25 دی 1388 / 29 محرم الحرام 1431 / 15 ژانویه 2010 |
1) 25دي ماه سال1367هجري شمسي:
حضرت امام خميني (رحمت الله علیه) فتواي تاريخي خويش مبني براعلام سلمان رشدي را صادر فرمودند. رشدي نويسنده هندي تبار انگليسي است كه با انتشاركتاب آيات شيطاني به مقدّسات دين اسلام آشكارا توهين كرد. ازاين رو حضرت امام (رحمت الله علیه) طي اطلاعيهاي حكم اعدام وي را صادرفرمودند. امام راحل دربخشي ازاين حكم مهم و تاريخي فرمودند:« به اطلاع مسلمانان غيورسراسرجهان ميرسانم مؤلف كتاب آيات شيطاني كه عليه اسلام و پيامبرو قرآن تنظيم و چاپ و منتشرشده است همچنين ناشران مطلع ازمحتواي آن محكوم به اعداماند. ازمسلمانان غيورميخواهم تا درهرنقطه كه آنان را يافتند سريعاً آنها را اعدام كنند تا ديگري جرأت نكند به مقدّسات توهين كند...». |
2) 25دي ماه سال1366هجري شمسي:
نيروي زميني سپاه پاسداران انقلاب اسلامي عمليات بيت المقدس را با رمز يا زهرا (سلام الله علیها) آغازكرد. هدف ازاجراي اين عمليات آزادسازي ارتفاعات غرب شهرماووت عراق درمنطقه عملياتي شمال سلمانيه بود كه با موفقيّت به پايان رسيد. دراين عمليات ضمن آزادسازي ارتفاعات مهمي چون يولان و اورال غنايم فراوان ازدشمن بدست آمد. نيروهاي دلاورسپاه اسلام بيش از4500تن ازافراد دشمن را به هلاكت رساندند يا مجروح كردند و 900نفرازآنان را به اسارت خويش درآوردند. |
3) تصويب طرح چاپ فرهنگ دهخدا در مجلس شوراي ملي (1324 ش):
پايه لغتنامه دهخدا ظاهراً در دوران جنگ جهاني اول پيريزي گرديد. تهيه مواد اين لغت نامه در مدت چهل سال، عظيمترين كاري بود كه علامه دهخدا آن را به انجام رسانيد. با اين حال نخستين گام براي چاپ اين اثر كمنظير، با پيشنهاد وزير دارايي وقت برداشته شد. چند سال بعد در بهمن 1314، قراردادي بين وزارت معارف و دهخدا به امضا رسيد كه براساس آن قرار بر اين شد كه اين لغتنامه در نه جلد هفتصد صفحهاي طي پنج سال به چاپ برسد. در ادامه اقدامات عملي براي چاپ و نشر اين اثر، در دي ماه 1324 طرحي از طرف حدود 25 نفر از نمايندگان مجلس شوراي ملي با قيد دو فوريت تقديم شد كه در آن ضمن اشاره به تحمل زحمات فوقالعاده و بذل عمر گرانمايه علياكبر دهخدا در تاليف اين دايرةالمعارف فارسي، از هيئت رئيسه مجلس خواسته شده بود اقدام لازم را به عمل آوَرَد تا چاپخانه مجلس شوراي ملي، به سرعت اقدام به چاپ دايرةالمعارف دهخدا بكند. در تبصره اين ماده واحده آمده بود: "وزارت فرهنگ مكلف است افراد لازم در اختيار آقاي دهخدا براي جمعآوري دايرةالمعارف ايشان بگذارد." دو فوريت فوق در جلسه 25 دي ماه 1324 ش به تصويب رسيد. ده سال بعد و در اواخر عمر دهخدا، كليه فيشها، كتابها و لوازم كار به ساختمان بهارستان منتقل شد و دو سال پس از آن، لغتنامه و متعلقات آن به دانشگاه تهران واگذار گرديد. لغتنامه دهخدا در چاپ جديد خود داراي 23911 صفحه و 71733 ستون در پانزده جلد متن و يك جلد مقدمه، دريايي از اطلاعات در چارچوب ادبيات فارسي را به اهل علم و خرد ارايه ميدهد. |
4) پيوستن نظاميان رژيم شاه به مردم مسلمان و مبارز ايران (1357 ش):
پس از راهپيماييهاي مكرّر مردم عليه رژيم ديكتاتوري شاه، درگيريهاي وسيعي بين نظاميان و مردم به وقوع پيوست. در اين حال، برخي از نظاميان كه به حقانيت مبارزات مردم پي برده بودند، در پي فرمان امام خميني(رحمت الله علیه) پادگانها را ترك كرده، به مردم پيوستند. پيوستن نظاميان به نيروهاي مردمي، نويدبخش تحولات اساسي در روحيه و ساختار بدنه ارتش رژيم بود. در اين راستا، حضرت امام نيز طي پيامهاي متعدد، ارتش را به پيوستن به مردم ترغيب و به آنها توصيه كردند كه براي دفاع از اسلام و حفظ احكام رهايي بخش آن، به مردم بپيوندند و ميهن خود را از دست اجانب نجات دهند. |
5) رحلت آيتاللَّه "محمد علي حقّي سرابي" از افاضل و مدرسين حوزه علميه قم (1377 ش):
آيتاللَّه حاج شيخ محمدعلي حقّي سرابي در حدود سال 1307 ش (1348 ق) در بيت علم و تقوا در شهرستان سراب در آذربايجان شرقي به دنيا آمد. وي مقدمات علوم اسلامي و سطوح عاليه را در تبريز و قم فراگرفت و سپس در نجف در درس آيات عظام سيد محمود شاهرودي، سيد محسن حكيم و سيد ابوالقاسم خويي شركت جست. آيتاللَّه حقي پس از مدتي توقف در سراب، راهي قم گرديد و در دروس خارج فقه و اصول حضرات آيات سيد حسين بروجردي و امام خميني حاضر شد و بهرههاي فراوان علمي كسب نمود. ايشان كه از استاداني همچون سيد محسن حكيم، سيد محمود شاهرودي، سيد ابوالقاسم خويي و سيد محمد حجت كوه كمرهاي اجازه اجتهاد داشت، در قم به تدريس و تأليف پرداخت و از آن پس، در يكي از مساجد معروف تهران، به فعاليتهاي ديني خود ادامه داد. آيتاللَّه حقي كه در جوار مسجد جامع امام حسين(علیه السّلام) تهران، حوزه علميه را بنياد نهاده بود، در سالهاي قبل از پيروزي انقلاب، خود و مسجدش را يكسره وقف پيشبرد اهداف نهضت اسلامي كرد و بسياري از حركتهاي ضد رژيم را رهبري مينمود. وي پس از پيروزي انقلاب به رياست يكي از شعبههاي ديوان عالي كشور، نمايندگي مجلس شوراي اسلامي از سراب و خبرگان رهبري از آذربايجان شرقي برگزيده شد و در خدمت نظام اسلامي بود. برخي از آثار اين روحاني مجاهد شامل رسالةٌ في العدالة، رسالةٌ في اِعجازِ القُرآن، شرح دعاي افتتاح و تفسير برخي سورههاي قرآن در 4 جلد، ميباشند. اين عالم رباني سرانجام در شب بيستوپنجم ديماه 1377 ش برابر با 27 رمضان 1419 ق در هفتاد سالگي در قم به جوار دوست شتافت و در قبرستان شيخان اين شهر به خاك سپرده شد. |
6) 29محرم الحرام سال189هجري قمري:
«جعفربرمكي» ازاميران و كاتبان دوره عباسي به دستورهارون الرّشيد خليفه عباسي به قتل رسيد. جعفرو فضل همچون پدرشان يحيي برمكي ازافراد با نفوذ دربارعباسيان بشمارمي رفتند و وسالها درزمان خلافت چندتن ازخلفاي عباسي اميرو كاتب آنان بودند. اين خاندان مدتها حكومت ايالتهاي طبرستان، دماوند، ارمنستان و آذربايجان و خراسان را به عهده داشتند اما سرانجام بدستورخلفا كشته شدند. گفتني است كه جعفربرمكي داماد هارون الرّشيد هم بود. |
7) درگذشت "محمد هروي" مورخ مسلمان (903 ق):
محمد هروي در خانداني مشهور در شهر بلخ درشمال افغانستان متولد شد، اما بيشتر عمر خود را در هرات گذراند. هروي به سبب مراتب علمياش، مورد توجه اميرعليشير نوايي، وزير دانشمند سلسلهي گوركانيان كه به علماء احترام فراوان ميگذاشت، قرار گرفت. مهمترين اثر هروي، تاريخ رُوضَةُالصَّفا است كه تاريخ عمومي جهان را از ابتداي خلقت تا زمان خودش به نگارش در آورده است. وفات محمد هروي در هرات روي داد. |
8) رحلت آيتاللَّه "سيدعلي حجت كوه كمرهاي" از علما و فقهاي بزرگ شيعه (1360 ق):
آيتاللَّه سيد علي حجت كوه كمرهاي از علما و دانشمندان بزرگ و از شاگردان مرحوم آيتاللَّه حاج ميرزا حبيب اللَّه رشتي، فاضل ايرواني و فاضل شربياني بود. وي پس از آن كه در نجف اشرف فارغ التحصيل شد، عازم ايران گرديد و مورد تجليل فوقالعادهي استاد خود، فاضل شريباني قرار گرفت؛ به طوري كه از طرف جمعي از طلاب و بزرگان علماء نجف تا كوفه مشايعت شد و جمعي بيشمار به او اقتداء كرده، پشت سرش نماز خواندند. پس از ورود به تبريز مورد استقبال و اقبال عموم مردم آن مكان واقع شده و مشغول همهگونه وظايف لازم و خدمات ديني گرديد. او بسيار بزرگوارانه زندگي نمود و در عظمت و شخصيت وي، گذشته از مقامات شامخ و فضايل عظيم، داشتن فرزندي چون آيتاللَّه سيدمحمد حجت كوهكمرهاي (يكي از مراجع سه گانه پس از ارتحال آيت اللَّه شيخ عبدالكريم حائري يزدي) است. سرانجام آيتاللَّه سيدعلي حجت در 29 محرم الحرام 1360 ق در تبريز وفات نمود. جنازهاش را با تجليل فراوان از تبريز به قم منتقل كرده و پس از تشييعي با شكوه در راهرو صحن عتيق حرم حضرت معصومه (سلام الله علیها) مدفون گرديد. |
9) 15ژانويه سال 1918ميلادي:
جمال عبدالناصر رهبر ملي مصر در بني مورنزديك اَسيوط متولد شد. ناصردرآكادمي نظامي مصرتحصيل كرد و ازهمان زمان انديشههاي جمهوريخواهي را درميان افسران تبليغ ميكرد. ناصرجنبشي ميهني، ضدفئودالي و ضد انگليسي بنا نهاد كه اين جنبش ازسال1948 ميلادي به بعد جنبش افسران آزاد نام گرفت. پس از تشكيل رژيم صهيونيستي افسران آزاد تشكل بيشتري يافت تا درمقابل غاصبان با قدرت بيشترمقابله كنند. جمال عبدالناصربعد ازبرقراري جمهوري درمصرابتدا وزيركشور و سپس معاون اول رئيس جمهور شد و درسال1954به رياست جمهوري مصررسيد. ناصرازقواي انگليس خواست كه منطقه كانال سوئزرا ترك كنند؛ درزمينه سياست داخلي انقلاب اجتماعي محدودي را اجرا كرد و درنهايت كانال سوئزرا ملي اعلام كرد. |
10) استقلال كامل كشور "السالوادور" در امريكاي مركزي (1839م):
كشور السالوادور با 21/041 كيلومتر مربع مساحت در ميانه قاره امريكاي مركزي در كنار اقيانوس آرام واقع شده و با كشورهاي هندوراس و گواتمالا همسايه است. جمعيت آن، 6/300/000 نفر ميباشد و سانسالوادور پايتخت و سانتاآنا و سانميگِل از شهرهاي مهم اين كشورند. واحد پول السالوادور كولون و زبان رسمي مردم آن اسپانيولي است. اين كشور به نسبت مساحت كم، پرجمعيتترين كشور امريكاي مركزي ميباشد كه اكثريت مردم آن از نژاد دورگه سرخ و سفيد ميباشند. پيشبيني جمعيت آن تا سال 2025م بيش از 9 ميليون نفر عنوان شده است. كاشفان اسپانيايى، در سال 1524م به السالوادور قدم نهادند و در اواسط اين قرن در اين سرزمين به استعمار مشغول شدند. كشور السالوادور، پس از سالها قرار داشتن تحت سلطه استعمار اسپانيا در سال 1821م استقلال خود را از اين كشور به دست آورد و در سال 1824م به عضويت اتحاديه امريكاي مركزي درآمد. اين اتحاد ديري نپاييد و با انحلال اين اتحاديه، در 15 ژانويه سال 1839، السالوادور به طور كامل مستقل شد. در سالهاي پس از استقلال، السالوادور همواره با همسايگانش به ويژه هندوراس درگيري داشته و هميشه درگير جنگهاي داخلي نيز بوده است. همچنين از سال 1980 تا 1992م، اين كشور صحنههاي درگيريهاي داخلي شورشيان بود كه منجر به كشته و زخمي شدن صدها هزارنفر گرديد. در اوايل سال 1992م، بين شورشيان و دولت اين كشور مذاكرات آتشبس صورت گرفت و دوره ناآراميها سپري شد. (ر.ك: 15 سپتامبر) |
11) درگذشت "جورج سيمون اُهْمْ" فيزيكدان معروف آلماني (1854م):
جورج سيمون اُهْمْ دانشمند و فيزيكدان معروف آلماني در 28 ژوئن سال 1787م در باواريا در آلمان متولد شد و در دوران تحصيل به فيزيك علاقهمند گرديد. وي در جواني ضمن تدريس در دبيرستان، به تحقيق درباره تهيه جريان برق پرداخت و چون توان خريد ابزار لازم را نداشت، پارهاي از آنها را خودش ساخت. سيمون اُهم در پي مطالعات و تحقيقات بسيار در علم فيزيك، قوانيني را در زمينه الكتريسيته كشف كرد كه عليرغم ايجاد دگرگوني بسيار در فيزيك، براي كاشف آن فايدهاي جز مخالفتهاي شديد و ترك شغل دبيري از دبيرستان نداشت و او مدت شش سال با فقر دست به گريبان بود. با اين حال اُهم به تلاش خود ادامه داد و رفته رفته كشف او در زمينه الكتريسته مورد توجه و استفاده علمي و عملي واقع گشت به طوري كه در سال 1841م مدال انجمن سلطنتي و در سال 1842م عضويت اين انجمن به او اعطا و پيشنهاد گرديد. اُهم پس از چندي مورد توجه همگان قرار گرفت و به استادي دانشگاه مونيخ رسيد. به پاس خدمات اين فيزيكدان برجسته، واحد مقاومت الكتريكي، اُهم، نامگذاري شده است. سيمون اهم سرانجام در پانزدهم ژانويه سال 1854م در 67 سالگي درگذشت. |
12) اولين مكالمه تلفني از "نيويورك" به "سانفرانسيسكو" (1915م) |
13) تأسيس سازمان كشورهاي صادر كننده نفت "اوپك" (1961م): چهارماه پس از اجلاس بغداد كه در دهم سپتامبر 1960م و درباره تأسيس يك سازمان مشترك نفتي تشكيل شده بود، سازمان كشورهاي صادر كننده نفت يا اوپك كه مخفّف حروف اول سازمان به انگليسي است، در پانزدهم ژانويه سال 1961م از طرف پنج كشور صادر كننده نفت شامل ايران، عربستان سعودي، عراق، كويت و ونزوئلا به دنبال كنفرانسي از نمايندگان اين پنج كشور در كاراكاس پايتخت كشور امريكايى ونزوئلا به وجود آمد. تا قبل از تشكيل اوپك، كمپانيهاي بزرگ غربي كه كار اكتشاف، استخراج، توزيع و فروش نفت در بازارهاي جهاني را در دست داشتند، بهاي نفت را به ميل خود تعيين ميكردند و برخلاف معمول در مورد كالاهاي تجارتي جهان، توليد كنندگان و صاحبان اصلي نفت، هيچ نقشي در تعيين قيمت آن نداشتند. در اين اوضاع، اوپك كه به عنوان واكنشي در برابر كاهش ناگهاني بهاي نفت از طرف كمپانيها تشكيل شده بود، در آغاز كار، در برابر قدرتهاي جهاني نفتي كاري از پيش نميبرد، ولي باپيوستن تدريجي كشورهاي صادر كننده نفت از قبيل الجزاير، ليبي، نيجريه، قطر، امارات متحده عربي، اندونزي، اكوادور و گابن به اوپك، اين سازمان به تدريج قدرت بيشتري يافت و از آن پس به رويارويى با شركتهاي بزرگ نفتي غرب پرداخت. هرچند در مسير فعاليتهاي اوپك فرازو نشيبهاي متعددي قرار گرفت، ولي اين سازمان در سالهاي اخير براي تثبيت بهاي نفت و افزايش تدريجي آن به سياست تعيين سهميه توليد براي كشورهاي عضو دست زده و باعث تعادل قيمت اين ماده حياتي گرديده است. |