نگاهی به آخرین ساخته ابراهیم حاتمی کیا
خروج، حرکتی برای اعتراض
«خروج» داستان حرکت اعتراضی عدهای مردم دورافتاده و محروم و اسیر در چنگ خُرده حاکمان استانی و شهرستانیشان هست. عدهای که مورد ستم واقع میشوند و کسی شنوای فریاد آنها نیست. خروج یک داستان نیست، خروج صدای صدها داستان مشابه در گوشه و کنار ایران است.
چهارشنبه، 30 بهمن 1398
تخمین زمان مطالعه:
نویسنده :
كاظم شمس اللهي
موارد بیشتر برای شما
حاتمیکیا در آخرین اثر سینمایی خود سراغ سوژهای رفته است که ریشه در یک رویداد واقعی دارد.
خروج، داستان حرکت اعتراضی عدهای مردم دورافتاده و محروم و اسیر در چنگ خُرده حاکمان استانی و شهرستانیشان هست. عدهای که مورد ستم واقع میشوند و کسی شنوای فریاد آنها نیست. خروج یک داستان نیست، خروج صدای صدها داستان مشابه در گوشه و کنار ایران است.
«خروج» نماد جامعهای است که سیاستبازان و دغلکاران در آن با ریا و خدعه بر مردم سلطه گرفتهاند. به وقت نیاز آنها را به بهانه حفظ امنیت و حرمت خون شهدا نگه میدارند اما به وقتی که مردم به آنها نیاز دارند با وعده، وعید و تأخیر و پشت سر انداختن کار، آنها را سرگرم کرده و وقتی مطالبهای دارند جای طلبکار و بدهکار را عوض میکنند. راه فرار را برای خود باز گذاشتهاند و جانب پاسخگویی را به سمت دیگران حواله میدهند.
شاید بین فیلمهای خود حاتمیکیا فیلم «خروج» یک اثر درجه دو بهحساب آید اما با این حال زیبا و دیدنی است. اگر تیپها شخصیت نمیشوند به خاطر کثرت کارکترهاست که اقتضای داستان است و اگر خیلی هیجانی و پر تب و تاب نیست، به خاطر ذات داستان است که حال و هوای اعتراض چند کشاورز زیاندیده را بیان میکند، نه یک رویداد جنگی.
سکانس آغازین فیلم به سنت فیلمهای سابق حاتمیکیا یک سکانس جذاب است، اما نه خیلی نفسگیر. فرود اضطراری هلیکوپتر و برباد رفتن پنبهها، نماد نزول بلاست. یک رئیسجمهور مریض که با فرودش نه تنها برکتی نیاورده، بلکه همان شب بلایی خانهبرانداز هم نازل میشود. بادیگارد رئیسجمهور وقتی میخواهد مرد کشاورز را توجیه کند به او میگوید «رئیست به اینجا آمده» کشاورز میگوید «من رئیس ندارم» و بادیگارد پاسخ میدهد «رئیسجمهور رئیس همه است»، اما نگاه کشاورز تأیید حرفی که شنیده است نیست!
نگاه حاتمیکیا در این فیلم به نیروهای امنیتی کمی متفاوتتر از فیلمهایی مثل بادیگارد است. در این فیلم نیروهای امنیتی بیشتر شبیه آژانس شیشهای شدهاند. مأمورینی که به هر قیمتی میخواهند امنیت نظام را حفظ کنند و هر اعتراضی را هر چند به حق باشد، تضعیف آبروی نظام میدانند. کارگردان سراغ یکی از اصلیترین مشکلات نظام رفته است. نوع برخورد و مواجهه با اعتراض مردم و چگونگی مدیریت یک اعتراض درست، پدیدهای است که اگر فکری به حال آن نشود، موجب انباشت نارضایتیها و فوران یک اغتشاش خواهد شد.
دوربین حاتمیکیا همیشه قابهای زیبا و بینقصی را نشان میدهد. این فیلم هم پر است از همین قابها. صحنههای نفسگیر و هیجانی هم کم ندارد. جالب اینکه از اجتماع پیرمردهای روستا، فضای لطیفه و خنده هم در این کار کم نیست که به نوبه خودش در کارهای حاتمیکیا تازگی دارد.
اگر نقش رسانهها و فضای مجازی را در داستان نادیده بگیریم، واقعیت پذیری آن محل اشکال است؛ یعنی مخاطب نمیتواند باور کند که حرکت اعتراضی چند پیرمرد روستایی تا نزدیک پایتخت کشور و به هدف دیدار با رئیسجمهور اینگونه ادامه پیدا کند؛ زیرا میتوان آنها را در مسیر راه به راحتی متوقف کرد؛ اما با وجود فشاری که رسانهها بر نیروهای امنیتی و دولت وارد میکنند، عدم امکان توقف حرکت تراکتورها در اتوبان و رسیدن به تهران توجیهپذیر میشود.
دوگانه پلیس خوب و پلیس بد، روندی است که حاتمیکیا برای کنترل اعتراض توسط دولت نشان میدهد؛ اما این دوگانه هم مانع ترس کشاورز روستایی نمیشود. کشاورزی که جوانی خود را صرف دفاع از میهنش کرده و جوان برومندش را هم به تازگی برای این مرز و خاک فدا کرده است. مرد کشاورز، یادگاری فرزند شهیدش را همراه خود دارد؛ این یادگاری پلاک نیست، یک اسباببازی است. تراکتور کوچکِ اسباببازی، در دست پیرمرد کشاورز، نماد استقامت و ادامه همان جهاد برای حفظ میهن است. پدری که برای مراسم هفتم شهادت پسرش هم صبر نمیکند و خروج خود را به سمت خیابان «پاستور» آغاز میکند. پدری که این «خروج» را ادامه مسیر فرزندش میداند. حرکت کشاورز هم تا آخر مسیر، نشان از استقامت او برای حفظ میهن دارد. جهادی که یک روز با اسلحه و در برابر دشمن خارجی بود و امروز هم با تراکتور و برای حفظ همین آب و خاک است.
مقالات مرتبط
هنر در شرایط جنگ نرم
جوکر؛ علیه سرمایهداری یا به نفع آن؟
زیر درخت گردو
از ریگی ادعایی تا ریگی واقعی!
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط
فیلمشناسی انقلاب اسلامی (1)
پنجشنبه، 3 بهمن 1387
فیلمنامه نویسی در بازی های رایانه ای
پنجشنبه، 3 بهمن 1387
چه کسی می خواهد به ندای یاری امام حسین (ع) پاسخ دهد؟
پنجشنبه، 3 بهمن 1387
هالیوود و امپریالیسم رسانهای غرب در سینما
چهارشنبه، 2 بهمن 1387
اقتباس، شيوه اى معمول براى نگارش فيلمنامه
دوشنبه، 23 دی 1387
ریخت شناسی تطبیقی سینمای دینی در شرق و غرب (2)
شنبه، 9 آذر 1387
ریخت شناسی تطبیقی سینمای دینی در شرق و غرب (1)
دوشنبه، 29 مهر 1387
فيلمسازي در حوزه سينماي ديني به ذوق و قريحه نياز دارد
يکشنبه، 28 مهر 1387
جامعه شناسی و فیلم(1)
دوشنبه، 16 ارديبهشت 1387
جامعه شناسی و فیلم(2)
دوشنبه، 16 ارديبهشت 1387
تازه های مقالات
از محبت تا معرفت: سفری در دنیای معنویت
نگاهی به بهترین هتل شیراز از دید کاربران
نقش ادبیات دینی در خوشنویسی
اولین قرآن به خط نستعلیق
معرفی کوتاه بانوان خوشنویس
ولایت اهلبیت علیهم السلام نقشه راه سعادت
آموزشگاه زبان پردیسان ارائه دهنده دوره های متنوع و مدرن
ترسناک ترین مسیرهای ریلی جهان
معرفی کوتاه بانوان قرآن نویس
تحلیل شبهه هدر رفتن خون شهدا و پاسخ به آن
بیشترین بازدید هفته
چهار زن برگزیده عالم
نحوه خواندن نماز والدین
زنگ اشغال برای برخی تماس گیرندگان
اقدامات مهم و اورژانسی پس از چنگ زدن گربه
نماز استغاثه امام زمان (عج) را چگونه بخوانیم؟
چگونه تعداد پروتونها، نوترونها و الکترونها را تشخیص دهیم؟
آیا استحمام در زمان آبله مرغان خطرناک است؟
اهل سنت چگونه نماز می خوانند؟
پیش شماره شهر های استان تهران
پیش شماره شهر های استان گیلان
موارد بیشتر برای شما
حضرت عیسی، از پسر خدا بودن تا نماز خواندن پشت سر امام زمان
بیست و ششمین جشنواره بین الملل قصه گویی
فرآیند تبدیل "جولانی" به "احمد شرع" کراواتی
به آتش کشیدن عکس ترامپ و پرچم آمریکا در پاناما
نگاهی از نزدیک به آتشفشان
چرا گوگل پلی فیلتر شد؟
نظر ژاله علو بازیگر تازه درگذشته سینما در مورد مقام مادر
روایت فرزند شهید نصرالله از هدیه رهبر انقلاب
مواد منفجره داخل پیجرها از اسرائیل فعال شده بود
افشای نقش موساد در فروش واکیتاکیهای انفجاری به حزبالله!
اسرائیل مسئولیت ترور شهید هنیه در تهران را برعهده گرفت!
ناگفته های زندهیاد ژاله علو از سختیهای دوبله سریال اوشین
موبایلهای دزدی کجا میرود؟
زمان اجرای مصوبۀ رفع فیلتر واتساپ و گوگلپلی
از محبت تا معرفت: سفری در دنیای معنویت