خصوصیات گیاهشناسی خیار مصری
خیار مصری گیاهی میوه دهنده از خانواده کدوییان است. این گیاه یکساله و بومی جنوب و جنوب شرق آسیا می باشد.نام یک گونه از سرده لیف است. گیاه لوفا متعلق به مناطق گرم و مرطوب آمریکای جنوبی و دارای نوعی اسفنج طبیعی است.
گیاه لوفا گیاهی که به عناوین توری، کشاتاکی و اسفنج گیاهی نیز معروف است. گیاهی است بالارونده که معمولاً روی داربست گسترده میشود برگ های آن در ابعاد برگ خطمی، و شبیه برگ انگور و خیار و پوشیده از کرک های ریز می باشد ساقه اصلی آن دراز، گره دار و محل گرهها زاویه دار است.
این گیاه دارای میوه هایی به طول 30 سانتیمتر و به رنگ زرد روشن بوده که شباهت زیادی به خیار معمولی دارند. پس از 5 یا 6 ماه که از کاشت آن گذشت گل های درشت و زردرنگی شبیه گل خیار ظاهر میشود میوه آن سبز تیره و خالدار است و مانند دوکی که از قسمت وسط متورم و از دو طرف باریک است. قطر آن 2 تا 3 سانتیمتر و طولش 30 تا 100 سانتیمتر می باشد. دانه های آن در برخی گونهها سیاه و در برخی کرم رنگ می باشد.
در برخی موارد طول میوه ها به 60 سانتیمتر نیز می رسد. میوه های رسیده بصورت فیبری و به رنگ قهوه ای هستند.1
ارزش غذایی لوفا
خیار مصری زمانی که هنوز کوچک است و کمتر از 12 سانتیمتر طول دارد و نیز هنوز سبز است، یکی از سبزی های خوب به شمار می رود.هر 100 گرم میوه ی این گیاه حاوی 56 کیلوژول (13 کیلوکالری) انرژی، 14.34 گرم کربوهیدارت ها، 5.17 گرم قند، 2.9 گرم فیبر، 0.34 گرم چربی، 0.66 گرم پروتئین، 260 IU ویتامین آ، 4% ویتامین ب1 (تیامین)، 4% ویتامین ب2 (ریبوفلاوین)، 2% (0.26 میلیگرم) ویتامین نیاسین، 8% (0.099 میلیگرم) ویتامین ب6، 3% (12 میکرو گرم) ویتامین ب9، 7% (5.7 میلیگرم) ویتامین ث، 2% (0.24 میلیگرم) ویتامین ای، 2% (1.7 میکروگرم) ویتامین کا، 9 میلیگرم کلسیم، 36 میلیگرم آهن، 20 میلیگرم منیزیم، 31 میلیگرم فسفر، 453 میلیگرم، 21 میلیگرم سدیم، 0.17 میلیگرم روی می باشد.2
جزئیات کشت خیار مصری
گیاه از مناطق گرمسیری دشت، جایی که در ارتفاعات تا 1000 متر یافت می شود. همچنین می تواند در مناطق نیمه گرمسیری و معتدل رشد کند تا زمانی که یک فصل رشد 4 ماه یا بیشتر داشته باشد.در مناطقی که دمای روزانه سالانه در محدوده 23-27 درجه سانتیگراد است، بهترین رشد را نشان می دهد، اما می تواند 10-38 درجه سانتیگراد را تحمل کند.
میانگین بارندگی سالانه در دامنه 1200-2000 میلی متر را ترجیح می دهد، اما بارندگی 300-3000 میلی متر را تحمل می کند.
در مناطقی که باران شدید است بازدهی را کاهش می دهد. آفتاب کامل را ترجیح می دهد.
خیار مصری گیاهی مقاوم است، این گیاه در خاک های ضعیف رشد می کند، اما میوه در خاک های حاصلخیز متوسط دارای بهترین میوه می شود.
خیار مصری زمانی که در خاک های خوب و زهکشی شده با مواد آلی بالا کاشته می شوند، بیشترین محصول را دارند.
گیاهان می توانند اولین محصول میوه نارس را در 2 ماه از زمان بذر تولید کنند. میوه های بالغ 3 تا 4 ماه طول می کشد تا برسد. بازده حداکثر 30-40 تن در هکتار، یا 20-25 میوه در بوته، ثبت شده است. گرده افشانی دستی گل های ماده در صبح می تواند بازده را افزایش دهد.
Loofah گیاهی کوهی است که سالانه ساقه هایش روی زمین میریزند و یا به گیاهان دیگر می چسبند.
این گیاه منبع اصلی اسفنج یا قلم موی پوستی است که به طور گسترده برای تمیز کردن بدن مورد استفاده قرار می گیرد. این گیاه همچنین گاهی برای غذا استفاده می شود و دارای طیف وسیعی از داروهای سنتی است. اغلب در مناطق گرمسیری جهان کشت می شود.1
خواص خیار مصری
این گیاه برای رفع مشکلات دهانی و جلوگیری از سرماخوردگی بسیار مفید است. همچنین از لوفا برای رفع مشکلات سینوسی نیز استفاده میشود. برخی از افراد از این گیاه برای درمان دردهای عضلانی، آرتریت و دردهای قفسه سینه استفاده میکنند.این گیاه مقوی، استفراغ آور، مدر و مسهل است و برای درمان آسم، بیماری های پوستی و بزرگی طحال مفید است.
خیار مصری ضد درد است که خونریزی را کنترل می کند و باعث بهبودی می شود.
گردش خون را بهبود می بخشد، عمدتاً روی ریه ها، کبد و معده عمل می کند.
میوه ها کرم کش، ضد نفخ، ملین، تصفیه کننده و خلط آور بوده و برای تب، سیفیلیس، تومور و برونشیت مفید است.
این میوه ها برای درمان روماتیسم ، درد در قفسه سینه ، کمردرد ، ارکیت ، بواسیر خونریزی داخلی، خونریزی داخلی و سبب افزایش شیردهی می شود.
از روغن بذر خیار مصری، نیز برای درمان جذام و بیماری های پوستی استفاده می شود.
استعمال خارجی بذر خیار مصری، آن را به زونا و جوش استفاده می کنند.
میوه های خشک شده به عنوان اسفنج های ساینده در مراقبت از پوست برای از بین بردن پوست مرده و تحریک گردش خون محیطی استفاده می شوند
میوه های جوان این گیاه بصورت خام یا مانند کدو خورشتی می توانند خورده شوند و در حالی که برگ ها، ساقه ها، جوانه های گل و حتی گل ها، پس از کمی بخاردهی می توانند مصرف شوند. بذرها می توانند برشته و بوداده شده و یا برای روغن کشی پرس و فشرده شوند.
گل های زرد رنگ و بزرگ این گیاه گاهی به عنوان زینتی نیز کاربرد دارند.
ماساژ ملایم لوفا روی پوست به هنگام استحمام موجب چربی سوزی بافت های چربی می شود به طوری که ماساژ ده دقیقه ای این گیاه به اندازه نیم ساعت فعالیت بدنی متوسط چربی بدن را می سوزاند.
اسفنج لوفا کاملا گیاهی بوده و فاقد هرگونه مواد شیمیایی و مصنوعی است. یکی از کاربردهای اصلی آن استفاده به عنوان لیف حمام و یا پد پاکسازی صورت است. استحمام و ماساژ با این لیف لایهبردار علاوه بر لذت فراوان، بسیار آرامبخش است. همچنین موجب نرمی توام با استحکام، روشنی پوست و خونرسانی بهتر به آن میشود. پد صورت یا لیفهای لایهبردار لوفا فارغ از طرحهای متنوع، نحوه استفاده و نگهداری یکسانی دارند.3
کاربردهای صنعتی
میوه های جوان آن مانند خیار بصورت خام و به عنوان سبزی خورده می شود و اغلب به همین مقصود در نواحی گرمسیر آسیا کشت می شود. میوه های رسیده دارای فیبر زیاد بوده و غیرقابل خوردن می باشند و به عنوان یک شوینده یا لیف در حمام یا جهت شستن ظروف استفاده می شوند. این میوه بسیار مورد علاقه ی مردم چین و ویتنام است. و در برخی نواحی به آن "بامیه ی چینی" نیز می گویند.از لوفا در صنایع دستی، آرایشی و بهداشتی، اُرتوپد، محصولات مراقبت از پوست، طراحی داخلی ساختمان، عایقبندی صوتی و حرارتی، مواد اولیه برای ساخت تجهیزات مراقبت از بدن، در صنعت تولید صابون و… استفاده میگردد.
از این گیاه برای ساخت اسفنج و لیف نیز استفاده می شود.1
پینوشتها
1.www.khabariland.ir
2.www.tnews.ir
3.www.beytoote.com