعث شد تا با مباحث مختلف علمي آشنا شود و در هر يك، تتبّع و امعان نظري به عمل آورد. برجستهترين كار علمي رئومور، تحقيقاتي در باب فرايند هضم است. از سالها قبل، جمعي از دانشمندان، هضم را پديدهاي مكانيكي و گروهي ديگر آن را فرايندي شيميايى و نوعي تخمير ميپنداشتند. رئومور پس از مدتها آزمايش به اين نتيجه رسيد كه عمل هضم فرايندي شيميايى است. از آن هنگام تاكنون، هيچ كس نتوانسته است در صحت اين نظريه ترديد به خود راه دهد. وي علاقه زائد الوصفي به تكميل دستگاه دماسنج داشت و در سال 1731م، موفق به اندازهگيري دما از طريق انبساط و تراكم سيالي از مخلوط الكل و آب گرديد. درجهبندي رئومور مدتي بر درجهبندي فارِنْهايْتْ و سيليسيوس نيز برتري يافت ولي به تدريج، موقعيت خود را از دست داد. او كتابي در شش جلد در باب حشرات نگاشت و نخستين كسي است كه ثابت كرد مرجانها در زمره حيوانات هستند نه نباتات و گياهان. رئومور را فردي مبدع و خلاق و در عين حال فيزيكدان و مهندس نيز گفتهاند كه در فنّ فلزشناسي تحقيقات فراواني انجام داده است. رِنِه رئومور سرانجام در هفدهم اكتبر 1757م در هفتاد و چهار سالگي درگذشت. |
.jpg "25 مهر 1388 / 28 شوال 1430 / 17 اکتبر 2009")
11) درگذشت "فردريك شوپِن" آهنگساز شهير لهستاني (1849م):
فردريك فرانسوا شوپِن، موسيقيدان معروف لهستاني در 22 فوريه سال 1810م در نزديكي ورشو پايتخت لهستان به دنيا آمد. وي از كودكي، رنجور بود و از همان زمان به آموختن پيانو پرداخت. شوپن نخستين كنسرت خود را كه موجب شهرتش شد در 8 سالگي اجرا كرد. وي داراي روحيه ملي و وطنپرستانه بود اما وضع آشفته لهستان و مبارزات لهستانيها عليه روسيه تزاري براي به دست آوردن استقلال، شوپن را مجبور به ترك كشور و سفر به فرانسه نمود. با اين حال، بعدها آهنگهاي وطنپرستانه فراواني در راه آزادي لهستان تصنيف كرد. او سپس به سفرهاي متعدد اروپايى رفت و كنسرتهاي فراواني اجرا نمود. شوپن، سبك نواختن پيانو را زنده كرد و ارزش اين ساز را در اُرْكِسْتر به حد كمال رسانيد، به طوري كه شاعر پيانو لقب گرفت. در آثار شوپن، جنبه شاعرانه و رمانتيك قوي وجود دارد. تصنيفات او، عموماً پرهيجان و غمانگيز است. سالهاي پاياني عمر شوپن به تنگدستي و بيماري شديد سپري شد و سرانجام در هفدهم اكتبر 1849م در 39 سالگي بر اثر بيماري سل درگذشت. |
|
12) آغاز جنگهاي چهار ساله بين پرو و شيلي در امريكاي جنوبي (1879م):
كشورهاي منطقه امريكاي جنوبي، از اولين سالهاي شكلگيري، دچار اختلافات مرزي بوده و مشكلات داخلي نيز بر آن افزوده ميشد. در اين ميان كشمكشها و تنشهاي موجود ميان شيلي و بوليوي در طول قرن نوزدهم به جنگهاي متعددي منجر گرديد. در سال 1879م دولت بوليوي، قراردادي را كه با يك شركت شيليايى منعقد كرده بود نقض نمود. در عكسالعمل نسبت به اين مسئله، شيلي بندر آنتو فاگستا را كه در اختيار بوليوي بود اشغال نمود. به اين ترتيب در 17 اكتبر همان سال جنگ ميان دو كشور آغاز شد. كشور پرو نيز كه با بوليوي قرارداد تدافعي امضاء نموده بود، عليه شيلي وارد جنگ شد. با اين حال نتيجه جنگ چهار ساله، به نفع شيلي تمام شد و اين كشور علاوه بر مناطق به تصرف درآورده، تمام سواحل بوليوي و قسمتي از پرو را نيز به دست آورد. اين مسئله بر اساس قرارداد صلح موقت كه در سال 1884م به امضاء طرفين رسيد، عملي گرديد. از آنجا كه اين جنگها در سواحل اقيانوس آرام به وقوع پيوست به جنگهاي پاسيفيك به معني آرام منجر شد. |
| 13) اختراع تلگراف تصويري در فواصل دور (1906م) |
.jpg "25 مهر 1388 / 28 شوال 1430 / 17 اکتبر 2009")
14) روز جهاني ريشهكني فقر
|
