یک کودک با آلرژی مداوم، اغلب برای نفس کشیدن از طریق بینی دچار مشکل است و عادت می کند از طریق دهان نفس بکشد. لوزه‌ها یا غدد بزرگ شده، می توانند به این مشکل مربوط باشند. نفس کشیدن از طریق دهان، باعث می شود عضله زبان از حالت تعادل خارج شود و در جلو قرار گیرد. بچه هایی که مرتب از طریق دهانشان نفس می کشند، بعضی وقتها هنگام تلفظ کلماتی با صداهایی از قبیل سوز دچار لکنت می شوند، به خاطر اینکه زبان آنها به طرف و بین دندانهایشان قرار می گیرد. اگر مسیر بینی کودک تمیز و نفس کشیدن از طریق بینی بازآموزی شود، روش درمان برای اصلاح لکنت مؤثرتر خواهد بود. اگر عضلات زبان کودک به مدت طولانی نامتعادل بوده است، قبل از اینکه لکنت با موفقیت اصلاح شود، باید از قبل یک الگوی بلعیدن مورد بازآموزی قرار گیرد.
چنانچه ذخیره اکسیژن کودک شما حتی مدتی کوتاه محدود شود، می تواند باعث آسیب مغزی دائم گردد. این نوعی دیگر از ضایعه مغزی ناشی از ضربه است. صدمه مغزی ضربه ای به وسیله واپس روی یا فقدان مهارتهای زبانی و گفتاری توسعه یافته کودک بروز می یابد. در نوزادان، تشخیص TBI تنها از طریق رفتار بسیار مشکل است. ممکن است متوجه شوید الگوهای گریه کودکتان تغییر یافته است، در نگاه خیره کردن تمرکز کمتری دارد، و هوشیاری عمومی وی تغییر یافته است. یک عصب شناس یا یک متخصص پزشکی، کسی است که می تواند به شما بگوید آیا فرزندتان از صدمه مغزی ناشی از این نوع ضربه در رنج است یا نه. اگر کودک شما یکی از وقایع زیر را تجربه کرده است، بدون شک یک پزشک باید او را معاینه کند. بعضی حوادثی که باعث کمبود اکسیژن می شوند، شامل موارد زیر است:
- نزدیک غرق شدن Near drowning
- نزدیک خفه شدن Near suffocation
- واکنش به یک روش درمانی طبی Reaction to a medical procedure
- کاهش موقتی عملکرد قلب یا ضربان قلب . Temporary loos of heart function or pulse
بعضی اوقات کودکان برای حرکت دادن آزادانه زبان دچار مشکل هستند، به خاطر اینکه زبان به سختی مهار شده است. این شرایط «زبان بسته» نامیده می شود (بافت)، یا در مواردی شاید کمتر، لگام کوتاه نام دارد. این شرایط به آسانی با یک عمل جراحی ساده اصلاح می شود. در نتیجه، کودک می تواند راحت تر و واضح تر صحبت کند. بعضی اوقات بعد از این مرحله به ورزشهای زبان و گفتار درمانی نیاز است تا به زبان آموزش دهند برای تلفظ صداهای معین، چگونه حرکت کند. مشخصا، صدای را تحت تأثیر قرار می گیرد به خاطر اینکه زبان باید به سمت بالا یا به عقب دهان کشیده شود. به طور کلی، گفتار ممکن است حالت «من من» کردن به خود بگیرد، به دلیل اینکه محدود یا سنگین شده است. یک کودک مبتلا به زبان بسته، ممکن است در جویدن و بلعیدن انواع غذا دچار مشکل شود.
کودکان با سابقه تشنج، چه در اثر یک تب شدید یک منبع ناشناخته، یا یک اختلال تشنج از قبیل صرع، در معرض خطری بزرگتر برای ابتلا به نقایص تحولی زبان هستند. بعضی وقتها یک کودک یا یک کودک نوپا در دورهای پس از تشنج، ممکن است پس رفتی را در تحول زبان نشان دهد. اغلب عملکرد گفتار، زبان و گوش کردن ممکن است با گذشت زمان بر طرف شود و بهبود یابد. اگر چه بعضی وقتها تکرار تشنج ها می تواند باعث ایجاد ضربه مغزی مداوم گردد که می تواند بر مهارتهای گفتاری، زبانی و گوش کردن کودک تأثیر داشته باشد.
هنگامی که یک کودک مشکلات اورتودنسی حل نشده داشته باشد، بعضی وقتها این مشکل باعث ایجاد مشکل در تلفظ کلمات می شود. به عنوان مثال، فشار شدید دندانها به هم، یا عقب رفتگی دندانها، ممکن است باعث مشکل در تلفظ صداهای خاص گردد.
به علاوه، اگر کودک یک کام باریک و بلند یا یک زبان کشیده داشته باشد، این عوامل می توانند با یکدیگر کار و حرکات معینی را ایجاد کنند که در نتیجه مشکلات گفتاری بروز می یابد. در بیشتر موارد، یک آسیب شناس گفتار تا زمانی که این مشکل برطرف گردد، می تواند به کودک کمک کند تا راه دیگری را برای ساختن صداهای خاص پیدا کند. اگر این روش موفقیت آمیز نبود، ممکن است احساس کنید باید منتظر بمانید تا مشکلات ارتودنسی کودک مورد توجه قرار گیرد. در طول دوره اورتودنسی کودک، ممکن است لازم باشد یک دستگاه برای پهن کردن فک وی در داخل دهانش نصب شود، که می تواند گفتار واضح را کمی سخت کند و برای مناسب شدن گفتار یک دوره ای، باید منتظر شود. به عنوان یک قانون کلی، دندانهای کج باعث ایجاد مشکل در گفتار نمی شود. هنگامی که یک کودک دندانهای جلو را از دست داده باشد، بعضی صداها، از قبیل ف و س ، تا زمانی که دندان جدیدتر در بیاید، دچار ناهنجاری می شوند.
در بعضی موارد، کودک ممکن است دندانهای مناسبی داشته باشد که خوب روی هم قرار می گیرد، اما هنوز در طی خوردن و صحبت کردن برای انجام حرکات مناسب فک، مشکلاتی را بروز می دهد. اگر یک کودکی فک خود را از چپ به راست حرکت می دهد و یا مایل است با یک طرف غذا بخورد، در این حالت ممکن است در عضلات فک دچار مشکل گردد، زیرا زبان در فک پایین ریشه دارد و به هر سمتی که فک حرکت کند، به طور مستقیم مشخص می کند که زبان هم به کدام سمت حرکت کند. اگر فک کودک به روش درست بر روی هم قرار نگیرد، زبان هم در هنگام صحبت کردن در موقعیت مناسب قرار نخواهد گرفت. در این موارد، آسیب شناس گفتار به روش درمانی یکپارچه سازی حرکتی - کلامی نیاز خواهد داشت تا اینکه به کودک کمک کند هنگام خوردن و صحبت کردن، این عضلات را به طور صحیحی به کار ببرد.
منبع: مشکلات گفتاری، زبانی و شنیداری کودکان، پاتریسا هاماگوچی، نادر باقری،علی غنایی، چاپ اول، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد 1390
