نقش اربعین در ظهور

مقدمه:
از ارتباط بین اربعین حسینی و ظهور امام زمان(عج) که هر ساله در تجمع عظیم سپاهیان امام مهدی(عج) بوجود می آید، رعب و وحشت، وجود دشمنان را فرا می گیرد؛ ترس و رعبی که از وعده های الهی برای یاری آخرین امام مظلومان  است.

در این مقاله با موضوعاتی مانند منتقم خون امام حسین (علیه السلام) و وجه مشترک زوار اربعین با یاران امام حسین (ع)، و یاران امام زمان (عج) و اینکه راهپیمایی اربعین زمینه ساز ظهور حجت (عج) می باشد، این بحث را ادامه می دهیم.

ترس دشمنان اسلام از پیاده روی اربعین
و از هم اینک می توان انتظار داشت که دشمنان با پیش بینی این حقیقت، در اربعین بعد از ظهور در آستانه حرکت اقیانوس جمعیت به میعادگاه عزاداران حسینی، شدیدتر از سالهای جاری و همچون محاصره سال 61 هجری، اقدام به ممانعت و حملات به عزاداران اربعین خواهند کرد.تا به خیال خود زمینه های فرصت عظیم اربعین برای قیام مهدوی را از بین ببرند.

و از رسیدن سپاه امام (ع) به کربلا جلوگیری کنند، اما زهی خیال باطل، زمزمه های حضور امام زمان (عج) در مراسم اربعین کافیست تا قیامتی در دشت نینوا برپا شود و با اولین تجمع عظیم سپاهیان امام مهدی(عج)، رعب و وحشت، وجود دشمنان را فراگیرد؛ رعبی که از وعده های الهی برای یاری آخرین حجت خویش است.

شمیم حضور امام زمان (عج) در کربلا
حال با این مقدمه مهم می توان برخی از اسرار ظاهری توصیه و تاکید بسیار بر بزرگداشت اربعین حسینی در بیانات ائمه اطهار (ع) را درک کرد.

تا جایی که معصوم (ع) زیارت اربعین را از نشانه های مومن برمی شمرد و اولیاء الله به بزرگداشت اربعین و حضور در آن سرزمین مقدس مخصوصا با پای پیاده از دیرباز اهتمام وی‍ژه ای داشته اند (البته این مسئله مطمئناً اسرار باطنی مهمی نیز دارد که تنها، اهلش قادر به درک آن می باشند).

منتقم خون حسین (ع) در راه است
از سوی دیگر رونق گرفتن شگفت انگیز مراسم اربعین در طی سالهای جاری و حضور دهها میلیونی عاشقان حسینی از سراسر جهان که موجب حیرت جهانیان شده است.

بشارت های بزرگی در خود دارد، بشارت فراهم شدن سپاه بزرگ اسلام برای یاری آخرین حجت حق، بشارت باز شدن راه قدس که از کربلا می گذرد، بشارت فراگیر شدن نام و یاد حسین (ع) که امام عصر (عج) در هنگام ظهور خود را با این نام معرفی می کند و...

آیا رهسپار شدن عاشقانه بزرگ و کوچک، زن و مرد، پیر و جوان به سوی قبله دلها و عظمت بی نظیر عزاداری سالار شهیدان نویدبخش در راه بودن منتقم خون حسین(ع) نیست؟

آیا این پیاده روی های میلیونی اربعین تمرین حضور در ظهور و بشارت بخش بسیار نزدیک بودن آن نیست؟

آیا این حضور بی نظیر اربعین در کربلا بشارت بخش بسیار نزدیک بودن آغاز حرکت سپاهیان عشق از عاشورای کعبه نیست؟

یقیناً جهان بزودی زود با چشمانی حیرت زده جمال نورانی طالب خون کربلا را در میان اقیانوس عزادارن حسینی مشاهده خواهد کرد.

سیمایی ملکوتی که بعد از نوحه خوانی در رثای جد مظلوم خویش برای ریشه کن کردن ظلم و فتنه در جهان و حرکت به سمت بیت المقدس از مسلمانان یاری خواهد خواست.

وجه مشترک زوار اربعین با یاران امام حسین (ع)
یکی از ویژگی‌های قیام امام‌ حسین (ع) این بود که در کاروان ایشان همه حالات و وضعیت‌های انسانی وجود داشتند.

هم مردان و هم زنان، از طفل شیرخواره گرفته تا کودک، نوجوان، جوان، میان‌سال و سالخورده، هم مجرد و هم متاهل، هم غنی و هم فقیر، هم دارای شان اجتماعی بالا و هم پایین، هم سالم و هم مریض، هم زود آمده و هم دیر آمده و حتی گناهکار. فصل مشترک همه این افراد، اخلاص بالای آنها در یاری امام زمان خود بود

و البته هر کدام دارای رسالتی مشخص بودند. بعنوان مثال رسالت حضرت علی‌اصغر (ع) افشای قساوت و سنگدلی دشمن و برملا نمودن نامسلمان بودن دشمن نزد افراد مردد و حیران می‌تواند باشد و رسالت جناب حر اعلام باز بودن راه توبه و پیوستن به راه حق برای گناهکاران است.

این ویژگی ممتاز جامع‌الحالات بودن قیام امام حسین (ع)، هرگونه بهانه‌ای را از هر کسی برای حرکت در مسیر ایشان می‌گیرد چرا که متناسب با وضعیت هر فرد، وضعیت مشابهی در کاروان ایشان وجود دارد.

وجه مشترک زوار اربعین با یاران امام زمان (عج)
 از آنجا که سپاه حضرت حجت (عج) فراملیتی خواهد بود، باید افراد سپاه بطور طبیعی یکدیگر را درک کنند و با هم احساس غریبی نکنند.

باید سپاهیان عرب و عجم و ترک و لاتین از کشورهای مختلف به یکدیگر احترام بگذارند و با هم همدل و یکرنگ باشند و با نقاط ضعف فرهنگی و اجتماعی هم کنار بیایند و آنها را پوشش دهند.

باید همه اقشار و قومیت‌های مختلف سپاه به یکدیگر محبت کنند و یکدیگر را به رسمیت بشناسند.

به نظر می‌رسد اینها شرائط طبیعی و قهری شکل‌گیری سپاه حضرت حجت (عج) باشند که با تحقق آنها فقط باید منتظر ظهور فرمانده بود.

راهپیمایی اربعین زمینه ساز ظهور حجت (عج)
راهپیمایی زیارت اربعین، حماسه‌ای الهی و بی‌نظیر در تاریخ است. حماسه‌ای که محور آن امام حسین (ع) است.

اولا این راهپیمایی همانند قیام امام حسین (ع) دارای همان ویژگی جامع‌الحالات است. همه و همه در آن حضوری خالصانه دارند.

ثانیا در این راهپیمایی آشنایی و درک بالایی بین ملل و اقوام مختلف شکل می‌گیرد و به محبت و همدلی بین آنها منجر می‌شود.

این محبت‌ها، از خود گذشتگی‌ها، بذل و بخشش‌های مالی و جانی و مهربانی‌ها به گونه‌ای هستند که گویا در مسیر و زمان راهپیمایی اربعین، ظهور صاحب‌الامر (عج) رخ داده است.

ثالثا اگر قبول داشته باشیم که ظهور حضرت حجت (عج) از مسیر قیام امام حسین (ع) می‌گذرد، بی‌تردید راهپیمایی اربعین مصداق بارز آن است.

در واقع راهپیمایی اربعین فراهم کننده شرائط تشکیل سپاه حضرت حجت (عج) و زمینه‌ساز ظهور ایشان خواهد بود.

امید آن است با گسترش کمی و کیفی راهپیمایی اربعین، به زودی زود شاهد ظهور حضرت باشیم.

با عبرت از اربعین مقابل از امام زمان(عج) غافل نشویم
 اربعین جبران غفلت هایی است که به واقعه کربلا انجامید لذا باید هر ساله این واقعه را جدی بگیریم تا مبادا در زمانه خود از امام و حجت خدا غافل شویم، تصریح کرد.

در واقعه کربلا، جامعه مقابل امام حسین (ع) مملو از ظلم و فساد و بدعت بود اگر ما بخواهیم مقابل امام زمان (عج) قرار نگیریم باید با عبرت از اربعین، از خود و جامعه جهل زدایی کنیم.

پیام مهدوی دیگر اربعین آن است که دشمنان امام حسین (ع) دنیاگرا و بی توجه به آموزه های دین بودند.

لذا می توان با الگوگیری از نظام حاکم بر اربعین امروز و در این شرایط سخت کرونایی،مسئله همدلی و وفاق و دستگیری از یکدیگر را باید با جدیت دنبال کنیم.

 اربعین اوج قله پیوند جریان عاشورا و انتظار است،
 همانطور که امام حسین (ع) ظلم ستیز و عدالت خواه و درصدد توحیدمحور کردن جامعه بودند.

امام زمان (عج) نیز این آرمان ها را دنبال می کنند. علاوه بر این، در شخصیت شناسی یاران و نیز دشمنان امام حسین (ع) نیز بین عاشورا و ظهور ارتباطی وثیق می یابیم امام زمان (عج) راه جدشان را ادامه می دهند و با شعار یالثارات الحسین (ع) قیام و دولت کریمه را برپا می کنند.

همه اوصاف عصر ظهور در پیاده روی اربعین عینیت یافته است
 امام عسکری(ع) زیارت اربعین را از نشانه های مومن برشمرده اند، گفت:
رکن اصلی دین در تفکر شیعی وجود امام معصوم به عنوان حجت الهی است، عصر غیبت یعنی زمانی که شیعه از این مهم دورافتاده

و هر کس می خواهد بداند از این مسیر منحرف شده یا نه باید ملاکی برای سنجش داشته باشد یکی از ملاک های سنجش ایمان در خود زیارت اربعین است.

 تاریخ مفصل پیاده روی اربعین همه آنچه در عصر ظهور برای ما ترسیم شده ماکتی از آن در این پیاده روی عینیت می یابد.

برای مثال در روایات آمده در عصر ظهور مردم هر چه دارند با یکدیگر تقسیم می کنند و این همان چیزی است که در پیاده روی اربعین عینیت می یابد. برقرای صلح و آرامش، متوجه شدن همه دل ها به سمت امام(ع) و ...

نیز از دیگر ویژگی هایی است که درباره عصر ظهور گفته شده و در اربعین به خوبی شاهد آن هستیم، چنان که هیچ کس در این مسیر گرسنه و تشنه و نیازمند نیست و همه هوای یکدیگر را دارند.

 وقتی زیارتنامه مختصر اربعین را بررسی می کنیم، می بینیم موارد متعددی درباره شباهت قیام حسینی و قیام مهدوی وجود دارد.

این زیارت ما را آماده زمینه سازی برای ظهور می کند و نوعی تجدیدعهد شیعه با امام زمان(عج) است.

در زیارت اربعین نشانه های امامی که شایسته پذیرش امامت از سوی خدا را دارد، معرفی شده، اولین نشانه امام تعلق به خاندان امامت و رسالت است، چنان که می خوانیم:

«اللّٰهُمَّ إِنِّی أَشْهَدُ أَنَّهُ وَ لِیُّکَ وَابْنُ وَلِیِّکَ ، وَصَفِیُّکَ وَابْنُ صَفِیِّکَ»؛ دومین ویژگی طهارت مولد است: «وَاجْتَبَیْتَهُ بِطِیبِ الْوِلادَةِ».

چهار وظیفه منتظران نسبت به امام زمان(عج)
 چهار وظیفه مردم نسبت به امام که در زیارت اربعین آمده است.

نخست تولی و تبری «إِنِّی أُشْهِدُکَ أَنِّی وَلِیٌّ لِمَنْ والاهُ ، وَعَدُوٌّ لِمَنْ عاداهُ».

و پیاده روی اربعین از مصادیق ابراز محبت به امام حسین(ع) است؛ زمینه سازی برای ظهور را از همین ظرفیت پیاده روی اربعین آغاز می کنیم که با جمعیت تقریبا پنج برابر زائران خانه خدا برگزار می شود.

قدرت نرم مبتنی بر توان فرهنگی و ایدئولوژیک است و ما این قدرت اعتقادی را داریم و می توانیم از همین ظرفیت جمعیت بسیاری را جذب اسلام و تشیع کنیم.

 دومین وظیفه مردم در مقابل امام، اعتقاد به حتمی بودن تحقق وعده های الهی است:

«أَشْهَدُ أَنَّ اللهَ مُنْجِزٌ مَا وَعَدَکَ ، وَمُهْلِکٌ مَنْ خَذَلَکَ وَمُعَذِّبٌ مَنْ قَتَلَکَ»؛

سومین وظیفه اعتقاد به غیبت امام عصر(عج) است که در فراز پایانی می فرماید:

«وَشاهِدِکُمْ وَغَائِبِکُمْ ، وَظَاهِرِکُمْ وَبَاطِنِکُمْ» این یعنی اعتقاد داریم که امام غایبی نیز هست

و چهارم اعتقاد به رجعت امامان که به ما شیعه اختصاص دارد «وَبِإِیابِکُمْ مُوقِنٌ» و بر اساس آن معتقدیم اولین شخصی که رجعت می کند امام حسین(ع) هستند.

تجلی عدالت و مواسات دولت کریمه در اربعین حسینی
 وفاداری و تعهد به آرمان های ائمه(ع) از آموزه های منتظرانه اربعین است، از زمان امام حسین(ع) تا کنون بی مسئولیتی و عدم تعهد به آموزه های دینی وجود داشته است .

اما در عصر ظهور و قبل از آن، یاران حضرت حجت(عج) مسئولیت شناسی و تعهد را به منصه ظهور می رسانند.

و اربعین این تعهد را به بهترین نحو عینیت می بخشد چنان که مردم با همه مشکلات اعم از جنگ، وجود داعش و فقر و ناداری و ... به خوبی این تعهد را نشان داده اند!

  همانطور که عصر ظهور دوران تحقق عدالت جهانی و مواسات مردمی است. در اربعین این فرهنگ تبلور یافته و غنی و فقیر و پیر و جوان و زن و مرد مثل هم هستند و در این مسیر پیش رفته و چه بسا در این مسیر همپای امام زمان(عج) باشند. از این رو، عدالت و مساوات عصر ظهور را در رزمایش اربعین به عینه درک می کنیم.

 سه سناریو در برابر این پدیده است که به ظهور کمک می کند،
 یکی رشد کمی و کیفی پدیده اربعین تا زائر اربعین خود را برای یاری امام زمان(عج) آماده کند.

نکته دوم اتصال به ظهور است باید تحمل و تامل کرد چون زمان ظهور مشخص نیست این ارتباط باید در قالب دعا و خواسته مطالبه شود، یعنی زائران اربعین آرزوی وصل این پدیده به ظهور را داشته باشند.

 نکته سوم مربوط به مانع تراشی و دست اندازی دشمنان است، مثل جریان های انحرافی، باید مواظبت و کار و آسیب شناسی اربعین جدی گرفته شود.

چراکه دشمن مقابل این پدیده ساکت نیست و انسان های منحرف و فرقه های انحرافی را فعال می کند تا آن را به نفع خود مصادره کند باید تلاش شود مقابل این موانع و چالش ها را بگیرم و نگذاریم مردم را از امام حسین(ع) مایوس کنند.

ضرورت امام‌شناسی در زیارت اربعین 
در زیارت اربعین چهار گام مطرح می شود که یک محور مهم زیارت مربوط به امام شناسی است. یعنی برای پیوند با امام باید امام را شناخت .

در زیارت اربعین، حدود ۶۰ صفت از ویژگی های امام حسین (ع)آمده است و این امر بسیار مهم است. 

همین اتفاق باید در پیوند با امام عصر (عج) بیفتد و اوصاف آن حضرت در زیارت آل یاسین آمده است، لذا جامعه‌ای می‌تواند با امام ارتباط برقرار کند که امام را بشناسد و بداند امام زمانش چه کسی است.

گاهی شناخت اجمالی از امام حاصل می‌شود ولی برخی مسائل مانع راه پیوند با امام (ع)می شود که به عنوان نمونه در زیارت اربعین آمده است.

که آن حضرت «جانش را در راه تو بذل کرد، تا بندگانت را از جهالت و سرگردانی گمراهی برهاند، درحالی که بر علیه او به کمک هم برخاستند.

کسانی که دنیا مغرورشان کرد، و بهره واقعی خود را به چیزی فرومایه تر و پست تر فروختند، و آخرتشان را به کمترین بها به گردونه فروش گذاشتند، تکبّر کردند و خود را در دامن هوای نفس انداختند، تو را و پیامبرت را به خشم آوردند.»

عصاره این فراز از زیارت اربعین این است که جامعه ای که در مقابل امام قرار گرفتند یک جامعه دنیاگرا بودند؛

امام را می شناختند و فضائل امام را می دانستند ولی دوستی دنیا به آنان اجازه نمی‌داد با امام همراهی کنند. بعضی افراد در نظام زندگی می‌دانند.

باید منتظر و زمینه‌ساز ظهور امام زمان (عج)باشند و رضایت آن حضرت را حاصل کنند و زندگی شان مهدوی باشد ولی از طرف دیگر می گویند که دوست دارند تا در دنیا یک زندگی راحت داشته باشند.

امام صادق(ع) در زیارت اربعین اشاره می‌کنند کسانی با امام مقابله کردند که آخرت خود را به یک چیز ناچیز فروختند.

بنابراین آنها آخرت را می شناسند و بهشت و جهنم را می دانند و از همه چیز خبر دارند ولی گویی دنیا را با آخرت معامله می کنند و به  تعبیری می‌گوید فعلاً این دنیا نقد است. 

هنگامی که عمار با مغیره بحث می کرد، حضرت علی(ع) به عمار فرمود «او را رها کن. او از دین آن چیز را می خواهد که به دنیای خود برسد.» یعنی برخی افراد در واقع دینداران دنیاصفت هستند و نگاهشان فقط به جهان هستی است و اگر دیندار هست، دین را نیز برای دنیای خود می خواهد. 

نتیجه:
نکاتی که از ارتباط بین اربعین حسینی و ظهور امام زمان(عج) به صورت عملی باید  به آنها  نگاه کنیم.
الف:در زیارت اربعین و پیاده روی اربعین بحث امام زمان شناسی وجود دارد

ب:حرکت به سوی ظهور یعنی آمادگی از هر جهت مانند عدالت و مواسات مهدوی مانند عدالت و مساوات در اربعینی.
ج:منتظران اربعینی دارای صفات زیادی هستد مانند.تولی و تبری، اعتقاد به حتمی بودن تحقق وعده های الهی ، اعتقاد به غیبت امام عصر(عج)، رجعت امامان...

منبع:
سایت ستاره
http://shabestan.ir/mobile/detail/news/1098933
https://www.irna.ir/news/84066569
*این مقاله در ناریخ 1401/6/14