تره
گیاهی پرورش یافته و دارای برگهای نواری شکل، نسبتاً پهن و با غلاف دراز است، از مشخصات دیگر آن این است که قاعده نسبتاً ضخیم آن در داخل پیاز جای دارد.گلهای آن گلی یل سفید رنگ و مجتمع به صورت چتر بزرگ کروی است.قسمت مورد استفاده این گیاه برگ و پیاز کوچک آن است که به حالت خام یا پخته مصرف می شود.1تره (Garden leek) که در گیلان به نام کوار و در شیراز به نام گندنا موسوم است یکی از سبزیهای معروف خوراکی است و در تمام ایام سال وجود دارد.
تره از لحاظ بعضی خواص مشابه پیاز و سیر است ولی ملایم تر و معتدل تر از آنها میباشد.
تره از زمانهای بسیار قدیم توسط مصریان، یونانیان و رومیان به مصارف تغذیه ای میرسیده است.2
ترکیب شیمیایی تره
از تجزیه شیمیایی تره مواد زیر به دست می آید:اسانس تره مرکب از ترکیبات گوگرد دار (سولفوره)
آنزیم های مهمی به نام مالتاز، انورتاز، دکستریناز و امولسین.2
خواص تره برای سلامت انسان
درمان مشکلات مربوط به دستگاه گوارشی از مهمترین خواص تره
سولفیدهای آللی (آلل متیل سولفید) و دیگر ترکیبات منحصر به فرد این ماده غذایی باعث میشود که تره، ویژگیهایی بسیار شبیه به سیر داشته باشد و در نتیجه کاهش مشکلات مربوط به دستگاه گوارش میتواند از جمله خواص تره باشد.جدای از موارد فوق به خاطر خواص تره به عنوان یک ماده غذایی ضد باکتری طبیعی، این ماده غذایی میتواند گستره وسیعی از باکتریها به خصوص باکتریهای گونه سالمونلا که در بعضی موارد میتوانند باعث آسیب به دستگاه گوارش شوند (مثل بیماری حصبه) را کنترل و حذف کند.
همچنین این ماده غذایی میتواند میزان جذب ماده غذایی از روده فردمصرف کننده را افزایش دهد و این ویژگی، عنصری مناسب در داشتن یک برنامه غذایی کافی و مطمئن برای فرد است.
بهبود سلامت سیستم قلبی – عروقی
آلیسین یکی از ترکیباتی است که مصرف آن رابطه مستقیمی با کاهش سطح LDL (کلسترول بد) و در نتیجه کاهش ریسک ابتلا به بیماریهای مزمن من جمله آترواسکلروزیس و بیماریهای قلبی – عروقی دارد. همچنین با اثر هم افزایی که این ماده با پتاسیم دارد، باعث کاهش فشار خون میشود.خوشبختانه مقدار قابل توجهی از آلیسین در تره وجود دارد و باعث شده که موارد فوق از جمله مهمترین خواص تره برای حفظ و ارتقای سلامت فرد مصرف کننده این سبزی باشد.
جدا از این تره با داشتن ترکیبی مفید با نام کوئرستین در کاهش سطح کلسترول خون و پیشگیری از ایجاد پلاک در شریانها مؤثر است. این امر نیز به مثابه مورد قبلی که ذکر شد دارای پیامدهایی مثل پیشگیری از ابتلای به تصلب شرایین و کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی و حملات قلبی در فرد مصرف کننده این نوع از سبزی است.
تقویت سیستم ایمنی بدن از بهترین خواص تره
اگرچه بیشترین تمرکز بر روی ترکیبات آلی موجود در تره و خواص آنها است ولی نباید از مواد مغذی سنتی موجود در این ماده و نقش آنها در بدن هم غافل شد. از جمله این موارد ویتامین C است که از دیرباز بر نقش آن بر تحریک تولید سلولهای قرمز خونی و همچنین کلاژن (که نقشی مؤثر در تولید عرق خونی، سلولهای بدن، بافتها و سلولهای ماهیچهای دارد) و بالا بردن سطح سیستم ایمنی بدن فرد مصرف کننده تاکید شده است. با مصرف این ماده غذایی میتوان این ویتامین را دریافت و از مزایای آن بهره برد.بهبود سلامت استخوان
خواص تره و مواد مغذی موجود در تره اعم از ویتامین و مواد معدنی دارای گستره زیادی است ولی یکی از مهمترین آنها وجود ویتامین K است که در مواد غذایی معدودی وجود دارد.مصرف این ویتامین باعث کمک در حفظ و بهبود تراکم معدنی و سلامت استخوان به خصوص با افزایش سن ما که با کاهش تراکم معدنی استخوان زمینه را برای ابتلای به بیماریهایی نظیر پوکی استخوان و عود بیماریهایی نظیر آرتریت خواهد شد، میشود.
سطوح بالای این ویتامین که در تره موجود است میتواند در تولید استئوکالسین که از عناصر اصلی در حفظ تراکم مواد معدنی در استخوانهای ما است، تأثیربه سزایی داشته باشد.
پیشگیری از بروز سرطان از بهترین خواص تره
از دیگر خواص تره که البته در مورد سایر اعضای خانواده پیاز نیز مطرح است، وجود ماده کوئرستین و اهمیت آن در پیشگیری از بعضی سرطانها است. علی رغم اینکه در این زمینه تحقیقات ادامه دارد ولی نتایجی که تاکنونبه دست آمده است حاکی از آن است که ماده کوئرستین دارای نقشی مهم در پیشگیری از انواعی از سرطان شامل سرطان سینه، سرطان پروستات، سرطان روده بزرگ، سرطان ریه، سرطان تخمدان است.همچنین فعالیتهای آنتی اکسیدانی ویتامین C و ویتامین K نیز در این زمینه دارای نقشی هم افزا است و با کاهش رادیکالهای آزاد موجو د از بروز یا گسترشسلولهای سرطانی در بدن جلوگیری کند. علاوه بر موارد فوق تره دارای دوماده دیگر با نام لوتین و Zeaxanthin است که با خواص آنتی اکسیدانی خودمیتوانند باعث جلوگیری از بروز سرطانهایی مانند سرطان سلولهای دهان شوند.
سلامت چشم
حفظ و بهبود قدرت دید از دیگر خواص تره است که این امر با داشتن موادی نظیر لوتین وزاکسنتین که مسئول کاهش استرس اکسیداتیو در چشم و تأخیر در پدیدار شدن پدیده مخرب آب مروارید در چشم است، حاصل میشود. آنها همچنین به کاهش یا جلوگیری از دژنراسیون ماکولا کمک میکنند و از این طریق باعث حفظ سلامت چشم شما میشوند.پیشگیری از بروز نقص در نوزاد
یکی دیگر از مواد مغذی ضروری موجود در تره، فولیک اسید است کهمیتواند باعث اطمینان خاطر مادران بارداری شود که میخواهند نوزاد آنها دارای میزان رشدی طبیعی باشد. از ویژگیهای بسیار خوب فولیک اسید این است که باعث پیشگیری از نقص لوله عصبی در نوزادان میشود و خوشبختانه در این زمینه تره نیز یک منبع خوب از اسید فولیک برای مادران باردار است.سم زدایی از بدن
سم زدایی بدن پدیدهای مبارک است که میتواند بدن را خالی از عناصری کند که شانس ابتلای انسان را به گستره زیادی از بیماریها افزایش میدهد. تره با توجه به خواص دیورتیکی که دارد و با توجه به خواص دیگری همچون خاصیت ضد باکتری و همچون آنتی اکسیدانی این ماده میتواند در زمینه سمزدایی از بدن و دفع موادی همچون آب، نمک و حتی چربیهای اضافی نقشموثری ایفا کرده و بدن را از وجود این چنین عناصری خالی کند.3مضرات استفاه از تره
زیادخوردن تره در شب باعث پریشان خوابی میشود.افرادی که طبع سودایی دارند تره کمتر مصرف کنند.
خوردن زیاد تره خون را میسوزاند و بینایی را کاهش میدهد و لثه را خراب میکند.1
طریقه مصرف تره
در استعمال خارجی اگر تره به محل گزیدگی زنبور یا زنبورعسل مالش داده شود درد را تسکین می دهد. تره پخته شده در شیر را معمولاً به صورت ضماد بر روی اولسرهای چرکین یا در آماس های رماتیسمی یا نقرسی یا لمباگوها جهت تسکین و بهبود بیماری اثر می دهند.تره پخته شده در زیر خاکستر موجب سرباز کردن دمل ها، آبسه ها و Panaris می شود؛ برای این کار می توان شیره تره را در آرد وارد کرده به صورت خمیری درآورد و یا آن را با قسمت نرم درون نان مالش داد و سپس بر روی دمل یا آبسه اثر داد. تنقیه جوشانده تره بهترین نرم کننده است و در رفع امتلاء روده بزرگ بسیار نافع می باشد.
طرز تهیه دم کرده تره
برای استفاده از خواص تخم تره در حدود یک قاشق مرباخوری از آنرا گرفته و در یک قوری کوچک آبجوش دم می کنند و حاصل را دو سه بار در روز می نوشند. می توان به جای تخم تره از اب تره استفاده کرد.1پینوشتها
1.www.drsaina.com
2.www.yazdnews.com
3.www.bartarinha.ir