تنبلی تخمدان چیست؟
تنبلی تخمدان اصطلاحی است که به سندرم تخمدان پلی کیستیک (Polycystic Ovary Syndrome) یا PCOS اطلاق می‌شود. سندرم تخمدان پلی کیستیک یک اختلال شایع هورمونی برای زنان در سن باروری است. زنانی که به تنبلی تخمدان دچارند ممکن است قاعدگی‌های نامنظم، طولانی، یا هورمون مردانه (آندروژن) اضافی داشته باشند. در این شرایط تخمدان‌ها ممکن است تعدادی تجمع از مایعات ایجاد کنند و نتوانند به طور منظم تخمک‌گذاری را انجام دهند.علت دقیق سندرم تخمدان پلی کیستیک ناشناخته است. تشخیص زودهنگام و درمان، به همراه کاهش وزن می‌توانند شانس عوارض طولانی مدت مانند دیابت نوع 2 و بیماری‌های قلبی را کاهش دهند.
یک مطالعه نشان داده که تا ۷۰ درصد زنانی که به تنبلی تخمدان مبتلا هستند، از بیماری خود خبر ندارند. سندرم تخمدان پلی کیستیک بیماری جدیدی نیست و پزشک ایتالیایی، آنتونیو والیسنری، در سال ۱۷۲۱ میلادی علائم آن را توصیف کرده است.
علائم و نشانه‌های تنبلی تخمدان
علائم و نشانه‌های تنبلی تخمدان معمولا حول و حوش اولین چرخه قاعدگی در دوران بلوغ ظاهر می‌شوند. در برخی موارد تنبلی تخمدان بعدها ایجاد می‌شود؛ برای مثال در پاسخ به افزایش وزن قابل توجه.علائم و نشانه‌های سندرم تخمدان پلی کیستیک، یا همان تنبلی تخمدان، متنوع است. تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک معمولا زمانی انجام می‌شود که دو مورد از سه نشانه زیر وجود داشته باشند:
قاعدگی نامنظم: کم شدن تعداد، نامنظم بودن و یا افزایش طول دوره قاعدگی، مهمترین نشانه‌های تنبلی تخمدان هستند. برای مثال ممکن است یک مبتلا، کمتر از ۹ سیکل قاعدگی در سال داشته باشد، فاصله زمانی سیکل‌های قاعدگی‌ش بیشتر از 35 روز باشد و به طور غیرطبیعی قاعدگی سختی داشته باشد.
آندروژن اضافی: بالارفتن سطح هورمون جنسی مردانه می‌تواند باعث علائم ظاهری، از جمله زیاد شدن موی صورت و بدن (مَردمویی) و در مواردی آکنه شدید و طاسی مردانه شود.
تخمدان پلی کیستیک: تخمدان‌ها می‌توانند به دلیل کیست‌هایی که تخمک‌ها را احاطه می‌کنند، بزرگ شوند. این کیست‌ها در واقع فولیکل‌های تخمدان هستند که هر کدام یک تخمک نابالغ را در برگرفته‌اند. این تخمک‌ها در واقع هیچ‌گاه به اندازه‌ای که باعث قاعدگی شود بالغ نمی‌شوند. به این دلیل تخمدان‌ها ممکن است کارکرد مناسبی نداشته باشند.
معمولا علائم و نشانه‌های سندرم پلی کیستیک در افراد چاق، شدیدتر است.1
دلایل ابتلا به تنبلی تخمدان چه هستند؟
پزشکان هنوز در مورد دلایل ابتلابه تنبلی تخمدان مطمئن نیستند. آنها اعتقاد دارند سطح بالای هورمون مردانه باعث می‌شود که تخمدان‌ها هورمون‌های خود را تولید نکنند. درنتیجه تخمدان‌ها نمی‌توانند تخم را در حالت معمول تشکیل دهند.عوامل ژنتیکی، دیابت و التهابات همه دلایلی برای تولید اضافه‌ی اندروژن هستند.
۱. مسائل ژنتیکی
تحقیقات نشان داده‌اند که تنبلی تخمدان مشکلی ارثی است. به‌احتمال زیاد ژن‌های زیادی، نه فقط یک ژن، در ابتلا به این بیماری دخیل باشند.
۲. مقاومت نسبت‌به انسولین
تقریبا ۷۰ درصد زنان مبتلابه تنبلی تخمدان، به انسولین مقاومت نشان می‌دهند؛ به این معنی که سلول‌های آنها نمی‌توانند به‌درستی از انسولین استفاده کنند.پانکراس هورمون انسولین را تولید می‌کند تا به بدن کمک کند قند موجود در غذا را به انرژی تبدیل کند. وقتی سلول‌ها نمی‌توانند به درستی از انسولین استفاده کنند، نیاز بدن به انسولین افزایش پیدا می‌کند. پانکراس انسولین بیشتری می‌سازد تا این نیاز را جبران کند. انسولین اضافه تخمدان‌ها را تحریک می‌کند تا هورمون مردانه‌ی بیشتری تولید کنند.
احتمالا شما هم درباره‌ی رابطه چاقی و دیابت چیزهایی شنیده‌اید. چاقی یکی از اصلی‌ترین دلایل مقاومت نسبت‌به انسولین است. چاقی و مقاومت نسبت‌به انسولین می‌توانند احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش دهند.
۳. التهاب
زنانی که به تنبلی تخمدان مبتلا هستند، معمولا التهاب زیادی در بدن خود دارند. چاقی هم می‌تواند التهاب را افزایش دهد. تحقیقات نشان داده‌اند التهاب می‌تواند سطح اندروژن را افزایش دهد.خلاصه: پزشکان دلایل دقیق ابتلا به پلی کیستیک را نمی‌دانند. آنها معتقد‌ند عواملی مانند ژنتیک، مقاومت نسبت‌به انسولین و التهاب در بدن منجربه این بیماری می‌شوند.
عوارض تنبلی تخمدان برای بدن
سطح بالای هورمون‌های مردانه در بدن می‌تواند روی باروری و سایر جنبه‌های زندگی شما تأثیر بگذارد.
۱. ناباروری
برای بارداری، شما باید تخمک‌گذاری کنید. زنانی که نمی‌توانند به‌طور منظم تخمک‌گذاری کنند، تخمک‌های زیادی برای باروری تولید نمی‌کنند. پلی کیستیک یکی از دلایل اصلی ناباروری در زنان است..jpg "هر آنچه لازم است درباره تنبلی تخمدان بدانید")
۲. سندروم متابولیک
تقریبا ۸۰ درصد زنان مبتلابه پلی کیستیک اضافه‌وزن دارند یا چاق هستند. چاقی و پلی کیستیک هردو خطر قندخون و فشارخون بالا را افزایش می‌دهند. این دو مشکل همچنین کلسترول HDL (خوب) را کاهش‌می‌دهد و کلسترول LDL (بد) را افزایش می‌دهند. این عوامل همه باهم سندروم متابولیک نامیده می‌شوند. سندروم متابولیک خطر بیماری‌های قلبی، دبایت و سکته مغزی را افزایش می‌دهد.
۳. سرطان دهانه‌ی رحم
در طول چرخه‌ی قاعدگی، دیواره‌های رحم می‌ریزند. اگر هر ماه پریود نشوید، این دیواره ممکن است ضخیم‌تر شود. دیواره‌ی رحمی که ضخیم‌تر از حد طبیعی است، بیشتر احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم را دارد.
۴. وقفه‌ی تنفسی در خواب
این مشکل باعث می‌شود در طول شب تنفس بیمار مکررا قطع شود و بیمار از خواب بیدار شود.وقفه‌ی تنفسی در خواب یا آپنه‌ی خواب در زنان چاق معمول‌تر است. مخصوصا اگر آنها به پلی کیستیک هم مبتلا هستند. خطر آپنه‌ی خواب در زنان چاقی که تنبلی تخمدان دارند ۵ تا ۱۰ برابر آنهایی است که به پلی کیستیک مبتلا نیستند.
۵. افسردگی
تغییر در هورمون‌ها و علائمی مانند رشد موهای زائد می‌توانند روی احساسات شما تأثیرات منفی بگذارند. خیلی از زنانی که به پلی کیستیک مبتلا هستند به افسردگی و اضطراب هم دچار می‌شوند.2.jpg "هر آنچه لازم است درباره تنبلی تخمدان بدانید")
درمان تنبلی تخمدان
بیماری تنبلی تخمدان درمان قطعی ندارد. به دلیل اینکه این بیماری زمینه ژنتیکی دارد، نمی توان ژن تخمدان را تغییر داد تا همانند تخمدان های سالم شروع به فعالیت و تخمک گذاری نماید . ولی درمان علامتی است، بدین معنا که با توجه به تشخیص مشکل فرد، درمان انجام می شود.در صورتی که فرد مشکل در سیکل قاعدگی داشته باشد درمان دارویی صورت می گیرد . در صورتی که فرد مشکل ریزش مو یا پرمویی داشته باشد مصرف داروهای ضد هورمون مردانه به بیمار کمک می کند تا بهبود یابد. اما اگر بیمار مشکل نازایی داشته باشد درمان نازایی برای فرد شروع می شود و تحریک تخمک گذاری انجام می شود تا تخمک بارور شود .
همچنین فرد باید تحت نظر باشد و کنترل وزن داشته باشد و حتما به این اشخاص باید گفت که این بیماری تا به آخر عمر همراه شماست اما شدت بیماری متغیر می باشد و نمی توان به طور کامل درمان نمود. پس به تمامی این افراد توصیه می شود تا سبک زندگی خود را تغییر دهند.
داشتن تغذیه مناسب، انجام فعالیت های ورزشی و استرس کم تاثیر بسزایی بر روی وضعیت بیماری این افراد می گذارد . زیرا ورزش کردن سبب می شود تا فرد دچار چاقی و اضافه وزن نشود . افراد مبتلا به بیماری PCO باید از مصرف غذاهای حاوی مواد قندی بپرهیزند تا مبتلا به بیماری دیابت نشوند و تمامی این موارد می تواند به بهبود عملکرد تخمدان تاثیر بسزایی دارد.
پس سبک زندگی برای این بیماران بسیار حائز اهمیت می باشد و به این بیماران توصیه می شود تا در سنین پایین ازدواج کنند و در اولین فرصتی که دارند، اقدام به بارداری کنند و این افراد نباید زمان بارداری را به تعویق اندازند زیرا زمینه تنبلی تخمدان در آن وجود داشته و هر چه باردار شدن در این افراد به تعویق افتد، احتمال مشکلات باردار شدن در آن ها افزایش می یابد.
افراد مبتلا به بیماری تنبلی تخمدان باید تحت کنترل باشند و با پزشک خود در تماس باشند و از پزشک خودنباید انتظار معجزه داشته باشند که با مصرف چند دوره قرص جلوگیری خوب نشدن یک درمان دیگر را شروع کنند یا پزشک خود را تغییر دهند بلکه بهتر است تحت نظر یک پزشک متخصص قرار بگیرند و در درمان خود صبور باشند و مدام به فکر تغییر درمان خود نباشند .
خیلی از افرادی که مشکل تنبلی تخمدان خفیف دارند، زمانی که سبک زندگی خود را تغییر می دهند و استرس محیطی را دور می کنند و رژیم غذایی مناسب دارند و به فعالیت های ورزشی ادامه می دهند نیاز به مصرف دراوهای هورمونی در این افراد کمتر است و حتی ممکن است برخی از این افراد را بدون درمان تنها تحت نظر گرفت و زمانی که علامت ها برگشتند به درمان علامت ها پرداخت .3
پی نوشت:
1.www.doctoreto.com
2.www.chetor.com
3.www.drsanagoo.com
