سوره زمر
تعداد آیات
75تعداد کلمات
1180تعداد حروف
4871ترتیب نزول
59محل نزول
مکه مکرمهمعانی نام سوره
زمر جمع زمره به معنای صف ها – گروه ها و دسته ها است.نامهای دیگر
غرف – العربویژگیهای سوره
عذابها – عقابها – ملامتها – شفاعتها – خواریها – ذلتها و جایگاه های آتشین و چهره های تاریک و سیاه و سوخته و غمگین را نشان میدهدو همه ی این مسائل در آیات مختلف حول محور معاد و رستاخیز برای انسانها ترسیم شده است.موضوعات مطرح شده
اهمیت و حقانیت قرآن و نزول و انزال آن – اخلاص در دین و عبادت خدا – بیان آثار توحید و قدرت الهی – مساله معاد و روز رستاخیز – دعا و نیایش انسان در مواقع نیاز – سود وزیان اعمال خوب و بد انسان – قدرت خداوند در دنیا.فضیلت قرائت و خواص سوره زمر
در فضیلت این سوره از پیامبر اکرم صلی الله علیه واله وسلم روایت شده است: هر کس سوره زمر را قرائت نماید در روز قیامت امیدش قطع نشده و خداوند ثواب خائفان از خدا که از او بیم دارند را به قاری این سوره عطا می کند.از هارون بن خارجه روایت شده است که امام صادق علیه السلام فرمودند: هر کس سوره زمر را بخواند و کلماتش را به آسانی و به آرامی بر زبان جاری سازد خداوند آبرو، و سربلندی دنیا و آخرت به او ارزانی دارد و او را بدون ثروت خویشان و فامیل عزیز گرداند، بدانسان که هر کس او را ببیند بزرگ شمارد و حشمتش وی را بگیرد و جسمش را بر آتش دوزخ حرام سازد و هزار شهر در بهشت برایش بسازند که هر شهری دارای هزار کاخ باشد و در هر کاخی صد حوریه و بعلاوه او را دو چشمه آب است که روانند و هر چشمه زلال که جوشانند و دو چشمه سار که از سرسبزی و خرمی به سیاهی زنند و حورانی پرده نشین که در سراپرده ها مستورند و باغهایی که دارای انواع میوه هاست و از هر میوه دو صنف.
آثار و برکات تلاوت سوره زمر
1. ایجاد محبت و دوستی
هر کس این سوره را بنویسد و به همراه خود داشته باشد یا آن را در رختخواب خود یا اتاق خواب خود قرار دهد هر گاه کسی بر او وارد شود یا از نزدش خارج شود او را ستوده و او را سپاس می گویدو این بر اثر مهربانی و لطف خداوند است.امام صادق علیه السلام نیز فرموده اند: هر کس سوره زمر را بنویسد و به بازویش ببندد یا در رختخوابش بگذارد هر کس که با او ارتباطی دارد از او به نیکی یاد کرده و سپاسگزار او خواهد بودو هیچ کس با او دیدار نمی کند مگر اینکه او را دوستش دارد و هیچ کسی غیبت او را نخواهد کرد.
2. جهت درد کف پا
صفوان جمال از امام صادق علیه السلام او هم از پدرش امام محمد باقر علیه السلام و او هم از امام سجاد علیه السلام نقل می کند: مردی نزد امام حسین علیه السلام آمد و از درد کف پا شکایت کرد. به طوری که نمی توانست در هنگام نماز روی پایش بایستد امام حسین علیه السلام به او فرمودند: چرا تعویذ نمی خوانی؟ مرد گفت: نمی دانم. امام فرمودند: وقتی احساس درد کردی دستت را بر موضع درد بگذار و بگو: بسم الله و بالله والسلام علی رسول الله سپس بخوان بر آن موضع درد، آیه 67 سوره زمررا.شأن نزول و محتوای سوره زمر
این سوره در مکه نازل شده، و به همین دلیل بیش از هر چیز سخن از مسائل مربوط به توحید و معاد، و اهمیت قرآن و مقام نبوت پیامبر اسلام صلی اللّه علیه و آله و سلّم می گوید. چنانکه معمول سوره های مکی همین است. دوران مکه دوران سازندگی مسلمانان از نظر زیربنای اعتقادات دینی و پایه های ایمانی بود، لذا قویترین و مؤ ثرترین بحثها در این زمینه در سوره های مکی منعکس است، و همین اساس محکم بود که اثرات شگرفش در مدینه، در غزوات، در برخورد با دشمن، در برابر کارشکنیهای منافقین، و در پذیرش نظام اسلامی شد.اگر بخواهیم سر پیروزی سریع مسلمانان را در مدینه بدانیم باید آموزشهای مؤ ثر مکه را مورد مطالعه قرار دهیم. به هر حال این سوره از چند بخش مهم تشکیل یافته است:
1. چیزی که بیش از همه در سراسر این سوره منعکس است مساله دعوت به توحید خالص می باشد، توصیه در تمام ابعاد و شاخه هایش، توحید خالقیت، توحید ربوبیت، و توحید عبادت مخصوصا روی مساله اخلاص در عبادت و بندگی خدا بارها در آیات مختلف این سوره تکیه شده است، و تعبیراتش در این زمینه آنچنان مؤثر است که قلب انسان را به سوی اخلاص می کشاند و جذب می کند.
2. مساله مهم دیگری که در مقاطع مختلف این سوره و تقریبا از آغاز تا انجام آن مورد توجه است مساله معاد و دادگاه بزرگ عدالت خدا است مساله ثواب و جزا، غرفه های بهشتی، و سایبانهای آتشین دوزخی ترس و وحشت روز قیامت، و آشکار شدن نتایج اعمال و ظاهر شدن خود آنها در آن صحنه بزرگ مساله سیاه شدن صورت دروغگویان و کسانی که بر خدا افترا بستند، رانده شدن کافران به سوی جهنم، ملامت و سرزنش فرشتگان عذاب نسبت به آنها، و دعوت بهشتیان به سوی بهشت و تبریک و تهنیت فرشتگان رحمت به آنها! این مسائل که بر محور معاد دور می زند آنچنان با مسائل توحیدی آمیخته است که گوئی تار و پود یک پارچه را تشکیل می دهد.
3. بخش دیگری از این سوره که تنها قسمت کوتاهی از آن را اشغال می کند اهمیت قرآن مجید است، ولی این بخش کوتاه ترسیم جالبی از قرآن و تاثیر نیرومند آن در قلوب و جانها در بر دارد.
4. بخش دیگری که آن هم نسبتا کوتاه است بیان سرنوشت اقوام پیشین و مجازات دردناک الهی نسبت به تکذیب کنندگان آیات حق می باشد.
5. و بالاخره بخشی از این سوره نیز پیرامون مساله توبه و باز بودن درهای بازگشت به سوی خداست، و مؤ ثرترین آیات توبه و رحمت در این بخش بیان شده که شاید در قرآن آیه ای نوید بخش تر از آن در این زمینه نباشد.
منبع: سایت رواق الحجاج