اين خطر را جدي بگيريد
شيوع سرطان سينه در مردان ايراني
از هر 100 زني كه در جهان به سرطان سينه دچار مي‌شوند، يك مرد نيز به اين سرطان مبتلا مي‌گردد، اما اين نسبت در كشور ما 100 به 4 است يعني از هر 100 زني كه به اين بيماري مبتلا مي‌شوند 4 نفر مرد نيز با اين سرطان دست به گريبان است و در واقع شيوع سرطان پستان در مردان ايراني 4 برابر كشورهاي ديگر است. تازه اين غير از نوع خاص سرطان پستان در مردان است كه به آن سرطان مجاري شيري يا سرطان توده مياني پستان مي‌گويند.
اينها آماري است كه دكتر محمداسماعيل اكبري رئيس مركز تحقيقات سرطان دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي در چهارمين كنگره بين‌المللي سرطان پستان اعلام كرده است. وي درباره علت آن مي‌گويد: مهم‌ترين علتي كه براي سرطان پستان در مردان شناخته شده، عيب‌هاي ژنتيكي و ارثي است لذا در خانواده‌اي كه مردي در آن سرطان پستان مي‌گيرد ، همسرش بيشتر در معرض ابتلا به اين بيماري است. اين بيماري علائم كلينيكي مختلفي چون التهاب، ترشح، پوسته شدن و تغييرات سايز پستان مي‌تواند داشته باشد ولي شايع‌ترين يافته درباره تشخيص وجود يك توده غيردردناك در ناحيه آرئولاست. سن متوسط بيماران در حين ابتلا حدود 60 سال، يعني 10 سال بيش از زنان است.
نادر بودن سرطان پستان در بين افراد مذكر موجب شده اطلاعات چنداني از ميزان شيوع و خصوصيات بيماري در مردان وجود نداشته باشد. در حالي كه هر ساله گزارش‌هاي متعدد و روبه افزايشي از موارد ابتلاي جديد به مراكز مختلف با گروه سني گوناگون وجود دارد و اين بيماري حدود يك درصد از كل سرطان‌هاي پستان را به خود تخصيص مي‌دهد كه متاسفانه به دليل عدم توجه كافي، بيشتر بيماران در موقع تشخيص داراي بيماري پيشرفته هستند و همين امر منجر به بقاي كمتر آنان نسبت به بيماران مونث مي‌شود. سالانه حدود 250 مرد مبتلا به سرطان سينه در انگليس تشخيص داده مي‌شوند در حالي‌كه 70 نفر در اثر آن فوت مي‌كنند اما نيمي از مردان بيمار تا زماني كه سرطانشان به مرحله پيشرفته نرسيده، تشخيص داده نمي‌شوند. به گفته محققان، در صورت تشخيص زودهنگام، احتمال بهبود كامل در مرد مبتلا به سرطان سينه 75 تا 100 درصد است در حالي كه با پيشرفت بيماري، اين ميزان به 30 درصد تنزل مي‌يابد.
به طور كلي مردان مانند زنان پستان ندارند، اما داراي مقدار كمي بافت پستاني هستند. در واقع پستان‌هاي يك مرد مشابه با پستان يك دختر پيش از بلوغ بوده و داراي چند مجراست كه توسط بافت پستان و بافت‌هاي ديگر احاطه شده‌اند. در دختران اين بافت در پاسخ به هورمون‌هاي زنانه رشد مي‌كند. در مردان كه چنين مقاديري از هورمون‌هاي زنانه را ترشح نمي‌كنند، بافت پستاني محسوب مي‌شود و احتمال سرطاني شدن آن وجود دارد. در حقيقت مردان نيز به همان نوع از سرطان‌هاي پستان كه در زنان وجود دارد، مبتلا مي‌شوند. سرطان‌هاي درگيركننده قسمت‌هاي توليد و ذخيره شير در پستان بسيار نادرند.
براي اولين بار يك محقق آمريكايي به نوع برخورد مردان در مقابل اين نوع سرطان علاقه نشان داد. «ادي پيتوسكين» نتايج تحقيقاتش را در كنفرانس سالانه بهداشت مردان كه از 6 تا 8 اكتبر (14 تا 16 مهر) در آتلانتا برگزار شد، ارائه كرد.
ادي پيتوسكين مي‌گويد: به طور كلي مردان نمي‌دانند كه ممكن است آنها هم به اين بيماري مبتلا شوند.
او سپس واكنش‌هاي بسيار متفاوت، از مرداني كه در خصوص بيماريشان با هيچ كس صحبت نمي‌كنند تا آنهايي كه پرچمدار اين بيماري مي‌شوند را بررسي كرد. مثلا مردي تصميم گرفت كه به همجنسانش آموزش دهد، تا جايي كه براي نشان دادن سينه‌اش، در محل كار، پيراهنش را درآورد. بيشتر مردان اظهار كرده‌اند كه تمايل ندارند بدون تي‌شرت شنا كنند، به خاطر اين‌كه ممكن است سينه بيمارشان توجه ديگران را جلب كند.
براي مردان زير 35 سال ابتلا به سرطان پستان بسيار نادر است اما احتمال آن با بالا رفتن سن افزايش مي‌يابد. گفته مي‌شود مردان آفريقايي آمريكايي بيش از مردان سفيدپوست در معرض خطر ابتلا به اين بيماري قرار دارند. در واقع در برخي مناطق آفريقا سرطان پستان در مردان شايع‌تر است. پزشكان گمان مي‌كردند سرطان پستان در مردان جدي‌تر از آن در زنان است اما اكنون به نظر مي‌رسد پيامدهاي آن در هر دو جنس مشابه است.
مشكل عمده اين است كه سرطان پستان در مردان اغلب ديرتر تشخيص داده مي‌شود و همان‌طور كه گفته شد يكي از دلايل آن اين است كه مردان كمتر به وجود ناهنجاري در اين ناحيه مشكوك مي‌شوند. به‌علاوه بافت كوچك پستاني در آنها خيلي نامحسوس است و اين مساله تشخيص زودهنگام سرطان را دشوار مي‌سازد و لذا منجر به گسترش سريع تومور مي‌شود به‌طوري‌كه همه بافت را فرا مي‌گيرد. نشانه‌هاي اين بيماري در مردان مشابه علائم ديده شده در زنان است. اكثر سرطان‌هاي پستان در مردان زماني تشخيص داده مي‌شوند كه فرد وجود يك توده را روي قفسه سينه يا فرورفتگي نوك سينه به طرف داخل احساس مي‌كند. اما برخلاف زنان، مردان زماني به پزشك مراجعه مي‌كنند كه نشانه‌ها پيشرفت كرده و اغلب خونريزي از نوك سينه و ناهنجاري‌ها در پوست ناحيه سرطاني به وجود آمده است. در بسياري از اين مردان در اين حالت سرطان به غدد لنفاوي گسترش يافته است.
در پايان براي كاهش خطر ابتلا به اين بيماري توصيه مي‌شود كه:
- وزن خود را كاهش دهيد.
- ميوه و سبزيجات فراوان مصرف كنيد.
- از مصرف گوشت‌هاي چربي‌دار خودداري كنيد.
- مرتب ورزش كنيد.
- سيگار نكشيد.
- از آلودگي‌هاي محيطي و اشعه‌ها دوري كنيد.
- به اندازه كافي ويتامين دي مصرف كنيد.
منبع: روزنامه جام جم /س
