بتامتازون Betamethasone چه کاربردی دارد؟
بتامتازون موضعی به شکل پماد، کرم و ژل موجود است و برای موارد زیر تجویز می شود.
موارد مصرف بتامتازون
درمان پسوریازیسدرمان تحریک های پوستی
درمان جوش های پوستی
موارد دیگری که به صلاح دید پزشک تجویز می شود.
این دارو باعث کاهش التهاب، خارش و قرمزی می شود و متعلق به گروهی از داروها به نام کورتیکواستروئیدها Corticosteroids است. بتامتازون یک کورتیکواستروئید با قدرت متوسط است.
داروی بتامتازون به شکل کف نیز موجود است و با عنوان کف بتامتازون والریت Betamethasone Valerate Foam در بازار وجود دارد و برای بیماری های پوست سر مورد استفاده قرار می گیرد. قبل از استفاده از این محصول راهنمای دارویی را با دقت مطالعه کنید. بتامتازون فقط برای استعمال خارجی است. آن را طبق دستور پزشک بر روی پوست سر مورد استفاده قرار دهید و معمولا دو بار در روز (صبح و شب) از آن استفاده کنید. کف را به طور مستقیم روی پوست سر اسپری کنید و از اسپری کردن آن به کف دست ها اجتناب کنید، زیرا گرمای کف دست باعث ذوب شدن سریع این کف می شود.
با استفاده از انگشتان خود کف را به بخش آسیب دیده به آرامی ماساژ دهید تا اینکه کف به طور کامل جذب شود. این کار را تا زمانی انجام دهید که بخش آسیب دیده به طور کامل درمان شود. از وارد شدن این دارو به چشم ها، بینی و دهان خود جلوگیری کنید.
موارد احتیاطی قبل از مصرف بتامتازون
اگر به بتامتازون یا هر دارو و یا غذایی حساسیت دارید به پزشک خود اطلاع دهید. حساسیت خود را به طور کامل برای پزشک توضیح دهید، شدت آن و علائمی را که در زمان بروز حساسیت مشاهده می کنید، به پزشک اطلاع دهید.اگر در محل استفاده از دارو پوست شما نازک شده حتما با پزشک خود در میان بگذارید. به علاوه اگر دارو یا مکمل دیگری استفاده می کنید (از جمله داروهای با نسخه، بدون نسخه، مکمل ها، ویتامین ها و داروهای گیاهی) حتما قبل از شروع مصرف بتامتازون به پزشک اطلاع دهید. لازم است مطمئن شوید این دارو با هیچ یک از داروهای مصرفی دیگر تداخل ندارد.
به علاوه قبل از شروع مصرف دارو سوابق پزشکی و بیماری خود را به پزشک اطلاع دهید، به ویژه اگر دچار هر یک از بیماری های زیر هستید:
گردش خون ضعیف
سیستم ایمنی ضعیف
اگر دچار عفونت های پوستی هستید، به هیچ عنوان از بیتامتازون استفاده نکنید، داروهای کورتیکواستروئید عفونت های پوستی را بدتر کرده و درمان آنها را سخت تر می کنند. در دوره مصرف این دارو اگر شرایط پوستی شما بهبود پیدا نکرد و یا بدتر شد، حتما به پزشک معالج خود اطلاع دهید.
گاهی مصرف داروهای کورتیکواستروئید برای مدت طولانی یا بر روی بخش های وسیع بدن واکنش مناسب به فشارهای فیزیکی را برای بدن سخت می کند؛ بنابراین قبل از هر گونه جراحی یا درمان های اورژانسی یا اگر دچار بیماری یا جراحت جدی شدید، به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید که در حال مصرف داروی بتامتازون هستید یا در چند ماه اخیر از آن استفاده کرده اید.
داروی بتامتازون در موارد خیلی کم و اگر مدت طولانی استفاده شود، باعث کم شدن رشد کودک می شود. تاثیر نهایی آن بر روی بزرگسالان هنوز مشخص نشده است. بنابراین اگر مصرف بتامتازون برای کودک شما لازم است، بهتر است به طور منظم به پزشک مراجعه کنید تا از رشد کودک مطمئن شوید.
بتامتازون و چند نکته مهم دیگر
بتامتازون را طولانی تر از زمان تعیین شده مصرف نکنید.اگر دارو را برای بخش های بزرگی از بدن استفاده می کنید، احتیاط بیشتری داشته باشید و زیر نظر پزشک این کار را انجام دهید.
برای برطرف کردن قرمزی و سوختگی ناشی از پوشک در کودکان از بتامتازون استفاده نکنید.
این دارو را برای کودکان با احتیاط بیشتری مورد استفاده قرار دهید.
اگر باردار هستید و یا قصد باردار شدن دارید، به پزشک خود اطلاع دهید. لازم است در مورد خطرات و مزایای استفاده از بتامتازون در دوران بارداری اطلاعات کافی داشته باشید.
اگر در حال شیردهی به نوزاد هستید، حتما قبل از استفاده از بتامتازون با پزشک خود مشورت کنید.
بهترین شکل مصرف داروی بتامتازون چگونه است؟
دارو را درست طبق دستور پزشک مصرف کنید و اطلاعات دارویی مربوط به آن را مطالعه کنید. به نکات زیر توجه داشته باشید:
دارو را طبق دستور پزشک مصرف کنید، حتی اگر علائم شما بهبود پیدا کرده است.
پماد، ژل و کرم بتامتازون را از چشم، دهان و بینی خود دور نگهدارید. این دارو فقط برای استفاده بر روی پوست است و مصرف آن بر روی بخش های دیگر ممکن است باعث سوختگی شود.
قبل و بعد از مصرف این دارو دست های خود را به خوبی بشویید. اگر از این دارو بر روی دست های خود استفاده کرده اید، پس از مصرف نشویید.
بخشی که قرار است دارو را روی آن استفاده کنید، قبل از استفاده کاملا تمیز کنید.
یک لایه نازک از دارو را روی پوست آسیب دیده قرار دهید و به آرامی مالش دهید.
پس از استفاده بخش آسیب دیده را نپوشانید، مگر اینکه پزشک دستور داده باشد.
اگر یک وعده دارویی را فراموش کردید، به محض به خاطر آوردن دارو را مورد استفاده قرار دهید. اگر نزدیک به وعده بعدی است، بهتر است دوز فراموش شده را نادیده بگیرید. دو وعده را همزمان با هم مصرف نکنید. 1
عوارض بتامتازون
عوارض نامطلوب جدی فقط در صورتی بوجود می آید که مقدار بسیار زیاد به مدت طولانی خورده شود. کرم ها و پمادها معمولاً بی خطرند مگر آنکه بیش از حد مورد استفاده قرار بگیرند.نشانه ها – سوء هاضمه، شیوع شایع، موارد مشورت با پزشک همه موارد.
نشانه ها – افزایش وزن، شیوع بندرت، موارد مشورت با پزشک همه موارد.
نشانه ها- آکنه، شیوع بندرت، موارد مشورت با پزشک همه موارد.
نشانه ها- ضعف عضلانی، شیوع بندرت، موارد
مشورت با پزشک همه موارد.
نشانه ها- تغییر رفتار، شیوع بندرت، موارد مشورت با پزشک همه موارد.
نشانه ها- مدفوع سیاه خونی، شیوع بندرت، موارد مشورت با پزشک همه موارد، شرائط ترک دارو، مراجعه به پزشک.
مضرات استفاده بلند مدت از بتامتازون
مصرف قرص های بتامتازون به مدت طولانی می تواند منجر به زخم معده، نازک شدن پوست، شکنندگی استخوانها، ضعف عضلانی و تأخیر در رشد کودکان شود.
در صورت تزریق بیش از حد آمپول بتامتازون چه کنم ؟
در صورتی که به اشتباه و یا به قصد خودکشی با آمپول بتامتازون مقدار زیادی از این دارو تزریق کرده اید ، سریعا با اورژانس تماس بگیرید . اوردوز و مسمومیت با آمپول بتامتازون می تواند عوارض جانبی خطرناک و حتی مرگ در پی داشته باشد . خودکشی نمایشی با این آمپول روش مناسبی برای جلب توجه دیگران نیست .
شایع ترین عوارض جانبی تزریق بتامتازون
درمان دراز مدت با بتامتازون، بیمار را از جهت ابتلا به بیماریهای عفونی مستعد می کند و از طرفی علائم عفونت نیز پنهان می شود. مصرف مقادیر زیاد بتامتازون می تواند اختلالات روانی را تشدید کند. آب مروارید کاهش یا تاری دید و تکرار ادرار و پرنوشی، قرحه گوارشی، علائم شبه کوشینگ، آکنه، درد در ناحیه سرینی، افزایش فشار خون، ادم ریوی در مادر و سردرد از عوارض جانبی دارو هستند.
تمام داروها دارای عوارض جانبی مختلفی می باشند. بتامتازون دارای عوارض جانبی جزئی است و اغلب افرادی که این دارو برای آن ها تجویز شده هیچ گونه عوارض جانبی جدی نداشته اند.
برخی از عوارض جانبی شایع این دارو به شرح زیر می باشد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید. آکنه سرگیجه گرگرفتگی صورت ناراحتی عمومی بدن سردرد افزایش اشتها افزایش تعریق سبکی سر حالت تهوع عصبی شدن درد تورم و یا قرمزی در محل تزریق بی خوابی ناراحتی های معده
از جمله عوارض خطرناک آمپول بتامتازون
واکنش های شدید آلرژیک مانند: ایجاد جوش, کهیر, خارش, مشکلات تنفسی, تنگی قفسه سینه, تورم دهان و صورت و لب ها و زبان تغییر غیر طبیعی مدفوع تغییر در میزان چربی بدن تغییرات در سیکل قاعدگی کبودی یا خونریزی نامنظم شدن ضربان قلب تغییرات ذهنی یا خلق و خوی (مثلا افسردگی) درد عضلانی، خستگی و یا ضعف تشنج حالت تهوع شدید و یا استفراغ سرگیجه شدید و ناگهانی و یا سردرد تورم پا و یا ساق پا علائم عفونت (به عنوان مثال لرز، تب، گلو درد) درد تاندون یا استخوان ها نازک شدن پوست حساسیت غیر طبیعی پوست افزایش غیر طبیعی وزن تغییرات بینایی و یا دیگر مشکلات چشمی استفراغ 2
تداخلات دارویی
در حین مصرف بتامتازون سیستمیک نیاز به انسولین و داروهای کاهنده قند خون افزایش می یابد.مصرف همزمان بتامتازون سیستمیک با داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی خطر زخم های گوارشی و خونریزی را بالا می برد.
استروژن و کتوکونازول اثرات بتامتازون سیستمیک را افزایش می دهد.
بتامتازون سیستمیک سطح خونی سالیسیلات ها و ایزونیازید را کاهش می دهد.
درصورت بروز هایپوکالمی دز اثر مصرف بتامتازون سیستمیک احتمال مسمومیت با گلیکوزیدهای قلبی افزایش می یابد. 3
پی نوشت:
1.www.seemorgh.com
2.www.saednews.com
3.www.dorvana.com
