آیا گرمای هوا آدم ها را عصبی و پرخاشگر می کند؟
گرما میتواند بر سلامتی هم اثر منفی بگذارد و این حالت در شهر هایی که گرمای ناشی از وسایل نقلیه و کارخانجات و ... دمای محیط را بالاتر می برد( بیش از ده درجه گرم تر از سایر شهرها) بیشتر دیده می شود.اثرات استرس های گرمایی طولانی مدت میتواند از سر درد و حس ناتوانی تا هذیان گویی و پریشانی و حمله قلبی و حتی مرگ را در بربگیرد. به عبارت دیگر، گرما نه تنها ما را عصبانی می کند بلکه مریض مان هم میتواند بکند.
خلاصه این که عکس العمل منفی نسبت به گرمای هوا در بین آدم ها بسیار رایج است، بنابراین چنانچه امسال تابستان خودتان را تندخو و عصبی دیدید، تعجب نکنید، خیال تان راحت؛ این تنها شما نیستید که تابستان ها پرخاشجو می شوید، تنها خونسردی خود را حفظ کنید!1
رابطهٔ میان گرما و پرخاشگری
رابطهٔ میان گرمای هوا و پرخاشگری، رابطهای پیچیده است. این باور بین مردم وجود دارد که هوای گرم، باعث رفتار پرخاشگرانه میشود و مقدار این عصبانیت، رابطهٔ نزدیکی با دمای هوا دارد. اما نمیتوان با قطعیت گفت که گرمای هوا بهطور مستقیم باعث عصبانیت و پرخاشگری افراد میشود. بهطور مثال، شاید وقتی هوا گرمتر میشود، افراد بیشتری به خیابانها و فضاهای عمومی میآیند که باعث میشود افراد بیشتر با یکدیگر برخورد داشته باشند و این امر احتمال درگیری و پرخاش را بین آنها افزایش میدهد.2تأثیر گرما بر همدلی افراد
دمای بالا، تمایل ما را نسبت به سایر افرادی که با آنها روبهرو می شویم، کاهش میدهد؛ بهویژه وقتی گرما با شلوغی همراه میشود، میزان همراهی و کمک ما به دیگران هم کاهش پیدا میکند. کسانی که در آزمایشگاه، در معرض هوای گرم قرار میگرفتند، حتی پس از پایان آزمایش هم، کمتر به دیگران کمک میکردند. دمای بسیار پایین یا بالای هوا در زمستان و تابستان، تمایل مردم برای کمک به دیگران را کاهش میدهد. همچنین پژوهشها نشان داده است رانندههایی که خودرویشان کولر ندارد، در روزهای گرم سال بیشتر از دیگران از بوق استفاده میکنند.2رابطه گرما با تصادف
در دمای بالا، احتمال خطر تصادف در خیابان ها افزایش می یابد. طبق تحقیقات از سال 2005 میلادی تاکنون، از هر هفت تصادف، یک تصادف در روزهای با دمای بالاتر از 25 درجه سلسیوس اتفاق افتاده، این تصادف ها به خاطر کم شدن تمرکز رخ داده است.به گزارش پایگاه خبری آلمانی زبان ولت، اغلب تصادفات به خاطر کمبود تمرکز اتفاق می افتند؛ مطالعات نشان می دهد که 47 درصد تصادفات در روزهای سرد کمتر از 15 درجه سلسیوس اتفاق می افتد اما این رقم در روزهای خیلی گرم به 63 درصد می رسد.
این امر فقط به علت عدم تمرکز نیست، بلکه رفتارهای پرخاشگرانه به خاطر هوای گرم در آن نقش موثری دارد.
سرهنگ محمدحسین حمیدی رییس پلیس راه نیز روز گذشته(جمعه) گرمای هوا و طولانی بودن روز را از عوامل تصادف عنوان کرد.3
تاثیر گرما بر عملکرد کاری
گرما فقط در ترافیک و خیابان ها آزاردهنده نیست بلکه در محل کار نیز می تواند موثر باشد، بویژه در کارهایی که هشت ساعت طول می کشد بر تمرکز فرد تاثیر می گذارد؛ گرما بویژه بر افرادی که تعریق زیادی دارند، تاثیر منفی بر روان آنها دارد.طبق تحقیقات به عمل آمده، هر چه دمای هوای بالاتر رود، ضربان قلب افزایش یافته و حس تشنگی نیز بیشتر می شود.
البته نکته تعجب آور در این تحقیق این است که گرما، میزان کیفیت کار را کاهش نمی دهد، اما میزان خواب آلودگی را افزایش می دهد.3
تأثیر گرمای تابستان بر ایجاد اضطراب و افسردگی
اگر شما هم با گرمتر شدن هوا، دچار اضطراب یا وحشت میشوید، باید بدانید که تنها نیستید. اضطراب تابستانی واقعا اتفاق میافتد و دلیل اصلی آن هم دمای بالا و رطوبت هواست.تنها شما نیستید که خلقوخویتان تحتتأثیر هوای گرم تغییر میکند. خیلیها در فصلهای زمستان، تابستان، یا هر دو، دچار افسردگی فصلی میشوند. بنابر تحقیقات انجمن روانپزشکی و عصبشناسی ژاپن (Japanese Society of Psychiatry and Neurology)، تغییرات آبوهوا نهتنها میتواند باعث افسردگی شود، بلکه نشانههای اضطراب را هم تشدید میکند.
وقتی خیلی گرمتان میشود، همان نشانههایی ظاهر میشوند که وقتی دچار وحشت میشوید.
رواندرمانگری بهنام الن یام (Ellen Yom) میگوید: «کسانی که در گذشته دچار وحشتزدگی (Panic Attack) شدهاند، بیشتر ممکن است در اثر گرمای تابستان دچار اضطراب شوند.» نشانههای روانی که طی تجربهٔ وحشتزدگی به وجود میآیند، بسیار شدید هستند، بنابراین خیلیها که سابقهٔ چنین حملههایی را دارند، ممکن است در ماههای گرم تابستان دچار سطوح بالاتری از اضطراب شوند و همان نشانههای روانی را تجربه کنند؛ نشانههایی مانند تعریق، تپش قلب، لرزش، تنگی نفس و غشکردن.
وقتی بدنتان خیلی گرم میشود، دچار همان نشانههای اختلال اضطراب میشوید. اگر در هوای گرم مراقب خودتان نباشید، ممکن است نشانههای اضطرابتان تشدید شوند.
قضیه فقط گرما نیست، آفتاب تابستان میتواند بر سلامت روانی انسان هم تأثیر بگذارد.
بهگفتهٔ دکتر آلفرد لوئی (Alfred Lewy)، استاد دانشگاه در رشتهٔ روانشناسی، خیلیها در فصل تابستان فعالتر میشوند و همین باعث خستگی بیشترشان میشود. معمولا الگوی خواب افراد هم در این فصل تغییر میکند و همین قضیه، بر سلامت روانی انسان تأثیر میگذارد و باعث اضطراب و افسردگی میشود.
دکتر لوئی معتقد است افرادی که ریتم عملکرد شبانهروزشان با افزایش نور خورشید بههم میخورد، باید صبحها وقت بیشتری را زیر نور خورشید بگذرانند تا به آن عادت کنند؛ در ضمن باید دربارهٔ مصرف مکملهای متالونین هم با پزشک مشورت کنند.2
تاثیر گرما بر دیگر فعالیت ها
براساس مطالعات انجام شده، حالت های تهاجمی در ورزش هایی مانند بسکتبال با افزایش دما، بیشتر می شود.همچنین هرچه دمای هوا بیشتر باشد، بین انسان ها، گروه ها و حتی کشورها، برخوردها، چهار تا 14 درصد بیشتر از شرایط معمول هوا خواهد بود.
با توجه به این اوصاف دیگر نمی توان گفت چند درجه گرم تر یا سردتر شدن هوا تاثیری ندارد.3
چطور از پیدایش رفتارهای تهاجمی ناشی از گرما جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از بروز رفتارهای پرخاشگرایانه ناشی از گرما باید نسبت به جسم و ذهن خود و لحظه ای که بر ما حاکم است، هوشیار باشیم.یکی از توصیه ها در گرما این است که باید آب زیاد نوشید. استرس، موسیقی متن زندگی انسانها است بنابراین باید آن ها را کنترل کنیم.
برای جلوگیری از تبعات منفی روحی و روانی ناشی از گرما، هنگام نشستن، عضلات بدن را شل کرده و آن ها در وضعیت استراحت قرار دهند؛ همینطور تنفس عمیق میتواند به ایجاد احساس ارامش کمک کند.
بهتر است مردم در همه موقعیت ها خصوصاً در گرما به سراغ خاطرات منفی، آزاردهنده و برانگیزاننده نروند و به آن ها نپردازند.
بررسی تأثیر وضعیت آب و هوا و دما بر خلق و خوی انسانها در زمره روانشناسی محیطی قرار می گیرد.1
پینوشتها
1.www.beytoote.com
2.www.chetor.com
3.www.irna.ir