علائم آلزایمر

از علائم آلزایمر در ابتدا، افزایش فراموشی یا سردرگمی ملایم است، این حالت‌ها تنها علائم بیماری آلزایمر هستند که شما متوجه آن می‌شوید؛ اما با گذشت زمان و پیشرفت این بیماری شما حافظه خود را بیشتر از پیش از دست می‌دهید. علائم بیماری آلزایمر و شدت آنها از فرد به فرد دیگر متفاوت است.

بیماری آلزایمر علائم و نشانه هایی دارد که با از دست دادن حافظه کوتاه مدت، فراموش کردن آدرس ها و اسم ها آغاز می شود و کم کم تا آنجا پیش می رود که فرد حتی راه بازگشت به خانه را فراموش می کند. نام این بیماری را بسیار شنیده ایم واگر کمی روراست باشیم همه ما از ابتلا به ان هراس داریم. بیماری آلزایمر به مغز آسیب می رساند. این بیماری باعث از دست رفتن تدریجی و مداوم مغز شده و می تواند بر روی صحبت کردن، فکر کردن و انجام فعالیت های روزانه تأثیر بگذارد.

بیماری آلزایمر، یک اختلال عصبی است که در آن مرگ سلول های مغزی باعث کاهش حافظه و کاهش قدرت شناختی می شود این ،شایع ترین نوع زوال عقل است که 60 تا 80 درصد موارد اختلالات عصبی در ایالات متحده را تشکیل می دهد. در سال 2013، 8/6 میلیون نفر در ایالات متحده آمریکا مبتلا به زوال عقل بودند از این تعداد، 5 میلیون مبتلا به آلزایمر بودند. انتظار می رود که تا سال 2050، این میزان دو برابر شود ؛ آلزایمر یک بیماری عصبی ارثی است. در ابتدا علائم خفیف هستند، اما در طول زمان آنها شدیدتر می شوند.

اگر آلزایمر دارید، ممکن است اولین کسی باشید که متوجه علائم آلزایمر شده‌اید، از جمله دشواری‌های غیرمعمول در به یاد آوردن چیزها و سازماندهی افکار خود دارید. در اثر این بیماری، تغییرات در مغز و سلول‌های مغزی رخ می‌دهد که باعث ایجاد دشواری و اختلالاتی در مغز و فرد می‌شود، از مهم ترین علائم بیماری آلزایمر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

کاهش حافظه

از علائم این بیماری کاهش تدریجی حافظه است. از دست دادن حافظه مرتبط با بیماری آلزایمر ادامه دار است که بر عملکرد و توانایی‌های شخص تأثیر می‌گذارد.

موارد زیر ممکن است علائم آلزایمر در افراد مبتلا باشد:

* تکرار اظهارات و سؤالات بیش از حد
* فراموش کردن مکالمات، قرار ملاقات‌ها یا رویدادها و به یاد نیاوردن آنها
* قرار گیری در موقعیت‌های غلط
* فراموشی مکان‌های آشنا
* فراموشی اسامی اعضای خانواده و اشیای
* مشکل در پیدا کردن کلمات مناسب برای شناسایی اشیاء، ابراز افکار یا شرکت در گفتگوها

تفکر و استدلال

یکی دیگر از علائم آلزایمر اختلال در تمرکز و تفکر دشوار است، به خصوص در مورد مفاهیم انتزاعی مانند اعداد. با پیشرفت روند بیماری این علائم شدید تر می‌شود و شخص بیش از پیش در انجام امور مربوط به خود ناتوان تر می‌شود

قضاوت و تصمیم گیری

یکی دیگر از علائم بیماری آلزایمر کاهش قدرت تصمیم گیری و قضاوت است، فرد مبتلا در انجام امور روزمره، مانند خوردن غذا یا رانندگی، آشپزی و … به طور فزاینده ای به مشکل بر می‌خورد.

برنامه‌ریزی و انجام کارهای شخصی

یکی دیگر از علائم بیماری آلزایمر از بین رفتن قدرت برنامه‌ریزی در انجام امور شخصی است، شخص به‌مرور از انجام امور شخصی عاجز می‌شود.

تغییرات در شخصیت و رفتار

از علائم این بیماری، تغییر در شخصیت و رفتار فرد است. تغییرات مغزی که در آلزایمر اتفاق می‌افتد می‌تواند بر رفتار شخص نیز تأثیر بگذارد و احساس او در مورد خود را تحت تأثیر قرار دهد. افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است این موارد را تجربه کنند:

* افسردگی
* بی تفاوتی
* انزوا
* نوسانات خلقی
* عدم اطمینان در دیگران
* تحریک پذیری و پرخاشگری
* تغییرات در عادات خواب
* سرگردانی
* توهم

بسیاری از مهارت‌های فردی شامل توانایی خواندن، رقصیدن و آواز خواندن، لذت بردن از موسیقی قدیمی، مشارکت در صنایع دستی و سرگرمی، داستان گویی و … با پیشرفت بیماری و ظهور علائم آلزایمر از بین می‌روند. این حالت به علت از دست رفتن مناطق ذخیره این موارد در مغز است.

علل بیماری آلزایمر

دانشمندان بر این باورند که برای اکثر افراد، بیماری آلزایمر با ترکیبی از ژنتیک، سبک زندگی و عوامل محیطی که در طول زمان بر مغز اثر می‌گذارد، ایجاد می‌شود. کمتر از ۵ درصد از موارد، آلزایمر با تغییرات ژنتیکی خاصی ایجاد می‌شود که عملاً تضمین می‌کند، فرد بیماری را توسعه می‌دهد.

اگر چه علل آلزایمر هنوز کاملاً درک نشده است، تأثیر آن روی مغز و علائم آلزایمر به طور کامل روشن شده است. آلزایمر به سلول‌های مغزی آسیب می‌زند و سلول‌های مغز را می‌کشد. یک مغز که تحت تأثیر بیماری قرار دارد سلول‌های کمتری دارد و ارتباطات کمتری میان سلول‌های باقی مانده از مغز سالم وجود دارد. همانطور که بیشتر و بیشتر سلول‌های مغزی می‌میرد، این بیماری منجر به انقباض مغزی قابل توجهی می‌شود.

مراحل آلزایمر

آلزایمر یک بیماری پیشرفته است. به این معنی که علائم بیماری آلزایمر در طول زمان به تدریج بدتر می‌شود. آلزایمر به ۷ مرحله مختلف تقسیم می‌شود:

* مرحله 1: در این مرحله علائم وجود ندارد، اما ممکن است تشخیص زودهنگام بر اساس سابقه خانوادگی وجود داشته باشد.
* مرحله 2: اولین علائم آلزایمر ظاهر می‌شود، مانند فراموشی.
* مرحله 3: اختلالات جسمی و روحی خفیف، مانند کاهش حافظه و تمرکز.
* مرحله 4: آلزایمر اغلب در این مرحله تشخیص داده می‌شود،اما هنوز هم خفیف است؛که با از دست دادن حافظه و عدم توانایی انجام وظایف روزمره آشکار
است.
* مرحله 5: علائم بیماری آلزایمر به صورت متوسط تا شدید ظاهر می‌شود که نیاز به کمک و مراقبت از فرد دارد.
* مرحله 6: در این مرحله، فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است با وظایف اساسی مانند خوردن و لباس پوشیدن به کمک نیاز داشته باشد.
* مرحله 7: این مرحله شدید ترین و آخرین مرحله از آلزایمر است. ممکن است از دست دادن کامل گفتار صورت بگیرد.

افراد در خطر بیماری

سن

افزایش سن، بیشترین عامل خطر شناخته شده برای آلزایمر است. آلزایمر بخشی از پیری طبیعی نیست، اما خطر شما پس از رسیدن به سن ۶۵ سالگی به شدت افزایش می‌یابد. میزان ابتلا به زوال عقل در هر دهه پس از ۶۰ سال دو برابر می‌شود.

تاریخچه خانوادگی و ژنتیک

در افرادی که سابقه خانوادگی آلزایمر را دارند، خطر ابتلا به آلزایمر به نظر می‌رسد تا حدودی بالاتر باشد. دانشمندان تغییرات نادر (جهش) را در ۳ ژن شناسایی کرده‌اند که عملاً باعث ایجاد آلزایمر در فرد می‌شود؛ اما این جهش‌ها کمتر از ۵ درصد از آلزایمر را تشکیل می‌دهند.

سندرم داون

بسیاری از افراد مبتلا به سندرم داون مبتلا به آلزایمر هستند. نشانه‌ها و علائم بیماری آلزایمر معمولاً ۱۰ تا ۲۰ سال زودتر در افرادی که مبتلا به سندروم داون هستند ظاهر می‌شوند. ژن موجود در کروموزوم اضافی که سبب ایجاد سندرم داون می‌شود خطر ابتلا به آلزایمر را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

جنسیت

به نظر می‌رسد زنان به احتمال زیاد بیشتر از مردان خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را دارند.

سبک زندگی و سلامت قلب

هیچ فاکتور شیوه زندگی وجود ندارد که به طور قطعی نشان داده نشده است که خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش دهد. با این حال، برخی از شواهد نشان می‌دهد که عوامل مشابهی که شما را در معرض خطر بیماری قلبی قرار می‌دهند ممکن است احتمال ابتلا به آلزایمر را افزایش دهند. مثال‌ها عبارت‌اند از:

* کمبود ورزش
* چاقی
* سیگار کشیدن و یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار
* فشار خون بالا
* کلسترول خون بالا
* دیابت نوع 2
* یک رژیم غذایی بدون میوه و سبزیجات

این عوامل خطر نیز به آلزایمر عروقی، نوعی زوال عقل ناشی از عروق خونی مغزی مرتبط است.

سایر علائم اولیه آلزایمر:

در سال 2016، محققان یافته های خود را ارائه کردند ،که نشان می دهد تغییر در حس شوخ طبعی ممکن است نشانه زودرس آلزایمر باشد.تحقیقات اخیر نشان می دهد که ویژگی های آلزایمر، مانند ضایعات مغزی، ممکن است در نیمه عمر وجود داشته باشد، حتی اگر علائم این بیماری تا چند سال بعد نباشد.

* کاهش شنوایی
* اثر انگشت غیر طبیعی
* از دست رفتن حس بویایی
* افسردگی
* اختلال فضای بینایی
* بیماری آلزایمر در اوایل شروع

بیماری ابتلا به آلزایمر ارثی، ممکن است با سابقه خانوادگی بیماری تحت تأثیر قرار دهد، جوانان و افرادی که معمولا بین 30 تا 60 سال سن دارند.

تشخیص آلزایمر

برای تشخیص بیماری آلزایمر یک تست واحد وجود ندارد، دکتر مغز و اعصاب برای تشخیص آلزایمر باید نشانه‌ها، علائم بیماری، سابقه بیماری و احتمال دیگر بیماری‌های مغزی را بررسی کند. در این‌جا انواع تست‌ها و آزمایش‌های لازم را برای تشخیص و مدیریت آلزایمر به اختصار بیان می‌کنیم.

گزارش بیمار: یکی از عوامل اصلی تشخیص آلزایمر گزارش خود بیمار درمورد علائم بیماری است، همچنین اطلاعات زندگی رومزه بیمار از اقوام درجه ۱ و کسانی که با بیمار زندگی می‌کنند نیز می‌تواند در تشخیص بیماری موثر باشد.

آزمایش‌ها و عکس‌برداری: عکسیرداری‌های مغزی می‌توانند در تشخیص بیماری و حذف بیماری‌های مشابه یا در تشخیص دقیق نوع بیماری زوال عقل و علائم آن موثر باشند. از این رو مجموعه‌ای از ابزارهای دقیق برای تشخیص زوال عقل با دقت بالا طراحی شده است که می‌تواند بیماری آلزایمر را تشخیص دهد.

آزمایش‌های فیزیکی و عصبی: برای تشخیص آلزایمر در وهله اول پزشک تست‌هایی مانند عکس‌العمل، قدرت و عملکرد عضلات، تست برخاستن و راه رفتن در طول اتاق، تست بینایی و شنوایی، تعادل‌سنجی و بالانس را برای بررسی سلامت عصبی انجام می‌دهد.

آزمایش‌های پزشکی: ممکن است پزشک برای تشخیص دقیق‌تر بیماری و همچنین بررسی بهتر مهارت‌های تفکر و حافظه آزمایش‌های پزشکی را تجویز نماید. این آزمایش‌ها جزئیات عملکرد روانی و اختلاف عملکرد مغز بیمار با مغز سالم را نشان می‌دهند. همچنین این آزمایش‌ها برای تعیین دقیق نحوه گسترش بیماری در آینده ضروری هستند.

تصویربرداری مغزی: برای تشخیص ناهنجاری‌ها و مشکلات مغزی ناشی از دیگر بیماری‌ها جز آلزایمر مانند سکته مغزی یا تومور که می‌توانند باعث تغییر در بافت مغز شوند انجام می‌شود. تصویر برداری مغزی به دو شیوه انجام می‌شود که مختصر شرح می‌دهیم.

MRI: در این روش از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قوی برای تصویربرداری از مغز استفاده می‌شود. تصویربرداری MRI برای حذف دیگر بیماری‌ها و شرایط خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تصویربرداری CT: سی تی اسکن، نوعی تصویربرداری تکنولوژی اشعه ایکس است که بخش‌هایی از مغز و لایه‌های آن را نشان می‌دهد. از این روش برای حذف گزینه تومور مغزی، سکته و علائم ناشی از آسیب‌های مغزی استفاده می‌شود.

تصویربرداری PET:‌ در این نوع تصویربرداری یک ماده رادیواکتیو ضعیف ردیاب را در خون تزریق می‌کنند که ویژگی‌های خاصی را در مغز نشان می‌دهد. این نوع تصویربرداری به سه روش انجام می‌شود:

روش FDG: در این روش بخش‌هایی از مغز که نرون‌ها مواد مغذی کافی دریافت نمی‌کنند شناسایی می‌شود و الگوی تغییر متابولیسم نرون‌ها را نشان می‌دهد که می‌تواند به تشخیص آلزایمر و دیگر بیماری‌های زوال عقل کمک کند.

روش تصویربرداری آمیلوئید: این روش می‌تواند بار رسوبات آمیلوئید در مغز را اندازه‌گیری کند. این نوع تصویربرداری بیشتر در تحقیقات پزشکی استفاده می‌شود اما همچنین در موارد خاص بیماران غیرمعمولی یا بیمارانی با نشانه‌های اولیه زوال عقل استفاده می‌شود.

روش Tau:‌ در این روش بار نوروفیبریلای مغز اندازه‌گیری می‌شود که فقط در پژوهش‌ها استفاده می‌شود.

محققان و پزشکان بر روی آزمایش‌هایی کار می‌کنند که بتواند شواهد بیولوژیکی پروسه بیماری را در مغز اندازه‌گیری کند. این آزمایش‌ها می‌تواند دقت تشخیص را بهبود بخشند و تشخیصی زودهنگام به همراه داشته باشند.

مدیریت و درمان بیماری آلزایمر

در حال حاضر داروهای آلزایمر می‌توانند روند علائم حافظه و دیگر تغییرات شناختی را کند کنند. داروهای درمان آلزایمر علائم شناختی به دو دسته تقسیم می‌شوند:

مهارکننده‌های کولین‌استراز: این داروها با محافظت از پیام‌رسان شیمیایی مغز سطح ارتباط سلول به سلولی نرون‌ها را تقویت می‌کند. بیماری آلزایمر پیام‌رسان شیمیایی مغز را تهدید می‌کند. همچنین مهارکننده‌های کولین‌استراز ممکن است موجب بهبود علائم عصب‌شناسی مانند هیجان یا افسردگی نیز شود.

مهارکننده‌های کولین‌استرازی که معمولا تجویز می‌شوند شامل دونپزیل (آریسیپت)، گلاتامین (رازادین) و ریواستیگمین (اگزلون) می‌شوند.

ممانتین (نامندا): این داروها بر روی بخش دیگری از شبکه ارتباطی سلول‌های عصبی تاثیر می‌گذارند باعث کاهش سرعت رشد علائم متوسط تا شدید بیماری آلزایمر می‌شوند. این داروها معمولا با مهارکننده‌های کولین‌استراز مصرف می‌شوند. به ندرت عوارض جانبی مانند سرگیجه و آشفتگی به همراه دارند.

برخی داروهای ضد افسردگی: در برخی موارد داروهای ضد افسردگی برای کنترل علائم رفتاری ناشی از بیماری آلزایمر تجویز می‌شوند.

مدیریت بیماری آلزایمر

بخش مهمی از برنامه مدیریت و درمان آلزایمر سازگاری محیط زندگی با نیازهای فرد مبتلا به آلزایمر است. به حداقل رساندن وظایفی که نیاز به حافظه دارند در سبک زندگی بیمار و تقویت آن باعث آسان‌تر شدن زندگی بیمار است. از این روز برخی از اقدامات برای حمایت از فرد مبتلا به آلزایمر و ایجاد شرایطی مطابق نیازهای وی ضروری است. به برخی از این نکات اشاره می‌کنیم:

* همواره کلیدها، کیف پول، گوشی همراه و دیگر وسایل ارزشمند خانه را در جای مشخصی قرار دهید تا گم نشوند
* داروهای بیمار را در مکان امنی قرار دهید و برای مصرف دارو از چک لیست روزانه استفاده کنید. گوشی همراهی استفاده کنید که دارای مکان‌نما (GPS) باشد. * همچنین بر روی گوشی شماره افرادی که اهمیت دارند را در حافظه گوشی نگه دارید.
* سعی کنید ویزیت پزشک را در روز و ساعت خاصی تعیین کنید.
* از تخته سیاه و ماژیک برای نوشتن امور روزانه استفاده کنید. عادت بررسی کردن این تخته را ایجاد کنید.
* مبلمان اضافه و وسایلی که کاربرد ندارند را از محیط زندگی فرد بیمار حذف کنید.
* در سرویس بهداشتی و حمام نرده محکم جهت تکیه نصب کنید. حتما در راه‌پله نیز نرده نصب کنید.
* از کفش‌ها و دمپایی‌های راحت استفاده کنید
* تا حد امکان آیینه در خانه نصب نکنید. افراد آلزایمری ممکن است تصویرشان در آیینه برایشان ناخوشایند یا ترسناک باشد.
* مطمئن شوید فرد آلزایمری همواره مدارک شناسایی یا دستبند هشدار پزشکی همراه دارد.

غربالگری و پیشگیری

داروهای مختلف گیاهی، ویتامین‌ها و مکمل‌های زیادی وجود دارند که می‌توانند باعث افزایش سلامت روانی و به تاخیر انداختن آلزایمر شوند. با این وجود پژوهش‌گران نتایج متفاوتی در این زمینه یافته‌اند و شواهد کمی در موثر بودن این درمان‌ها وجود دارد. در این‌جا مختصری از پژوهش‌ها را بر روی این داروها شرح می‌دهیم.

امگا-۳: امگا-۳ در ماهی موجود است و ممکن است خطر زوال عقل را کاهش دهد. اما پژوهش‌ها ثابت کرده است که امگا-۳ بر روی بیماری آلزایمر تاثیری ندارد

ویتامین E: هرچند تا کنون تاثیر ویتامین E در جلوگیری از آلزایمر به اثبات نرسیده اما مصرف روزانه این دارو ممکن است گسترش بیماری را در بیماران مبتلا به آلزایمر کاهش دهد.

منبع: سایت دکتردکتر
سایت نمناک
سایت دکترتو