سکته مغزی چیست؟

سکته مغزی در کل دنیا دومین علت مرگ بشر است و اولین علت از کارافتادگی، اما در کشورهای پیشرفته در حال حاضر سومین علت مرگ است که با پیر شدن جوامع در آینده نه چندان دور در آن کشورها نیز دومین علت مرگ خواهد شد.

سکته مغزی یعنی بسته شدن یا پاره شدن یک شریان مغزی که به دنبال آن اختلال در گردش خون آن ناحیه از مغز ایجاد شده و موجب بروز علائمی مثل فلج نیمه بدن، اختلال تکلم و اختلال در راه رفتن می شود.سکته مغزی، زمانی اتفاق می افتد که رگی خونی در مغز مسدود یا منفجر شود.

به طور متوسط 10 تا 15 درصد افرادی که به سکته های مغزی مبتلا می شوند در اثر این بیماری جان خود را از دست می دهند و 60 تا 70 درصد بیماران با درمان مناسب می توانند زندگی مستقل داشته باشند.

علت بروز سکته مغزی چیست

یکی از علل متداول سکته مغزی ضخیم و سخت شدن دیواره رگ های خونی است. پلاکت های ساخته شده از چربی، کلسیم، کلسترول و ... انعطاف رگ های خونی را از میان می برند. لخته خون ممکن است سبب مسدود شدن رگ خونی غیر قابل انعطاف و بروز سکته مغزی ایسکمیک شود.

عامل اصلی سکته مغزی هموراژیک در اکثر موارد عدم درمان فشار خون بالا است که سبب انفجار رگ خونی ضعیف می شود.

معمولاً این افراد علایم خبرکننده ای مانند سردرد و تشنج دارند که منجر به پاره شدن رگ های مغزی می شود.

یکی دیگر از دلایل بروز سکته های مغزی حرکت لخته خون از قلب یا عروق گردن است که وارد مغز می شود مبتلایان به رماتیسم قلبی یا بیماران قلبی که ریتم قلبشان دچار مشکل است و کسانی که دچار سکته های قلبی شده اند یا مشکل دریچه ای دارند مستعد ابتلا به سکته های مغزی هستند.

انواع سکته مغزی

به گزارش web md سکته مغزی به سه دسته تقسیم می شود که بر حسب درجه شدت خطرات و عوارض نامگذاری شده است.

سکته مغزی ایسکمیک

متداول ترین نوع سکته مغزی، ایسکمیک، نام دارد. تقریبا از هر 10 سکته مغزی 9 مورد در این گروه قرار می گیرند.

عامل بروز سکته مغزی، لخته خونی است که در رگ درون مغز ایجاد شده است.

لخته خون ممکن است در نقطه ای خاص گسترش یافته یا از سایر نقاط بدن به مغز رسیده باشد.

اگر سرخرگی که خون را به مغز می رساند، بسته شود، این نوع سکته مغزی رخ می دهد.

علل متعددی باعث بسته شدن رگ خونی می شوند، مثلا رسوب چربی ها در شریان ها (آترواسکلروز) باعث تشکیل لخته خونی می شود.

گاهی اوقات، در اثر بی نظمی ضربان قلب، یک لخته خونی در قلب ایجاد می شود.

سپس این لخته خونی به جای دیگری از بدن می رود که در آنجا سرخرگ رساننده خون به مغز را می بندد.

تصویری از سکته مغزی نو ایسکیمیک و هموراژیک

سکته مغزی هموراژیک

وقتی یک رگ خونی در مغز پاره شود و باعث خونریزی در مغز شود، این نوع سکته رخ می دهد که آن هم دلایل متعددی دارد.

سکته مغزی هموراژیک بسیار نادر و مرگ بار است. این نوع سکته وقتی بروز می کند که یک رگ خونی ضعیف در مغز منفجر شود.

نتیجه این نوع سکته، خونریزی شدید درون مغز است که متوقف کردن اش بسیار دشوار است.

حمله ایسکمیک گذرا

در واقع یک سکته مغزی ناقص است که در اثر گرفتگی رگ خونی رخ می دهد.

اگرچه حمله ایسکمی گذرا باعث آسیب دائمی مغز نمی شود، ولی باعث بروز علائم سکته مغزی می شود که چند دقیقه و یا حتی چند ساعت طول می کشند.

شما به عنوان علامت سکته مغزی نباید از این حالت چشم پوشی کنید.

مهم ترین علائم سکته مغزی

سردرد ناگهانی و شدید بدون دلیل که فورا بعد از آن فرد بیهوش می شود.

احساس بی حسی یا فلج ناگهانی در یک طرف صورت و دست یا پای یک طرف بدن.

کاهش ناگهانی بینایی، قدرت بدن، تعادل بدن (به سختی راه رفتن)، قوای حسی، صحبت کردن و یا فهم صحبت دیگران.

تاری ناگهانی دید به خصوص در یک چشم.

به هم خوردن تعادل بدن به طور ناگهانی که احتمالا با حالت تهوع، استفراغ کردن، تب، سکسکه و یا قورت دادن غذاها به سختی همراه است. {1}

برشی از مغز بعد از سکته مغزی

عوارض سکته مغزی

بسته به اینکه چه مدت مغز فاقد جریان خون است و کدام قسمت تحت تأثیر قرار گرفته است، سکته مغزی ممکن است باعث ناتوانی موقت یا دائمی شود.

فلج یا از دست دادن حرکت عضلات

ممکن است در یک طرف بدن دچار فلج شوید و یا کنترل عضلات خاصی مانند عضلات یک طرف صورت یا یک بازوی خود را از دست بدهید.

مشکل در صحبت کردن یا بلعیدن

سکته مغزی ممکن است بر کنترل عضلات در دهان و گلو شما تأثیر داشته باشد، صحبت کردن، بلعیدن یا خوردن را برای شما دشوار می کند.

همچنین ممکن است با زبان از جمله صحبت کردن یا درک گفتار ، خواندن یا نوشتن مشکل داشته باشید.

از دست دادن حافظه یا مشکلات تفکر

بسیاری از افرادی که دچار سکته مغزی شده اند از دست دادن حافظه را تجربه می کنند.

دیگران ممکن است در تفکر ، استدلال ، قضاوت و درک مفاهیم دچار مشکل شوند.

مشکلات عاطفی

افرادی که دچار سکته مغزی شده اند ممکن است در کنترل احساسات خود مشکل بیشتری داشته باشند یا ممکن است دچار افسردگی شوند. {2}

راههای برای پیشگیری از سکته مغزی

محققان دانشکده پزشکی هاروارد، راهکارهای ساده و عملی برای جلوگیری از سکته مغزی ارایه کردند.

مطالعات اخیر محققان دانشکده پزشکی هاروارد نشان می دهد که این عارضه کشنده با چند راهکار ساده و تغییرات جزیی در شیوه زندگی قابل مهار است.

در این تحقیقات علاوه بر تاکید به حفظ آرامش و جلوگیری از تنش های روحی، به چهار مکمل غذایی که از بروز سکته جلوگیری می کند، اشاره شده است.

این مکمل ها عبارتند از:

فولیک اسید

فولیک اسید با نام شیمیایی «فولات» نیز شناخته می شود. این مکمل دارویی محلول در آب است و تولید گلبول قرمز می کند ومقادیر بالای آن در سبزیجات سبزرنگ و غلات سبوس دار وجود دارد.

هموسیستئین یک ماده شیمیایی است که توسط اسید آمینه تولید می شود.

زمانی که میزان فولیک اسید بدن کاهش پیدا کند، میزان این ماده شیمیایی در بدن افزایش پیدا می کند که توسط آزمایش خون تشخیص داده می شود.

افزایش این ماده شیمیایی باعث رسوب کلسترول، کلسیم و تشکیل لخته خون می شود.

برای جلوگیری از تمام این عارضه ها، مصرف روزانه چهار میلی گرم اسید فولیک توصیه شده است.

عصاره هسته انگور

عصاره هسته انگور حاوی یک ماده شیمیایی به نام «proanthocyanins» است که تمام رادیکال های آزاد را جذب می کند.

این ماده خوراکی میزان التهاب دیواره داخلی عروق و کلسترول بد را کاهش می دهد و از بروز سکته جلوگیری می کند.

منیزیم

ماده معدنی منیزیم یکی از مهمترین مواد غذایی توصیه شده برای سلامت عروق است که از التهاب رگ ها و تشکیل پلاک جلوگیری می کند.

منیزیم حساسیت بدن نسبت به انسولین را افزایش می دهد و برای بیماران دیابتی توصیه شده است.

مصرف روزنه ۶۰۰ میلی گرم منیزیم در روز توصیه شده است.

برخی از مواد غذایی حاوی منیزیم عبارتند از:

• سبزیجات سبز رنگ

• آجیل و انواع دانه های روغنی

• ماهی

• لوبیا

• آووکادرو

• شکلات تلخ

• لبنیات کم چرب

• انجیر

• میوه خشک

• برنج قهوه ای

• موز

روغن ماهی

تمام مواد غذایی دریایی شامل مقادیر بالایی از اسید امگا ۳ هستند که از بروز سکته مغزی جلوگیری می کنند. {3}

پی نوشت:
1.www.namnak.com
2.www.beytoote.com
3.www.rastineh.com