بیماری‌های قلبی مادرزادی در نوزادان چیست؟

بیماری‌ قلبی مادرزادی در نوزادان به عنوان یکی از نقص‌های مادرزادی قلب در هنگام تولد شناخته می‌شود. به زبان ساده‌تر، بیماری‌ قلبی مادرزادی در نوزادان نوعی بیماری است که در آن نوزاد با قلبی غیرطبیعی و ساختاری متفاوت به دنیا می‌آید.

در واقع، ممکن است در این حالت رگ‌های خونی متصل به قلب نوزاد از اندازه طبیعی خود بزرگ‌تر باشد و یا در برخی شرایط خاص، بخش‌های خاصی از قلب جنین در داخل رحم مادرش از بین رفته و یا در غیرطبیعی رشد یافته باشند. همچنین، در برخی موارد هم ممکن است بخش‌های خاصی از قلب نوزاد که دهلیز نامیده می‌شود، باریک بوده و یا دارای شکاف باشد.1

علل بروز بیماری‌ قلبی مادرزادی در نوزادان

در حال حاضر، علم پزشکی علت مشخصی را برای بروز بیماری مادرزادی قلبی در نوزادان شناسایی نکرده است. با این حال، عوامل خاصی وجود دارند که خطر ابتلا به این بیماری را در بدن نوزادان، به طور قابل توجهی افزایش می‌دهند. این عوامل و شرایط عبارتند از:

1- مبتلا شدن نوزادان به مشکل سندرم داون

این نوع مشکل، یک اختلال ژنتیکی در بدن نوزادان بوده و بر رشد فیزیکی و طبیعی بدن او تاثیر خواهد گذاشت. همچنین، به خاطر داشته باشید که در اغلب موارد، بروز مشکل سندرم داون در نوزادان می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در یادگیری نوزادان مبتلا شود.

2- مبتلا شدن مادران به انواع عفونت‌ها در دوران بارداری

وجود عفونت های خاص در بارداری در مادر ، مانند سرخجه نیز ممکن است خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی مادرزادی را در نوزادان متولد نشده آن‌ها افزایش دهد.

3- وجود ضعف در بارداری و کنترل نشدن وضعیت سلامتی او

وجود ضعف در بدن مادر باردار و کنترل نشدن وضعیت سلامتی او در دوران حاملگی به طور قابل توجهی خطر مبتلا شدن نوزاد متولد نشده را به بیماری مادرزادی قلبی، به طور قابل توجهی بالا ببرد.

4- وجود ناهنجاری کروموزومی در بدن جنین

بسیاری از دانشمندان علم پزشکی ادعا می‌کنند که بروز بیماری‌های قلبی مادرزادی در نوزادان به نقص‌های کروموزومی و نقص موجود در ژن منفرد آن‌ها ربط دارد.

5- عوامل محیطی

به یاد داشته باشید که عوامل محیطی خاص و وجود شرایط ویژه در بدن مادران باردار مانند افسردگی نیز ممکن است خطر ابتلا به بیماری مادرزادی قلبی در نوزادان را افزایش دهد.1

علائم بیماری مادرزادی قلبی در کودکان چیست؟

دکتر می‌تواند علائم نقص‌های مادرزادی قلبی را پس از تولد نوزاد تشخیص دهد، در حالی که هنوز نوزاد در بیمارستان هست. برخی از نشانه‌های رایج که باید توجه کنید عبارتند از:

رنگ مایل به آبی پوست. این رنگ در لب‌ها، ناخن‌ها و زبان بسیار رایج است.

عدم توانایی در تغذیه مناسب و اشتهای ضعیف.

مشکلات تنفسی و افزایش مزمن تعداد تنفس.

عرق کردن مداوم، به خصوص هنگام غذا خوردن.

خواب‌آلودگی و فقدان انرژی.

ضربان قلب ضعیف یا سریع.2

انواع بیماری های مادرزادی قلبی

انواع مختلف بیماری های مادرزادی قلبی وجود دارد، می توان آنها را به سه دسته اصلی تقسیم کرد:

نقص دریچه قلب

دریچه های داخل قلب که جریان خون را کنترل می کنند ممکن است تنگ یا گشاد شوند؛ که در عملکرد قلب در پمپاژ خون تداخل می کند.

نقص های دیواره قلب

دیواره های طبیعی که بین طرف چپ و راست و اتاق های بالا و پایین قلب وجود دارد، ممکن است به درستی رشد نکند، سبب جربان خون در قلب یا ایجاد مکان هایی شود که در قلب وجود نداشت شود. این نقص فشار قلب را برای کار سخت تر می کند که ممکن است منجر به فشار خون بالا شود.

نقص رگهای خونی

شریان ها و رگ های خونی که خون را به قلب و بدن می برند ممکن است به درستی عمل نکنند. این می تواند جریان خون را کاهش یا متوقف کند که منجر به عوارض مختلف برای سلامتی می شود.3

راه‌هایی برای جلوگیری از نقص‌های مادرزادی قلبی در کودکان

هیچ روش مشخصی برای جلوگیری از بیماری های مادرزادی قلبی در نوزادان وجود ندارد و هنوز تحقیقات زیادی در این زمینه وجود دارد. از آن جایی که وضعیت در هنگام زایمان مشخص است، مادر باید برخی از گام‌های پیشگیرانه در دوران بارداری را پیش گیرد تا احتمال بیماری های مادرزادی قلبی در نوزادان را کاهش دهد.

سیگار نکشید

سیگار کشیدن در دوران بارداری موحب به وجود آمدن بیماری‌های مادرزادی می‌شود و نقص‌های مادرزادی قلبی نیز جزو این بیماری‌ها است. اگر سیگار می‌کشید، سریع سیگار را ترک کنید.

پرهیز از الکل

الکل ممکن است موجب مشکلاتی در سلامت جنین شود و بهتر است در طول دوران بارداری از آن دوری کنید.

قبل از مصرف دارو با یک پزشک مشورت کنید

برخی داروها ممکن است موجب مشکلات مادرزادی در کودک شوند. پیش از گرفتن دارو، به خصوص داروهای ضد مخدر، با پزشک مشورت کنید.

سرخچه فلج‌اطفال و آنفلوآنزا

عفونت سرخچه و آنفولانزا در دوران بارداری می‌تواند باعث ایجاد بیماری های مادرزادی قلبی در نوزادان شود. قبل از بارداری واکسینه شوید.

مکمل‌های ویتامین B

مصرف روزانه۴۰۰ میلی‌گرم ویتامین روزانه در طول سه‌ماهه اول، خطر ایجاد نقص‌های قلب جنین را کاهش می‌دهد.

کنترل دیابت

اگر دیابت دارید، قند خون خود را زیر نظر داشته باشید و آن را تحت کنترل نگه دارید. افزایش قند خون یا افت شدید در آن می‌تواند موجب مشکلاتی در رشد جنین سالم شود.

از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مضر اجتناب کنید

تنفس مواد شیمیایی مضر می‌تواند خطر ابتلا به بیماری های مادرزادی قلبی در نوزادان را افزایش دهد.2

درمان

درمان نقص مادرزادی قلبی بستگی به نوع و شدت نقص دارد. بعضی از نوزادان نقایص قلبی خفیف دارند که با زمان خود درمان می شوند. برخی از افراد ممکن است نقایص شدید داشته باشند که نیاز به درمان گسترده ای دارند. در این موارد، درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

داروها

داروهای مختلفی وجود دارد که می تواند به کارکرد قلب کمک کند. برخی از آنها همچنین می توانند برای جلوگیری از لخته شدن خون از شکل گیری یا کنترل ضربان قلب نامنظم مورد استفاده قرار گیرند.

دستگاه های قلب ایمپلنت

برخی از عوارض ناشی از نقایص قلبی مادرزادی با استفاده از دستگاه های خاصی از جمله دستگاه های ضربان ساز و نقص ایمنی قلبی عروق (ICD) قابل پیشگیری هستند. یک ضربان ساز ممکن است به تنظیم ضربان قلب غیر طبیعی کمک کند.

روش کاتتر

تکنیک های کاتتر سازی اجازه می دهد تا پزشکان برخی از نقص های قلبی مادرزادی را بدون جراحی باز کردن قفسه سینه و قلب ترمیم کنند. در طی این مراحل، دکتر یک لوله نازک را به یک ورید در پا وارد می کند و آن را به سمت قلب هدایت می کند. هنگامی که کاتتر در موقعیت صحیح قرار دارد، پزشک ابزارهای کوچکی را که از طریق کاتتر رشته شده است، برای اصلاح نقص استفاده می کند.

عمل جراحی قلب باز

اگر روش کاتتر برای یک نقص مادرزادی قلب کافی نباشد، این نوع جراحی ممکن است مورد نیاز باشد.

پیوند قلب

در موارد نادر که نقص مادرزادی قلب برای حل کردن بسیار پیچیده است، پیوند قلب ممکن است مورد نیاز باشد. در طی این روش، قلب کودک با یک قلب سالم از یک اهدا کننده جایگزین می شود.3

پینوشتها
1.www.mamanam.com
2.www.bartarinha.ir
3.www.drdr.ir