این رفتارها ابتدا در خانه و سپس توسط دوستان، مدرسه، برنامه‌های تلویزیونی و... شکل گرفته و تقویت می شوند. والدین با انتقال باورهای تبعیض آمیز جنسیتی، خواسته و ناخواسته در شکل گیری این رفتارها در کودکان نقش بسزایی دارند. با توجه به این تاثیرات، محدود نکردن کودکان به نقش های جنسیتی خاص و سوق دادن آنها به هر دو سو مفید است به شرطی که به کلی منکر تفاوت‌ها نشویم.
کودکان از سنین پایین، با معنای دختر بودن و پسر بودن در جامعه امروزی آشنا می شوند؛ آنها در متن جامعه، از میان کلیه رفتارهای آشکار و اشاره های نهان، تفاوت های جنسیتی را تجربه می کنند. تربیتی صحیح است که کودک در حالی پا به سن نوجوانی بگذارد که هم به نقش های جنسیتی خود واقف است و هم از کلیشه های غلط و تعصب آمیز به دور است مانند اینکه پسران از دختران در ریاضیات برتر هستند یا این عقیده که تنها زنان قادر به پرورش کودکان هستند. با رشد سنی، این باورها نیز در افراد تقویت شده و از نسلی به نسل دیگر منتقل می شوند. چگونگی تعامل والدین با کودکان نقش بسزایی در احتراز از شکل گیری برخی از این باورهای غلط دارد.
دین مبین اسلام نیز، دستور العمل های تربیتی ویژه ای برای دخترها و پسرها دارد و در برخی موارد به صراحت به دلایلی که اکنون توسط علم دقت و کمال آن ثابت شده است نکات ظریفی را به والدین تذکر داده است که توجه به دختران یکی از این نکات است. فرزند دختر در فرهنگ دینی اسلام همواره مورد توجه بوده است و با تاکید از والدین خواسته شده است رفتار بامحبت تری نسبت به پسران با دخترها داشته باشند. اسلام شدیدا سنت جاهلی اکراه از دختر داشتن را رد می کند.
اسلام با در نظر داشتن روحیات لطیف دختر، به والدین دستور داده که در برخی از رفتارهای خانوادگی مانند تقسیم هدایا، دختران را مقدم شمارند. همچنین، با تشویق و تحسین به موقع، خصوصیات خوب را در او گسترش دهید. «تو خیلی شجاع هستی که به تنهایی از پله ها بالا رفتی!» بگذارید متوجه شود که شما به او اعتماد کامل دارید و او را دختری باهوش و لایق میدانید.
احساس شایستگی و لیاقت را در کودک خود ایجاد کنید؛ اجازه دهید هر آنچه را می تواند به تنهایی انجام دهد. به طور مثال: گرفتن فنجان آبمیوه، شانه کردن موها یا ساختن برخی از مکعب های پلاستیکی بدون کمک دیگران. شما تنها با تذکراتی جزیی یا با فراهم کردن وسایل مورد نیاز (مثل چهارپایه برای دسترسی به سینک) او را در به انجام رساندن کارها یاری کنید.
با او به انجام بازی‌هایی بپردازید که نیاز به فعالیت های فیزیکی دارند به طور مثال گرگم به هوا. تخلیه انرژی و هیجانات ناشی از بازی در زمین بازی مثل سرسره بازی یا دویدن و حتی موفقیت در پشت زدن، برای دختر بچه هایی که هنوز برای انجام فعالیتهای ورزشی کوچک هستند، بسیار مفید است.
به او امکان تصمیم گیری بدهید و شرایطی فراهم کنید تا خود را در قبال تصمیم گیری هایش مسئول بداند. انتخاب بشقاب و لیوان مخصوصش و حتى انتخاب همبازی هایش را بر عهده خود او بگذارید.
شرایطی فراهم کنید تا به شناخت محیط اطرافش بپردازد. در سنین کودکی، شرایط خانه را طوری ترتیب دهید که بی هیچ خطری در خانه رفت و آمد کند. همچنین او را با محیطهای خارج از خانه از جمله پارک، باغ وحش، مغازه، کتاب فروشی و... آشنا سازید. ظاهر فیزیکی را برای او پر اهمیت جلوه ندهید. سعی کنید بیشتر به تحسین او به انجام رساندن کارهایش بپردازید تا زیبایی اش در لباس میهمانی.
ما نه می خواهیم و نه صحیح است که منکر تفاوت های جنسیتی شویم. با توجه به شرایط فرهنگی و خانوادگی تان وظایف و نقش هایی که از او در آینده انتظار خواهد رفت را به او بیاموزید. اما از تلقین اینکه چون دختر است فقط باید به فکر آشپزی و بچه داری باشد، خودداری کنید. بلکه در کنار تشویق او برای آموزش مهارت های مختلف مثل ورزش، هنر، علم و.... به او یاد دهید که زن باشد و از زن بودن و مادر بودن در وقت خود نهراسد و به بهترین نحو وظایفش را انجام دهد. دختر شما از همان کودکی باید بیاموزد تا در زندگی بهترین تکیه گاه، خداوند است و در مواقع مشکلات تنها نیرویی که می تواند کمکش کند، اوست. این احساس بهترین حامی او در زندگی خواهد بود.
رعایت این نکته‌ها به وسیله والدین و همکاری آموزگاران و مسوولان مدارس به یادگیری بهتر پسرها کمک خواهد کرد بگذارید کودک حرکت کند: به کودکان باید اجازه داد و آنها را تشویق کرد هنگام انجام تکالیف درسیشان حرکت کنند. تکان دادن پاها،ایستادن، وقت گذرانی و گشتن، فعالیت هایی که اغلب عوامل حواس پرتی شمرده می شوند، هنگامی که سایر بچه ها مشغول خواندن، نوشتن یا امتحان دادن هستند، می توانند به یادگیری بسیاری از پسرها کمک کنند.
یک سال منتظر بمانید: کودکستانها امروزه بیشتر از قبل به آموزش کودکان می پردازند. گاهی از یک کودک ۵ ساله انتظار می رود کارهای یک کودک 6 ساله را انجام دهد. گر چه نظرها در این باره متفاوت است، اما پسری که متولد پاییز و زمستان است، ممکن است از یک سال دیر به مدرسه رفتن سود ببرد. پیش از تصمیم گیری در این باره با معلم کودکتان مشورت کنید. بگذارید کودک از کلاس بیرون برود: مطمئن شوید که مدرسه پسر شما زمانی برای بازی کردن بچه ها در حیاط اختصاص می دهد. پژوهش‌ها نشان می دهد کودکان پس از زنگ تفریح بهتر یاد می گیرند.
منبع: تعیین جنسیت جنین، فاطمه تقدسی‌نیا، نوید حکمت، چاپ دوم، قم، 1396
