ویتامین دی چیست؟
به طور عامیانه مردم ویتامین دی را با نور خورشید می شناسند و گاهی می بینیم که زنان و مردان میان سال در گوشه ای زیر نور خورشید نشسته اند و اگر از آنها بپرسید چه کاری انجام می دهند؟ می گویند: «در حال جذب ویتامین دی هستند». به نوعی درست می گویند و به نوعی هم اشتباه.بعضی از متخصصان ویتامین D را یک هورمون استروییدی می نامند. ویتامین D محلول در چربی است یعنی به این معناست که بدن می تواند آن را هنگام مصرف با غذاهای حاوی چربی مانند آووکادو، مرغ و یا کره بادام زمینی جذب کند.
از مهمترین عوارض کمبود ویتامین دی در بدن چاقی و ریزش مو است که باید با دیدن اولین نشانه های کمبود ویتامین دی در بدن به رفع آنها و تامین ویتامین های ضروری بدن پرداخت.
راههای درمان کمبود ویتامین دی
درمان کمبود ویتامین دی و رسیدن به تعادل در دستیابی به این هورمون، از زیق مصرف و تامین آن از منابع متعدد است.ویتامین دی را می توان به صورت خوراکی و یا تزریقی مصرف کرد. تزریق یک آمپول آن می تواند نیاز بدن را تقریبا تا شش ماه تامین کند و راه حل جایگزین خوبی برای درمان کمبود ویتامین دی در بدن، در افرادی است که ممنوعیت های مصرف غذایی یا چاقی دارند .
یکی از راه های دیگر در درمان کمبود ویتامین D از طریق تغذیه است. خوردن مواد غذایی که از نظر منابع ویتامین D غنی هستند، چه مواد غذایی ای که به طور طبیعی دارای این ویتامین هستند و چه ماد غذایی غنی شده با این ویتامین می تواند برای افراد مفید باشد.
در برنامه غذایی روزانه خود و فرزندان تان در هفته حتما سه بار تخم مرغ را جای دهید که یکی از بهترین راههای درمان کمبود ویتامین دی در بدن مصرف تخم مرغ است
این مواد غذایی شامل زرده تخم مرغ، ماهی های چرب مانند سالمون و تن، جگر گوساله یا برخی از انواع پنیر و همچنین لبنیات، غلات، آبمیوه یا سایر نوشیدنی های گیاهی غنی شده (مانند شیر بادام) است.
استفاده از مکمل های غذایی ویتامین D دومین راهکار برای جبران کمبود ویتامین است. توصیه می شود که بزرگسالان زیر 70 سال، در روز 600 واحد ویتامین D مصرف کنند و افراد بالای 70 سال نیز روزانه 800 واحد دریافت کنند. اما اگر این کمبود شدید باشد، ممکن است تا زمانی که مشکل بیمار برطرف شود، تا 4000 واحد در روز تجویز شود.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید نیز راه مناسب دیگری برای رساندن ویتامین D به بدن است. اگر از آن دسته افرادی هستید که همیشه از کرم ضدآفتاب استفاده می کنند، در ابتدا ممکن است این کار برای تان کمی دشوار باشد، ولی خوب است اگر بتوانید سه بار در هفته و هر بار 15 دقیقه در معرض آفتاب قرار بگیرید، این کار می تواند به شما کمک کند تا کمبود ویتامین خود را جبران کنید.
اگر ویتامین دی زیاد مصرف شود ممکن است علائم مسمومیت با آن ایجاد شود که مهمترین آن افزایش سطح کلسیم خون و بروز علائمی مانند تشنگی، ادرار زیاد، تهوع و استفراغ، گیجی و سردرد است.
درمان کمبود ویتامین دی در طب سنتی
این روزها راههای زیادی برای درمان کمبود ویتامین دی ارائه می شود اما یکی از کاربردی ترین و البته پرمخاطب ترین راههای درمان کمبود ویتامین D درمان آن با طب سنتی است.یونس حیدری پژوهشگر طب سنتی در گفت و گو با خبرنگاران حوزه بهداشت و درمان گفت: «ویتامین D یکی از ویتامینهای ضروری و مورد نیاز بدن است که حجم زیادی از آن در اثر تابش نور خورشید و تماس آن با پوست تامین می شود.»
وی اظهار داشت: «در حال حاضر آلودگی در شهرهایی مانند تهران، کرج، قم یا شهرهای شمالی باعث شده جذب ویتامین D توسط مردم کاهش پیدا کند و به همین منظور طب سنتی توصیه هایی ویژه برای جایگزینی این ویتامین دارد.»
حیدری عنوان کرد: مصرف تخم کتان قرمز آسیاب شده به همراه ماست محلی و آویشن یک میان وعده مناسب و سرشار از ویتامین D محسوب می شود.
عرق یا دمونش یونجه به همراه عسل حجم بالایی از ویتامین D را به بدن می رساند، همچنین استفاده از عرق بابا آدم و عرق مخلصه برای کسانی که از کمبود این ویتامین رنج می برند، فوق العاده موثر است.
وی بیان کرد: مصرف یک قاشق غذاخوری داروی گیاهی قائوت چهل گیاه به همراه شیر برای تقویت استخوان ها و دریافت ویتامین D بسیار مفید است.
حیدری تاکید کرد: همچنین استفاده از کشک گوسفندی و گاوی به شرطی که حاوی نشاسته و جوهر لیمو نباشد، مصرف ماهی ها به خصوص ماهی تن، قارچ و زرده تخم مرغ در تامین ویتامین D بدن نقش چشمگیری دارند.
این پژوهشگر طب سنتی اظهار داشت: مصرف روغن زیتون، روغن کبد ماهی یا قرص روغن کبد ماهی حجم بالایی از ویتامین D را وارد بدن می کند.
وی تصریح کرد: استفاده از ارده شیره به عنوان یک صبحانه کامل انرژی زا، مقوی، خونساز و منبع غنی از ویتامین D توصیه می شود اما پس از مصرف آن به دلیل خاصیت چاق کنندگی انجام ورزش ضروری است.
حیدری در ادامه توضیحاتش بیان کرد: برگ هلو و زردآلو سرشار از ویتامین D و مناسب برای جلوگیری از اختلالات تیروئید بوده و استفاده از آن به عنوان تنقلات مناسب برای کودکان توصیه می شود.
این پژوهشگر طب سنتی از علائم کمبود ویتامین D به درد کمر و استخوان، تغییر شکل استخوان ها، بدخلقی، عفونت و گرفتگی عضلات اشاره کرد و گفت: یکی از دلایل کوتاه بودن قد برخی از بچه ها را باید در کمبود همین ویتامین جستوجو کرد.
وی اضافه کرد: در صورت پاک بودن هوا به خانم ها توصیه می کنیم یک روز در هفته به مدت 15 تا 20 دقیقه در مجاورت آفتاب محدوده ساعت 9 تا 11 صبح قرار گیرند چرا که بهترین منبع برای جذب ویتامین D قرار گرفتن در معرض تابش نور خورشید است.
حیدری در پایان یادآور شد: در افرادی که از کمبود ویتامین D رنج می برند تاکید می شود حتما انجام ورزش و نرمش را در برنامه روزانه خود بگنجانند زیرا دریافت این ویتامین با فعالیت بدنی رابطه مستقیم دارد.
درمان کمبود ویتامین دی با تعذیه مناسب
زرده تخم مرغ یک منبع غنی از ویتامین D است و می توانید برای تامین روزانه این ویتامین روی آن حساب کنید. به همین دلیل توصیه می شود زرده و سفیده تخم مرغ را حتما با هم مصرف کنید.• جگر گاو نیز منبع سرشار از ویتامین D به همراه بسیاری دیگر از مواد مغذی ماننده ویتامین A، آهن و پروتیین است و می تواند منبع مناسبی برای جبران کمبود این مواد باشد.
• مواد غذایی مختلفی مانند شیر، آب پرتقال و غلات هم به تازگی توسط ویتامین D و به شکل صنعتی غنی شده اند که به قیمت مناسبی در دسترس هستند و می توانند این کمبود را مرتفع کنند.
• گونه هایی از قارچ ها هم به خاطر تماس با نور خورشید مقادیر زیادی ویتامین D دارند.
قارچ هایی که در تاریکی پرورش می یابند، عاری از این ویتامین هستند ولی قارچ هایی که زیر نور ماوراء بنفش رشد کرده و پرورش یافته اند حاوی ویتامین D هستند و می توانند منبع خوبی برای تامین این ویتامین باشند.
منبع: سایت نظارت بر خانواده