تعریف آنژین قلبی یا آنژین صدری
هنگامی که به عضله قلب اکسیژن کافی نرسد، شرایطی به نام ایسکمی (کم اکسیژنی) به وجود می آید.شایعترین علت کاهش خون رسانی به عضله قلب گرفتگی عروق کرونر (coronary artery disease) می باشد.
عروق کرونر در اثر پلاک های چربی تنگ می شود و به این پدیده آترواسکلروزیس یا تصلب شرایین گفته می شود.
در اثر کاهش خون رسانی به عضله قلب به خصوص هنگام فعالیت که قلب نیازمند اکسیژن بیشتری است احساس سنگینی یا درد قفسه سینه رخ می دهد.
اما با استراحت که تقاضای اکسیژن قلب کاهش می یابد درد بهتر می شود.
انواع آنژین قلبی یا درد سینه
۱- آنژین پایدار
آنژین پایدار اغلب به هنگام فعالیت بدنی رخ می دهد. هنگامی که از پله ها بالا می روید و یا فعالیت شدید بدنی دارید، تقاضای قلب برای اکسیژن افزایش می یابد ولی بعلت نازک شدن عروق تغذیه کننده قلب خون رسانی خوبی به آن انجام نمی شود.علاوه بر فعالیت فیزیکی برخی شرایط دیگری که نیاز و تقاضای اکسیژن قبلی را افزایش می دهد عبارتند از: استرس عصبی، هوای سرد، صرف حجم زیاد غذا، کشیدن سیگار که می تواند باعث ایجاد درد سینه شود.
۲- آنژین ناپایدار
هر گاه پلاک های حاوی چربی داخل عروق کرونر دچار پارگی شوند و لخته خونی روی آن شکل بگیرد، به سرعت باعث توقف خون رسانی به عضله قلب می شود.علت دیگر آنژین ناپایدار لخته هایی است که باعث انسداد بخشی از رگ خون رساننده به قلب می شود و انسداد کلی نیست.
اگر برای مدت طولانی خون به عضله قلب نرسد، سلول های قلبی دچار مرگ می شوند و به اصطلاح حمله قلبی رخ می دهد.
آنژین ناپایدار شرایطی خطرناک است و نیازمند درمان فوری است.
۳- آنژین واریانت
این آنژین که اصطلاحا پرینزمتال هم نامیده می شود اغلب در اثر اسپاسم عروق تغذیه کننده عضله قلب رخ داده و باعث تنگی موقت می شود.این تنگی موقت باعث کاهش خون رسانی موقتی به عضله قلب خواهد شد و حتی ممکن است در استراحت نیز رخ دهد و اغلب شدید است.
آنژین واریانت ممکن است با درمان بهبود یابد. 1
علائم آنژین قلبی یا قلب درد
علائم آنژین شامل موارد زیر است:درد و ناراحتی در قفسه سینه مخصوصا حس فشار، سوزش یا پر شدن قفسه سینه
درد در بازو، گردن، چانه، شانه و کمر که همگی از سینه منشعب می شود.
حالت تهوع
خستگی
تنگی نفس
عرق
سرگیجه
این علائم باید هرچه سریع تر توسط پزشک تشخیص داده شود تا بتواند درمان سریع را برای فرد اعمال کند.
آنژین ها می توانند مداوم و یا غیر مداوم باشد که هردو عاملی برای حملات قلبی هستند.
آنژین مداوم رایج تر از غیر مداوم است و این نوع آنژین زمانی اتفاق می افتد که فرد بیش از حد از خود کار می کشد و مدت زمان طولانی را به هیچ وجه استراحت نمی کند ، مثلا ممکن است که این درد را هنگام بالا رفتن از تپه و کوه در هوای سرد احساس کنید.
عوامل خطر
عوامل زیر می تواند احتمال ابتلا به شریان اکلیلی را افزایش دهد:مصرف دخانیات
سیگار کشیدن یا در معرض دود سیگار قرار گرفتن می تواند دیواره های شریان را مسدود کند و باعث شود که کلسترول در رگ های قلبی شما جمع شود.دیابت
دیابت نوعی ناتوانی در تولید انسولین به اندازه کافی می باشد . انسولین هورمونی است که درون پانکراس است و اجازه می دهد که بدن شما از گلوکز استفاده کند که نوعی از قند غذایی می باشد. دیابت ها باعث افزایش بیماری شریان اکلیلی می شود که خطر حملات قلبی را افزایش می دهد.فشار خون بالا
فشار خون بالا معمولا با میزان پمپاژ خون به قب مرتبط است و این فشار خون بالا باعث می شود که شریان های قلب دچار آسیب بشود.کلسترول و تری گلسیرید بالای خون
کلسترول یکی از مواردی است که باعث باریک شدن شریان ها می شود و قلب نیز از آن تغذیه می کند . سطح بالای کلسترول و تری گلسیرید باعث بالا رفتن احتمال آنژین می شود.سابقه بیماری قلبی در افراد خانواده
اگر یکی از اعضای خانواده به بیماری شریان اکلیلی مبتلاست ، احتمال ابتلای شما نیز بالاتر از بقیه خواهد بود.سن بالا
مردان بالای ۴۵ و خانم های بالای ۵۵ سال در خطر ابتلای بیشتری از بیماری های قلبی هستند.ورزش نکردن
یک لایف استایل یا سبک زندگی بدون فعالیت های ورزشی باعث می شود که قلب شما ضعیف شود و بیش از بقیه در معرض بیماری های قلبی قرار بگیرید.چاقی
چاقی نیز خطر ابتلا به آنژین را افزایش می دهد . چاقی می تواند باعث افزایش کلسترول و فشار خون و همچنین دیابت شود.استرس
استرس نیز عاملی برای حملات قلبی و آنژین است . استرس بیش از حد بالا یا خشم می تواند فشار خون را بالا ببرد و هورمون های تولید شده در مواقع استرس نیز رگ های قلب را باریک می کند.پیشگیری از آنژین قلبی یا قلب درد
می توان با یک سبک زندگی سالم و رعایت نکاتی، احتمال ابتلا به آنژین را کاهش داد :ترک سیگار
کنترل وضعیت های سلامتی مثل فشار خون بالا ، کلسترول بالا و دیابت.
مصرف رژیم غذایی سالم و وزن متناسب.
افزایش فعالیت فیزیکی بعد از اجازه پزشک :برنامه ریزی کنید که هر هفته ۱۵ دقیقه ورزش کنید و بهتر است که ۱۰ دقیقه در روز را با وزنه تمرین کنید و ۵ الی ۱۰ دقیقه را به حرکات کششی اختصاص دهید.
میزان استرس خود را کاهش دهید.
از نوشیدنی های غیر مجاز مثل الکل استفاده نکنید.
مراقب ویروس هایی مثل آنفولانزا باشید. 2
آنژین صدری چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص علت آنژین صدری، ممکن است آزمایشات زیر انجام شود:الکتروکاردیوگرام (ECG)
این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب را که برای تشخیص اختلالات قلب مانند آریتمی یا برای نشان دادن ایسکمی (کمبود اکسیژن و خون) به قلب استفاده می شود، ثبت می کند.تست استرس بدون تصویربرداری
این تست کنترل قلب برای کمک به ارزیابی عملکرد قلب به کار می رود. در طول آزمون استرس معمولا از شما خواسته می شود که تمرینات جسمانی مانند راه رفتن بر روی تردمیل انجام شود. یک ECG در طول دوره تمرین ثبت می شود.ECG توسط دکتر شما ارزیابی می شود تا ببیند آیا قلب شما به ضربان قلب مناسب می رسد یا خیر، و اگر تغییراتی برای نشان دادن کاهش جریان خون به قلب شما وجود داشته باشد. اگر شما قادر به انجام ورزش نیستید، ممکن است از داروهایی استفاده شود که پاسخ قلب را به تمرین تقلید کنند.
آزمایش خون
این آزمایش ها می توانند بعضی از آنزیم هایی نظیر تروپونین را شناسایی کنند که پس از اینکه قلب شما از آنژیوگرافی شدید یا حمله قلبی رنج می برد، به خون وارد می شود. آزمایش خون همچنین می تواند کلسترول بالا، LDL و تری گلیسیرید را شناسایی کند که شما را در معرض خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر و در نتیجه آنژی قرار می دهد.علاوه بر این، تست های تصویربرداری زیر ممکن است انجام شود:
اشعه ایکس قفسه سینه
این تست تصویربرداری غیر تهاجمی به پزشک خود کمک می کند سایر منابع درد قفسه سینه مانند پنومونی را رد کند.CT قفسه سینه
CT قفسه سینه یک آزمایش حساسی نسبت به اشعه ایکس قفسه سینه است که می تواند علل دیگر درد درد قفسه سینه مانند بیماری آئورت یا لخته های خون در رگ های خونی ریه ها را شناسایی کند.آنژیوگرافی کامپیوتری CT
این تست تصویربرداری می تواند تعیین کند که آیا ایجاد پلاک تنگ شده است یا خیر، و باعث کاهش جریان خون به قلب، بدون نیاز به تغذیه کاتتر از طریق شریان ها به قلب است.تصویربرداری / آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی (MR)
این آزمون معمولا با مواد کنتراست انجام می شود. هدف اولیه این امتحان این است که تعیین کنیم که جریان خون خوب به عضله قلب وجود دارد.اگر مناطق با کاهش جریان خون وجود دارد، این می تواند پلاک را با تنگ شدن رگ های خونی نشان می دهد.
این بررسی جریان خون ممکن است دو بار در طول امتحان انجام شود. اولین بار ممکن است پس از تجویز دارویی انجام شود که تمرین قلب را تأکید می کند.
زمان دوم در استراحت خواهد بود. انجام ارزیابی هر دو با استرس و استراحت کمک می کند تا تعیین اینکه آیا کاهش جریان خون تنها با ورزش انجام می شود.
شریان های عروق کرونر (عروق خونی که خون و اکسیژن را به قلب می رسانند) نیز می توانند مانند یک آنژیوگرافی CT تشخیص داده شوند تا به دنبال ایجاد هر نوع پلاکت باشند که ممکن است باعث کاهش رگ های خونی شود.
آنژیوگرافی کاتتر
در این آزمایش تصویربرداری مهاجم، یک لوله پلاستیکی نازک و طولانی که کاتتر نامیده می شود، با استفاده از یک سوزن به یک شریان در کشاله ران اضافه می شود. کاتتر با یک سیم به عروق کرونر هدایت می شود و برای تزریق مواد کنتراست به طور مستقیم به شریان های عروق کرونر برای تعیین اینکه آیا محدودیت رگ های خونی وجود دارد. تصاویر مواد کنتراست در رگ های خونی با استفاده از اشعه ایکس گرفته می شوند.اکوکاردیوگرام
در طی این آزمایش یک مبدل که موج های صوتی با فرکانس بالا تولید می کند برای ایجاد تصاویر متحرک از قلب استفاده می شود.حرکت دیوارهای قلب ارزیابی می شود. اگر حرکت در داخل قسمت دیواره قلب کاهش یابد، این می تواند کاهش جریان خون را از تنگی شرای عروق کرونر نشان دهد. مواد مغذی کنترلی که مایع با حباب های بسیار کوچک است ممکن است در ورید بازوی شما تزریق شود تا ببینید که جریان خون در هر قسمت از قلب شما کاهش یافته است.
تست استرس با تصویربرداری
تصویربرداری ممکن است با یک ردیاب پزشکی هستهای، اکوکاردیوگرافی، CT یا MRI انجام شود.در طول تست استرس تصویری، بیمار معمولا خواسته می شود تا نوعی از ورزش های فیزیکی مانند راه رفتن بر روی یک تردمیل انجام شود.
اگر بیمار به هر دلیلی قادر به انجام ورزش نیست، داروهایی که تقلید پاسخ قلب را به ورزش می دهند ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.
اگر داروهای هسته ای برای تصویربرداری مورد استفاده قرار گیرد، یک تریسی رادیواکتیو به هنگام خونرسانی در اوج ورزش تزریق خواهد شد و تصاویری از قلب گرفته خواهد شد. تست رادیواکتیو با خون جریان می یابد و نشان می دهد که آیا منطقه ای از قلب با کاهش جریان خون وجود دارد.
در طی اکوکاردیوگرافی، از شما خواسته می شود که در طول فعالیت قله، روی یک میز متوقف شوید و از روی دیوار قلب تصویر بگیرید.
پزشک به هر ناحیه ای نگاه می کند که به خوبی حرکت نمی کند، که ممکن است کاهش جریان خون را از تنگ شدن در شرای عروق کرونر نشان دهد.
تست فشار خون MRI مشابه آنژیوگرافی MR انجام می شود. 3
درمان درد قفسه سینه یا انواع آنژین
درمان آنژین به منظور کاهش درد، جلوگیری از علائم و جلوگیری یا کاهش خطر ابتلا به حمله قلبی یا بیماری قلبی است.داروها، تغییرات شیوه زندگی و روشهای پزشکی و جراحی نیز ممکن است برای درمان مورد استفاده قرار گیرند.
درمان با دارو
نیتراتهایی مانند نیتروگلیسیرین اغلب برای آنژین واژینال تجویز میشود.نیترات از گشادی عروق خونی جلوگیری کرده و در نهایت حملات آنژین را کاهش میدهد.
داروهای دیگر
مسدودکنندههای بتامسدودکننده های کانال کلسیم
آنژیوتانسین پوشش آنژیم مهارکننده
داروهای خوراکی ضد پلاکت
ضد انعقاد
داروهای فشارخون بالا ممکن است برای درمان آنژین صدری تجویز شوند. این داروها برای کاهش فشارخون و میزان کلسترول تولید شده و سرعت ضربان قلب را کاهش میدهند. اینگونه داروها با گشاد کردن رگها باعث کاهش جریان خون شده و از تشکیل لختههای خون درون شریان جلوگیری میکنند.
در برخی موارد هم که پزشک متوجه شود، بیماری شما با دارو تسکین نمییابد، درمان از طریق جراحی برای آنژین را ضروری دانسته و توصیه میکند.
در این حالت متخصص قلب ممکن است آنژیوپلاستی را توصیه کند. تجویز بای پس عروق کرونر یکی دیگر از روشهای استاندارد است.
در جراحی ممکن است با استفاده از بالون که به کمک رگ دیگری که به یکی از رگهای دست یا کشاله ران پیوند شده، را وارد رگ مسدود شده میکنند.
بالون با قرار گیری در قسمت مسدود شده موجب گشادی رگ گشته و جریان خون را آزاد میکند.
شریانهای تنگ شده در قلب که با بالون رفع نمیگردند، با استفاده از یک شریان سالم یا ورید از بخش دیگری از بدن جایگزین میشوند. 4
پی نوشت:
1.www.drhsnajafi.com
2.www.mashreghnews.ir
3.www.drdr.ir
4.www.echocardiography.ir