در این بخش به میزان امنیت و کاربردهای بلاک چین میپردازیم.
آیا بلاک چین از امنیت لازم برخوردار است؟
فناوری بلاک چین به طرق مختلف امنیت کاربران را تأمین و اعتماد آنها را به خود جلب میکند. نخست آنکه، بلوکهای جدید همیشه به شکل خطی و به ترتیب زمانی ذخیره میشوند. به همین دلیل است که این بلوکها همیشه به «انتهای» زنجیره اضافه میشوند. در صورتی که به بلاک چین بیت کوین نگاه بیندازید، متوجه خواهید شد که هر بلوک دارای یک موقعیت در زنجیره است که به آن «ارتفاع» (height) میگویند.
پس از آنکه یک بلوک به انتهای بلاک چین افزوده شد، برگرداندن و تغییر محتوای آن بسیار دشوار خواهد بود. به این دلیل که هر بلوک حاوی هش مخصوص به خود همراه با هش بلوک قبلی است. کدهای هش از طریق نوعی عملکرد ریاضی ایجاد میشوند که اطلاعات دیجیتال را به رشتهای از اعداد و حروف تبدیل میکند. چنانچه این اطلاعات به هر طریقی ویرایش شود، کد هش نیز تغییر میکند.
در این بخش با ذکر مثالی علت اهمیت این کار در حفظ امینت را توضیح میدهیم. فرض کنیم یک هکر سعی داشته اطلاعات تراکنشی شما را ویرایش یا به اصطلاح دستکاری کند تا مجبور شوید برای خرید خود دو مرتبه پرداخت داشته باشید. به محض ویرایش و دستکاری اطلاعات و مبلغ تراکنش شما، هش بلوک تغییر خواهد کرد. بلوک بعدی در زنجیره هنوز حاوی هش قبلی خواهد بود و هکر لازم دارد به منظور پنهان ساختن رد خود آن بلوک را نیز بروز رسانی کند. با این کار هش آن بلوک تغییر خواهد کرد و باز مجبور است برای بلوک بعد تا آخر نیز این کار را ادامه دهد.
پس از آنکه یک بلوک به انتهای بلاک چین افزوده شد، برگرداندن و تغییر محتوای آن بسیار دشوار خواهد بود. به این دلیل که هر بلوک حاوی هش مخصوص به خود همراه با هش بلوک قبلی است. کدهای هش از طریق نوعی عملکرد ریاضی ایجاد میشوند که اطلاعات دیجیتال را به رشتهای از اعداد و حروف تبدیل میکند. چنانچه این اطلاعات به هر طریقی ویرایش شود، کد هش نیز تغییر میکند.
در این بخش با ذکر مثالی علت اهمیت این کار در حفظ امینت را توضیح میدهیم. فرض کنیم یک هکر سعی داشته اطلاعات تراکنشی شما را ویرایش یا به اصطلاح دستکاری کند تا مجبور شوید برای خرید خود دو مرتبه پرداخت داشته باشید. به محض ویرایش و دستکاری اطلاعات و مبلغ تراکنش شما، هش بلوک تغییر خواهد کرد. بلوک بعدی در زنجیره هنوز حاوی هش قبلی خواهد بود و هکر لازم دارد به منظور پنهان ساختن رد خود آن بلوک را نیز بروز رسانی کند. با این کار هش آن بلوک تغییر خواهد کرد و باز مجبور است برای بلوک بعد تا آخر نیز این کار را ادامه دهد.
بیشتر بخوانید:«پول دیجیتال چیست»
بنابراین به منظور تغییر یک بلوک واحد، هکر نیاز خواهد داشت هر بلوک واحد پس از آن در بلاک چین را نیز تغییر دهد. محاسبه مجدد تمام این هشها توان محاسباتی عظیم و تقریباً غیر ممکنی را میطلبد. به عبارت دیگر، به محض افزوده شدن یک بلوک به بلاک چین ویرایش و حذف آن غیر ممکن میشود.
یکی از متداولترین نمونه تستهایی که بیت کوین به کار میبرد «اثبات کار» (proof of work) نامیده میشود.شبکههای بلاک چین در خصوص مسئله اعتماد تستهایی را برای کامپیوترهایی که قصد دارند به آن پیوسته و بلوکهایی را به این زنجیره اضافه کنند در نظر میگیرد. این آزمایشها که «مدلهای اجماع» ((consensus models) نامیده میشوند کاربران را ملزم میدارند پیش از آنکه بتوانند به شبکه بلاک چین ملحق شوند خود را به «اثبات» برسانند. یکی از متداولترین نمونه تستهایی که بیت کوین به کار میبرد «اثبات کار» (proof of work) نامیده میشود.
در سیستم اثبات کار، کامپیوترها با حل یک مسئله محاسباتی پیچیده بایستی «ثابت» کنند که «کار» انجام دادهاند. در صورتی که کامپیوتری بتواند یکی از این مسائل را حل کند، برای اضافه کردن یک بلوک به بلاک چین واجد شرایط خواهد شد.
تست اثبات کار حملات هکرها را غیر ممکن نمیکند، اما تا حدودی آنها را بی اثر و بی فایده میسازد. در صورتی که هکر بخواهد حملهای را به بلاک چین ترتیب دهد، لازم خواهد داشت کنترل بیش از 50% از کل توان محاسباتی را در بلاک چین در دست گرفته تا بتواند بر تمام شرکت کنندگان دیگر موجود در شبکه غلبه کند. با توجه به ابعاد فوقالعاده بلاک چین بیت کوین، یک حمله به اصطلاح 51 درصدی تقریباً ارزش این همه تلاش را ندارد و بیش از حد غیر ممکن به نظر میرسد.
کاربردهای عملی بلاک چین
بلوکهای موجود در بلاک چین دادههای مربوط به معاملات یا تراکنشهای مالی را ذخیره میکنند. اما مشخص شده است که بلاک چین علاوه بر آن روشی بسیار قابل اعتماد جهت ذخیره دادههای انواع دیگر معاملات نیز به حساب میآید. فناوری بلاک چین در واقع میتواند جهت ذخیره دادههایی در مورد ثبت اسناد و حتی رأی به یک نامزد انتخاباتی مورد استفاده قرار گیرد. در این بخش برخی از شناختهترین کاربردهای بلاک چین را مورد بررسی قرار میدهیم.
کاربرد در بانک
احتمالاً هیچ صنعتی به اندازه صنعت بانکداری از بکار گیری بلاک چین در فعالیتهای تجاری خود سود نمیبرد. مؤسسات مالی تنها در ساعات کاری و پنج یا شش روز هفته فعالیت میکنند. این بدان معناست که اگر بخواهید چکی را در روز پنج شنبه بعدازظهر به حساب خود واریز کنید، احتمالاً باید تا صبح شنبه منتظر بمانید تا ببینید به حساب شما واریز است یا خیر. حتی اگر در طول ساعات کاری سپرده گذاری خود را انجام دهید، به دلیل حجم بالای تراکنشها، یک تا سه روز طول خواهد کشید تا تراکنش شما مورد تأیید قرار گیرد. اما بر خلاف آن بلاک چین هرگز از فعالیت بازنمیایستد.
با وارد نمودن بلاک چین در سیستم بانکی، مشتریان میتوانند در عرض 10 دقیقه یعنی مدت زمان افزوده شدن یک بلوک به بلاک چین از انجام عملیات بانکی خود بدون در نظر گرفتن زمان یا روز هفته اطمینان حاصل کنند. با وجود بلاک چین بانکها نیز این فرصت را بدست خواهند آورد که وجوه را سریعتر و با امنیت بیشتر بین مؤسسات رد و بدل کنند.
با وارد نمودن بلاک چین در سیستم بانکی، مشتریان میتوانند در عرض 10 دقیقه یعنی مدت زمان افزوده شدن یک بلوک به بلاک چین از انجام عملیات بانکی خود بدون در نظر گرفتن زمان یا روز هفته اطمینان حاصل کنند. با وجود بلاک چین بانکها نیز این فرصت را بدست خواهند آورد که وجوه را سریعتر و با امنیت بیشتر بین مؤسسات رد و بدل کنند.
بیشتر بخوانید:«فارکس از نگاه قانون»
کاربرد در بهداشت و درمان
پزشکان میتوانند با استفاده از بلاک چین، پروندهای از سوابق بیماران را با امنیت بالا ذخیره کنند. یک پرونده پزشکی پس از تشکیل میتواند درون بلاک چین قرار داده شود و بدین ترتیب بیماران از عدم تغییر پرونده خود آسوده خاطر خواهند شد. این سوابق پزشکی با یک کلید خصوصی بر روی بلاک چین رمزگذاری و ذخیره میشوند، به طوری که تنها برای افراد خاصی قابل دسترسی بوده و از این طریق از حفظ حریم خصوصی اطمینان حاصل میشود.
کاربرد در ثبت اسناد
چنانچه تاکنون به یکی از دفاتر ثبت محلی سر زده باشید، حتماً متوجه شدهاید که روند ثبت حق مالکیت کار بسیار سنگینی است. امروزه سند کاغذی مالکیت باید به کارمند دولتی در دفتر ثبت محلی تحویل داده شود و در آنجا سوابق مالکیت به صورت دستی در اداره ثبت اسناد مرکزی وارد میشوند.
این فرایند نه تنها هزینه بر و وقت گیر است، بلکه با خطای انسانی نیز همراه میباشداین فرایند نه تنها هزینه بر و وقت گیر است، بلکه با خطای انسانی نیز همراه میباشد. بلاک چین دارای پتانسیل حذف نیاز به اسکن اسناد و ردیابی پروندههای کاغذی در دفتر اسناد محلی است. در صورت ذخیره و تأیید حق مالکیت در بلاک چین، مالکان میتوانند به عملکرد دقیق و دائمی آن اعتماد نمایند.
این فرایند نه تنها هزینه بر و وقت گیر است، بلکه با خطای انسانی نیز همراه میباشداین فرایند نه تنها هزینه بر و وقت گیر است، بلکه با خطای انسانی نیز همراه میباشد. بلاک چین دارای پتانسیل حذف نیاز به اسکن اسناد و ردیابی پروندههای کاغذی در دفتر اسناد محلی است. در صورت ذخیره و تأیید حق مالکیت در بلاک چین، مالکان میتوانند به عملکرد دقیق و دائمی آن اعتماد نمایند.
کاربرد در قراردادهای هوشمند
قرارداد هوشمند (smart contract) نوعی کد کامپیوتری است که میتواند در بلاک چین ساخته شده و موجب تسهیل و تأیید خودکار توافق نامه شود. قراردادهای هوشمند تحت چندین شرط مورد توافق کاربران عمل میکنند. در صورت برآورده شدن این شروط، شرایط توافق نامه به طور خودکار انجام میشود.
به عنوان مثال شخصی با استفاده از یک قرارداد هوشمند آپارتمان خود را به شما اجاره میدهد. در اینجا آن شخص موافقت مینماید در ازاء دریافت وثیقه، کلید آپارتمان (یا رمز ورود) را در اختیار شما قرار دهد. هر دو بایستی سهم خود از معامله را به قرارداد هوشمند ارسال نمایید. در آنجا کلید یا رمز ورود به آپارتمان و وثیقه به طور خودکار در زمان مقرر در اجاره نامه رد و بدل میشود. چنانچه تا آن تاریخ رمز ورودی آپارتمان در اختیار آنها قرار نگیرد، قرارداد هوشمند مقدار پول واریز شده شما را بازمیگرداند. این کار نیاز به واسطه یا طرف سوم و هزینهی صرف شده در یک دفتر اسناد رسمی را حذف مینماید.
منبع:
investopedia
به عنوان مثال شخصی با استفاده از یک قرارداد هوشمند آپارتمان خود را به شما اجاره میدهد. در اینجا آن شخص موافقت مینماید در ازاء دریافت وثیقه، کلید آپارتمان (یا رمز ورود) را در اختیار شما قرار دهد. هر دو بایستی سهم خود از معامله را به قرارداد هوشمند ارسال نمایید. در آنجا کلید یا رمز ورود به آپارتمان و وثیقه به طور خودکار در زمان مقرر در اجاره نامه رد و بدل میشود. چنانچه تا آن تاریخ رمز ورودی آپارتمان در اختیار آنها قرار نگیرد، قرارداد هوشمند مقدار پول واریز شده شما را بازمیگرداند. این کار نیاز به واسطه یا طرف سوم و هزینهی صرف شده در یک دفتر اسناد رسمی را حذف مینماید.
منبع:
investopedia