در دوران بیماری همهگیر کووید 19 یا کرونا، به دلیل توصیههایی که از سوی رسانهها و مراقبان سلامت به مردم شده است، بسیاری از افراد دستگاههای کوچکی به نام پالس اکسیمتر برای استفاده در منزل خریداری کردهاند. پالس اکسیمتر دستگاهی است که معمولاً بر روی انگشت فرد قرار میگیرد و به عنوان روش غیر تهاجمی اندازه گیری سطح اکسیژن خون شناخته میشود. برای مثال، کلینیکها و بیمارستانها به طور منظم از این دستگاهها برای غربالگری نوزادان مبتلا به بیماریهای قلبی استفاده میکنند.
با این وجود، دستگاههای پالس اکسیمتر کاملاً بی عیب و نقص نیستند و به خصوص در افراد سیاه پوست این دستگاهها دارای خطا در اندازه گیری هستند. مقالهای که اخیراً چاپ شده است نشان میدهد، در افراد سیاه پوست 3 برابر بیشتر از افراد عادی احتمال عدم تشخیص صحیح سطح پایین اکسیژن خون وجود دارد. به این معنی است که در هر 10 مورد اندازه گیری اکسیژن خون در بین افراد سیاه پوست، یک مورد ممکن است دقیق نباشد و فرد دارای اکسیژن پایین باشد و تشخیص داده نشود.
افراد سیاه پوست نسبت به سفید پوستان، بیشتر نیاز به نمونه گیری از خون شریانی برای اندازه گیری دقیق اکسیژن خون دارند، و همین امر به سادگی نوع دیگری از تبعیض نژادی را گسترش میدهد. پزشکان و متخصصان بخش مراقبتهای ویژه در زمینهی تحقیقات و سیاستهای بهداشتی تخصص کافی دارند. در طی دوران همه گیری این بیماری، یافتههای آنان در کنار تجربیات شخصی آنها از جوامع رنگین پوست و برخورد نزدیک و اولیه با بیماران، نشان داده است که تبعیض نژادی بر مراقبتهای بهداشتی تأثیرگذار است.
اکسیژن و اکسیمتری یا اندازه گیری سطح اکسیژن در خون
سطح پایین اکسیژن خون در بیماران خطرناک است و میتواند نشاندهندهی بیماری جدی در آنها باشد. پزشکان معمولاً از پالس اکسیمتری برای تشخیص نیاز بیمار به اکسیژن و مقدار اکسیژن مورد نیاز آنها استفاده میکنند. مراقبان سلامت همچنین از این اطلاعات برای تصمیم گیری در مورد نوع مراقبتی که بیمار نیاز دارد، استفاده میکنند، برای مثال بر حسب میزان اکسیژن خون بیمار تصمیم میگیرند که بیمار به بخش مراقبت ویژه منتقل شود یا این که بیمار نیاز به دستگاه ونتیلاتور (تهویهی مکانیکی یا مصنوعی) دارد.پالس اکسیمتر دستگاهی است که معمولاً بر روی انگشت فرد قرار میگیرد و به عنوان روش غیر تهاجمی اندازه گیری سطح اکسیژن خون شناخته میشود.
تصویر: به نظر میرسد اندازه گیری اکسیژن خون با استفاده از پالس اکسیمتری در بیماران سیاه پوست نسبت به افراد سفید پوست، از دقت کمتری برخورداری است.
دستگاه پالس اکسیمتری از اواخر دههی 1970 وارد بازار شد و از آن زمان تا کنون برای اندازه گیری دقیق سطح اکسیژن خون به کار میرود.
دستگاههای پالس اکسیمتر برای اندازه گیری اکسیژن خون، از نوری استفاده میکنند که از سطح پوست عبور میکند. میزان جذب نور توسط خونی که سطح اکسیژن بالاتری دارد، نسبت به خونی که حاوی اکسیژن کمتری است، متفاوت است. با این حال، هر چیزی که مانع عبور این نور شود، مانند لاک ناخن یا رنگ پوست باعث پایین آمدن دقت اندازه گیری این وسیله میگردد. در اوایل بیماری همه گیر کووید 19 یا کرونا، پزشکان به صحت اندازه گیری اکسیژن در بیماران سیاه پوست مشکوک شدند. مطالعهای که آنها انجام دادند، این شک را به یقین تبدیل کرد. برای مثال آنها متوجه شدند در بعضی موارد زمانی که پالس اکسیمتر در فرد سیاه پوست عدد 94 را نشان میدهد، سطح اکسیژن واقعی خون بسیار کمتر از این عدد است.
احساس تنگی نفس با سطح اکسیژن ارتباط دارد.میزان اشباع اکسیژن در خون در حالت طبیعی بیشتر از 92 درصد است. اکسیژن درمانی معمولاً زمانی انجام میشود که سطح اکسیژن خون به طور مداوم کمتر از 89 درصد باشد. در پژوهش صورت گرفته، محققان بیمارانی را شناسایی کردند که با استفاده از پالس اکسیمتری سطح اکسیژن خون آنها بین 92 تا 96 درصد و نرمال اندازه گیری شد اما در آزمایش خون سطح اکسیژن 89 درصد بوده است.
اگر به دلیل خطای اندازه گیری دستگاه پالس اکسیمتر، اکسیژن پایین در بیماران سیاه پوست تشخیص داده نشود، در این صورت احتمال دارد این گروه از بیماران به مراقبتهای بهداشتی مورد نیاز خود یا اکسیژن مورد نیاز خود دست پیدا نکنند. برخی از افراد مبتلا به بیماری کووید 19 یا کرونا در این دوران دستگاههای پالس اکسیمتری برای استفاده در منزل تهیه کردند و به این ترتیب با این اطلاعات پزشکان میتوانستند تصمیم بگیرند آیا بیمار نیاز به بستری در بیمارستان دارد یا خیر. دستگاههای پالس اکسیمتری ارزان قیمت خانگی ممکن است با دقت کمتری سطح اکسیژن خون را اندازه بگیرند.
مشخص نیست خطای اندازه گیری دستگاههای پالس اکسیمتری تا چه اندازه درمان مورد نیاز بیماران سیاه پوست را به تأخیر انداخته است. همچنین معلوم نیست که این بی دقتیها و خطاها چه تأثیری بر سایر شرایط بیماران دارند. اختلاف و تبعیض نژادی موضوعی است که نقش آن در مراقبتهای پزشکی قبلاً مشخص شده است.
اهمیت اندازه گیری دقیق سطح اکسیژن خون
نخستین دستگاه پالس اکسیمتر در سال 1974 ساخته شد. با این حال، از آن جا که طراحان اولیه، آن را در افراد زیادی آزمایش نکردند، خطاهای اندازه گیری مانند رنگ پوست شناخته نشدند. دستگاههای پالس اکسیمتری که امروزه ساخته میشوند، ممکن است بهتر از نمونههای اولیه در دههی 1970 باشد اما سازمان جهانی غذا و داروی آمریکا برای تأیید نیاز به آزمایش و تست تمام فناوریهای پزشکی بر روی جمعیت متنوعی از بیماران بر اساس سن، جنس و رنگ پوست دارد. تنوع رنگ پوست در آزمایشات به صورت حضور حداقل دو نفر با رنگدانهی تیرهی پوست در کل نمونهی مورد آزمایش تعریف میشود. مطالعهی پژوهشگران نشان میدهد که پالس اکسیمتریهای امروزی هنوز به اندازهی کافی خوب نیستند و تعریف تنوع در آزمایشات کافی نیست.از آن جا که طراحان اولیه، آن را در افراد زیادی آزمایش نکردند، خطاهای اندازه گیری مانند رنگ پوست شناخته نشدند.مطالعهای که در اواخر دههی 1980 انجام شد، نشان داد که پالس اکسیمتری در افراد رنگین پوست میتواند دقیق نباشد و مجموعهای از مقالات چاپ شده در دههی 1990 این یافتهها را تأیید کرد. با این حال پس از گذشت 40 سال، این یافتهها هنوز به صورت گسترده مورد استفاده قرار نمیگیرند، مطالعات بالینی کافی برای بررسی آن انجام نشده است و در حال حاضر به طور معمول در برنامههای درسی دانشکدهی پزشکی جایی ندارد.
چگونه سطح اکسیژن حقیقی خون افراد را اندازه بگیریم
دستگاه پالس اکسیمتری ابزاری مهم برای پزشکان است و یافتههای محققان نشان میدهد دادههای پالس اکسیمتری را باید در کنار سایر اطلاعات مربوط به بیمار در نظر بگیریم.با این حال، هنوز هیچ روش ساده و غیر تهاجمی دیگری برای تخمین سطح اکسیژن خون وجود ندارد. احساس تنگی نفس با سطح اکسیژن ارتباط دارد. تشخیص تغییرات پوستی مانند سیانوز به معنی کبود شدن پوست، در افراد با پوست تیرهتر دشوارتر از سایر افراد است. استفاده از سایر نقاط بدن مانند لالهی گوش، برای اندازه گیری سطح اکسیژن نسبت به انگشت، دقت کمتری دارد.
راه جایگزین برای اندازه گیری سطح اکسیژن خون، استفاده از روشهای تهاجمی مانند نمونه گیری از خون شریانی است. اما نمونه گیری خون شریانی عملی دردناک است و حتی میتواند عوارض داشته باشد. این روشهای تهاجمی برای بیمار ناخوشایند هستند و نیاز به آموزش تخصصی دارند. افراد سیاه پوست نسبت به سفید پوستان، بیشتر نیاز به نمونه گیری از خون شریانی برای اندازه گیری دقیق اکسیژن خون دارند، و همین امر به سادگی نوع دیگری از تبعیض نژادی را گسترش میدهد.
در بعضی موارد زمانی که پالس اکسیمتر در فرد سیاه پوست عدد 94 را نشان میدهد، سطح اکسیژن واقعی خون بسیار کمتر از این عدد است.توسعه دهندگان فناوری پزشکی بایستی تعداد و تنوع آزمایشهای خود را افزایش دهند، تا عملکرد دستگاهها را در بین گروههای مختلف مقایسه کنند و از صحت کارکرد آنها اطمینان حاصل کنند. علاوه بر این، آزمایشات قبلی فقط در بین افراد سالم انجام شده است و آزمایش جدید محققان نشان میدهد که با کاهش سطح اکسیژن، این عدم دقت در اندازه گیری مهمتر است. تنوع در این آزمایشات، باید به صورتی باشد که شامل طیف وسیعی از بیماران بر اساس سن، جنس، رنگ پوست و ناتوانی باشد.
برای مشکل دقت پایین پالس اکسیمتر در افراد سیاه پوست، راه حلهای مهندسی از قبل وجود دارد. علیرغم ظهور فناوریهای جدید، جایگزینی پالس اکسیمترهای قدیمی با دستگاههای دقیقتر، با توجه به همه گیر بودن این پالس اکسیمترهای قدیمی و هزینههای مربوط به خرید دستگاههای جدید کاری دشوار خواهد بود.
مراقبان سلامت و گروههای حمایت از بیمار، با ظهور فناوریهای نو، باید به این تکنولوژیهای جدید دسترسی پیدا کنند. این مسأله میتواند منجر به پیشرفت فناوری پزشکی شود، در نتیجه مراقبت پزشکی بهتری از بیماران سیاه پوست صورت میگیرد و شناخت بهتری از نژاد پرستی در ساختار پزشکی به دست میآید و به این ترتیب میتوان گامهای مؤثری برای رفع این تبعیض برداشت.
تبعیض نژادی بر مراقبتهای بهداشتی تأثیرگذار است.
منبع: توماس ولی، مایکل سودینگ، سوزان دور گولد، University of Michigan