سرطان کیسه صفرا
سرطان یا تومور کیسه صفرا، سرطانی است که در لایه داخلی کیسه صفرا شروع می شود و با رشد آن در لایه های بیرونی انتشار می یابد. کیسه صفرا یک اندام کوچک و گلابی شکل در سمت راست شکم، درست زیر کبد واقع شده است و صفرا را ذخیره می کند.سرطان کیسه صفرا نادر است و در صورت تشخیص آن در مراحل اولیه پیش آگهی خوبی دارد اما متاسفانه بیشتر تومورهای کیسه صفرا در مراحل پیشرفته تشخیص داده می شوند، که پیش آگهی ها آن ها اغلب بسیار ضعیف است.
تشخیص سرطان کیسه صفرا دشوار است زیرا کیسه صفرا در پشت کبد پنهان است در بیشتر مواقع باعث ایجاد علائم و نشانه های خاصی نمی شود و علائم آن، در صورت وجود، مانند علائم بسیاری از بیماری های دیگر است. سرطان کیسه صفرا گاهی اوقات در هنگام جراحی برداشتن کیسه صفرا، تشخیص داده می شود. بیماران مبتلا به سنگ کیسه صفرا به ندرت دچار سرطان کیسه صفرا می شوند.1
علائم و نشانه های سرطان کیسه صفرا
سرطان کیسه صفرا در مراحل اولیه منجر به بروز علامت و نشانه ای نمیشود. در بیشتر موارد، این سرطان به طور ناگهانی و زمانی تشخیص داده می شود که:– کیسه صفرا جهت درمان علائم ناشی از سنگ صفرا درآورده شود. سنگ صفرا معمولا علائمی مشابه سرطان کیسه صفرا را به همراه دارد.
– انجام تست های تصویربرداری از شکم. این قبیل تست ها، تصاویر دقیقی از ارگان های داخلی بدن را در اختیار پزشک قرار می دهند.
برخی علائم و نشانه های سرطان کیسه صفرا عبارتند از:
– دردهای شکمی به خصوص در سمت راست، بخش فوقانی و یا میانی شکم
– کاهش اشتها
– تعوع واستفراغ
– کاهش وزن
– یرقان که با زرد شدن پوست و بخش سفید چشم همراه می باشد
احتمال بروز علائم گفته شده در مواردی غیر از سرطان کیسه صفرا وجود دارد. اما توصیه می شود در صورت مشاهده علائم به فوق گوارش مراجعه کنید.2
علل سرطان کیسه صفرا
دلیل بروز سرطان کیسه صفرا مشخص نیست.پزشکان می دانند سرطان کیسه صفرا زمانی رخ می دهد که در دی ان ای سلول های سالم کیسه صفرا تغییر (جهش) ایجاد شود. این جهش باعث رشد غیر عادی و تداوم حیات سلول ها می شود درصورتی که سلول در حالت عادی از بین می رود. از تجمع سلول ها تومور تشکیل می شود که می تواند خارج از کیسه صفرا رشد و به سایر قسمت های بدن سرایت کند.
در اکثر موارد منشا سرطان کیسه صفرا از سلول های غده ای است که سطح داخلی کیسه صفرا را پوشانده اند. اگر منشا سرطان کیسه صفرا از این نوع سلول باشد، آدنوکارسینوما نام دارد. این اصطلاح به نحوه ی ظاهر شدن سلول های سرطانی زیر میکروسکوپ مربوط است.3
عوامل پرخطر سرطان کیسه صفرا
عوامل زیر خطر سرطان کیسه صفرا را افزایش می دهد:جنسیت
سرطان کیسه صفرا در زنان شایع تر است.سن
خطر سرطان کیسه صفرا با بالا رفتن سن افزایش می یابد.سابقه ی سنگ کیسه صفرا
ابتلا به سرطان کیسه صفرا در افرادی که سابقه ی سنگ کیسه صفرا دارند بیشتر شایع است. با این حال، به ندرت پیش می آید که این دسته از افراد دچار سرطان کیسه صفرا شوند.سایر بیماری ها و اختلالات کیسه صفرا
از جمله دیگر مشکلات کیسه صفرا که باعث بروز سرطان کیسه صفرا می شود می توان به پولیپ کیسه صفرا و عفونت مزمن کیسه صفرا اشاره کرد.3تشخیص سرطان کیسه صفرا
آزمایشات و روش های مورد استفاده برای تشخیص تومور کیسه صفرا، عبارتند از:آزمایش خون برای ارزیابی عملکرد کبد ممکن است به پزشک کمک کند تا علت تومور را تشخیص دهد.
آزمایشات تصویربرداری که می توانند تصاویری از کیسه صفرا را ایجاد کنند شامل سونوگرافی، توموگرافی کامپیوتری (CT) و تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) است.
پزشک برای تشخیص نهایی و تایید تومور مراحل زیر را انجام می دهد:
معاینه بدنی و تاریخچه
معاینه بدن برای بررسی علائم عمومی، از جمله بررسی علائم بیماری مانند برآمدگی یا هر چیز دیگری که به نظر غیرمعمولی است انجام می گیرد. سابقه پزشکی و بیماری ها و درمان های انجام شده نیز بررسی می شود.آزمایش عملکرد کبد
مقدار بالا آنزیم های کبدی می تواند نشانه بیماری کبد باشد که ممکن است در اثر سرطان کیسه صفرا ایجاد شود.مطالعات شیمی خون
مقدار غیرطبیعی (بالاتر یا پایین تر از حد معمول) عوامل تشکیل دهنده خون می تواند نشانه بیماری باشد.1درمان سرطان کیسه صفرا
– جراحی– شیمی درمانی
داروهایی که به نابودی سلول های سرطانی و یا توقف رشد آن ها کمک می کنند، با عنوان شیمی درمانی شناخته می شوند.
– رادیوتراپی
این شیوه درمانی به نابودی سلول های سرطانی کمک می کند.
این سرطان معمولا در مراحل اولیه قابل درمان می باشد، اما متاسفانه در بسیاری از موارد سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده نمی شود.
در صورتی که سرطان درمان نشود، اقداماتی جهت تسکین درد، یرقان و سایر علائم در نظر گرفته خواهد شد.2
پیشگیری از سرطان کیسه صفرا
رعایت برخی موارد، خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را کاهش میدهد.با انجام موارد زیر میتوانید خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را کاهش دهید:
داشتن وزن بدنی سالم و نرمال
تحقیقات نشان می دهد که اضافه وزن یا چاقی خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش میدهد. با داشتن وزن سالم بدن میتوانید خطر ابتلای خود را کاهش دهید. تغذیه خوب و فعالیت بدنی به شما در داشتن وزن سالم بدن کمک کند.دریابید که آیا در معرض خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا هستید یا خیر
برخی از افراد علائمی ندارند اما سنگ بزرگ کیسه صفرا، پولیپ بزرگ یا کیسه صفرا پرسلن دارند. این موضوع ممکن است خطر ابتلا به سرطان کیسه صفرا را بالاتر از حد متوسط ببرد.در مورد ریسک ابتلای خود با پزشک صحبت کنید. اگر بیشتر از حد متوسط، در معرض خطر ابتلا به بیماری هستید، برای بررسی سرطان کیسه صفرا به دفعات بیشتری به پزشک مراجعه کنید. پزشک، نوع آزمایشات و تعداد دفعات انجام آن را به شما توصیه خواهد کرد.4
توصیه های برای بیمار مبتلا به سرطان کیسه صفرا
اطلاع از ابتلا به هر بیماری خطرناک برای زندگی می تواند ویران کننده باشد. علاوه بر آن مقابله با تشخیص تومور کیسه صفرا می تواند مشکل باشد زیرا این بیماری اغلب دارای پیش آگهی ضعیف است. برخی از ایده های مناسب برای یادگیری مقابله با تومور کیسه صفرا شامل موارد زیر است:در مورد سرطان خود و جزئیات آن و گزینه های درمانی بیشتر بیاموزید.
با یک فرد قابل اعتماد صحبت کنید. صحبت با یک مشاور، مددکار اجتماعی پزشکی یا یک روانشناس می تواند در این زمینه موثر باشد.
یک سیستم دوستی و حمایتی برای خود درست کنید و از دوستان و خانواده خود بخواهید برای شما یک شبکه پشتیبانی ایجاد کرده و در موارد ضروری به شما کمک کنند.
با سایر بیماران سرطانی ارتباط برقرار کنید. ممکن است صحبت کردن با سایر بازماندگان سرطان بتواند در قبول بیماری و مدیریت شرایط روانی آن تاثیر به سزایی داشته باشد.1
پینوشتها
1.www.pezeshket.com
2.www.doctor-sadeghi.com
3.www.darmankade.com
4.www.resaa.net