دوران نوجوانی امام علی علیه السلام
گذشته از بازنگری و بازشناسی دوران جوانی امام علی علیه السلام برای دستیابی به اصول و روشهای آموزش و پرورش جوانان و نوجوانان، راه دیگر، ردیابی از گفته ها و عملکردهای ایشان درباره و در ارتباط با جوانان است.
دوشنبه، 4 آذر 1398
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
و شاید از این روی بود که وقتی صعصعة بن صوحان عبدی یا اصبغ بن نباته در آخرین لحظه های زندگی امیر مؤمنان ، لابه لای پرسش های خود از منزلت و جایگاه ایشان در مقایسه با تک تک پیامبران (علیهم السلام) و نیز پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلم) پرسید، که آیا نزد خداوند شما برترید یا حضرت آدم ؟، شما برترید یانوح ؟، شما برترید یا ابراهیم یا موسی و یا عیسی ؟ امام (علیه السلام) در پاسخ هر یک، خود را از دیگر پیامبران (علیهم السلام) برتر می دانست، تا اینکه صعصعه پرسید: یا علی! شما برترید یا پیامبر ؟ منزلت شما در رابطه با پیامبر چگونه است؟ صعصعه می گوید: تا از امام به این گونه پرسیدم، دیدم در حالت فروتنی و شرمساری و در حالتی که دانه های درشت عرق بر پیشانی بلند امام (علیه السلام) نشست و حضرت در حالی که لرزش، گونه ها و دست ها و اندامشان را فراگرفته بود، فرمودند: وای بر تو اصبغ! این چه پرسشی است؟! أنا عبد من عبید محمد (صلی الله علیه وآله وسلم)
این سخن امام، بیانگر میزان وابستگی و دینی است که علی به پیامبر و پرورش نبوی داشت. امام خود را بنده و شاگرد کوچک مکتب تربیتی پیامبر اعظم میدانست. (حدیقة الشیعه و نیز فیض کاشانی، الوافی. جالب است بدانید که عبارت «أنا عبد من عبید محمد (صلی الله علیه وآله وسلم)ه در روایت دیگری هم از امام علی من نقل وارد شده است. روزی یکی از دانشمندان بهود بر آن حضرت وارد می شود و از ایشان می پرسد: خداوند از کی و از چه زمانی بوده است؟ امام می فرمایند: مادرت به سوگت بنشیند، این چگونه پرسشی است؟! خداوند از کی نبوده که تو میپرسی از چه زمانی بوده است؟! خدای من بی آنکه پس و پیشی داشته باشد پیش از پیشینها بوده است و پس از پسین ها هم خواهد بود بی آنکه خود پسین باشد. او غایت و پایانی هم ندارد، اما خود پایان همه پایانهاست. آن گاه دانشمند یهودی که از این پاسخ امام به شگفتی می افتد، می پرسد: آیا شما پیامبرید؟! امام از این پرسش بر خود می لرزند و می گویند: وای بر تو! من بندهای از بندگان محمد (صلی الله علیه وآله وسلم)م. ر.ک: طبرسی، الاحتجاج، ج ۱، ص ۲۱۰، کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۹۰ برگرفته از لوح فشرده جامع فقه اهل البیت علیهم السلام)
بنابراین، کسانی که دوست دارند جوانی پرشور على را بشناسند، نخستین راه آن، نگرش در سیره امام و مرور دوران نوجوانی و جوانی ایشان در کنار و در پیشگاه نبی مکرم است. اگر این دوران بازشناسی، بازسازی و پردازش شود، مربیان و آموزشگران می توانند آن برهه را محک و ملاک آموزش و پرورش خود در ارتباط با نسل جوان قرار دهند و از آن برای بهینه سازی این روند بهره گیرند. البته این جست وجو در حقیقت کاوش در سیره تربیتی نبوی است. در گام های پژوهشی بعدی همین یافته ها می توانند در قالب مبانی، اصول، روشها و اهداف تربیت دینی طبقه بندی و پردازش شوند.
گذشته از بازنگری و بازشناسی دوران جوانی امام علی علیه السلام برای دستیابی به اصول و روشهای آموزش و پرورش جوانان و نوجوانان، راه دیگر، ردیابی از گفته ها و عملکردهای ایشان درباره و در ارتباط با جوانان است. در این روش، که کوتاه تر هم هست، جوانی و شاخص های جوانان را نه با مرور جوانی خود امیر مؤمنان ، که از زبان ایشان هنگام توصیف جوانی جوانان و یا با مطالعه برخوردهایی که ایشان با جوانان داشته اند، می توان به دست آورد.
از بررسی سیره گفتاری و رفتاری امام این نکته آشکار است که بخش مهمی از این سیره مربوط به دغدغه حضرت درباره تربیت برتر و بهینه فرزندان، باران، دوستان و همه کسانی است که مسئولیت تربیت آنها بر دوش امام بوده است.
شایسته است توجه کنیم که هرچند کتاب گرانسنگ نهج البلاغه همه گفته هایی نیست که حتی در دوران حکومت چهار سال و اندی امیرالمؤمنین از ایشان به یاد مانده و تنها نمایانگر بخش کمی از اقیانوس بیکران اندیشه های تابناک علوی است، اما مراجعه به غرر الحکم و درر الکلم و نهج البلاغه و دقت در خطبه ها و نامه ها و کلمات قصار آن، ما را تا حدی با سیره تربیتی امام نا آشنا ساخته، بستری نورانی پیش رویمان می گشاید.
امام على علیه السلام همواره به همگان، به ویژه جوانان، این گونه هشدار می دهند: الفرصة تمر مر السحاب فانتهزوا فرص الخیر؛ «لحظههای زندگی به سان أبر، آرام و بدون توجه انسان می گذرند». ناگهان خواهیم دید که تمام عمرمان سپری شده و دیگر هر گونه اقدام برای هر تلاشی دیر شده است. راستی چه زود فرصت ها می گذرد! آن وقت باید در چارچوب واژه های «ای کاش» و «اگر» و «مگر»، بگوییم: خدایا کاش دوباره آن موقعیت ها و آن روزهای شادابی، نشاط و جوانی زنده می شد! آن روزها من خام بودم و نمیدانستم چگونه از عمر و زندگی ام توشه بگیرم. پس خوب است در کنار بازشناسی این راه دوم به این هشدار امام که مخاطبش پیر و جوان است توجه کنیم.
منبع: مجموعه مقالات تربیتی، عبد الرضا ضرابی، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، چاپ اول، قم، ۱۳۸۸
مقالات مرتبط
بهترین شیوه تربیت فرزند در اسلام
اهمیت محبت در تربیت
نهادینه کردن دینداری در کودکان( بخش اول)
ضرورت تربیت دینی
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
تازه های مقالات
چرا پیامبر (ص) فرموده است که سوره هود مرا پیر کرده است؟
توصیه هایى اخلاقی از آیت الله سیدعبدالکریم کشمیرى (رحمه الله)
توصیه هاى اخلاقى ـ عرفانى امام خمینى به فرزندش سیداحمد خمینى
اوصاف و ویژگیهای منتظران امام زمان(عج) چگونه است؟
اهداف و آرمان هاى امام خمینی (رحمه الله) از منظر رهبر انقلاب
دوست کیست و نحوه ارتباط و معاشرت با او از منظر ائمه اطهار
چرا زنازادگان عاقبت بخیر نمی شوند؟
اهمیت نماز در سیره علمى و عملى امام خمینی (رحمه اللّه)
نحوه کاشت و نگهداری از گل قلب ارغوانی: آبیاری، نور، خاک، تکثیر و...
نحوه کاشت و نگهداری از گل فیلودندرون یا گوش گرگی: آبیاری، نور، خاک، تکثیر و...
بیشترین بازدید هفته
آیا استحمام در زمان آبله مرغان خطرناک است؟
نحوه خواندن نماز والدین
نماز استغاثه امام زمان (عج) را چگونه بخوانیم؟
زنگ اشغال برای برخی تماس گیرندگان
پیش شماره شهر های استان تهران
وجود خلط یا مخاط شفاف در مدفوع
لیست کاملی از خدایان و الهههای یونانی
گیاه بیلهر خواص و عوارضی دارد؟
سمبل پرندگان و معانی آنها
اقدامات مهم و اورژانسی پس از چنگ زدن گربه
موارد بیشتر برای شما
ایران از آبرویش دفاع کرد، کشورهای عربی که آبرویی برایشان نمانده!
وقتی ابتکار یک کارگر برای دریافت انگشتر جواب میدهد!
آزادی بیان به سبک فرانسه
بازتاب حمله موشکی ایران به صهیونیستها در پاکستان
منطق معیوب تنشزدایی آمریکایی
استعفای بالاترین مقام نظامی صهیونیستها
ابوعبیده: ما دیدیم که تاثیر عملیات ایران چقدر بود
آشنایی با ایرانشناس و ادیب برجسته
امضای قرارداد واگذاری سرخابیها با حضور وزرای ورزش و اقتصاد
پاسخ کوبنده نماینده کویت در سازمان ملل به نماینده اسرائیل
ایرانیان نشان دادند که میتوانند برای اسرائیل یک فاجعه بیافرینند!
لحظات دلهره آور از نجات راننده گرفتار در خودرو آتش گرفته
حضرت عبدالعظیم، شاه سلام علیک/حسین طاهری
بالا گرفت روز اُحد تا که کارزار/حسین طاهری
تو طبیب دل بیمار منی/محمدحسین پویانفر