کاکائو چیست؟
کاکائو درختی از تیره پنیرکیان است که دارای میوه هایی زرد رنگ و به اندازه یک خیار و حاوی 25 تا 45 دانه است، میوه های کاکائو را پس از چیدن انبار میکنند تا بپوسد و پس از آن دانه ها را جمع آوری کرده و پودر کاکائو را تهیه می کنند.1طبع کاکائو
طبع کاکائو گرم و خشک می باشد.کاکائو بومی منطقه آمازون بوده و به لحاظ تاریخی یک محصول بسیار مهم برای آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی محسوب می شود، درخت کاکائو حدود 4 تا 10 متر ارتفاع دارد و به طور طبیعی در مناطق گرمسیری رشد می کند.
کاکائو غنی از مواد معدنی مانند آهن، منیزیم، کلسیم، فسفر، مس، منگنز، سلنیوم، پتاسیم، روی، کربوهیدرات، پروتئین و فیبر رژیمی و مقادیر بالایی آنتی اکسیدان و فلاونوئید ها می باشد.1
خواص دارویی و فواید کاکائو
1. خواص کاکائو در لاغری
مصرف کاکائو با افزایش سوخت و ساز چربی ها و کاهش سنتز و انتقال اسیدهای چرب از بروز چاقی ناشی از چربی های اضافه بدن پیشگیری می کند.کاکائو اشتها را کاهش می دهد، متابولیسم بدن را بهبود بخشیده و با هضم و جذب بهتر مواد غذایی به لاغری کمک می کند.
2. خواص کاکائو برای کودکان
کاکائو از مواد مغذی دوست داشتنی برای کودکان است. کاکائو از کم خونی و یبوست در کودکان پیشگیری و انرژی مورد نیاز بدن آن ها را تامین می کند.مصرف کاکائو به درمان سرفه کودک کمک کرده و برای کودکانی که به آسم مبتلا هستند مفید است.
3. خواص کاکائو برای بارداری
کاکائو اگر به صورت شکلات داغ و با کافئین کم مصرف شود خطر ابتلا به فشار خون بالا در زنان باردار را کاهش داده و مانع زایمان زودرس می شود.هشدار: مصرف زیاد کاکائو به دلیل کافئین فراوان، می تواند باعث افزایش فشار خون، ضربان قلب نامنظم و تعریق زیاد در زنان باردار شده و خطر سقط جنین را افزایش می دهد.
4. کاهش فشار خون
کاکائو منبع غنی فلاونوئیدها است که تاثیر عالی در کاهش فشار خون و بهبود کشش عروقی خونی دارد.آنتی اکسیدان های موجود در کاکائو نیز با تولید اکسید نیتریک به آرام سازی رگ های خونی کمک کرده و سیستم گردش خون را بهبود می بخشد.
5. کاهش کلسترول
مصرف کاکائو به کاهش تری گلیسیرید و کلسترول بد خون کمک کرده و تاثیر قابل توجهی در افزایش کلسترول خوب دارد.6. دیابت و قند خون
مصرف پودر کاکائو به بهبود مقاومت به انسولین و سوخت و ساز گلوکز در بدن کمک می کند و باعث تنظیم سطح قند خون می شود.کاکائو خطر ابتلا به عوارض ناشی از بیماری دیابت از جمله آب مروارید، نفروتوکسیتی دیابتی و مشکلات کلیوی را نیز کاهش می دهد.
7. آسم و تنگی نفس
دانه های کاکائو حاوی زانتین و تئوفیلین است که با تسکین اسپاسم های برونشی و باز کردن لوله های برونش به بهبود تنگی نفس و علائم آسم کمک می کند.پودر کاکائو غیر شیرین نیز به دلیل دارا بودن تئوبرومین دارای خاصیت ضد آسمی می باشد.
8. درمان زخم
عصاره کاکائو به درمان زخم و جراحت کمک کرده و از بدن در برابر عفونت های ناشی از زخم محافظت می کند.9. مغز و حافظه
کاکائو حاوی مقادیر زیادی فلاونوئیدها از جمله فلاونول است که به حفظ عملکرد مغز کمک کرده و اثر مطلوبی روی یادگیری و حافظه می گذارد.تحقیقات نشان می دهد مصرف محصولات کاکائو باعث افزایش جریان خون به مغز می شود و برای درمان اختلالات عروقی مفید است.
کاتچین و اپیکاتچین موجود در کاکائو نیز به کاهش استرس اکسیداتیو در مغز کمک کرده و از بیماری های عصبی همچون آلزایمر پیشگیری می کند.
10. افسردگی
فلاونول موجود در پودر کاکائو به بهبود خلق و خو کمک کرده و با افسردگی و با ایجاد احساس رضایت، مانع بروز بیماری های روانی در فرد می شود.11. سلامت قلب
پودر کاکائو منبع غنی فلاونوئیدهایی همچون پروسیانیدین، کاتچین و اپیکاتچین است که همگی دارای خاصیت آنتی اکسیدانی بوده و از آسیب سلول ها جلوگیری می کند.مصرف کاکائو مانع لخته شدن خون و تشکیل پلاک ها در عروق خونی می شود و خطر بروز سکته مغزی، آترواسکلروز و ترومبوز را کاهش می دهد.
12. روده و یبوست
مطالعات نشان داده مصرف محصولات به دست آمده از کاکائو به دلیل فیبر فراوان حرکات روده را تسریع کرده و با درمان یبوست به حفظ سلامت روده و دستگاه گوارش کمک می کند.پوست کاکائو نیز برای درمان یبوست مزمن و بیماری های مرتبط با عملکرد روده مفید است.
عصاره کاکائو اگر به همراه داروهای مناسب مصرف شود به از بین بردن باکتری های اچ پیلوری کمک می کند.
13. سرطان
کاکائو در مهار رشد سلول های سرطانی اثر مثبت دارد و به درمان انواع مختلف سرطان از جمله سرطان روده بزرگ و پروستات کمک می کند.14. رفع خستگی
پودر کاکائو اثر آرام بخشی دارد و برای افراد مبتلا به سندروم خستگی مزمن مفید است.15. ضد التهاب
ترکیبات موجود در کاکائو از جمله تئوبرومین، اسید کافئیک، کاتچین، اپیکاتچین، منیزیم و مس همگی خاصیت ضد التهابی دارند و با عوامل تضعیف کننده سیستم ایمنی بدن از جمله مونوسیت ها و ماکروفاژها مبارزه می کنند.مصرف مواد غذایی غنی از کاکائو، خطر ابتلا به بیماری های مزمن التهابی از جمله سندروم روده تحریک پذیر، آسم، آلزایمر، زوال عقل، رفلاکس معده و سرطان کاهش می دهد.
16. دهان و دندان
محصولات کاکائو غیر شیرین و خام از رشد میکروب و باکتری های دهان و دندان و لثه پیشگیری کرده و عفونت ها و التهاب آن را برطرف می کند.تاثیر کاکائوی خام در حفاظت از مینای دندان از فلوراید نیز قوی تر است.
17. چشم
پرو انتوسیانیدین های موجود در کاکائو خطر بروز آب مروارید را کاهش می دهد.18. کم خونی
کاکائو از منابع طبیعی مس است که سطح هموگلوبین خون را افزایش داده و از انواع بیماری های ناشی از کمبود مس از جمله کم خونی پیشگیری می کند.19. قاعدگی و پریود
نوسانات خلق و خو در دوران پیش از قاعدگی به دلیل کاهش سطح سروتونین بسیار شایع است، مصرف کاکائو در این دوران، با افزایش آزادسازی هورمون های مرتبط با خلق و خو اثر مثبت در کاهش علائم آن دارد.20. انرژی بخش
کاکائو حاوی مقادیر زیادی منیزیم است که اکسیژن رسانی به اندام های مختلف بدن را بهبود بخشیده و به تامین انرژی بدن کمک می کند. مصرف 1 فنجان کاکائو داغ هنگام صبح تاثیر زیادی در افزایش انرژی دارد.21. استخوان
منیزیم موجود در کاکائو برای سلامت و تقویت استخوان ها مفید است و مانع بروز پوکی استخوان می شود.22. کبد
مصرف روزانه کاکائو برای افرادی که دچار بیماری کبد مزمن هستند توصیه نمی شود اما مصرف گاه به گاه کاکائو به دلیل فیبر فراوان برای کبد مفید است و به سم زدایی کبد کمک می کند.23. سرفه
مصرف یک فنجان کاکائوی گرم به دلیل دارا بودن تئوبرومین، به درمان سرفه شبانه کمک می کند.2عوارض و مضرات کاکائو
مقادیر بالای کافئین موجود در کاکائو می تواند منجر به عوارض جانبی از جمله تکرر ادرار، بی خوابی و افزایش ضربان قلب شود.کاکائو می تواند در بعضی افراد باعث ایجاد واکنش های آلرژیک مانند واکنش های پوستی، سردرد میگرنی، ناراحتی گوارشی و تهوع شود.
کافئین موجود در کاکائو با برخی دارو های قلبی، دارو های ضد افسردگی و دارو های آسم تداخل ایجاد می کند.
کاکائو برای کلیه مفید است، اما برای افراد مبتلا به نارسایی کلیه مضر می باشد، مقادیر بالای منیزیم موجود در کاکائو می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در افراد مبتلا به بیماری های کلیوی شود.3
پینوشتها
1.www.coca.ir
2.www.persian-star.org
3.www.chetor.com