زمان مناسب برای گرفتن نوزاد از شیر مادر

مادران بهترین شخص برای تصمیم‌گیری در مورد تشخیص زمان مناسب از شیر گرفتن کودکشان هستند و تا وقتی که شما و کودکتان آماده نیستید، لازم نیست از قبل زمانی را برای این کار تعیین کنید. متخصصان توصیه می‌کنند که لازم است مادران تا دو سالگی به کودکشان شیر بدهند.

یادتان باشد با وجود آنچه دوستان، بستگان یا حتی غریبه‌ها ممکن است بگویند، هیچ زمان درست یا اشتباهی برای از شیر گرفتن کودک وجود ندارد. دو دلیل و روش عمده برای از شیر گرفتن کودک شامل موارد زیر است:

از شیر گرفتن با تشخیص کودک‌

از شیر گرفتن کودک، زمانی که نسبت به شیردهی کمی بی‌علاقه شده، ساده‌تر است. این اتفاق می‌تواند هر زمانی پس از شروع به خوردن مواد غذایی جامد یعنی از حدود شش ماهگی رخ دهد. اما بیشتر کودکان از ۱۲ ماهگی یعنی زمانی که دیگر انواع غذاهای جامد را امتحان کرده‌اند به مواد غذایی جامد، بیشتر از شیر مادر علاقه‌مند هستند.

کودکان نوپا نیز ممکن است هنگامی که فعال‌تر می‌شوند و تمایلی به دراز کشیدن‌های طولانی برای شیر خوردن از سینه ندارند، به آن بی‌علاقه ‌شوند. اگر فرزند شما در حین شیردهی بی‌تاب و بهانه‌گیر است یا ذهنش به راحتی از شیردهی منحرف می‌شود، ممکن است نشانۀ آن باشد که او آمادۀ از شیر گرفتن است.

از شیر گرفتن با تشخیص مادر

شما ممکن است به هر دلیلی احساس کنید زمان مناسب از شیر گرفتن نوزاد رسیده است. اگر شما آمادۀ این کار هستید، اما فرزندتان نشانه‌ای از تمایل به پایان شیر خوردن نشان نمی‌دهد، بهتر است فعلاً دست نگه دارید و همچنان شیردهی را ادامه دهید.

اما اگر به هر دلیلی نمی‌توانید به شیردهی ادامه دهید، می‌توانید به تدریج او را از شیر بگیرید. وقتی از شیر گرفتن فقط خواستۀ مادر است، فرایند آن می‌تواند نیاز به زمان و صبر زیادی داشته باشد. این مسئله همچنین با سن کودک و چگونگی تطبیق او با تغییرات در ارتباط است.

لازم است بدانید که هر کودکی را نمی‌توان به طور ناگهانی از شیر گرفت. همچنین چند روز دور شدن از یک کودک در هر سنی، هرگز روش خوبی برای پایان دادن به شیردهی نیست.

برخی از کارشناسان می‌گویند قطع کردن شیردهی و دریغ ناگهانی سینۀ مادر از نوزاد می‌تواند به کودکان صدمه بزند و در مادران نیز ممکن است منجر به انسداد مجاری شیر یا عفونت پستان شود. بهتر است برای مطمئن شدن از زمان مناسب از شیر گرفتن کودک با پزشک کودکتان مشورت کنید.1

دلیل متوقف کردن تغذیه نوزاد با شیر مادر

ساده‌ترین راه برای تعیین زمان از شیرگرفتن نوزادان این است که مادر صبر کند تا کودک او برای این کار آماده شود. اما این کار برای همه مادران امکان‌پذیر نیست. در واقع، گاهی اوقات، قبل از اینکه خود نوزاد برای از شیر گرفتن آماده باشد، باید تغذیه او از شیر مادر (به دلایل مختلفی) قطع گردد. دلایل متعددی که برای از شیر گرفتن زودرس کودکان وجود دارد. عبارتند از:

1- بازگشت مادر به محل کار خود

معمولا مدتی پس از تولد نوزاد، بسیاری از زنان شاغل باید دوباره به محل کار خود بازگردند. این کار ممکن است چند هفته یا یک سال پس از انجام زایمان صورت گیرد. در چنین شرایطی، ترک کردن نوزادان توسط مادر شیرده ممکن است کمی دلهره آور باشد.

متأسفانه، بسیاری از زنان مجبور هستند در ساعات کاری خود، روند تغذیه نوزاد با شیر مادر را قطع کرده و پس از بازگشت از محل کار، دوباره او را با شیر خود تغذیه کنند.

2- بروز مشکل در دوشیدن شیر مادر، جهت تغذیه نوزاد

بسیاری از زنان شاغل می‌توانند در هنگام رفتن به محل کار، مقداری از شیر خود را دوشیده و در شیشه شیر برای تغذیه نوزاد خود در یخچال نگهداری کنند تا زمانی که مادر در خانه حضور ندارد، پرستار بتواند کودک را با آن تغذیه نماید.

ممکن است به نظر خیلی از افراد، این کار بسیار آسان به نظر برسد، اما یادتان باشد که پمپاژ کردن شیر از سینه مادر شیرده کاری بسیار سختی است. بنابراین، بسیاری از زنان شاغل در چنین شرایطی کودک خود را از شیر مادر گرفته و او را با شیر خشک مناسب تغذیه می‌کنند.

3- بروز استرس در مادر شیرده

بعضی از زنان در مورد تغذیه نوزاد با شیر مادر بسیار تاکید دارند. انجام این کار مستلزم آن است که مادر از زیبایی ظاهری خود به دلیل تغذیه کودک با شیر مادر بگذرد که تصمیم بسیار سختی خواهد بود.

به همین دلیل، برخی از زنان تصمیم می‌گیرند که در چند ماه اول زندگی نوزاد، روند تغذیه او با شیر مادر را متوقف کنند که این کار، معقولانه به نظر نمی‌رسد.

4- بارداری در دوران شیردهی

بسیاری از زمان‌ها، مادر مجبور است که شیر دادن به نوزاد کوچک خود را متوقف کند زیرا او دوباره باردار شده است!

5- بروز علل پزشکی در دوران شیردهی

کمی بعید به نظر می‌رسد که برخی از زنان به دلیل وجود مسائل پزشکی مربوط به سلامت خود که نیاز به مداخله درمانی پزشکی دارد، عمل تغذیه نوزاد با شیر مادر را متوقف کنند. ولی گاهی اوقات، این مداخلات ممکن است مادر را مجبور به از شیر گرفتن زودهنگام فرزند کوچک خود بکند.

6- آزادی شخصی

همه ما می‌دانیم که نقش یک زن در جامعه، بیش از نقش یک مادر است. اما وقتی که او به نوزاد خود شیر می‌دهد، باید از انجام کارهای زیادی که ممکن است در شرایط عادی لذت ببرد، دست بکشد، چون یک زن در دوران شیردهی نمی‌تواند کارهایی مانند مصرف سیگار و نوشیدن مواد مضر را انجام داده و با دوستان خود از آن‌ها لذت ببرد. بنابراین، برخی از زنان به دلیل آزادی شخصی از تغذیه نوزاد با شیر مادر جلوگیری کرده و آزادی خود را انتخاب می‌کنند.2

چقدر طول می کشد تا کودکم را از شیر بگیرم؟

فرآیند گرفتن از شیر کودک برای همه متفاوت است بسیار به این بستگی دارد که کودک شما چقدر سریع و چه خوب خود را وفق دهد.مسائل را با سرعت ثابت در نظر بگیرید و انعطاف پذیر باشید به این ترتیب اگر شما یا نوزادتان بخواهید، می توانید همه چیز را کم کنید. کاملاً متوقف کردن شیردادن از سینه می تواند از چند هفته تا چند ماه طول بکشد.3

راهکارهایی برای از شیر گرفتن کودک

بسیار مهم و بهتر است که از شیر گرفتن کودک را به تدریج و با شروع نشانه‌های خواست خود کودکتان انجام دهید. این نکته را نیز به یاد داشته باشید که اگر کودک خود را قبل از اولین سالگرد تولدش از شیر بگیرید، لازم است او تا یک سالگی به خوردن شیر خشک غنی‌شده با آهن ادامه دهد.

سپس هنگامی که کودک شما بزرگ‌تر شد، ضروری است که انواع بیشتری از مواد غذایی را طبق نظر پزشک کودک به او بدهید تا مواد مغذی مورد نیازش را برای رشد کافی تأمین کند. برخی از روش‌هایی که می‌توانید با استفاده از آنها ساده‌تر برای قطع تدریجی شیردهی اقدام کنید شامل موارد زیر است:

از شیر گرفتن تدریجی را امتحان کنید

برای از شیر گرفتن تدریجی کودکان شیرخوار می‌توانید آرام و کم‌کم شروع کنید. برای انجام این کار، ابتدا و با رعایت فواصل زمانی معین که پزشک کودکتان مشخص کرده است شیردهی در دل شب را حذف کنید.

در مرحلهٔ بعدی شیردهی در میانهٔ روز را از مراحل شیردهی کم کنید و بعد از آن شیردهی در صبح و آخرین مرحله قطع شیردهی قبل از خواب شب کودک است.

برای آگاهی بهتر لازم است نظر پزشکتان را نیز در این مورد جویا شوید، زیرا در هر صورت کودکان با یکدیگر فرق دارند و با احتمال کمی ممکن است این روش در مورد کودک شما جوابگو نباشد.

یک وعده شیردهی را جا بیندازید

امتحان کنید و ببینید اگر به جای شیردهی به نوزاد خود، در یک لیوان مخصوص کودک به او بدهید چه اتفاقی می‌افتد. می‌توانید شیر دوشیده‌شدۀ خودتان یا شیر خشک با رعایت مقدار و میزان مناسب استفاده کنید.

کاهش تدریجی وعده‌های شیردهی در طول چند هفته، به کودک فرصت پذیرش بهتری می‌دهد. به این ترتیب، حجم شیر نیز به تدریج کاهش می‌یابد، بدون این که سینۀ شما را متورم کند یا باعث التهاب شود.

طول هر وعدۀ شیردهی را کوتاه کنید

می‌توانید با محدود کردن مدت زمان شیر خوردن کودک شروع کنید. اگر او معمولاً به مدت ۱۰ دقیقه شیر می‌خورد، اکنون پنج دقیقه را امتحان کنید. با توجه به سن کودک، به دنبال هر وعده شیردهی، به او یک میان‌وعدۀ سالم مانند پورۀ میوۀ سیب و بدون شکر یا یک لیوان مخصوص کودک شیر یا شیر خشک بدهید.

همچنین یادتان باشد که کودکان کوچک‌تر از شش ماه، معمولاً آمادۀ خوردن مواد غذایی جامد نیستند و بعد از شش ماهگی نیز قادر به خوردن هر مادۀ غذایی جامدی نخواهند بود، پس لازم است در انجام این کار دقت کنید و حتماً نظر پزشک کودکتان را بپرسید.

همچنین کوتاه کردن وعده‌های شیردهی قبل از خواب ممکن است سخت‌تر باشد، زیرا معمولاً نوزاد با خوردن آخرین وعدۀ غذایی خود در شب، تا روز بعد به خواب می‌رود و ممکن است با گرسنگی بخوابد، پس بهتر است در ابتدا و خیلی زود و ناگهانی هنگام خواب کودک این کار را انجام ندهید.

شیردهی را به تعویق بیندازید

اگر تنها چند بار در روز شیردهی می‌کنید، سعی کنید وعده‌ها را به تعویق بیندازید. اگر کودک آن‌قدر بزرگ شده است که بتوانید او را به شکلی آرام و قانع کنید، این روش مؤثرتر خواهد بود.

اگر فرزند شما درخواست شیر خوردن می‌کند، به او اطمینان دهید که به زودی این کار را می‌کنید و ذهن او را با یک فعالیت دیگر منحرف کنید. اگر کودک در اوایل شب شیر می‌خواهد، توضیح دهید که باید تا هنگام خواب صبر کند.1

زنگ خطرهای از شیرگرفتن کودک

در صورت مشاهده هر کدام از علائم زیر با یک پزشک تماس بگیرید :

مادر تب کند

سینه متورم ، سرخ و یا داغ شود.

ترشح بوی تعفن یا بوی گندی از سینه بیاید.

مادر نشانه هایی از افسردگی و اضطراب داشته باشد.

مادر دیگر احساسی به بچه اش نداشته باشد.

کودک کمتر پوشکش را خیس و کثیف کند.

کودک یک تغییر مهم در الگوهای خواب که بیش از یک یا دو هفته طول می کشد،داشته باشد.3

دلایل اعتراض کودک به قطع شیردهی

اگر کودک شما به قطع شدن شیردهی اعتراض کرد، می‌توانید از همسرتان برای آرام کردن کودک کمک بگیرید. اگر همۀ راه‌ها را برای از شیر گرفتن فرزند خود را امتحان کرده‌اید و هیچ‌کدام مؤثر نبوده است، شاید واقعاً زمان درستی برای این کار نیست و این امکان هم وجود دارد که فرزند شما بیمار باشد.

بچه‌ها اغلب وقتی حالشان خوب نیست، شیر بیشتری می‌خواهند و شیردهی به یک کودک بیمار، نه تنها برای او آرامش‌بخش است، بلکه منبع خوبی از مواد مغذی برای مبارزه با بیماری است، پس لازم است پزشک کودکتان را در جریان بگذارید و از او کمک بخواهید.

ورود به یک مرحلۀ جدید در رشد کودک نیز می‌تواند از شیر گرفتن را سخت کند. همچنین اگر خانوادۀ شما در حال تجربۀ تغییر عمده‌ای در زندگی مانند جابه‌جایی خانه یا هر دلیل دیگری باشد، لازم است بدانید که چنین رویدادهایی می‌تواند از شیر گرفتن را برای هر دو نفر شما مشکل‌تر کند. سعی کنید صبور باشید و در روزهای مناسب و بهتری در آینده برای انجام این کار فکر کنید.1

استراتژی هایی برای تسکین نوزاد در دوران از شیر گرفتن

کودک را در تماس با پوست خود نگه دارید.

برای آرام کردنش به او پستانک دهید.

حواس کودک را با بازی کردن، آواز خواندن ، یا رفتن به پیاده روی ، پرت کنید.

گهواره بچه را تکان دهید.

یک برنامه وقت خواب جدید درست کنید که به کودک کمک کند تا راحت به خواب رود .

کودکان در روند از شیر گرفتن ممکن است به شدت تلاش کنند که غذا بخورند .

اجازه دادن به فرد دیگر برای تسکین دادن و یا تغذیه نوزاد می تواند به طور قابل توجهی استرس برای مادر و کودک را کاهش دهد.3

پینوشتها
1.www.madarsho.com
2.www.namnak.com
3.www.mamanam.com