رژیم غذایی هیپوگلیسمی (قند خون پایین)
هیپوگلیسمی، کاهش قند خون می باشد که باعث سردرد، ضعف و نگرانی می شود. رژیم غذایی مناسب برای درمان هیپوگلیسمی چیست؟در این مقاله برنامه غذایی مناسب هیپوگلیسمی و نکات دیگر برای مدیریت این بیماری ذکر شده است.
هیپوگلیسمی چیست؟
افرادی که دارای قند خون پایدار پایین هستند هیپوگلیسمی دارند. پایین بودن قند خون معمولاً همراه با دیابت است اما ممکن است هیپوگلیسمی را بدون دیابت نیز تجربه کنید.سایر دلایل دیگر عبارتند از کمبود هورمونی، بیماری های بحرانی.
هنگامی که در حدود ۴ ساعت پس از وعده غذایی، قند خون کاهش یابد، فرد هیپوگلیسمی را تجربه می کند. این بیماری با مصرف بیش از حد انسولین پس از صرف غذا رخ می دهد.
علائم هیپوگلیسمی عبارتند از
لرزشاحساس ضعف و سرگیجه
سردرد
احساس ضعف روحی
سردرگمی
نگرانی و اضطراب
احساس پریشانی
تپش قلب
رنگ پریدگی
تاری دید
سوزش لب ها
تغذیه افراد مبتلا به هیپوگلیسمی (قند خون پایین)
افراد مبتلا به هیپوگلیسمی باید در نحوه خوردن وعده های غذایی مختلف بیشتر از سایرین مراقب آنچه که میخورند باشند.صبحانه
هر فرد باید بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب، صبحانه بخورد. زیرا قند خون در طول شب افت می کند.توصیه می شود مصرف آبمیوه ها را در صبحانه محدود کنید و فقط آبمیوه هایی مصرف کنید که قند اضافی ندارند زیرا قند اضافی باعث به هم خوردن تعادل قند خون می شود.
چند نمونه صبحانه مناسب عبارتند از
تخم مرغ آب پز و نان تست با غلات کاملبلغور جو دوسر با انواع توت ها، دانه آفتابگردان، آگوا و دارچین
ماست یونانی با توت ها، عسل و بلغور جو دوسر
نهار
نهار باید وعده ای کم حجم باشد اما باید غنی از پروتئین، چربی های سالم و کربوهیدرات های پیچیده که باعث آزادسازی آهسته انرژی می شوند، باشد.چند نمونه نهار مناسب برای هیپوگلیسمی عبارتند از
تن ماهی، مرغ، یا ساندویچ توفو به همراه نان غلات کامل و سالاد برگنخود و سالاد سبزیجات
ماهی کبابی، سیب زمینی شیرین پخته شده و سالاد
لازم است فرد مبتلا به هیپوگلیسمی شاخص گلیسمی یا GI غذاهایی که می خورد را بداند. برخی از غذاها که به نظر سالم هستند ممکن است GI بالایی داشته باشند. خوشبختانه همیشه جایگزین هایی با GI پایین تر وجود دارد.
به عنوان مثال سیب زمینی شیرین GI نسبتا پایینی دارد و غنی از آنتی اکسیدان می باشد. این مطلب باعث می شود این سیب زمینی نسبت به سایر سیب زمینی ها مانند سیب زمینی سفید که GI بالایی دارد، انتخاب بهتری باشد.
شام
در حالی که غذا خوردن در شب وسوسه انگیز است اما فردی که هیپوگلیسمی دارد باید شام وعده کم حجم تری بخوید.شام خوب حاوی پروتئین و کربوهیدرات های پیچیده است.
وعده های مناسب شام عبارتند از
مرغ یا توفو همراه با برنج قهوه ای و سبزیجاتماهی سالمون همراه با سبزیجات بخارپز یا سالاد
لوبیای کبابی همراه با عدس، لوبیا قرمز، نخود و رب گوجه فرنگی
میان وعده ها
افراد مبتلا به هیپوگلیسمی باید میان وعده های مغذی و کم حجم بین وعده های غذایی مصرف کنند تا قند خون آن ها ثابت بماند و مطمئن شوند تمام ویتامین ها، مواد معدنی، چربی های سالم، پروتئین ها و کربوهیدرات های فیبردار را به مقدار کافی دریافت می کنند.مصرف یک میان وعده بعد از صبحانه، بعد از نهار و یک میان وعده نزدیک خواب باعث می شود قند خون در طول روز و شب ثابت بماند.
برخی از میان وعده های سالم عبارتند از
یک سیب کوچک همراه با چند قطعه پنیر چداریک موز همراه با یک مشت آجیل یا تخمه
یک تکه نان تست همراه با آواکادو له شده یا حمص
کراکر غلات کامل با یک کنسرو تن یا ساردین
هویج، فلفل و خیار تکه شده در حمص
نوشیدنی سبزیجات
به یاد داشته باشید افرادی که به طور منظم ورزش می کنند باید بیشتر غذا بخورند زیرا فعالیت های فیزیکی باعث کاهش قند خون می شود.
پیش از ورزش باید میان وعده های کم حجم حاوی کربوهیدارت و پروتئین مصرف کنید.
انتخاب های خوب عبارتند از
یک تکه میوه یا یک مشت توت و کراکر غلات کاملماست یونانی همراه با توت
یک سیب با یک قاشق پر از کره بادام زمینی و یک قطعه پنیر
یک مشت کوچک میوه خشک شده و آجیل
کره بادام زمینی بدون شیرینی و ژله بر روی نان غلات کامل
ورزش با شکم پر توصیه نمی شود بنابراین قبل از ورزش میان وعده کم حجم بخورید و مراقب باشید بدنتان کم آب نشود.
نکاتی برای مدیریت هیپوگلیسمی
فردی که قند خون پایین دارد می تواند ۱۵ تا ۲۰ گرم کربوهیدرات مانند یک لیوان کوچک آبمیوه یا مقداری کراکر مصرف کند.اگر یک فرد علائم قند خون پایین را بعد از ۱۵ دقیقه تجربه کند، می تواند ۱۵ تا ۲۰ گرم دیگر کربوهیدرات مصرف کند.
استفاده از رژیم غذایی هیپوگلیسمی به مدیریت علائم و جلوگیری از افت قند خون کمک میکند.
کاهش قند و افزایش کربوهیدرات پیچیده به کنترل قند خون در طول روز کمک می کند و مانع از افزایش یا کاهش ناگهانی می شود.
فرد مبتلا به هیپوگلیسمی می تواند ملاحظات زیر را در زندگی رعایت کند
مصرف وعده های غذایی مکرراجتناب از مصرف غذاهای شیرین شامل شیرینی ها، نوشیدنی های شیرین و آبمیوه های دارای قند
انتخاب غذاهای با GI پایین
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید
خوردن یا نوشیدن مقدار کم کربوهیدرات مانند یک تکه میوه یا آبمیوه باعث درمان هیپوگلیسمی می شود.البته هر فردی که علائم منظم یا شدید را تجربه کند باید بلافاصله به پزشک مراجعه کند. هیپوگلیسمی بیماری قابل کنترلی است و تشخیص زودهنگام به معنی کنترل علائم می باشد.
در صورتی که علائم هیپوگلیسمی بدون درمان رها شود خطرناک می شود. علائم مشابه علائم بیماری های دیگر است بنابراین بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا بیماری تشخیص داده شود.
علائم شدید هیپوگلیسمی شامل از دست دادن هوشیاری نیاز به توجه پزشکی فوری دارد.
منبع: سایت مجله سلامت
