تخمدان ها

تخمدان ها تاثیر مهمی در سیستم تولید مثل ما میگذارند آن ها باعث منتشر شدن بسیاری از هورمون ها، مانند استروژن می باشند و هر ماه یک تخمک آزاد می کنند ک این کار برای لقاح صورت میگیرد. تخمدان ها در قسمت لگن، اطراف رحم قرار دارند. به همین دلیل، اگر شما با درد تخمدان مواجه شوید، این درد را در قسمت زیر ناف و میان باسن خود حس می کنید.1

علت درد تخمدان

درد تخمدان می توان بر بانوان از راه های مختلف اثر بگذارد و عوامل احتمالی زیادی دارد. درد می تواند خفیف یا شدید باشد. درد خفیف تخمدان می تواند به سرعت ایجاد شود و بعد از آن، برخی مواقع در چند دقیقه، وبرخی موقاع بعد از چند روز برطرف شود. درد شدید در لگن بالای شش ماه زمان میبرد.

متخصصان زنان و زایمان در آمریکا می گویند که درد شدید لگن می تواند قطع و وصل شده یا یکسره باشد. همچنین می تواند از یک الگوی ثابت پیروی کند، مثلا، در زمان دوره ها پریورد، بعد از صرف غذا، حین دفع ادرار و یا در زمان نزدیکی می تواند این درد احساس شود. درد شدید در تخمدان از خیلی کم تا بسیار زیاد دسته بندی می شود، و احتمال دارد بر روی فعالیت های روزانه ما اثر بگذارد.1

تخمک‌گذاری

درد ناشی از تخمک‌گذاری را با نام «میتل اشمرتز» (Mittelschmerz) می‌شناسند که برگرفته از ۲ واژهٔ آلمانی‌ست؛ به معنی «درد» و «میانه». در فرایند تخمک‌گذاری، در حدود روز چهاردهم از چرخهٔ قاعدگی، تخمک از تخمدان‌ رها می‌شود.

برخی خانم‌ها بدون درد یا حس خاصی این فرایند را پشت سر می‌گذارند، اما برخی از زنان برای چند دقیقه یا چند ساعت، درد شدیدی دارند. این درد که ممکن است در یک یا هر دو سوی بدن احساس شود، گاهی با حالت تهوع، خونریزی یا افزایش ترشحات واژنی همراه است.2

بیماری التهابی لگن

بیماری التهابی لگن (PID) عفونتی است که به رحم، تخمدان‌ها یا لوله‌های فالوپ سرایت کرده است. بیشتر وقت‌ها باکتری عامل عفونت از طریق آمیزش جنسی منتقل می‌شود، مانند سوزاک یا کلامیدیا.

همچنین ممکن است این بیماری در اثر عفونت پس از زایمان، قرار دادن آ-یو-دی، سقط جنین خواسته یا ناخواسته یا دیگر مشکلات یا درمان‌های پزشکی تهاجمی ایجاد شود.2

کیست تخمدان

کیست تخمدان یک رشد خوش خیم است که معمولاً مملو از مایع است و ممکن است باعث درد ، ناراحتی ، خونریزی ، بی نظمی قاعدگی یا شاید در برخی افراد بدون علائم باشد. کیست تخمدان شایع است و در نقاط مختلف چرخه قاعدگی می تواند ایجاد شود.

اگر تخمک در طی تخمک گذاری آزاد نشود ، کیست فولیکولار تشکیل می شود و اگر کورپوس لوتئوم که باید درست بعد از تخمک گذاری از بین برود ،باقی بماند، کیست لوتئوم ایجاد می شود.

کیست های کوچک تخمدان ممکن است به خودی خود بهبود یابد ، اما کیست های بزرگ در برخی موارد به درمان فوری نیاز دارند ، مانند یک کیست بزرگ که می‌تواند پاره شود یا بترکد و ممکن است باعث درد ناگهانی ، تیز و شدید یک طرفه در لگن شود.3

اندومتریوز

آندومتریوز وضعیتی است که در آن پوشش آندومتر رحم در نواحی دیگر ارگان های تولید مثل زن مانند تخمدان ها ، لوله های فالوپ یا مثانه رشد کند. آندومتریوز اغلب باعث درد شدید ،گرفتگی اپیزودیک رحم یا تخمدان و خونریزی متناوب می شود. این درد ممکن است به خصوص در زمان قاعدگی یا در حین رابطه جنسی شدیدتر باشد. آندومتریوز همچنین به دلیل تشکیل چسبندگی (بافت اسکار) ممکن است منجر به ناباروری شود.3

بارداری خارج از رحم

حاملگی خارج رحمی یک که خارج از رحم اتفاق می افتد و معمولاً در یکی از لوله های فالوپ است ممکن است باعث درد متوسط تا شدید تخمدان شود و نیازمند درمان فوری است.

پیچ خوردگی تخمدان

پیچ خوردگی تخمدان یک بیماری غیر معمول، اما یک اورژانس جراحی است که در آن یکی از لوله های فالوپ پیچیده می شود و به طور بالقوه باعث قطع رسیدن جریان خون به تخمدان می شود. این حالت می تواند دردهای شدید و ناگهانی ناشی از ایسکمی (عدم جریان خون) به این مناطق ایجاد کند.1

سندرم بقایای تخمدان

این مسئله تنها در زنانی که تخمدان‌ها یا لوله‌های فالوپ را به روش جراحی خارج کرده‌اند، رخ می‌دهد. گاهی ممکن است بافت‌های تخمدان در ناحیه لگن باقی بمانند؛ در این صورت این بافت‌ها همچنان به ترشح هورمون ادامه می‌دهند. این امر ممکن است باعث درد مزمن یا گذرا و تکرارشونده شود. خانم‌هایی که دچار سندرم بقایای تخمدان هستند، ممکن است هنگام رابطهٔ جنسی، ادرار و دفع، احساس درد داشته باشند.2

چه وقت به پزشک مراجعه کنیم

خانم‌ها هر زمان که دچار درد غیرطبیعی در ناحیه لگن می‌شوند، باید به پزشک یا مشاور سلامت مراجعه کنند. پزشک با انجام معاینه یا تجویز آزمایش‌های مختلف تلاش می‌کند تا دلیل درد را تشخیص دهد.

مشکلاتی که درد تخمدان به دنبال دارد، بسته به دلیل ایجاد درد متفاوت‌اند. برای مثال «میتل اشمرتز»، مشکلی حاد یا درازمدت به دنبال ندارد، اما پارگی آپاندیس درصورتی‌که سریع درمان نشود، ممکن است جان فرد را تهدید کند.

درمان نشدن پیچ‌خوردگی تخمدان ممکن است به مرگ تخمدان، از بین رفتن توانایی باروری و حتی عفونت شدید یا مرگ منجر شود. معمولا درد ناشی از پیچ‌خوردگی تخمدان چنان شدید است که فرد را وادار به مراجعه به مراکز فوریت پزشکی می‌کند.

آندیومتریوز یا عفونت هم باید درمان شوند تا به مشکلات بلندمدت مزمن، ازجمله ناباروری منجر نشوند.

آپاندیسیت یا پارگی کیست تخمدان می‌توانند باعث عفونت یا زخم در ناحیه لگن شوند و در صورت غفلت از درمان ممکن است تهدیدکننده باشد.

چنانچه درد ناگهانی و بسیار شدید است، دریافت فوری کمک پزشکی اهمیت دارد؛ به‌ویژه اگر با نشانه‌های زیر همراه باشد:

حالت تهوع؛

استفراغ؛

تب؛

خونریزی واژنی.

درد خیلی شدید باید به‌سرعت بررسی شود؛ بنابراین مراجعه به اورژانس ضروری است.2

تشخیص دلیل درد تخمدان

تشخیص علت درد تخمدان ساده نیست ، زیرا ممکن است مشکلاتی در مورد سایر ارگان های تولید مثل مانند رحم یا دهانه رحم یا حتی سایر سیستم های بدن وجود داشته باشد. (تخمدان ها در یک ناحیه عمومی نزدیک بسیاری از ارگان های دیگر قرار دارند.)

اگر پزشک خود را از نظر درد تخمدان مطلع کردید اولین کاری که انجام خواهد داد تهیه سابقه پزشکی و معاینه جسمی است.1

درمان درد تخمدان

زمانیکه علت درد تخمدانتان معلوم شد پزشک می‌تواند در مورد روش های درمانی تصمیم بگیرد

که می‌تواند از یک تغییر ساده در سبک زندگی شروع شده و یا شامل اقدامات پیچیده‌تری مانند دارو درمانی یا جراحی باشد.

تغییر سبک زندگی

اگر درد تخمدان شما به چرخه ماهانه شما مربوط می شود ، تغییر سبک زندگی مانند خواب کافی ، ورزش ، استفاده از تکنیک های ریلکسیشن و استفاده از پد گرمکن اغلب می تواند به تسکین درد و ناراحتی شما کمک کند.

دارو درمانی

بسته به تشخیص پزشک ممکن است برایتان دارو تجویز کند. به عنوان مثال ، اگر روش‌های خانگی ساده مانند گرما و استراحت باعث برطرف شدن گرفتگی قاعدگی شما نمی شوند ، یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) ، که باعث کاهش سطح پروستاگلاندین در بدن شما می شود ، غالباً کمک می کند.

زنان مبتلا به اختلالات خونریزی دهنده، حساسیت به آسپیرین ، بیماری کلیوی یا کبد یا مشکلات معده نباید از این داروها استفاده کنند.

علاوه بر داروهای ضد درد، روش های کنترل تولد مانند قرص ، حلقه یا دستگاه داخل رحمی نیز می توانند گرفتگی قاعدگی را کاهش دهند.

یکی دیگر از بیماریهای زنان که نیاز به دارو دارد بیماری التهابی لگن است. در صورت تشخیص PID ، پزشک برای شما آنتی بیوتیک تجویز می کند. در موارد شدیدتر ، ممکن است شخص نیاز به بستری در بیمارستان داشته باشد و آنتی بیوتیک ها را به صورت داخل وریدی (از طریق رگ خود) دریافت کند.

جراحی

برای شرایط اضطراری مانند پیچ خوردگی تخمدان یا حاملگی خارج رحمی ، جراحی ضروری است. بعلاوه جراحی اغلب به عنوان بخشی از درمان سرطان تخمدان نیز انجام می شود.3

پینوشتها
1.www.hidoctor.ir
2.www.chetor.com
3.www.limootop.com